Kızılırmak Nehri

Kızılırmak Nehri Türkiye topraklarından doğarak yine, Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsudur Uzunluğu 1355 km’dir Deniz taşımacılığı için kullanılmaz Başlıca kolları Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak’tır

Nehir, İç Anadolu'nun en doğusundaki Sivas ilinde Kızıldağ 'ın güney yamaçlarından yaklaşık 39,8° Kuzey 38,8° Doğu noktasından doğar, ilk önce batı ve güney batıya 38,7° Kuzey 34,8° Doğu ya kadar akar, daha sonra yay şeklinde biçimlenir İlkin batıya, daha sonra kuzey doğudaki Tuz Gölü'nü geçerek kuzey batıya akar Daha sonra kuzey ve kuzey doğuya yönelir Burada Delice Irmağı ile 4047° Doğu 3414° Batı nokasında birleşir Sonra zig zaglar çizerek kuzey batıya akar 4110° Doğu 3442° Batı da Devrez Nehri ile birlikte akarVe Kuzey doğuya doğru döner Sonuçta Karadeniz'e 4172° Kuzey 3595° Doğu noktasında boşalır Sırasıyla Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Aksaray, Çankırı, Çorum ve Samsun illerinden geçerken çok sayıda dere ve çayın sularını toplayarak Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır



Yağmur ve kar sularıyla beslenen nehrin rejimi düzensizdir Temmuz ve Şubat arasında düşük su düzeyinde akan nehir, Mart ayında hızla kabarmaya başlar ve Nisan ayında en yüksek su düzeyine ulaşır Ortalama debisi 184 m³/sn olan nehrin 20 yıllık gözlem süresince en az 18,4 m³/sn'ye ve en çok 1673 m³/sn'ye ulaştığı tespit edilmiştir

Nehir üzerine 8 baraj yapılmıştır Bunlar Kayseri ilinde Sarıoğlan,Yemliha kasabasında kurulmuş olan Yamula Barajı, Ankara yakınlarındaki Kesikköprü, Hirfanlı ve Kapulukaya barajları ile nehrin Bafra Ovası’na kurulmuş Altınkaya ve Derbent barajlarıdır Nehir üzerine son olarak Obruk Barajı yapılarak 2007 yılı içerisinde su tutumuna başlanılmıştır

İrili ufaklı birçok gölün bulunduğu Kızılırmak Deltası, Türkiye'nin Karadeniz kıyısında özelliğini büyük ölçüde koruyabilmiş en önemli sulak alanlarından biridir 321 kuş türünün bulunduğu delta bitkiler bakımından da öneme sahiptir Deltanın doğu tarafında ülkemizin nadir su basar ormanlarından Geleriç Ormanı bulunur

Adını suyunun renginden alan, antikçağda ise tuzlu akarsu anlamına gelen Halys adıyla anılan Kızılırmak, Anadolu'da kurulmuş medeniyetlere hep ev sahipliği yapmış Bugün Kızılırmak Vadisi'nde tarihin her dönemine ait izler bulmak mümkün; kaya mezarları ve yerleşimleri, farklı medeniyetlere ait kaleler, köprüler ve daha pek çok iz



VİKİPEDİ