Osmanlıda Tımar Sistemi Nedir

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-16-2012

Tımar Sistemi Nedir?
Tımar Osmanlı İmparatorluğu'nda kamu arazisi (mirî) dahilinde, yönetimi sipahiye bırakılmış olan verimli topraklara verilen addır

Tımar sistemi 1839'da Tanzimat Fermanı'yla kaldırılmıştır

Tımar Sisteminde Köylülerin konumu

Tımar topraklarında yaşayan köylüler ilke olarak bulundukları toprak parçasından ayrılamazlardı

Tımardan ayrılmak isteyen bir köylünün sipahiye tazminat (çift bozan akçesi) ödemesi gerekirdi

Eğer köylü tımarı yasadışı biçimde terk edecek olursa, kaçmasından itibaren bazı kanunname düzenlemelerine göre on bazılarına göre on beş seneye kadar sipahi tarafından cebren toprağına geri döndürülebilirdi

Tımar türleri

Sıradan bir tımarın yıllık tarımsal geliri 20

000 akçeden azdı

Bu tür tımarları "tasarruf" eden sipahiler harp durumunda Osmanlı kuvvetlerine bir atlı asker ile birlikte katılırlardı

Has: Geliri 100

000 akçeden fazla olan dirliklerdir

Padişaha, hanedan üyelerine, veziriazama, beylerbeyine, sancak beyleri ve üst düzey devlet görevlilerine verilirdi

Zeamet: Gelirleri 100

000 ile 20

000 arasıda olan dirliklerdir

Eyalet merkezlerinde oturan üst düzey yöneticilere (hazine ve tımar defterdarlarına, sancaklardaki alay beylerine, kale dizdarlarına, divan kâtiplerine vs

) verilirdi

Tımar: Senelik geliri 20

000 ile 3

000 akçe arasında olan dirliklerdir

Osmanlı devlet'ine hizmeti olan bir bölüm asker ve memurlara verilir

sipahi askerleri tımar beyine bağlı beyler aynı zamanda tahrir görevide yaptıklarından yazıcı denirdiTımar Sistemi Nedir?

Tımarların önemini yitirmesi
Avrupa'da ateşli silahların 16

yüzyıl boyunca yaygınlaşması Avusturya cephesinde atlı süvarilerin ve sipahilerin savaş gücünü azaltmıştı

Bu durum ateşli silahlarla eskiden beri donanmış olan Yeniçerilerin önemini arttırdı

Yeniçeriler maaşlarını doğrudan doğruya hazineden nakit para (ulûfe) biçiminde almaktaydılar

Yeniçerileri birlikleri sayısının büyümesi Osmanlı maliyesinde nakit para ihtiyacını artırdı

Nakit gereksinimini hızlı bir biçimde karşılamanın başlıca yolu vergilerin iltizam yöntemiyle toplanmasıydı

Sözü geçen yöntemin 16

yüzyıl sonlarında başat hale gelmesiyle tımarların gerek askerî, gerekse ekonomik anlamda belirleyici bir önemleri kalmamıştır

Tımarlar bundan sonra varlıklarını bir kalıntı kurum olarak 19

yüzyılın başlarına değin sürdürecektir

Tımar sistemi Tanzimat Fermanıyla 1839 yılında kaldırılmıştır

07-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlıda Tımar Sistemi Nedir Tımar Sistemi Nedir? Tımar Osmanlı İmparatorluğu'nda kamu arazisi (mirî) dahilinde, yönetimi sipahiye bırakılmış olan verimli topraklara verilen addır Tımar sistemi 1839'da Tanzimat Fermanı'yla kaldırılmıştır Tımar Sisteminde Köylülerin konumu Tımar topraklarında yaşayan köylüler ilke olarak bulundukları toprak parçasından ayrılamazlardı Tımardan ayrılmak isteyen bir köylünün sipahiye tazminat (çift bozan akçesi) ödemesi gerekirdi Eğer köylü tımarı yasadışı biçimde terk edecek olursa, kaçmasından itibaren bazı kanunname düzenlemelerine göre on bazılarına göre on beş seneye kadar sipahi tarafından cebren toprağına geri döndürülebilirdi Tımar türleri Sıradan bir tımarın yıllık tarımsal geliri 20000 akçeden azdı Bu tür tımarları "tasarruf" eden sipahiler harp durumunda Osmanlı kuvvetlerine bir atlı asker ile birlikte katılırlardı Has: Geliri 100000 akçeden fazla olan dirliklerdir Padişaha, hanedan üyelerine, veziriazama, beylerbeyine, sancak beyleri ve üst düzey devlet görevlilerine verilirdi Zeamet: Gelirleri 100000 ile 20000 arasıda olan dirliklerdir Eyalet merkezlerinde oturan üst düzey yöneticilere (hazine ve tımar defterdarlarına, sancaklardaki alay beylerine, kale dizdarlarına, divan kâtiplerine vs) verilirdi Tımar: Senelik geliri 20000 ile 3000 akçe arasında olan dirliklerdir Osmanlı devlet'ine hizmeti olan bir bölüm asker ve memurlara verilirsipahi askerleri tımar beyine bağlı beyler aynı zamanda tahrir görevide yaptıklarından yazıcı denirdiTımar Sistemi Nedir? Tımarların önemini yitirmesi Avrupa'da ateşli silahların 16yüzyıl boyunca yaygınlaşması Avusturya cephesinde atlı süvarilerin ve sipahilerin savaş gücünü azaltmıştı Bu durum ateşli silahlarla eskiden beri donanmış olan Yeniçerilerin önemini arttırdı Yeniçeriler maaşlarını doğrudan doğruya hazineden nakit para (ulûfe) biçiminde almaktaydılar Yeniçerileri birlikleri sayısının büyümesi Osmanlı maliyesinde nakit para ihtiyacını artırdı Nakit gereksinimini hızlı bir biçimde karşılamanın başlıca yolu vergilerin iltizam yöntemiyle toplanmasıydı Sözü geçen yöntemin 16 yüzyıl sonlarında başat hale gelmesiyle tımarların gerek askerî, gerekse ekonomik anlamda belirleyici bir önemleri kalmamıştır Tımarlar bundan sonra varlıklarını bir kalıntı kurum olarak 19 yüzyılın başlarına değin sürdürecektirTımar sistemi Tanzimat Fermanıyla 1839 yılında kaldırılmıştır