Napolyon Kompleksi

Ruhbilimin babası sayılan Freud’un ilk talebelerinden Alfred Adler, “Aşağılık duygusu” konusunda önemli çalışmalar yapmıştır : Böyle bir duyguya sahip olunmasının nedenlerini açıklarken Napolyon’u örnek göstermiş, onun imparator olmak istemesini, saldırganlığını, kısa boyluluğundan kaynaklanan eksiklik duygusunu dengelemek için girişilmiş eylemler olarak yorumlamıştı

Adler e göre insanlar, aşağılık duygularını yenebilmek için, önemsemelerini sağlayacak işler becermeğe yeltenirler Bu yolda gösterilen çabalar bazen iyi sonuçlar verebilir: Mesela kekeme olan Demostenes , uzun süre ağzına çakıl taşları doldurarak deniz kenarında konuşma talimleri yapmış ve eksikliğini giderebilmişti

Ancak, aşağılık duygusundan muztarip biri, eksiğini dengelemekte başarısız olursa? Adler’e göre ceberrutlaşır ve çevresini, kendisini önemsemeye, kendisini“yüce” hissetmesine yol açacak şakşakçılığa zorlar Bu insanın politika sahnesinde yer alması da, devleti felaketlere sürükleyebilir

Adler’in insanlarda büyük çapta eksiklik duyguları varlığında ne yapabileceklerini açıklamak için seçtiği örnek, zamanla halk arasında “Napolyon Kompleksi” olarak anılmağa başladı : Acaba boyu kısa olanlar gerçekten kendilerini “kötü” olarak algılar ve saldırgan vb olmağa mı kalkarlar ? Üç kez evlenmiş olan Tom Cruise gibi kısa boyluların süksesine bakarsak bu iddia daima gerçekle bağdaşmayabilir

Evet, Sovyet Diktatörü Stalin “2 arçin ( bizim arşından kaynaklanan Rus ölçüsü) ve 4 verşok” yani 163 boyundaydı , Hitler’in sağ kolu Goebbels de 165 boyundaydı ama 193 lük İdi Amin,188 lik Saddam gibi uzun boylu diktatörler de gördük
Demek ki Napolyon’u olmayacak işlere kalkıştıran “eksiklik duygusu”, boyunun kısalığından değil başka alandaki komplekslerinden ileri gelmekteydi: Araştırıcılar, o devirden kalmış belgeleri inceleyerek acaba bu, herhangibir yabancı dili konuşamamasından mı kaynaklanıyordu diye soruşturmuşlar ve onun ana dilinin İtalyanca olduğunu ve Fransızcayı doğrudürüst bir şiveyle konuşamadığını, hatta imlasını bile yanlış bildiğini işaret ederek bu eksikliğinin Napolyon’u böyle saldırgan kılabileceğini düşünmüşlerdir

Asal kaynağı ne olursa olsun bu aşağılık duygusu, onun çeşitli alanlarda olmadık tahammülsüzlükler sergilemesine yol açmıştı:

Mesela Napolyon’un, karikatürcülere çok kızdığı bilinir : Muhalif gazeteleri kapattırdığından bu gazetelerin ünlü karikatüristleri (şerrinden korktuklarından) imzalamadıkları ve onu maskaraya, çeşitli, evcil ve vahşi hayvanlara benzeten karikatürlerini el altından yaymağa başlamışlardı Napolyon’un müze ziyaret defterlerinde hakkında eleştiri içeren yazıları yırtıp yırtmadığı bilinmiyor ama yaptıklarını beğenmediğini açıklayanların yok edildiği bir polis devleti oluşturduğu kesindir

Bu adamın aşağılık duygusunu kavrayamayan halkı neler çekti ? Napolyon, kırallık rejimine yeni ayaklanmış bir ülkede, kendini İmparator ilan etmiş ve Fransızları, binlerce insanın ölümüne yol açan, felaketle sonuçlanan seferlere sürüklemiştir
Murat Bardakçı, Atilla Oral gibi tarihle ilgilenen yazarlarımızın, Napolyon’u –kaabilse bu açıdan- biran önce ele almaları, halkımızın, bu diktatörün benzerlerinden sakınmasına yol açarak çok yararlı olacaktır

Bu adamın aşağılık duygusunu kavrayamayan halkı neler çekti ? Napolyon, kırallık rejimine yeni ayaklanmış bir ülkede, kendini İmparator ilan etmiş ve Fransızları, binlerce insanın ölümüne yol açan, felaketle sonuçlanan seferlere sürüklemiştir
Murat Bardakçı, Atilla Oral gibi tarihle ilgilenen yazarlarımızın, Napolyon’u –kaabilse bu açıdan- biran önce ele almaları, halkımızın, bu diktatörün benzerlerinden sakınmasına yol açarak çok yararlı olacaktır

teşekkürler