Adamın Teki Oturmuş Yararlı Bilgileri Toplamış, Sabrından Dolayı Kutlarız...

iKAMETGÂH iLMUHABERi
Oturma belgesini (ikametgâh ilmuhaberini) artık muhtarlar değil, Nüfus Müdürlükleri veriyor
Adrese dayalı nüfus sayımından sonra, adresinizde bir deği?iklik olduysa, muhtardan onaylı '
FORM C' belgesiyle ?lçe Nüfus Müdürlüğüne durumu bildirmeniz gerekiyor Deği?iklikler
bildirilmez ve durum tespit edilirse ağır para cezaları veriliyor Nüfus Müdürlüğünde kayıtlı olan
adresinizin doğru olup olmadığını kontrol etmenizde yarar var Çünkü herhangi bir kurumdan
oturma belgeniz istendiğinde, bunu Nüfus Müdürlüğünden almak durumundasınız Alınan bu
belgenin geçerlilik süresi 30 (otuz) gündür
Ayrıntılı bilgiye *adresinden de ula?abilirsiniz
NÜFUS CÜZDANI ZAY?NDE
Nüfus cüzdanını kaybedince vergi dairesine de bildirin
Nüfus cüzdanını kaybeden veya çaldıran ki?ilerin emniyetten aldığı tutanak ve birde dilekçe
e?liğinde bir vergi dairesine ba?vurması durumunda kayıp olan nüfusunun bilgisi sicil
kayıtlarına alınıyor Nüfusu eline geçiren bir diğer ki?i herhangi bir vergi dairesine gidip ?irket
açılı?ı yapmak istese sistem uyarı veriyor ?nsanların ve hatta vergi dairesi çalı?anlarının bile
pek bilmediği bu konunun ayrıntılarını Gelir ?daresi Ba?kanlığı resmi sitesinde iç genelgeler
bölümünde
'VERG? K?ML?K NUMARASI ?Ç GENELGES? SER? NO:2007/1 de bulabilirsiniz
ÇALINAN K?ML?K KARTLARINIZI VERG? DA?RES?NE B?LD?RMEY?
UNUTMAYIN
Gündelik hayatta kimlik kartlarımızı kaybetmemiz ya da çaldırmamız durumu ile hemen hemen
hepimiz ya da bir yakınımız kar?ıla?mı?tır Böylesi üzücü durumlarda sıcağı sıcağına nasıl
hareket edeceğimizi tam olarak bilemesek de ilk evvela aklımıza gelen husus hemen en yakın
polis karakoluna giderek kayıp / ç bildiriminde bulunmaktır Ardından da bir gazeteye
kayıp/ ç ilanı veririz
Kimliğimizi kaybettiğimizi bile unuturuz bir zaman sonra ise icra veya haciz memurları kapımıza
dayanır Milyonlarca YTL lik Banka veya Vergi borcumuzu ödemediğimiz için icra takibi
yaptıkları söylerler Maalesef böylesi üzücü olayları medyadan sık sık izlemekteyiz
Kaybolan kimlik kartlarını ele geçiren dolandırıcılar, bu kimlik kartları ile adımıza ?irketler
kurmakta, vergi mükellefiyetleri tahsis ettirmekte, bankalardan kredi çekmekte, kredi kartı
çıkartmakta, adımıza çek karnesi düzenleyip, senetler imzalamakta, kurdukları ?irketler
vasıtası ile milyonlarca YTL lik fatura kesip, ömür boyu bir arada göremeyeceğimiz tutarda
vergi borcunu adımıza tahakkuk ettirip ortadan kaybolmaktadırlar
Borçların ödenmemesi üzerine icra takibi ba?latan bankalar, vergi daireleri ve 3 ?ahıslar
alacaklarını tahsil etmek için kimlik bilgilerimizden adresimize ula?tıklarında ise çoğu zaman i?
