Kalp Ritim Bozuklukları...

Kardiyoloji Uzmanı Doç Dr Duhan Fatih Bayrak, her yaşta rastlanan kalp ritim bozuklukları ile ilgili şöyle konuştu…

“Kalbin hızlı atması, halsizlik, çarpıntı, nefes darlığı, baygınlık ve nabzın düzensiz olması gibi belirtileri olan ve ailesinde ritim bozukluğu hikayesi olan bir kişinin mutlaka bir hekime görünmesi gerekir” diyen Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç Dr Duhan Fatih Bayrak, şu bilgileri verdi…

Aritmi nedir?
Aritmi, kalp ritim bozukluklarının genel adıdır Kalbin düzensiz çalışması, normalden hızlı ya da yavaş çalışması aritmi olarak tanımlanır Aritmi ya da kalp ritim bozuklukları bilinen hiçbir kalp hastalığı olmayan sağlıklı genç bireylerde ortaya çıkabileceği gibi, yapısal kalp hastalığı olan bireylerde de sıklıkla gözlenen bir patolojidir Ritim bozukluklarının kalpte kulakçık ve karıncıktan kaynaklanan değişik tipleri vardır Bazı tipte ritim bozuklukları ailesel olup genetik olarak geçiş gösterebilmektedir Bazı ritim bozuklukları iyi huylu olup hayati tehlike oluşturmazken, bazı ritim bozuklukları kalp durmasına neden olup ani kardiyak ölüm ile sonuçlanabilir

Aritmi’nin görülme sıklığı ve cinsiyete göre rastlanma oranı nasıldır?
Aritmiler sıklıkla yapısal kalp hastalığı (koroner arter hastalığı, kapak hastalığı, hipertansiyon) olan orta ileri yaşlı insanlarda belirgin cinsiyet farkı olmaksızın izlenmektedir Fakat yeni doğan bebekler dahil genç sağlıklı bireylerde de ritim bozukluğuna rastlanabilir

Aritminin belirtileri nelerdir?
Aritmiler sessiz ve şikayetsiz olabilir En önemli belirtileri kalbin hızlı atması, halsizlik, çarpıntı, nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş dönmesi ve bayılmadır Aritmide görülen belirtilerin şiddeti hastalığın şiddetine göre değişir Nabız yüksek ya da tam tersine yavaş olabilir Belirtiler ani başlangıçlı çarpıntı ya da ara sıra gelen kalpte tekleme hissi şeklinde de olabilir

Aritminin nedenleri nelerdir?
Aritmi nedenleri arasında, koroner arter hastalığı, kalp kapak hastalıkları, kalp yetmezliği, kandaki elektrolit bozuklukları (sodyum ve potasyum gibi), kalp kasındaki anormallikler (kardiyomiyopatiler), kalp krizi sonrasında oluşan hasarlar, kalp ameliyatından sonraki iyileşme süreci, genetik geçişli hastalıklar en sık rastlanılanlardır Bunların dışında da çeşitli ilaçlar, madde bağımlılığı, kafeinli veya enerji veren içecekler, stres aritminin diğer nedenleri arasındadır

Hangi durumlarda aritmiden kuşkulanmak ve hekime başvurmak gerekir?
Aritmiden kuşkulandıran durumlar kalbin hızlı atması, halsizlik, çarpıntı, nefes darlığı, baygınlık ve nabızların düzensiz olmasıdır Bu bulgular ile ailesinde ritim bozukluğu hikayesi olan bir kişi hiç zaman kaybetmeden hekime başvurmalıdır

Aritmileri ve nedenlerini teşhis etmek için hangi testler yapılır?
Aritmileri ve nedenlerini teşhis etmek için yapılan testler şunlardır:
Elektrokardiyogram (EKG)
Ritim Holter (24 saat ritim takibi), Event Recorder (uzun süreli ritim takibi)
Efor Testi
Ekokardiyogram
Kardiyak kateterizasyon ve koroner anjiyografi
Elektrofizyolojik çalışma (EFS)

Ritm bozukluğu nedir belirtileri nedenleri tespiti

Ritm bozukluğu

Çarpıntı, kalp atımlarının kişi tarafından hissedilmesi olarak tanımlanıyor Fizyolojik durumlardan da kaynaklanabilen çarpıntı, ritm bozukluğu ve kalp hastalıklarının belirtisi olabiliyor Kalp, sinüs nodundan çıkan ve tüm kalp kası içinde yayılan elektrik uyarıları ile 1 dakikada 60-100 defa düzenli olarak (ritmik) gevşeyip kasılarak akciğer atardamarına ve aort damarına kan pompalar



