Nemrut Krater Gölü

Nemrut Volkan Dağı, 38° 37’ 10’’ kuzey enlemi, 42° 14’ 28’’ doğu boylamında, Van Gölü, Muş Ovası, Nazik Gölü ve Bitlis Vadisi arasında volkanik patlamalar sonrası oluşmuş, Tatvan’ın 12 km batısında bulunan sönmüş bir volkandır

Nemrut Krateri’nin en son 1411 ve 1441 yıllarında faaliyet gösterdiği varsayılır O dönemlerde Nemrut Dağı’nın 4100 m civarında olduğu, fakat patlamalardan dolayı içte oluşan çökmeler sonucunda dağın yüksekliğinin, şu anda en yüksek tepesi olan Sivritepe 2935 metre düzeyine indiği varsayılır

Nemrut Volkanı’nın tarihte Van Gölü’nün oluşmasındaki rolü çok büyüktür Buna göre birleşik olan Muş ve Van Gölü havzalarının, Nemrut’tan çıkan lav ve tüflerin eski Murat Vadisi’ni tıkaması ile Van Gölü’nü oluşturduğu ve bu havzaları ayırdığı bugüne dek tartışmasız kabul edilmiştir Nemrut Volkanı’nın püskürmeye başlamasından önce, şimdikinden daha büyük ve geniş bir gölün varlığı, yapılan araştırmalar sonucu tesbit edilmiştir Patlamalar göl sularının Bitlis vadisine akmasına ve akıntı sonucu gölün seviyesinin hızla düşmesine neden olmuştur Son evrede çıkan kalın tüf örtüsünün Bitlis Vadisi’ni tıkayarak akıntının Van Gölü’yle bağlantısını kesmiş ve göl sularının kurumasını önlemiştir

Dağda oluşan kalderanın yüzölçümü 40 km²’dir Nemrut Krateri Türkiye’de birinci, Avrupa’da dördüncü ve Dünya’da onaltıncı sıradadır Kalderanın içerisinde 5 göl, çok sayıda lav çıkış merkezi, lav hunisi, sıçratma konisi, sıcak su kaynakları ve 6 adet mağara mevcuttur Göllerden en büyüğü olan Nemrut Gölü, bir hilal şeklinde ve 15 km²’lik bir yüzölçümüne sahiptir Gölün deniz seviyesinden yüksekliği 2247 metre, Van Gölü’nden ise 600 metre yüksekliktedir Çapı 6 km olan Nemrut Krater Gölü, Dünya’nın ikinci büyük krater gölüdür Gölün ortalama derinliği 100 metre, en derin yeri ise 155 metredir Nemrut Gölü’nün suyu berrak, renksiz, kokusuz, tatlı, soğuk ve içme suyu tadındadır Gölde sonradan konulan ve hızla üreyen sazan balıkları yaşamaktadır

Nemrut Kraterinde, Nemrut Gölü’nden hariç 4 göl daha vardır Ilı Göl ikinci büyük göldür 1,2 km²’lik yüzölçümüne sahip olan Ilı Göl’ün kıyılarında sıcak su kaynakları bulunmaktadır Gölün sıcaklığı kış mevsiminde 40 °C’ye, yaz mevsiminde ise 60 °C’ye kadar ulaşır Erimiş minarellere sahip olan göl suları, bazı asalaklar haricinde, canlı hayata uygun değildir, fakat göl sularının romatizma tedavisinde yararlı olduğuna inanılmaktadır


Nemrut Gölü ile Ilı Göl’ün geçmişte birleşik oldukları, sonradan meydana gelen tümseklerle birbirlerinden ayrıldıkları varsayılır Her iki gölün hala su sızıntıları ile birbirleriyle bağlı oldukları tesbit edilmiştir

Su seviyeleri az olan diğer göller ise yaz mevsimlerinde kurumaktadırlar

Nemrut Kalderası’nda bulunan göllerin haricinde, Ilı Göl’ün 160 metre doğusundaki yarıklardan çıkan su buharları vardır Bu buharlar mağmatik olmayıp, buradan geçen yeraltı sularının ısınarak yeryüzüne çıkması sonucu oluşurlar Buharların astım, bronşit, romatizma ve böbrek hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir

Ayrıca Ilı Göl ile Nemrut Gölü arasında 6 adet, 3 metre genişliğinde 2 metre derinliğinde mağaralar bulunmaktadır Bazı mağaralarda soğuk hava çıkmakta ve içerlerinde buzlar bulunmaktadır

Yılın 4 ile 5 ayı karlarla örtülü olan Nemrut Krater Dağı, kış sporları açısından uygundur Bu özelliğinden dolayı Nemrut Dağı’nın Tatvan’a bakan güney yamaçlarında Nemrut Kayak Tesisleri inşaa edildi 2517 metre uzunluğunda olan tesiste bir adet telesiej biniş istasyonu ve bir adet telesiej iniş istasyonu bulunmaktadır İki istasyon arasındaki kot farkı 562,17 metredir Kayak tesisleri, inşaa edildiği alanın güneyinde Tatvan şehir merkezinin ve Van Gölü’nün, kuzeyinde ise Nemrut Krater Gölü’nün olmasından dolayı ve ayrıca Süphan Dağı’nın da buradan görülebilmesinden dolayı eşsiz manzara güzelliklerine sahiptir

Fırat Sevim