i?ten geçmi? olmaktadır Yıllarca sürecek davalarla suçsuzluğumuzu ispatlamaya çalı?makla
kalmayacak, mahkeme ve avukat masrafları ile boğu?up, yıllarca çalı?arak bir araya
getirdiğimiz birikimlerimizi de kaybetme tehlikesi ile kar?ı kar?ıya kalabiliriz
??te böyle durumlarla sık sık kar?ıla?an Gelir ?daresi Ba?kanlığı 2003 yılında çıkartmı? olduğu
2003/1 seri numaralı ?ç Genelgesi ile vatanda?ların mağdur duruma dü?memeleri için kaybolan
kimlik kartlarını polise bildirdikten sonra alınacak ç veya kayıp belgesi ve gazete ilanının
aslı ile birlikte yazılacak bir dilekçe ile en yakın Vergi Dairesi veya Mal Müdürlüğüne
ba?vurulması halinde sisteme Kayıp ya da Ç bilgisi girilecek, bu kimlik belgesi ile Vergi
Dairesinde veya Mal Müdürlüklerinde hiçbir i?lem yapılmasının önüne geçilmi? olunacaktır
Ç veya kayıp kimlik belgesi ile Vergi dairesi veya Mal Müdürlüğüne i?lem yapmak üzere
gelen dolandırıcılar ise ekranda ç veya kayıp uyarısı çıkan kimlikle birlikte kolaylıkla yakayı
ele vermi? olacaklardır
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 2
1 L?RALIK ??FREYLE DEVLETTE YAPILAB?LECEKLER
Postaneden verilen 1 liralık ?ifre, vatanda?ın hayatını deği?tirecek e-devlet projesi kapsamında
alınan ?ifreyle, trafik i?lemlerinden askerlik yoklamasına kadar her türlü ba?vuru internet
üzerinden yapılabiliyor, sonuçları da aynı yoldan alınıyor
?ifreyle wwwturkiyegovtr ye girildiğinde hakkınızda açılan bir dava varsa, durumunuzu,
nerede ve kim tarafından açıldığını öğrenebiliyorsunuz
Böylece, mahkeme süreci, zaman ve i? kaybı ortadan kalkıyor Sistemin yeni ve en önemli
uygulaması ise, tüketici ?ikâyetleri
Cep telefonundan buzdolabına her türlü ?ikâyet hakem heyetlerine internet üzerinden
ula?tırılıyor ?ifre, herhangi bir PTT ?ubesinden nüfuz cüzdanı gösterilerek alınıyor
PTT ?ubelerinden 1 lira kar?ılığında alınan e-devlet (Elektronik Devlet) ?ifresiyle vatanda?ların,
hakkında açılan bir hukuki dava var mı yok mu, varsa davanın taraflarını ve son durumunu
internet üzerinden öğrenmeleri mümkün
?ifre sahipleri uygulamayla, adliye koridorlarındaki uzun bekleyi?ten kurtuluyor ?ifre
sayesinde; araç ve sürücü belgesi sorgulama, askerlik yoklama ve celp dönemi tercihi, SSK
prim ödemeleri, varsa okuyan çocuklarınızın durumları dahil çok sayıda hizmeti internet
üzerinden resmi olarak yapma imkanı sunuluyor
E-devlet uygulamasında eklenen en son yenilik ise, tüketici ?ikâyetlerinin internet üzerinden
resmi olarak yapılması ve sürecin yine internet üzerinden takibinin yapılıyor olması
Böylece, tüketiciler her türlü ?ikâyetleri için il ve ilçelerde Tüketici Hakem Heyeti arama
zorluğundan da kurtulmu? oldu
Sanayi Bakanlığı yetkilileri, yeni uygulamayla tüketicilerin hak arama mücadelesi önündeki
engellerin tamamen ortadan kalktığı bilgisini verdi
Tüketiciler rahatlayacak
E-devlet uygulaması (wwwturkiyegovtr) Aralık 2008'de ba?latıldı Sistemden faydalanmak
için en yakın postaneden TC kimlik numarasıyla ba?vurup ?ifre almak gerekiyor
?ifre aldıktan sonra sistem üzerinden yapacağınız ba?vurular, resmi i?lem olarak kabul edilip
i?leme alınıyor Ba?vuru sahipleri süreci de yine internet üzerinden takip edebiliyor
?ifre ki?iye özel olup, vekalet dahil hiçbir ?ekilde devredilemiyor ve sorumluluk ki?iye ait
oluyor Ancak sistem birçok kolaylık sunmasına rağmen henüz tam olarak vatanda?lar
tarafından anla?ılamadı
Tüketiciler, günlük ya?amda giyimden cep telefonuna satın aldıkları ürünlerde, zaman zaman
sorunlar ya?ıyor Vakit darlığı veya bürokratik i?lemlerin çokluğu, tüketicilerin mağduriyetlerini
de kabullenmelerine sebep oluyor
Ancak, Sanayi Bakanlığı'nın e-devlet sistemi üzerinden kurduğu yeni sistemle kullanıcılar artık
i?ini bırakıp veya evinden çıkarak il veya ilçelerdeki hakem heyetlerine gitmeden ?ikâyette
bulunabilecek
