Mesajı Öğrenme Tezi...

Etkileyici iletişim konusunda sosyal psikologlarca yapılan ilk sistematik incelemeler, 2 Dünya Savaşı sırasında ve onu izleyen yıllarda Carl Hovland yönetiminde Amerika'da Yale Üniversitesinde kurulan İletişim ve Tutum değişim programı ile başlamıştırSavaş yıllarında dünyada propagandanın öneminin anlaşılması, şüphesiz, bu ilk çalışmalara neden olmuşturSavaşta her iki tarafın kullandığı yoğun propaganda asker ve sivil halk üzerinde çok etkili olmuş, devam edegelen savaşın yanında adeta bir de propaganda savaşı verilmiştirElbette bu derece belirgin ve önemli bir sosyal olgu bilimsel bir araştırma gerektirirHovland ve arkadaşlarının çalışmaları bu yolda atılmış çok önemli adımlar olmuş ve çeşitli yayınlara yol açmıştır


Hovland'ın başını çektiği, Mesajı Öğrenme Tezi çerçevesinde yapılan araştırmaların kuramsal temelini psikolojide öğrenme kuramı meydana getirmiştirDavranışcı bir yaklaşım açısından etkileyici iletişim, tutum öğrenme ya da yeniden öğrenme süreci olarak ele alınmıştırDolayısıyla, bu öğrenme olayının ortamın hangi özelliklerine göre ne şekilde değişmeler gösterdiği, laboratuvar deneyi yöntemi ile incelenmiştir


Hovland'a göre tutum değişimi şu süreçten oluşur: Gönderilen mesaja dikkat etmek; mesajı anlamak;mesajı kabul etmekBu dizedeki her süreç kendinden önce gelen sürecin gerçekleşmesine bağlıdırÖrneğin mesaja dikkat edilmezse, mesaj anlaşılmaz veya mesaj anlaşılmazsa kabul edilmesi mümkün olmazAncak mesaja dikkatimizi vermemiz ve onu anlamamız, mesajı mutlaka kabul edeceğimiz anlamına gelmezmesajı kabul etmeyi rtkileyen başka etkenler de vardır


Tutum değişiminin süreçlerini anlamak için, Yale araştırmacıları bir iletişimin ne kadar etkileyici olabileceğini belirleyen şu 4 faktörü incelemiştir:


1)Mesajın kaynağına ait özellikler

2)iletişimle (mesajla) ilgili özellikler

3)hedef ögesinin özellikleri

4)ortamın özellikleri


Esas olarak bir kişi veya grup, bir mesajı, belli bir ortamda bir başka kişi veya grubun tutumunu değiştirmek amacıyla nasıl iletiyor?Kısaca 'kim neyi kime nasıl iletiyor?' sorusu Yale araştırmacılarının ana konusu olmuştur


Bu ilk laboratuar çalışmalarından sonra propagandanın politikadan reklamcılığa kadar her alanda gittikçe artan önemi ile paralel olarak etkileyici iletişim araştırmaları da günümüze kadar gelişerek devam etmiştir