Kudüs

Arapça:Quds-i Şerif,Hami-Sami Dil Ailesi'nin Sami koluna mensup bir lisan Arap Yarımadası ve Kuzey Afrika'da halkın çoğunluğunca, Türkiye ve İran'da ise Arap azınlıklarca kullanılmaktadırİbranice:Yeruşalayim,İngiliz ce:Jerusalem)Filistin’de bulunan, Museviler,Hıristiyanlar veMüslümanlarca kutsal kabul edilen ve Mescid-i Aksa’nın bulunduğu şehir Çeşitli kaynaklarda Yeruşalayim, Jerusalem, Uruşelim, Yerusalim, Makdis, Beyt-ül-Mukaddes, Beytül-Makdis, İlya ve Eyliya isimleriyle de zikr edilen Kudüs dünyanın eski şehirlerindendirKudüs şehrinin kimler tarafından ve hangi tarihlerde kurulduğu kesin olarak bilinmemektedir Ancak Nuh Aleyhisselamın torunu ve Ham’ın oğlu Ken’an’ın neslinden gelen Ken’anilerin kurduğu bir site olduğu zan edilmektedir

3000 yıllık tarihi olan, 3 büyük tek tanrılı din için kutsal olan bir kenttirKudüs'ün sur içinde kalan bölümü artık "Eski Şehir" olarak anılmaktadır Aslında 1860'a kadar şehrin tamamı olan bu Eski Şehir, 1982'de tehlikedeki Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır Eski Şehir geleneksel olarak dört bölgeye ayrılmıştır



TarihçesiMÖ 1030 yılında İsrailoğulları'nı monarşik bir yapıda toplayan ilk İsrail Kralı Şaul ile ilk yerleşimler başlar, daha sonra Kral Davud ve oğlu Süleyman zamanında İsrailoğulları yerleşimi genişler Süleyman zamanında dönemin en büyük mabedi inşa edilir MÖ 1000 başladı MÖ 931 yılında Kral Süleyman'ın (Hz Süleyman) ölmesiyle Yahudi Krallığı ikiyi ayrılır, Kudüs Yehuda Krallığı tarafında kalır 588'de Babilliler Süleyman'ın mabedini yıkarak, Yahudi krallığı işgal ederler ve İsrailoğulları'nın Sürgün dönemi başlar ancak MÖ537 yılında Babil'i yıkan Pers Kralı yahudilere özerklik tanıyıp Süleyman'ın Tapınağı'nın tekrar inşa edilmesine izin verirKudüs merkezli İsrailoğulları'nın bu özerkliği zaman içinde kesintilere uğrasa da MS 70 yılına kadar devam edecektir İmpAvgustus zamanında İsa Mesih bu Kent'te öldürülmek istenirİkinci tapınak MS 70 yılında Romalılar tarafından yıkılır Yahudiler'in büyük bir çoğunluğu sürgün edilir620ler'de HzMuhammed'in İsra olayı yaşanır Kudüs HzÖmer zamanında Müslüman denetimine girer Haçlı Seferleri sırasında bir süre kentte Latin Krallığı kurulur Komutan Selahaddin Eyyubi tarafından tekrar Müslüman Denetimine girer1517-1917 arasında Kent Osmanlı Yönetimine girer Osmanlı şehre bir çok tarihi eser kazandırır varolanları ise korur Süleyman'ın Mabedi'inden arta kalan ve Yahudiler için çok kutsal olan duvarı tamir ettirtir Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kudüs İngilizler tarafından işgal edilmiştir 1948'de BM kenti Doğu ve Batı yakası olarak İsrail ile Filistin arasında bölüştürür Hemen ardından Arap ülkeleriyle İsrail arasında bir savaş çıkar 1967 yılında İsrail ile Arap Ülkeleri arasında 6 Gün Savaşı başlar Savaşı kazanan İsrail Doğu Kudüs'ü de işgal ederek kendisine başkent yaptığını ilan eder 1987'de Filistinler İntifada (Ayaklanma) başlatırlar

Şehrin önemi

Kudüs; üç semavi din için de kutsal bir şehir olarak kabul edilir, Yahudiler Hz Süleyman'ın tapınağının batı duvarının kalıntıları olan Ağlama Duvarı'nı kutsal mekan kabul ederler ve bu duvarın önünde dua ederek ağlarlarHz İsa'nın gömülü olduğu yer olduğuna inanıldığından buraya inşa edilen Holy Sepulchre kilisesi tüm Hristiyanlarca kutsal bir hac merkezidirAyrıca Hz Muhammed'in Mi'rac sırasında göğe yükseldiği yer olması hasebiyle ve Mescid-i Aksa'nın burada bulunması sebebiyle Kudüs, Müslümanlar için de kutsaldır


Kubbetüs Sahra'nın genel görünümü


Zeytin Dağından görünüm


Eski şehirden görünüm


19 yüzyılda Yafa yolu


1900de Mescid-i Aksa


Herzl Tepesi - İsrail Ulusal mezarlık

Ağlama Duvarı