|
|
Konu Araçları |
geçmişine, psikoloji biliminin, yolculuk |
&Quot;Psikoloji Bilimi&Quot;Nin Geçmişine Yolculuk |
07-17-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
&Quot;Psikoloji Bilimi&Quot;Nin Geçmişine Yolculuk"Psikoloji Bilimi"nin Geçmişine Yolculuk ZAMAN TÜNELİ "Psikoloji Bilimi"nin Geçmişine Yolculuk 387-335 Plato: Kimi bilgilerimizi doğuştan getiririz ve beynimiz, zihinsel işleyişlerin gerçekleştiği yerdir Aristotle: Doğuştan getirdiğimiz herhangi bir bilgi yoktur ve zihinsel işleyişlerimizin merkezi kalptir 17 YÜZYIL Descartes,R: Zihnimiz ve bedenimiz etkileşim içindedir ve doğuştan itibaren getirdiğimiz bilgiler vardır Locke,J: Zihnimiz, doğduğumuzda boş bir levha (Tabula Rasa) gibidir, doğuştan getirdiğimiz hiçbir bilgi yoktur Sahip olduğumuz her bilgi tecrübelerimize dayanır (empirisizm) 18 YÜZYIL Mesmer,F: "Hayvan Manyetizması" adını verdiğim tedavi yöntemim, tarihe "Mesmerizm" olarak kazındı Ancak 1977 yılında Viyana'da, tıp uygulaması yapma hakkım elimden alındı Pinel,P: Fransa'daki Bicetre barınağında acımasızca bakılan akıl hastalarını, daha insani şartlarda tedavi görmeleri adına serbest bıraktım 19 YÜZYILIN BAŞLARI VE ORTALARI Young,T: İngiltere'de yayınladığım çalışmam daha sonra tarihe "Üçlü Renk Kuramı" olarak geçti Darwin,C: "Evrim Kuramı"nı ortaya atarak türlerin kökeni hakkında pek çok iddiada bulundum Çalışmalarım, çağdaş evrim psikologlarına da ilham verdi 19YÜZYILIN İKİNCİ YARISI Broca,P: Beynin sol frontal lobunda, konuştuğumuz dilin üretilme aşamasında önem kazanan spesifik bir alan olduğunu keşfettim; beyindeki bu alan tarihe benim adımla geçti Wernicke,C: Beyninizin sol temporal lobuna bir zarar gelirse, yazılı ya da sözlü dili anlamanız ya da o dili üretmenizde de sorunlar yaşarsınız İşte temporal lobdaki o bölge, bugün benim adımla anılıyor 19 YÜZYILIN SONLARI Wundt,W: Tarihteki ilk psikoloji laboratuvarını Almanya'da kurdum Aşağıda bilgilerine ulaştığınız Stanley Hall ise benim öğrencimdi Hall,S: Amerika'da ilk psikoloji laboratuvarını kurdum Amerikan Psikoloji Birliği'ni kurarak, birliğin ilk başkanı oldum Dewey,J: "Refleks Arkı" kavramını ortaya atarak psikolojide işlevselcilik ekolünün gelişmesine katkıda bulundum Thorndike,EL: Bilmecemsi labirentlerde kedilerle çalışarak öğrenme deneyleri yaptım 1905 yılında "Etki Yasası"nı ortaya koydum 20YÜZYILIN BAŞLARI Freud,S: Psikanalizin kurucusu olarak anılıyorum Konuyla ilgili olarak yaptığım en önemli kuramsal çalışmalarımdan biri de "Rüyaların Yorumu"dur Pavlov,IP: Hayvanlarla koşullanma çalışmaları yaptım Tarihe klasik koşullanma deneylerimle geçtim Binet,A & Simon,T: Okul çağındaki çocukların yeti ve akademik gelişimleriyle ilgili çalışmalar yaparken, tarihte ilk zeka testini oluşturduk Watson,J: Psychological Review isimli dergide "davranışçılık" ekolünün hatlarını açıkladım "Küçük Albert" isimli bir bebekle, "koşullanılmış korku tepkisi" kavramı üzerinde çalıştım Rorschach,H: Günümüz psikanalist terapilerinde oldukça sık kullanılan Rorschach Mürekkep Testi'ni geliştirdim Piaget,J: Bir gelişimsel psikolog olarak "Çocuklarda Dil ve Düşünce" isimli çalışmamı yayımladım Zihinsel gelişimle ilgili olarak kendi kuramımı ortaya koydum Freud,A: Babamın yolunda giderek, "Çocuk Analizi Tekniğine Giriş" adlı çalışmamı yayımladım ve psikanalizin çocukların tedavisinde nasıl uygulanabileceğini tartıştım Morgan,C&Murray H: Psikanaliz sırasında insanların hayal dünyalarını ortaya koyabilmeleri adına Tematik Algı Testi'ni geliştirdik Skinner,BF: "Organizmaların Davranışları" adlı yapıtımda edimsel koşullanma kavramını ortaya koydum Ödül ve ceza konusunda çalışmalarım oldu Horney,K: Sigmund Freud'un, kadınların cinsel gelişimi hakkındaki kuramını eleştirdim 20YÜZYILIN ORTALARI Kinsey,A: "Erkeklerde Cinsel Davranış" adlı yapıtımı yayımladım Cattell,RB: 16 adet kişilik faktörü barındıran bir anket oluşturdum Yanı sıra, birikimli zeka ve akıcı zeka kavramlarını ortaya koydum Ash,S: İnsanların birbirlerini duyabildikleri ve