Dava süreci ve sonucu da aynı ?ekilde internet üzerinden izlenecek Bakanlık yetkilileri, yeni
uygulamayla tüketicilerin hak arama mücadelesi önündeki engellerin tamamen ortadan kalktığı
bilgisini verdi
Sistemin ikinci adımı olarak Tüketici Mahkemeleri'ne de internet üzerinden ba?vuru altyapısını
olu?turmak E-devlet sistemi, en çok trafik i?lemlerinde kullanılıyor
Sistemin en çok kullanım alanları: Araç ve sürücü belgesi ceza sorgulama, günlük hava
tahmini, döviz kurları, mahkeme dava sorgulama, SSK hizmet dökümü, sürücü belgesi iptal
sorgulama, ticarî araç ve vergi levhası sorgulama, askerlik yedeklik yoklama
Sistem üzerinden birçok resmi kuruma ba?vuru yapılabiliyor, Sanayi ve Tarım bakanlıklarının
kredi imkânları, destekleri sorgulanıp takip edilebilmekte
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 3
KAZA TUTANAĞI
Bir kaza esnasında ne yapılacağı, kaza tespit tutanağının nasıl doldurulacağı ve sonrası
hakkında görsel bir eğitim
TRAMER; maddi hasarlı Trafik Kaza Tespit Tutanağı ile ilgili çok güzel bir sesli ve görsel eğitim
hazırlamı? Ne kadar çok izleyen olursa o kadar çok doğru tutanak doldurulacaktır
http://wwwtramerorgtr/app/ktt/
Ekteki formdan birkaç nüsha yazdırıp arabada bulundurulmasında fayda var
Kaza tespit tutanağı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliği
çerçevesinde yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında tarafların serbest iradeleriyle
dolduracakları: "Maddi Hasarlı Kaza Tespit Tutanağı" uygulaması 1 Nisan 2008 tarihinden
itibaren ba?layacaktır
Sizlerin çok iyi bildiği gibi, 1 Nisan 2008' den itibaren uygulamaya konulacak yeni düzenleme
ile trafikte bir rahatlama sağlanması beklenmekte Yeni uygulamanın kötü niyetli insanlar
tarafından suiistimal edilmesi ihtimali var, ancak bu durum her zaman yapılabilecek olan,
beklenilen, fakat sistemin getireceği faydayla kar?ıla?tırıldığında önemsenmeyecek bir
olumsuzluk Diğer taraftan yeni sistemin oturması, insanların bundan yararlanması, sigortanın
yararının hissedilmesine ve sigortanın yaygınla?masına katkıda bulunacak
Araç Sürücüleri: Tutanaksız ve fotoğraf makinesiz yola çıkmayın!
1 Nisan'dan itibaren artık maddi hasarlı trafik kazalarında trafik polisi yerine sürücüler tutanak
hazırlayacak
Türkiye'de 2007 yılında meydana gelen trafik kazalarının yüzde 853'ü maddi hasarlı trafik
kazası olarak kayıtlara geçti Günde ortalama 1800 maddi hasarlı trafik kazası gerçekle?iyor
Büyük?ehirlerde trafik sıkı?ıklığını ortadan kaldırmak için 1 Nisan'dan itibaren yepyeni bir
dönem ba?lıyor Maddi hasarlı kazalarda taraflar doldurup imzaladıkları tutanak sayesinde
trafik polisini beklemeden olay yerinden ayrılabilecek Tutanaklar ve fotoğraflar sigorta
?irketlerine verilecek, taraflar hasarlarını sigorta ?irketlerinden alacak Taraflar arasında
anla?mazlık olursa eski uygulamada olduğu gibi polis çağırılacak
TUTANAK FORMLARI NEREDEN ALINACAK?
Kaza tespit tutanakları sigorta ?irketlerinden dağıtılmaya ba?landı Tutanak formları ayrıca
'tramerorgtr' ve 'egmgovtr' adreslerinden de indirilebilecek Formlar fotokopiyle çoğaltılabilecek
Tutanak için lütfen tıklayınız:
http://wwwgesidorgtr/wswFiles/doc20tutanagipdf
Detaylı bilgi için:
http://wwwtsrsborgtr/tsrsb/Kazatespittutanagi/
EHL?YET VE S?GORTA ?ART
Trafik kazası yaptığınızda kar?ı tarafla anla?ıp aracınızı çekmeden mutlaka ehliyet ve trafik
sigortası kontrolü yapın Kazaya karı?an araçların kesinlikle zorunlu trafik sigortası poliçelerinin
olması gerekiyor
TUTANAĞA KUSUR ORANI YAZMAYIN
Tutanağa yalnızca kazanın olu? ?eklini yazın, kusur oranı yazmayın Kroki çizmeyi ve kazanın
nasıl olduğunu anlatan görü?leri yazmayı unutmayın
FOTOĞRAF ÇEKMEY? UNUTMAYIN
Arabanızda bir fotoğraf makinesi bulundurun Kaza yaptığınızda aracınızı bo? alana çekmeden
farklı açılardan fotoğraflarını çekin
