Atatürk Barajı Ve Hidroelektrik Santrali...

Konumu

Atatürk Barajı, Adıyaman ve Şanlıurfa illeri arasında, Fırat Nehri üzerinde kurulu olup, enerji ve sulama amaçlıdır GAP Projesi içinde, Karakaya Barajının 180 km mansabında, Şanlıurfa ilinin Bozova ilçesine 24 km uzaklıkta Fırat Nehri üzerinde kurulan barajdır

İnşası ve Baraj Yapısı

1983 yılında inşaatı başlamış olan baraj 1992 yılında işletmeye açıldı 8 türbine sahip barajın yüksekliği 169 metredir Kaya dolgu tipinde bir barajdır Gövde hacmi 84,5 milyon m³ tür Dış yüzeyi kaya içi kil ve topraktır Baraj gölünün baskısı ile ilk inşaasındaki yüksekliği 10 metre kısalmıştır

İnşaatına; 4 Kasım 1983 tarihinde başlandı 1994 senesinde bitirilmesi planlanan baraj; sulama ve enerji elde etmek maksadıyla yapılmıştır 844 milyon m3 kaya ve toprak dolgu ile dolgu hacmi bakımından bugüne kadar dünyada inşa edilen barajlar arasında beşinci sıradadır Meydana gelen göl alanı 817 kilometrekaredir


1 000 000 TL'nin arka yüzündeki Atatürk Barajı resmi



1 000 000 TL'nin arka yüzündeki Atatürk Barajı resmi

Temelden yüksekliği 169 metredir Nehir seviyesinden yükseklik bakımından minimum su kotu 513, ideal su kotu 526, maksimum su kotu ise 524 metreye ulaşır Barajda elektrik üretimi için derinliğin en az 133 metre olması gerekir Baraj duvarının boyu 1644, eni ise 15 metredir

Kurulu Gücü

2400 MW gücüyle yıllık 8,9 GWh elektrik enerjisi üretim kapasitesine sahiptir İnşasından günümüze 144 milyar kilovat enerji üretmiştir Bu değerin ekonomik karşılığı 15 milyar $'dır Atatürk Barajı, Türkiye'deki hidroelektrik santrallerinde üretilen enerjinin yüzde 20'sini tek başına karşılayacak seviyededir

Baraj Büyüklüğü

Atatürk Barajı, dolgu hacmi bakımından dünyanın en büyük 6 barajı durumundadır Hidroelektrik Santralı da, dünyada halen yapımı sürenler arasında 3, inşa edilmiş olanlar arasında da 5 en büyük santraldır Aynı zamanda Avrupa'nın ve Türkiye'nin en büyük barajıdır İstanbul'un yıllık su ihtiyacını 5 günde sağlayabilecek seviyededir

Sulama

Yıllık ortalama su akışı 26654 milyar metreküptür Toplam su depolama hacmi 487 milyar metreküptür Her bir grupta; gücü 300 Megawatt olan 8 adet türbün jeneratör bulunmaktadır 25 Temmuz 1992'de bu 8 üniteden ikisi hizmete açılmıştır Halen inşaatı devam eden Şanlıurfa Tünelinin de tamamlanması ile, Şanlıurfa, Harran, Mardin, Ceylanpınar, Siverek-Hilvan ovaları ile beraber 143 milyon dönüm arazi sulanır hale gelecektir Atatürk Barajı'ndan toplam 874 bin 200 hektar alanın sulanmasının planlanmaktadır 207 bin hektarının sulamaya açıktır[3] Ülke ekonomisine bu haliyle katkısı topma 55 milyar $ olmuştur Tüm alanın sulamaya açılması halinde, yıllık getirisi 2,5 milyar $ olacaktır

Bölgedeki İşsizliğe Etkisi

Şu an 400000 kişiye istihdam sağlamaktadır Planlanan alan sulanmaya başladığında 1 milyon 750 bin kişiye istihdam sağlaması planlanmaktadır