görebildikleri bir ortamda, çizgilerin boyları konusundaki tahminlerini aldım Sosyal uyma davranışı hakkında önemli ipuçları veren bir çalışma oldu Erickson,E: Çocukların psiko-sosyal gelişimleri hakkında gelişimsel dönemler ortaya koyan kuramımı ortaya attım Rogers,C: Merkeze "danışan"ı koyduğum terapimi ortaya oluşturdum Psikoloji tarihine, "Danışan Merkezli Psikoterapi" olarak geçti Maslow,A: "Motivasyon ve Kişilik" isimli çalışmamda fizyolojik ihtiyaçlarımızdan, kendimizi gerçekleştirme motivasyonuna uzanan bir yelpazeden söz ettim Olds,J&Milner,P: Bizler, nöropsikologlar olarak, farelerin hipotalamuslarına verilen elektrik akımının ödüllendirici etkisini açıkladık Choamsky,N: Dil ile ilgili önemli çalışmalar yaptım Gibson,E &Walk,R: "Görsel uçurum" düzeneğini kullanarak minik çocukların görsel algıları üzerine çalışmalar yaptık Harlow,H: Yukarıda gördüğünüz gibi yavru maymunlarla "bağlanma" konusunda araştırmalar yaptım Çalışmalarımı, "Sevginin Doğası" adlı makalemde anlattım 20YÜZYILIN İKİNCİ YARISI Peterson,L& Peterson,M: Zihnimizden geçirdiğimiz tekrarlamaların kısa süreli belleğimiz üzerindeki etkilerine dair çalışmalar yürüttük Sperling,G: Çok kısa bir süre gösterilen görsel uyaranların barındırdığı bilginin ne kadarına ulaşabiliriz? İşte çalışmalarımda, bu sorunun yanıtını bulmaya çalıştım Schachter,S&Singer,J: "İki Etmenli Duygu Kuramı"nı ortaya koyduk Herhangi bir uyaran bizlerde genel bir uyarılmışlık hali yaratır ve bu uyaranı zihnimizde nasıl etiketlediğimize bağlı olarak ona karşı öznel bir duygu hissederiz Ellis,A: "Akılcı Duygusal Davranış Terapisi"nin gelişiminde çok büyük katkılarım oldu Bu terapi, "Psikoterapide Akıl ve Duygu" adlı yayınımdan ilham aldı Milgram,S: Sosyal psikoloji tarihine, yaptığım "itaat" çalışmalarıyla geçtim Yapmış olduğum çalışma, etiksel yönden hala eleştirilmekte Yukarıda fotoğrafımı görüyorsunuz Gardner,A& Gardner,B: Nevada Üniversitesi'nde bir şempanzenin işaret dili eğitimine başladık Neisser,U: Ben diyorum ki, psikoloji "davranışçılık" ekolünden uzaklaşarak, dümenini "bilişsel" ekole doğru çevirmelidir Seligman,M&Maier,S: Köpeklerle "öğrenilmiş çaresizlik" kavramı üzerine çalıştık Hoşlarına gitmeyen, rahatsız edici bir uyarana sürekli maruz bırakılıp kaçmaları engellendiğinde, umutsuzluk geliştirdiler Attkinson,R& Schiffrin,R: Bellekle ilgili üç aşamalı kuramımızı gelişirdik Bugün adları sıkça geçen "Duyusal bellek, kısa süreli bellek ve uzun süreli bellek" kavramlarını ortaya koyduk Bandura,A: Sosyal Öğrenme Kuramı'nı oluşturdum Yaptığım çalışmada, tüm çocuklar kendilerine gösterilen şiddeti öğrendi Rescorla,R&Wagner,A: Ivan Pavlov tarafından ortaya atılan klasik koşullanmanın çağrışımsal modelini ortaya koyduk Frish,K,Lorenz,K&Tinbergen,: Biz, etnolojistler olarak, hayvan davranışları üzerine yaptığımız çalışmalarla 1973 yılında Nobel Ödülü'ne layık görüldük Maccoby,E&Jacklin,C: Cinsiyet farklılıklarının psikolojisi üzerine yayın yaptık Nader,R: Psikolojinin tüketici davranışları konusunda çalışmalar yapmasını tetikledim Konuyla ilgili, Amerikan Psikoloji Birliği'nin yıllık toplantısında bir sunum yaptım Yıl 1976'ydı Loftus,E: Başımızdan bir olay geçtiğinde, onu net olarak,doğru bir şekilde hatırlayabilir miyiz? İşte bu sorudan yola çıkarak görgü tanığı şahitliği hakkında çalışmalar yaptım Sperry,R: Beyinlerinin iki yarım küresi ayrılmış hastalar üzerinde çalışmalarım oldu 1981 yılında, Nobel Ödülü aldım 20YÜZYILIN SONLARI VE 21YÜZYIL Sternberg,R: "Zeka Uygulaması" başlıklı çalışmamda, Üçlü Zeka Kuramı'nı ortaya attım Beck,A: Bilişsel terapinin gelişimine dair önemli noktalara değinen ve psikopatolojiyi anlama ve tedavisi hakkında önemli önerilerde bulunan çalışmam Amerikan Psikoloji Birliği'nce ödüle layık görüldü Seligman,M: Yayımladığım "Öğrenilmiş İyimsercilik" adlı çalışmamla daha sonra gelecek olan "pozitif psikoloji" hareketine ilham verdim Kahneman,D: "Karar verme" mekanizmalarıyla ilgili yaptığım çalışmamla 2002 yılında Nobel Ödülü'ne layık görüldüm |
|