ARACINIZI EMN?YET ?ER?D?NE ÇEK?N
Kaza yaptığınız ki?iyle anla?tıktan sonra aracınızı bir an önce emniyet ?eridi veya bo? alana
çekin Tutanakları uygun bir alanda doldurabilirsiniz
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 4
NE KADAR ÇOK B?LG?, O KADAR HIZLI ÇÖZÜM
Tutanaklarda yer alan görgü tanığı bölümünü kazayı gören ki?ilerin ifadeleri doğrultusunda
doldurun Tutanakta yer alan fazla bilgi, i?lemlerinizin hızlı yürümesini sağlayacaktır
?LK BA?VURU S?GORTA ??RKETLER?NE
Kaza yapan taraflar, kazanın olu? ?eklini birlikte tutanağa yazıp mutlaka imzalayacak Tutanak
hazırlandıktan sonra çekilen fotoğrafla birlikte kar?ı tarafın trafik sigortası veya kasko sigortası
?irketine ba?vuru yapılacak
SÜRE KISITLAMASI YOK AMA
Tutanağın taraflarca sigorta ?irketlerine ula?tırılmasında zaman açısından bir kısıtlama
bulunmuyor ancak tutanak ne kadar hızlı ula?tırılırsa o kadar çabuk sonuçlanır
YÜZDE 0, 50, 100 HATA PAYI
?lk ba?vuruyu alan sigorta ?irketleri, en geç 1 gün içinde tutanağı elektronik ortamda Trafik
Sigortaları Bilgi Merkezine (TRAMER) iletecek
Sigorta ?irketleri, TRAMER vasıtasıyla 3 i? günü içinde kaza krokilerini de dikkate alarak,
tutanak çerçevesinde yüzde sıfır, 50, 100 oranlarına göre kaza sorumluluk değerlendirmesi
yapacak
TUTANAKLAR ZAMANINDA GÖNDER?LMEL?
Kaza sorumluluk değerlendirmesi TRAMER sisteminden yapılacak Tutanağı zamanında
TRAMER'e iletmeyen sigorta ?irketi, tutanağı gönderen ?irketin belirlediği oranları kabul etmi?
olacak
HATA PAYLARI FARKLI BEL?RLEN?RSE
Sigorta ?irketlerinin kaza sorumluluk değerlendirmesinde farklı sonuçlara ula?ılırsa, kaza
tutanağı TRAMER bünyesindeki Tutanak Değerlendirme Komisyonu'na sunulacak Komisyon, 3
gün içinde tutanak ve fotoğrafları inceleyerek hata paylarını kesin olarak belirleyecek
TAZM?NATLAR 8 GÜNDE ÖDENECEK
Sigorta ?irketi, belgeler tamamlandıktan sonra 8 i? günü içinde tazminatı ödeyecek
TUTANAK ?NCELEMELER? ?NTERNETTEN ?ZLENEB?LECEK
TRAMER, tazminat kazanan hak sahiplerinin tutanak incelemesinin hangi a?amada olduğunu
internet üzerinden öğrenmelerini sağlayacak alt yapı kurdu
UYGULAMA TEK TARAFLI KAZALARI KAPSAMIYOR
Tutanak, en az 2 aracın karı?tığı kazalarda tutulabilecek Uygulama, tek taraflı kazaları
kapsamıyor
?K?DEN FAZLA ARAÇ KAZA YAPARSA
?kiden fazla aracın karı?tığı trafik kazalarında birden fazla -fotokopi ile çoğaltılmı? olabilir- form
kullanılabilecek Bu durumda, her bir form tüm sürücüler tarafından imzalanacak ?mzalar için
formun alt tarafındaki bo? alan kullanılabilecek Kazaya karı?an tarafların tamamı tarafından
imzalanmayan tutanaklar geçerli kabul edilmeyecek
BU TÜR KAZALARDA TUTANAK TUTMAYIN
Sürücülerin aralarında tutanak düzenleyerek anla?amayacakları ve trafik ekibi çağırmaları
gereken zorunlu durumlar ise ?öyle:
Sürücü ehliyetsiz araç kullanılıyorsa veya yetersiz ehliyetle ile araç kullanılıyorsa
Sürücünün ya?ı küçükse
Sürücüde alkol veya akıl sağlığı ?üphesi varsa
Kazaya karı?an araçlardan biri veya daha fazlası kamu kurumlarına ait ise

Kamu kurumlarına ait e?yada zarar meydana gelirse
Kazada sadece 3 ki?ilere ait e?yalara zarar gelirse
Kazaya karı?an araçlardan birinin veya birkaçının trafik sigortası yok ise
Trafik kazası ölüm ve/veya yaralanma ile sonuçlanmı?sa
BÜYÜK?EH?RLERDE TRAF?K AKI?I HIZLANACAK
Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi (TRAMER) ?? Analizi ve Ar-Ge uzmanı Pınar Ho?gör, 1 Nisan'dan
itibaren trafikte ya?anacak deği?iklikleri anlattı
Mevcut trafik kazalarında sürücülerin yüzde 20'sinin anla?tığını söyleyen Ho?gör, 'Sürücüler
anla?malarına rağmen önceki uygulamada trafik polisi bekliyorlardı ve bu durum trafik
sıkı?ıklığına neden oluyordu Yeni uygulamayla birlikte anla?an sürücüler trafikte
beklemeyecekler Eski uygulama aslında devam ediyor, anla?amayan sürücüler yine polis
