Ege Şivesi |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ege ŞivesiÜlkemizde her bölgenin değişik şivesi vardır elbette ama Ege şivesi bunların içinden sivrilip çıkar ![]() ![]() işte bir kaç örnek![]() ![]() ![]() Akideş : Arkadaş Avrat : Karı eş Agada : Arkada geride Alcen : Almak Aglına : Aklına Adda : Atmak Annına : Alnına Annacında : Karşısında Ammal : Hamal Azmak : Su Birikintisi Acasız : Ansızın - Ani Bamak : Parmak Bubalık : Babalık,kirve Bişe : birşey Biyo : Bir defa Bene : bana Badılcan : Patlıcan Bölce : Börülce Bunna : Bunlar Bilyon : Bilmek - Biliyorsun Bazlama : Saçta yapılan ekmek türü Bılandı : Bulantı Babıç : Pabuç Ayakkabı Böle : Böyle Böyün : Bugün Bısat : İç çamaşırı Berenari : Şöyle böyle Çıkeyyo : Çıkmak Çıkıyor Olmak Çininde : Omuzunda Coccam : Çocuğum Cuvare : Sigara Celeb : Canlı Hayvan ticareti yapan kimse Cavcav : Havanın sıcak zamanı Camız : Manda Caka : Fiyaka - edâ Ceniz : Gelin çeyizi Cavır : Gavur - Yaban - El Cözüne : Gözüne Cılbır : Yulara bağlanan ip veya zincir Çönesin : Oturmak - çömelmek Çoğuden : Çoktan fazladan Çalıkakıcı : Efelerin yanındaki yardımcılar Dolupduru : Doldurmak dolmuş durumunda Disen : Demek-Söylemek Doru : Doğru Deyon : Demek Daşı : Taşımak Düşünüpduru : Düşünüyor olmak Dayıyon : Dayatmak ısrar etmek Dibeg : içinde buğday arpa ve kahve dövülen taş yada ağaçtan havan Durupduru : duruyor Degmeleme : Tekmelemek - çiğnemek Diştır : Değiştirmek - değiştir Depduru : Tepmek itmek Donuz : Domuz Deştiman : Köy bekçisi Dalgan : Isırgan otu Darak : Tarak Esge : Asker Enee : Şaşkınlık hali Epe : Hayli Emme : Fakat Ama Ege : Eğer Efe : Ulusal kurtuluş savaşında kahramanlık gösteren mert yiğit kişiler ![]() Emmi : Amca Evlek : Tarlanın tohum ve ekim için hazırlanan saban iziyle bölünen bölümlerden her biri Evlenyog : Evlenmek Edveren : Etmek, yapmak Endeglen : Elindeki, elindekileri Evzinme : Bir konu hakkındaki sıkıntı, sıkılmak Filcan : Fincan Fözüli : Fazla, gereksiz lüzumsuz Faak : Fark Gaagı : Kargı Gaccim : Kardeşim, dostum Gaval : Kaval Geliggeli : Gelmek Gekgelen : Yürüyenler, gelenler Gayfe : Kahve Gızmak : Kızmak Gaaşıma : Karşıma Gahpe : Kahpe Grep : Oya türü Göşaalım : Görüşelim Garanki : Karanlık Günnük : Tek Gabık : Kabuk Gaçıvedik : Kaçmak,gitmek Gırdımak : Kırdırmak Gocuman : Büyük,iri Gaari : Tamam,yeter Gidivemek : Gitmek Galangidelim : Kalkıp gitmek Gutul : Kurtulmak Gelcem,Geleyyo : Gelmek,Geliyor Gızan : Efelerin yanlarında yer alan yardımcılar Gaadeş : Kardeş Gayın : Eşin erkek kardeşi Gaada : Kadar Gosgoca : Kocaman,büyükçe Gacveren : Kaçmak Gebertmek : Öldürmek,ölesiye dövmek Gelipduru : Gelmek Gooşu : Komşu Gocadoguz : Büyük domuz Gozel : Güzel,hoş Gayve : Kahve Gı : Kız gırceg : Kırmak Garcen : Yoğurtmak,Karmak Gatmek : Eklemek,ilave etmek Gocugarı : Yaşlı kadın,nine Goley : Kolay Garı : Karı,eş Gezipduru : Gezmek,geziyor olmak Guvvatli : Güçlü Göödünmü : Görmek,Gördüğünü bildirmek Gabihat : Kabahat,suç,kusur Gılıksız : Kaba,Saygısız(Kıyafeti uygun olmayan) Gandıma : Kandırmak,aldatnak Gangımak : Zıplamak, Tepinmek Gamışla : Gelmişler Gamide : Gelmeden Gani : Kanı Guytu : Kuytu,Derin,çukur Gık : Kırk Hada hada : Git,Yürü Hunu : Onu Heç : Hiç Hindi : Şimdi,hemen Hösusi : Hususi Habu : Bu Heybet : Azamat,Büyüklük Hore : Buraya Hısım : Akraba,Soyca veya evlilik sonucu aralarında bağ bulunanlardan herbiri Hede : Evet demek,Kabul edilmesini istemek Herif : Erkek(Kaba erkek) Helak olmak : Mağdur olmak,Üzülmek,zor duruma düşmek,bozmak