Antik Çağın Kuyumcu Kenti Parion...

Çanakkale'ninBiga ilçesine bağlı Kemer köyünde yer alan Parion Antik Kenti'nde, 2bin yıl önce yaşayan Parion kralı ve kraliçesine ait olduğu tahminedilen, altın taç ve çeşitli takılarla ile 150 parça tarihî eserbulundu Antik çağın önde gelen kuyumculuk merkezi Parion’dan çıkarılantakılarda özellikle fantastik hayvan stili motifleri dikkat çekiyor

Geçmiştebirçok farklı uygarlığa ev sahipliği yapan Anadolu’nun neredeyse herköşesinden antik kentler ortaya çıkıyor Tarihte önemli yer tutmuş bukentlerde yapılan kazılarda ise, adeta topraktan hazineler fışkırıyorÇanakkale’nin Biga ilçesine bağlı Parion (Kemer Köyü) antik kenti debunlardan biri

Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi ArkeolojiBölüm Başkanı Prof Dr Cevat Başaran başkanlığında yapılan kazılarda 2 bin yıl önce yaşayan kral veya kraliçeye ait olduğu tahmin edilen,altın taçlar, takılan ve 150 parça tarihî eser bulundu Başaran, GoldNews’e Parion antik kenti ve kazıdan çıkarılan takılar konusunda önemliaçıklamalar yaptı
Öncelikle Parion Antik Kenti ile ilgili bilgi verebilir misiniz?
ParionAntik Kenti, adını Troia Kralı Priamos’un ikinci karısı Hekabe’dendoğma en küçük oğlu Paris’ten almıştır ve Parion, “Paris’in Kenti”anlamına geliyor MÖ334’te Parion ve çevresi, Büyük İskender’inegemenliği altına geçer MÖ 133’te, Bergama Krallığı’nın Roma’nıneline geçmesi sonrasında, Parion da, Provincia Asia içerisinde, Romahakimiyetine girmiş olur Roma Çağı’nda Parion’a büyük önem verilir

Antik kentteki kazılara ne zaman başladınız, neler buldunuz?
AslındaParion kazılarının öyküsü 2004 yılında Kemer Köyü içerisinde, Nekropole İlköğretim Okulu yapma girişimiyle başlar Bu sırada çoksayıda mezar iş makineleri tarafından tahrip edilince Çanakkale Müzesi,acil kurtarma kazılarına başlar 2004 yılında çıkan Bakanlar Kurulukararıyla kazılar, 20 Temmuz-18 Ağustos 2005 tarihleri arasındagerçekleştirildi
Kazılarda bulduğunuz arkeolojik eserler ve takılar neler ve kimlere ait? Takılarda o dönemin hangi özellikleri öne çıkıyor?

Kazıçalışmalarında yaklaşık 60 mezar ve 4 taş sandık mezar (lahit) açıldıBuluntuların Roma’dan Hellenistik döneme ve öncesi Klasik Döneme aitolduğu tahmin ediliyor Büyük bir olasılıkla yönetici sınıftan birkadına (Ana Kraliçe) ait mezarda, çeşitli takıların yanı sıra, ölühediyeleri de bulundu

Mezarda altından yapılmış, uçları aslan başlıbir zincir kolye, bir çift nikeli küpe, altından zeytin yapraklarıylasüslenmiş bir diadem-saç bandı, altın saç iğneleri, bronz yüzükler vebir altın dil altı sikkesi bulundu Kral’a ait olduğu saptanan lahitteise, iki altın dil altı sikkesi (levha) ve meyveli zeytin dalı biçimli üç altın taç çıkarıldı Kazı da ayrıca, uçları keçi ve aslanbaşlı, altından bir zincir kolye, bir çift aslan protomlu altın küpe,yakut taşlı bir altın yüzük ortaya çıkarıldı

Takılardan yola çıkarak o dönemin sosyal yaşantısı konusunda neler söyleyebilir siniz?
Mezartipleri sosyal sınıflar arasındaki farklılıkları ortaya çıkarıyorDeğerli eserler genelde kadın ve çocukların mezarlarında bulunduParion’da yapılan kazının ilk bulguları, Parion’un, bölgenin en önemlikentlerinden biri olduğu, kuyumculuk ve altın işlemeciliği açısından dabölgede merkez olabilecek bir yapı gösterdiği anlaşılıyor Lahitlerdeele geçen altın ve bronz takılarda genelde fantastik yaratıklarlahayvan stilinin egemen olduğu görülüyor Bunlarda biçimlerin doğallığı,işçilik kalitesi ve deniz kabuğu takıların varlığı dikkati çekiyor Altın taçlar genelde erkeklere ödül olarak veriliyor ve öldükten sonramezarına bırakılıyor Altın saç bandı ise genelde üst sınıf kadınlartarafından kullanılıyor
Parion Antik kentindeki bu kazı çalışmaları, bölgeye ne kazandıracak?
Parion’dabu yıl başlanılan ve gelecek yıllarda da sürdürülmesi planlanankazılar, bölgenin canlanmasına büyük katkıda bulunacak Bu çalışmalarınardından bölge turizmin hizmetine sunulacak

Bu kazıdan yola çıkarak Türkiye’de bilinen ancak henüz gün yüzüne çıkartılamayan antik kentler var mı?

Anadolu’nunbinlerce yıllık geçmişi, bugüne kadar ortaya çıkarılan kentlerlesınırlı değil Daha düne kadar Parion adı çok bilinen antik bir kentdeğildi Bu bölgenin altın açısından hayli zengin olduğu antik çağdanberi biliniyor

Antik kentlerden çıkarılan takılar, Türkiye’de bir Takı Müzesi’nin kurulmasına nasıl bir katkı sağlayabilir?
Genelde arkeolojik kazılarda çıkan değerli maddelerden yapılmış takılar, ilmüzelerinde sergileniyor Bu bağlamda, zengin koleksiyonlarınbirleşimiyle bir “Özel Takı Müzesi” de oluşturulabilir Ancak bununiçin özel girişimlerin gerekli olduğu inancındayım