çağıracak' dedi
Sürücülerin yeni uygulamaya alı?ıncaya kadar çe?itli aksaklıkların ya?anabileceğini ifade eden
Ho?gör, anla?an sürücüler arttıkça trafikte ciddi anlamda bir rahatlama ya?anacağını belirtti
Ho?gör, büyük kentlerde çok fazla trafik kazası gerçekle?tiği için insanların beklememek için
anla?ma yoluna gideceğini ve bu sayede trafik akı?ının hızlanacağını dile getirdi
Sigortalardan sorunsuz ?ekilde ödemeler gerçekle?tikçe anla?ma oranlarının artmasını
beklediklerini söyleyen Ho?gör, 'Sigortasız trafiğe çıkan sürücüler artık araçlarına sigorta
yaptırma yoluna gidecek' diye konu?tu
Ho?gör, bütün sürücüler araçlarında 1 Nisan'dan itibaren mutlaka tutanak bulundurmalı
hatırlatmasını yaptı
KAZA S?GORTASI
Size çarpan araç faili meçhul ise veya aracın sigortası yoksa bütün hastane masraflarını
cebinizden yapmı?sanız faturayı a?ağıda bahsi geçen sigortaya veriyorsunuz Sigorta size
paranızı tamamını ödüyor SSK ve Bağkur'un ödemelerini değil sadece kendi cebinizden
ödediğiniz paraları ödüyor Olumlu ise kazaya yine para ödüyorlar Kaza geçiren sigortasız
yurtta?ların tedavisini Garanti Sigorta Fonu kar?ılıyor, ama bilen yok
Garanti Sigorta Fonu Genel Sekreteri Kongar:
"Kaza geçiren Sigortasızların masrafını, ba?vuranlara veriyoruz Ama kimse bilmediği için
parasını alan yok Fon'da 110 trilyon lira birikti" Trafik kazası geçiren vatanda?ların tedavi
masrafları ile ölüm giderlerini kar?ılamak için kurulan: Garanti Sigorta Fonu 'nun hesabında
110 trilyon lira birikti ama vatanda? parasızlıktan hastane kapısında can veriyor Trafik
kazalarında yaralanan ya da ölen sigortasız vatanda?ların milyarlarca lira tutan tedavi veya
cenaze masraflarını kar?ılamak için kurulan Garanti Sigorta Fonu'nda tam 110 trilyon lira
birikti; çünkü uygulamadan kimsenin haberi yok
Sağlık Bakanlığı'nın hastane yönetimlerini bilgilendirmemesi ve vatanda?larında kanunları
yeterince bilmemesi nedeniyle fona herhangi ba?vuru olmazken, çok sayıda parasız vatanda?
hastane kapılarında can veriyor
Fondan sorumlu Türkiye Sigorta Reasürans ?irketleri Birliği Genel Sekreteri Bilge Kongar;
"Trafik kazası geçiren sigortasız tüm vatanda?lar ba?vurup tüm masraflarını bizden alabilirler"
dedi
SADECE UYANIK AVUKATLAR KULLANIYOR
Kaza geçiren parasız vatanda?ların çok zor durumda kaldığını belirten Kongar, "Hem bakanlığın
hem de vatanda?ların kanunu bilmesi gerekiyor Ancak ne Sağlık Bakanlığı uyarıyor ne de
vatanda?lar bunu biliyor Bu yüzden fonu her biri 20- dosya ile gelen uyanık avukatlar
kullanıyor" diyor Kongar, 450 milyar ve yeni primleri faizle değerlendirdikleri için 110 trilyona
ula?ıldığını belirterek ?unları söyledi: "Devlet Ziraat Bankası'nda faizsiz tutuyordu Biz ise faizde
tutuyoruz Para çoğalınca bunu alıp oraya buraya vermek; pe?ke? çekmek istiyorlar Biz ise

kazalarda mağdur olanlar gelip alsın diyoruz 1991 yılında Hazine Müste?arlığı bünyesinde
kurulan Garanti Fonu, 1998'in sonuna kadar Hazine Müste?arlığı Sigorta Genel Müdürlüğü
bünyesinde kaldı Amacı, trafik sigortası olmayan araçların meydana getirdiği yaralama ve
olum masraflarını kar?ılamak Plâkası belirsiz araçların verdiği zarar da kar?ılanıyor Fonun
kaynağını trafik sigortası yaptıran vatanda?lardan kesilen pay olu?turuyor Trafik sigortası
yapan sigortalıların trafik primi içinde ödedikleri paranın yüzde 2'si ve yüzde 1'i sigorta
?irketlerinin öz kaynaklarından kar?ılanıyor Karayolları Trafik Sigortası Kanunu gereği eğer
kaza yapan araç sigortalı ise, kaza sonucu yaralanan veya ölen ki?ilerin masrafını sigortalı
olsun ya da olmasın ?irketi kar?ılıyor
7 YILDA 3 ÖDEME
Kazaya neden olan araç sigortasız veya plâkası bilinmiyorsa zarar görenler direkt birliğe gelip
masraflarını alabiliyor Fon, 1998 sonunda Hazine'den alınarak Türkiye Reasürans ?irketleri