Hergile : Terbiyesiz ve azılı kimseler için kullanılan sövgü sözü Haranı : Tencere Irazı : Razı olmak,razı etmek Irakı : Rakı(İçki) Ilgın : Su kenarlarında yetişen ince yapraklı ağaç ıhı,aha : İşte İtilal : Darbe,ihtilal İluzum : Lüzum,gereksinme iğlek : Yabani erkek incir(İncirlerin döllenmesine yarayan küçük incir meyvesi) İleş : Leş,Hayvan sakatatı İrezil : Rezil,utanmaz,arsız İlgen : Leğen İngastan : Şakacıktan İsbite : Kibrit Kumişle : Kurmak,Kurmuşlar Kumpir : Patates Köden : Köy,Köyden Kütük : Kesilen ağacın dip kısmı veya büyükçe kesilmiş parçalar Küfe : Yük taşımaya uygun genellikle söğüt dallarından yapılan dayanıklı sepet Kıntır : Taşlık,kayalık(Kazılması zor yer) Kızan : Eli silahlı köy gençleri,efelerin yardımcıları Kargı : Kamış,Saz Kölge : Gölge Löküs : lüks(pahalı),lüks lambası Len : Yöresel dilde kaba söz Löbet : Nöbet Mabus : Milletvekili Mektip : Mektup Mezin : Müezzin,Din görevlisi Mayana : Muayene Mehele : Mahalle Mertek : Kullanıma hazır budanmış ağaç,ince ağaç Melmiket : Memleket Mıkdar : Muhtar Mehesis : Münasebetsiz Meret : İnatçı,sıkıntı veren,hoşlanılmayan şeyler veya kimseler için sövgü sözü olarak kullanılır Mavzer : Atış hızı dakikada ortalama 6 mermi olan ve orduda kullanılan bir silah türü Mecidiye : Eskiden kullanılan ve o zaman 20 krş değerinde olan gümüş sikkeMadıman : Merdiven Mazife : Vazife Muhassil : Kaymakam Maryas : Çine Çayının antik çağdaki adı Miskin : Pis,Kötü Naf : Laf,söz Napki : Ne yapıyor?,Ne yaptı? Nebilen : Bilmemek(Bilmediğini söylemek) Nevkıt : Ne zaman? Napçen : Ne yapacaksın?,Ne yapılacak? Naha : Nasıl? Nakrato : İtalyan siyasal temsilcisi(İşgal yıllarında Aydın'da bulunan) Nolcek : Ne olacak? Olcek : Olacak Oolum : Oğul,Oğlum Ole : Ola,Olası Oluu : Olur,Olacak olan Oynance : Oynamak,Oynayınca Olupbatı : Olmuş(oluyor) Oturupduru : Oturmak,Oturuyor olmak Ödlek : Korkak,Yüreksiz Ötüpduru : Ötmek Piz : Biz Rençber : Tarım ve ziraat işleriyle uğraşan kimse Sıtında : Üstünde,arkasında Söle : Söylemek Sorala : Sormak Selbes : Serbest Sorem : Sormak Söyletmelik : Aydın yöresinde yeni gelinlerin konuşması için verilen görümlük,armağan Sıratsız : Sevimsiz Sırat Köprüsü : İslam inanışına göre mahşer gününde yalnız günahsızların geçebileceği köprü Sarılop : İncir türü Savışmak : Bulunan yerden gizlice ve dikkat çekmeden ayrılmak Sıdırve : Kırmak(Yumurta kırmak) Sanii : Senin Selene : Ay Tanriçası Şeher : Sehir,Kent Şevketi Bostan : Sebze türü(Yumrulu) Többosun : Tövbe etmek,af dilemek Teke : Keçinin erkeği Tıktor : Doktor,hekim Tazmin : Ödemek,Telafi etmek Tingildemek : Sallanmak Trampa : Takas Tebelleş : Her işe karışmak Tegene : Yine,Yine de Tapa : Def Ukul : Okul Umba : Baba Ula : Yöresel kaba hitap sözü Ufek : Küçük Uygulu : Uğurlu Uskar babıç : Yeni ayakkabı Ünlemek : Seslenmek,Çağırmak Ülen : Yöresel dilde kaba söz Vaa : Var Vre : Koşturmak,heyecanlandırmak Vaiz : Din görevlisi Yogise : Yoksa Yemiş : İncir Yenibaza : Aydın'ın İlçesi(Yenipazar) Yazen : Yazmak Yavıklı : Nişanlı,Sevgili Yetee Gari : Yeter artık Yagme : Yakmak(Kına yakmak) Yaveşden : Yavaşça(Usulca),Sessizce Yörük : Göçebe,Türkmen oymağı ve bu oymaktan olan kimse Yimem gaari : Artık yemem Yemiş Talası : İncir bahçesi Yeveş : Yavaş Yular : Hayvanların başına takılan ip veya zincir Zeval : Zarar,Ziyan Zabıt : Zaptiye,Asker,Erat,İnzibat Zornan : Zorla,Zorlayarak,güç kullanarak Zerhoş : Sarhoş,hareketini kontrol edemeyecek kadar alkol almak Zahire : Gereğinde kullanılmak için saklanan tahıllar |
|
|
|