Robot Ve Mekanik Teknolojin'in Babası El-Cezeri 820 Yıl Önce Otomatik Abdest Alma Robotu Yaptı

Müslüman Türk bilim adamı El-Cezeri (Doğum:1136 Ölüm:1233)

Bugün Şırnağa bağlı olup Artukoğulları devleti zamanın'da Diyarbekir'den Şama kadar olan bölgenin genel ismi olan Cizre de yaşamış ömrünün uzun bölümünü Diyarbakır Sultanı Mahmud Kara Aslan'ın hizmetinde geçirmiştir

Müthiş bilim zekasına sahip olması ve Avrupa'da bile Al-Jazari ismi ile büyük nam salmasına rağmen son derece tevazulu ve alçak gönüllü bir insandır

20 yıldan fazla hizmetin de çalıştığı Sultan Mahmud Kara Aslan'ın kendisinden yapmasını istediği 50 den fazla suyla çalışan robot ve mekanik aletler yapmıştır ve yine Sultanın emriyle bu muhteşem bilim eserlerinin her birinin resmini çizip nasıl yapıldığını anlatan bir kitap yazmıştır

Kitap muhafaza edilerek günümüze kadar ulaşmış bugün 1206 tarihini taşıyan orjinalin'in kopyaları Topkapı Sarayın da,Ayasofya ve Süleymaniye Kütüphanerin'de bulunmaktadır ayrıca 10 kadar kopyası da Avrupan'ın değişik ülkelerin'in müzelerin'de sergilenmektedir

Kitaptaki çizim ve anlatımların hayal ürünü olmadığı Alman profesörü Widemann tarafından Erlangen Üniversitesin'de tekrar dan üretilip çalıştırılarak ispatlanmıştır



Bu müthiş aletlerden birisi de otomatik abdest alma robotudur yukarıda ki resim de El-Cezerin'in çizdiği orjinal 820 yıllık kitaptan alınan robota ait resimdir

O dönem o bölge halkı gibi Diyarbekir Sultanı Mahmut Kara Aslan'da Şafi mezhebine mensupturŞafi mezhebine göre abdesti olan bir erkeğe eşi dahil bir kadın eli değince abdesti bozulduğu için Sultan Cariyelerin'in kendisine abdest suyu dökerken temas edeceğinden rahatsızlık duyduğu için El-Cezeriye böyle bir alet siparişi verir ve ortaya bu sanat eseri çıkar

Alet çalıştırıldığın da robotun üstünde ki su deposun dan akan su robotun kolundan testinin içine dolmaya başlar ve suyun ağırlığına göre buradaki mekanik sistem robotun testi tutan kolunu ileri doğru uzatıp su dökmesini sağlar bu sırada suyun aktığı havuzda bulunan bir başka delikten robotun altındaki bölmeye su akmaya devam eder abdest alma işlemi sonlanırken robotun altında biriken su yine bir mekanizma aracılığıyla robotun havlu tutan diğer elini sultana uzatmasını sağlar

O döneme göre böyle bir alet yapmak bir mucize gibidir ki bunun gibi 50'den fazla alet yapmıştır bu kitabın 800 yıl kütüphaneler de saklanıp üstünde çalışılma gereği duyulmaması ise belki de günümüzde ki teknoloji çağına asırlar önce girmemizi engellemiştir

İslam dünyası ve Anadolu için büyük bir miras olan bu tür bilim adamlarımız dan habersiz yaşayıp birde üstüne her şeyin mucidini Batılı bilim adamları sanarak kendimizi kandırıyoruz

Leonardo Da Vincin'in kitabın da çizip kendine atfettiği robotu El-Cezerin'in kitabın dan kopyaladığı ise daha yeni,yeni fark ediliyor

Kaynaklar: muslimheart,ebuliz,wikipedia