Birliği nezdinde bir hesaba aktarıldı Adı önceden Garanti Sigortası Fonu iken devletin dahil
olduğu tüm fonlar kapatılınca Garanti Sigortası Hesabi olarak deği?tirildi 1998 sonuna kadar 7
yılda Hazine'de, 450 milyar lira birikti Ancak 7 yılda sadece üç ki?iye ödeme yapıldı Birlik
bünyesindeki fon bütçesi Hazinenin aksine bankada faizle değerlenince fon 110 trilyona ula?tı
?imdiye kadar fondan yararlanmak için 1623 ki?i ba?vurmu?, 1042 dosya ise sırada bekliyor
Birlik bünyesindeki fonun yükümlülüğü daha sonraki yıllarda kanuna eklenen maddeler ile
sadece bedensel hasarları ödemekten çıkarıldı
?HT?YACI OLAN PARAYI NASIL ALACAK
Kaza geçiren vatanda? hastane masraflarını faturalı olarak Türkiye Sigorta Reasürans ?irketleri
Birliği'ne iletecek Bunun için birliğe, 0-212-324-19-50 nolu telefondan veya
Anasayfa | Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği adresinden ula?ılabilirsiniz
Türkiye 'nin her yerinden ba?vuru aynı ?ekilde yapılacak Gerekli belgeler ise hastane faturası,
ikametgah senedi, nüfus cüzdan örneği, trafik zaptı ve imza beyanı Belgeleri inceleyen birlik,
vatanda?ın verdiği banka hesap numarasına parayı yatırıyor
2918 SAYILI TRAF?K KANUNUNU ?LE ?LG?L? EK B?LG?
Çünkü benzer olaylarda, sizlerin 2918 nolu yasayı bilmediğinizi zannederek,' Yapılacak
müdahale ve tedavi ücretlerini ödeyeceğinize dair ?u belgeyi imzalayın' teklifi ile kar?ıla?ırsınız
Ancak sizde ' Bu belgeyi imzalamazsam, bana müdahale ve tedavi etmeyeceğinize' dair bir
belgeyi imzalayıp getirin Dediğiz anda, Hastanenin bütün imkânları sizin için seferber
olacaktır
Trafik kazası sonucu yaralanan ve hastaneye kaldırılarak tedavi altına alınan kazazedelerin,
kanuna göre tedavi için ücret ödememesi gerektiği belirtildi
Tüketiciler Birliği, kazazedelerin haklarıyla ilgili bir rapor hazırladı
Kaza sonucu yaralanan ve herhangi bir hastanede tedavi gören kazazedelerin bu tedavileri
sonucu hastane tarafından ücret talep edilemeyeceğinin belirtildiği raporda, 2918 Sayılı Trafik
Kanunu'na göre herhangi bir trafik kazası sonucu yaralanan ki?i en kısa sürede hastaneye
yeti?tirilmek ve gereken tedavinin yapılması hükümlerini içeriyor Yönetmeliğe göre, hastane
acil servisi, kendisine gelen kazazedenin maddi durumu, sosyal güvencesinin olup olmadığına
ve hastanın özelliğine bakmadan gereken tedaviyi ve müdahaleyi herhangi bir ücret talep
etmeden yapmak zorunda
Bu tedavi sonucu olu?an masrafın ise Sağlık Bakanlığı Karayolları Trafik Döner Sermaye
??letmesi tarafından kar?ılanacağının belirtildiği rapora göre, vatanda?ların haklarını bilmediği
için sorunlar ya?andığını ve hastanelerin bu kanundan bihabermi? gibi gözüküp vatanda?tan
para talep etmelerinin suç olduğu belirtildi
--
AYFER AK??T
SOSYAL H?ZMET UZMANI
Hasta Hakları Birim Sorumlusu


TRAFiK CEZALARI
Trafik cezalarının tebliğinde yönetmelikte yer alan 7 gün içerisinde tebligat yapma ?artı tarfik
cezasını iptal ettirdi
?stanbul 3 Sulh Mahkemesi, tebligatı 7 günü geçen trafik cezalarının iptali yönünde karar
verdi Karara gerekçe olan olay, aracına hatalı park cezası kesilen bir avukatın iptal davasıyla
ba?ladı Avukat Zeki Bulgan'ın aracına, 24 Nisan 2006'da, Eminönü'nde yasak yere park ettiği
gerekçesiyle polis tarafından 49 YTL para cezası kesildi Ancak cezanın tebligatı Bulgan'a ?ubat
2007'de ula?tı 9 ay önce kesilen para cezasından yeni haberdar olan Avukat Bulgan,
Eminönü'nde o gün bulunmadığını belirterek, cezanın haksız yere kesildiği gerekçesiyle, trafik
davalarına bakan 3 Sulh Ceza Mahkemesi'ne iptal davası açtı Mahkeme, tebligat i?lemine 7
i?günü içinde ba?lanması gerektiğini belirterek, trafik para cezasını iptal etti
Trafik cezanızın tebligatı 7 günden geç elinize geçtiğinde yapacağınız tek ?ey elinizdeki
makbuzla bulunduğunuz ildeki Sulh ceza mahkemesine bir dilekçe ile ba?vurmak
YEN? TRAF?K YÖNETMEL?Ğ?