Bu atımların sayısı normalden daha az ya da daha çok olursa, düzenliliğini kaybederse ya da normalden daha güçlü kasılmalar olursa kalp atımları kişi tarafından hissedilerek çarpıntı olarak algılanabilir

Her çarpıntı şikâyetinin altında ritm bozukluğu olmayabileceği gibi önem düzeyi değişiklik gösteren ritm bozuklukları, kalp ve kalp dışı hastalıklar ya da gebelik gibi fizyolojik durumlarda görülebilir Bazı hastalarda ise ritm bozukluğu olmasına rağmen çarpıntı ya da başka bir şikâyet hissedilmeyebilir

Çarpıntı şikâyeti ile başvuran hastaların tarif ettiği yakınmalar farklı olabilir Kalbin hızlı atması, kalp atımlarının normalken kuvvetli bir atımdan sonra duruyor gibi olup tekrar normale dönmesi, kalp atımlarının ya da nabzın düzensiz olması, kalp atımlarının yavaş ve güçlü şekilde olması, aniden başlayan ve aniden sonlanan çarpıntı atakları gibi Bu şikâyetlere nefes darlığı, göğüste baskı hissi, göğüs ağrısı, sersemlik, baş dönmesi ve bayılma eşlik edebilir

ÇARPINTI HİSSİNE BİRÇOK FAKTÖR NEDEN OLABİLİR
Ritm bozukluğu ile ilişkisi olmayan çarpıntı nedenleri: Panik bozuklukları, hipertirodi, hipoksi (kanda oksijen düzeyinin düşmesi), hiperkapni (kanda karbondioksit düzeyinin yükselmesi), hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü), ateş, kansızlık, gebelik, kalp yetmezliği, mitral kapak prolapsusu, ciddi aort ve mitral kapak yetersizlikleri

Ritm bozukluğu ile ilişkili çarpıntı nedenleri: Paroksismal supraventriküler taşikardi, hızlı/yavaş/normal ventrikül hızlı atrial fibrilasyon, atrial ekstra atımlar, ventriküler ekstra atımlar, ventriküler taşikardi, sinüs taşikardisi, sinüs bradikardisi, atrioventriküler bloklar

Görüldüğü gibi çarpıntı birçok kalp ve kalp dışı hastalığın sinyali olabileceği için dikkatle değerlendirme gerektirir Hastaların bir kısmında öykü, fizik muayene ve elektrokardiyografi tanı için yeterli olsa da ekokardiyografi ve laboratuar tetkikleri (tam kan sayımı, biyokimya, tiroid fonksiyon testleri, kan gazı) tamamlayıcı tanı araçları olarak kullanılmalıdır Ekokardiyografi ile kalp yetmezliği, mitral kapak prolapsusu ve hiperdinamik dolaşım durumlarına neden olan kalp kapağı hastalıkları araştırılır Çarpıntı esnasında ortaya çıkan göğüs ağrısı koroner arter hastalığı ile ilişkili olabilir

RİTM BOZUKLUĞU NASIL TESPİT EDİLİR?
Bazı hastalar zaman zaman olan çarpıntıdan yakınırlar Bu hastalar için 24 saatlik Holter EKG ve 15-30 günlük olay kaydedici adı verilen cihazlar kullanılmaktadır Her iki cihaz da bir cep telefonu büyüklüğünde olup hastaya bağlandıktan sonra kişi normal hayatına dönmektedir Holter EKG 24 saat süresince kalp ritmini kaydeder Olay kaydedici cihazın ise bir butonu vardır Hasta çarpıntı hissettiği zaman bu butona basar, cihaz butona basıldıktan bir süre öncesi ile sonrası döneme ait kalp ritmini hafızasına kaydeder Bilgisayar aracılığıyla her iki cihazın kaydettiği bilgiler değerlendirilir ve varsa bir ritm bozukluğu tespit edilir

TEDAVİ RİTM BOZUKLUĞUNUN ÖZELLİĞİNE GÖRE YAPILIYOR
Tedavide çarpıntıya neden olan durumların varsa belirlenmesi ve mümkünse ortadan kaldırılması çok önemlidir Ritm bozukluğu tespit edilirse, ritm bozukluğunun özelliğine göre ilaç tedavisi başlanır Kalp pilleri veprogramlı elektrik şoku veren defibrilatör-kardiyoverter özellikli kalp pilleri ise tedavide kullanılan diğer yöntemler

Kaynak: Bayındır Sağlık Grubu