07-16-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Yassı Çemen Muharebesi...
Yassı Çemen Muharebesi, 1230 yılında Erzincan yakınlarında Anadolu Selçuklu Devleti - Eyyubiler ittifakı ile Harzemşahlar arasında yapılan muharebe
Sebepleri
Harzemşahlar 12 yüzyıl boyunca günümüzdeki Türkmenistan, Özbekistan ve Afganistan ülkelerinin topraklarında kuvvet kazanmış, İran ve Azerbaycan'ı da etki alanında bulunduran bir Türk devletiydi 1220 yılında Cengiz Han'ın Orta Asya'ya saldırıya geçmesi sonucu Harzemşahlar Moğol istilasıyla karşı karşıya kaldılar Semerkant, Buhara ve Urgenç kentlerini ellerine geçiren Moğollar Harzemşah Devleti'ne son verdiler Harzemşahların başına geçen Celaleddin Harzemşah ordusuyla birlikte Hindistan'a doğru kaçmaya başladı Ancak yetişen Moğollar İndus Nehri boylarında Harzemşahları tekrar yenilgiye uğrattılar Bu sefer Celaleddin Harzemşah en yakın kumandanlarıyla birlikte Doğu Anadolu'ya yöneldi 1229 yılında Celaleddin Harzemşah Ahlat kentini kuşattı 8 aylık bir kuşatmadan sonra şehri ele geçirdi ve yağmaladı Bu olay üzerine Anadolu Selçuklu Devleti ile Harzemşahlar arasında bir savaş kaçınılmaz hale geldi
Savaşta Moğolların Etkisi
Moğolların Harzemşahları yenmesi üzerine Harzemşahlar Selçuklu Devleti'yle birleştiler Moğollar kendilerine karşı tehdit unsuru oluşturacağını anladılar ve Harzem askeri görüntüsü altında bazı Selçuk köylerini talan ettiler Bunu Celaleddin Harzemşah'ın yaptığını zanneden Selçuk Sultanı; Celaleddin Harzemşah'ın köyleri talan etmediğini bildiren mektubuna inanmadı, bir süre sonra da aralarında soğuklaşma ve ayrılma konusu olmuştur
Savaşta Ahlat Kalesi
Bu esnada eski Ahlat Valisi Hacip Ali'de kaybettiği Ahlat Kalesi'ni yeniden ele geçirmişti Bunu duyan Celaleddin Harzemşah, Ahlat Kalesini tekrar almak için Ahlat'ı kuşatınca Hacip Ali'nin dostluğunu kendi menfaatleri için ilerlettiği Selçuk Sultanı; Celaleddin Mengü Berti'den Ahlat kuşatmasını kaldırmasını istedi Sultan Celaledddin Ahlat Kalesi'nin zaten kendisinin olduğunu, Hacip Ali'nin orayı işgal ettiğini söylediyse de Selçuk Sultanı onu dinlemedi Bu mevzuu hakkında aralarında geçen sert mektuplar yüzünden aralarında savaş rüzgarları esmeye başlamıştı
Savaşın gelişmesi
1230 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı I Alaeddin Keykubad Doğu Anadolu'daki Harzemşahların üzerine yürüdü İki ordu Erzincan yakınlarında Yassı Çemen mevkiinde karşılaştılar Selçuklular Harzemşahları büyük bir yenilgiye uğrattılar Yenilen Celaleddin Harzemşah kaçtı Bazı kaynaklarda kaçarken öldürüldüğü belirtilse de, genel kabul sonradan hırsızlar tarafından öldürüldüğü yönündedir
Savaşın sonuçları
I Alaeddin Keykubad bu zaferden sonra devletin sınırlarını Tiflis’e kadar genişletti Ahlat, Bitlis, Van, Adilcevaz, Malazgirt gibi şehirleri ele geçirdi Ancak bu başarı aradaki Harzemşahları ortadan kaldırarak Selçukluları Moğollarla karşı karşıya getirdi Çormakan Noyan kumandasındaki Moğollar Anadolu'ya girerek saldırılara başladılar 1243 yılındaki Kösedağ Savaşı'nda Moğollar, Selçukluları yenilgiye uğratarak Anadolu'yu istila ettiler
|
|
|