26 Eylül 2006 tarihli Yeni Trafik Yönetmeliği´ne göre araçlarda yer alan yardım
malzemelerine alüminyum yanık örtüsü eklenmesi zorunlu hale getirildi Aksi
durumda 49 YTL trafik para cezası kesilmektedir
?çi?leri Bakanlığınca, Resmi Gazete´de yayınlanarak yürürlüğe giren madde ile araçlarda
zorunlu olarak bulundurulması gereken malzemeler a?ağıdaki gibidir
?lgili Kanun; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunudur
Bu kapsamda aracınıza yeni ?ekliyle bulunması gereken ecza setinin içeriği özel kutusuyla
satı?a sunulmu?tur
AL?M?NYUM YANIK ÖRTÜSÜ 1 ADET
Büyük sargı bezi (10 cm x 3-5 mt) 2 adet
Hidrofil gaz steril (10 x 10 cm 50 lik kutu) 1 kutu
Üçgen sargı 3 adet
Antiseptik solüsyon (50 ml) 1 adet
Flaster (2 cm x 5 mt) 1 adet
Çengelli iğne 10 adet
Küçük makas 1 adet
Esmark Bandajı 1 adet
Turnike 1 adet
Yara Bandı 10 adet
Tıbbi eldiven 2 çift
El Feneri 1 adet
ARAÇ MUAYENES?NE G?RECEKLER D?KKAT!
Türkiye'de araç muayene istasyonları özelle?tikten sonra kontroller artık özel sektöre geçti
Eskisi gibi 5 dakikada muayene olma devri de son erdi
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 8
Yeni sistemle 10 ayrı nokta kontrolü yapan TÜVTÜRK yetkilileri, uygun olmayan birçok aracı da
geri çeviriyor Hatta öyle ki, araçların neredeyse yarısı ilk kontrolden geçemeyip geri dönmek
zorunda kalıyor
??te TÜVTÜRK 'ün açıklamasına göre araç muayenesinde kontrol edilen noktalar ve dikkat
edilmesi gereken hususlar ?öyle:
KONTROLÜ YAPILAN NOKTALAR
1-Fren Tertibatı: Fren pedalından ba?layarak; mekanik, hareketli, sürtünen ve esneyen her
aksam elle veya gözle kontrol edilir ?lgili mevzuat ve yönetmelikler çerçevesinde, fren test
cihazı ile aynı aks üzerinde bulunan tekerleklerin fren kuvveti sapma yüzdesi ile toplam araç
ağırlığına göre fren verim yüzdesi hesaplanır
2-Direksiyon Sistemi: Direksiyon simidinden ba?layarak sırasıyla; direksiyon mili, direksiyon
kutusu ve bağlantı elemanlarıyla sistemi tekerleklere bağlayan direksiyon rot kollarının bo?luk
ve sağlamlıkları; elle, gözle ve bo?luk test cihazlarıyla kapsamlı olarak kontrolden geçirilir
3-Görü? ?artları: Aracın tüm dı? camları, cam yıkama tertibatları, cam silecekleri, iç ve dı?
