Ben Ve Sen Dili...

Çocuk sahibi olmak, her anne-babanın yaşamındaki dönüm noktasıdır Bu mutluluk kişinin yaşayacağı en mükemmel duygudur Her anne-baba çocuğu için her şeyin en güzelini ister kuşkusuz

Çocuğun sağlıklı gelişebilmesi, anne-babanın bu role hazır olması ve çocuk eğitimini bilmesine bağlıdır Öncelikle eşler evlilik ilişkilerini değerlendirmeli, ebeveynliğe hazır olup-olmadıklarını tartışmalı, sonra çocuk sahibi olmaya karar vermeliler Bu tartışma kişilerin özgüveni, evliliğe yükledikleri anlam, eşlerin birbirinden beklentileri güven duygularını kapsamalıdır

Yapılan en büyük hatalardan biri, enliliği kurtarmak, eve bağlamak hedefiyle çocuk sahibi olma kararı almaktır

Çocuğun dünyaya gelmesiyle, ailenin yaşam tarzı değişecektir Bu değişimin sağlıklı oluşması önem taşımaktadır Günümüzde pek çok klinikte etkili anne-baba olmak, iyi anne-baba olmak gibi çalışmalar yürütülmektedir Amaç, ebeveynlerin çocuklarını tanımaları ve onların bilişsel, sosyal, duygusal gelişimlerinin en sağlıklı biçimde oluşması için imkan sunmalarını sağlamaktadır

Ebeveynlerin çocuklarıyla konuşurken kullandıkları dil çok önemlidir Duygularımız doğaldır, birbirlerinin duygu ve düşüncelerini sözel ifadeler ve beden diliyle algılarız

İletişim, kişilerin birbirlerine (bilinçli ya da bilinçsiz olarak) duygu ve düşünceleri aktardıkları süreçtir

Çocuğuyla güçlü iletişim kurmanın birinci basamağı, onun duygularını ve düşüncelerini olduğu gibi kabul etmek ve dinlemektir Dinleme, etkin dinleme (katılımla dinleme), pasif dinleme (edilgin dinleme), kapı aralayıcı mesajlarla dinleme şeklinde olur

Pasif (edilgin) dinleme herhangi bir yorum katılmadan, jest ve mimiklerle çocuğunuzu dinlediğinizi hissettirmeniz şeklindedir

Etkin dinleme (katılımlı), söylediği sözleri açarak tekrar etmek ve kendi çözümlerini bulmasında yardımcı olmak şeklindedir

Kapı aralayıcı mesajlar

"Ben sen dili" ne demektir?

Ben dili, bireyin karşılaştığı davranış ve durum karşısında bireysel tepkisini, kendi duygu ve düşüncelerini açıklayan ifade şeklindir Kendimizi "ben"li cümlelerle anlattığımız zaman karşımızdakini incitmemiş, fakat kendi mesajlarımızı da vermiş oluruz

"Sen" dili suçlama içerir ve karşımızdaki kişi doğal bir savunmaya geçer Dolayısıyla sonuç anlaşılamama, tartışma, kavgaya kadar gidebilir Sen ve ben diline örnek vermek gerekirse;

Sen dili: Ör Sen hatalısın! Çok yanlış davranıyorsun!

Ben dili: Ör Senin bu davranışın beni incitti, üzüldüm!

Şeklinde ifade edilebilir

Çocuklarımızla iletişimi engelleyici etmenler nelerdir?

Öğüt vermek, çözüm getirmek, kendi düşüncelerimizle yönlendirmek
Yargılamak, eleştirmek, kıyaslamak
Sürekli sorular sormak, incelemek
Teselli vermek veya çocuğunuzun anlatmaya çalıştığı konuyu değiştirmek
Etiketlemek, tahlil etmek

Çocuğunuzla başarılı iletişim kurmak için neler yapmalısın?

Çocuğunuzun duygu ve düşüncelerini anlayın (empati)
Çocuğunuza saygı duyun
Gerçekçi ve doğal davranın
Onu dinleyin
Onunla göz teması kurun
Dokunsal teması artırın
Nerede, ne zaman, nasıl, ne söyleyeceğinizi iyi belirleyin
Akıcı, sade bir dil kullanmaya çalışın
Size güvenebileceğini hissettirin

Genellikle anne ve babalar iletişimde “sen dili”ni kullanıyorlar sen iletileri duygu ifade etmez Genellikle emir verme, yargılama, öğüt verme gibi iletişim engellerini içerir

Örneğin:

•Konuşma artık
•Yapmamalısın
•Dersine çalışmazsan
•Yaramazlık yapıyorsun
•Bebek gibisin
•Dikkât çekmek istiyorsun
•Daha iyi öğrenmelisin

Ana-baba çocuğun davranışını kabul etmediği zaman o davranış nedeniyle ne hissettiğini çocuğa söylerse ileti “SEN İLETİSİ”nden “BEN İLETİSİ” ne dönüşür Yani ben dilinde duygular konuşur

•Yorgun olduğum zaman canım oyun oynamak istemiyor
•Eğer bugün çok yaramazlık yaparsan ben çok üzülürüm
•Akşam yemeğini zamanında yetiştiremeyeceğim diye endişeleniyorum

Gerçekten de çocuktan beklediğimiz davranışların oluşmasında “ben dili”nin ne kadar etkili ve doğru bir iletişim aracı olduğunu göreceksiniz

Ben dili çocuğun ana babasının kabul edemediği davranışını değiştirmesinde daha etkili olduğu gibi çocuk-ana baba ilişkisi için de daha sağlıklıdır Ben dili çocuğu direnmeye, isyan etmeye yöneltmez Örneğin dışarı çıkmak için direnen bir çocuğa:

“Hayır, hemen odana git, sokağa çıkamazsın” demek mi doğrudur?;

yoksa “hava karardığı için sokağa çıkman beni endişelendiriyor Bu yüzden gitmeni istemiyorum ama, yarın erken saatte arkadaşlarınla birlikte olmana izin verebilirim” demek mi doğrudur?

Tabii ki ilk cümle sen iletilerini içerdiği için çocukta bir direnme ya da isyana yol açacaktır Ancak ikinci cümlede duyguların ifadesi söz konusu olduğu için ben dilini kullanmak daha etkilidir Çünkü ben dili davranışı değiştirme sorumluluğunu çocuğa devreder