görü? aynaları titizlikle kontrol edilir
4-Aydınlatma Sistemi: Tüm iç-dı? aydınlatma, fren, gösterge, sinyal, geri vites, plaka ve
sınır lambaları kontrol edilir Uzun-kısa ve sis farlarının yükseklik ayarları cihazlar vasıtasıyla
test edilir
5-Aks, Jant, Lastik ve Süspansiyon Sistemi:
6-?ase ve ?ase Bağlantı Parçaları: Araç gövdesinin sağlamlığı hem sürü? anında hem de
olası bir kaza durumunda yolcular açısından büyük öneme sahiptir Bunun yanında ?aseye
bağlanmı? birçok parçanın da sağlam ve çalı?ır durumda olması gerekmektedir Bunlar; sürücü
kabini ve araç gövdesi, bağlantıları, merdiven basamakları, koltuklar, alt taban, egzoz boruları,
susturucular, yakıt tankı ve boruları, stepne ve ta?ıyıcısı, kapılar ve kapı kilitleri, yan ilave
korumalar, çekici römork ve treyler çeki kaplini ile kaplin mekanizmalarının kontrolünü kapsar
7-Diğer Donanımlar: Pasif güvenlik sistemlerinin en önemlilerinden biri emniyet kemeridir
Bir kaza esnasında emniyet kemeri takılı olan yolcunun diğer yolculara göre hayatta kalma
?ansı her zaman daha yüksektir Bu sebeple ön ve arka emniyet kemerleri ve kilit kar?ılıklarının
fonksiyonelliği kontrol edilir Bunların yanı sıra yangın söndürme tüpü, üçgen ikaz reflektörü ve
ilk yardım çantası da kontrol edilir
8-Gürültü Kirliliği: ?stasyonlarda gürültü seviyesi kontrolleri gerçekle?tiriliyor
9-Yolcu Ta?ıyan Araçlar ?çin: Toplu ta?ıma araçlarına yönelik olarak; koltuk düzenleri, iç
aydınlatma lambaları, ısıtma sistemleri ve havalandırma sistemlerinin seyahat eden yolcuların
gereksinimlerini kar?ılayacak ?ekilde olup olmadığı kontrol edilir
10-Araç Tanımları: Trafikte seyreden araçların üzerinde ta?ıdıkları plaka, tanıtım numaraları
ile ruhsat üzerindeki tescil ve trafik bilgileri birebir aynı olmak zorundadır
ARAÇ MUAYENES? ÖNCES?NDE HAZIRLANMASI GEREKEN ZORUNLU BELGELER
Tüm araçlar için;
- Ruhsat
- Fenni Muayene ?zin Belgesi
- Trafik Sigortası
- ?lk yardım çantası: Traktörler, motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu
araçlarda en az 1 adet
- Üçgen Reflektör: Motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda 2 adet
- Yangın Söndürme Cihazı: Sayısı, cinsi ve kapasitesi araç sınıfına ve aracın kullanım amacına
göre deği?iklik gösterir
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 9
- Stepne: Motosikletler ve lastik tekerlekli traktörler hariç bütün araçlar ile tarım orman
römorkları da dahil olmak üzere tüm römorklarda her zaman kullanılabilir durumda
bulundurulacak
OTOMOB?L?N?Z? TANIYOR MUSUNUZ?
Her geçen gün daha konforlu ve güvenli üretilen otomobilleri iyi tanımak, onlarca kavramın
anlamını bilmeyi gerektiriyor
Otomobil satıcılarının bir çırpıda sayabildiği, pek çok otomobil sahibinin duymakla birlikte, ne
anlama geldiğini bilmediği bu kavramlar hakkında bilgi sahibi olmak, otomobilin verimli ve
güvenle kullanılabilmesi açısından önem ta?ıyor
Otomobil almaya karar veren tüketicinin, öncelikle otomotiv teknolojisindeki geli?menin ürünü
olan ve genellikle ?ngilizce sözcüklerin kısaltması olan terimlerin anlamını ve terimlerle ifade
edilen sistemler hakkında bilgi sahibi olmasında büyük yarar var
Harflerle olu?turulan bu kavramların anlamını bilmemek, ki?inin otomobilini yüksek verimlilik
ve güvenlikle kullanmasını engellemekle kalmıyor, otomobilin arızalanmasına, ki?inin otomobili
ile birlikte satın aldığı garanti güvencesinden yararlanamamasına da yol açabiliyor
Üretici firmalar, tüketiciye otomobille birlikte verilen kullanım kılavuzu kitapçıklarının mutlaka
ve dikkatle okunmasını, bununla da yetinilmeyip gerektiğinde ba?vurulmak üzere otomobilde
bulundurulmasını öneriyor
TER?MLERDEN ÖRNEKLER
Otomobil alacakların ya da almı? olanların en sık duyduğu terimler ve anlamları ?öyle:
ABS: Fren anında tekerleklerin kilitlenmesini önleyen sistem
AIRBAG: (hava yastığı): Kazalarda son derece yararlı ek koruma sistemi
TURBO: Motor yanma odasına normalden daha fazla hava ve yakıt verilerek motorun gücünün
artırılmasını sağlayan sistem
OVERDR?VE: (ekonomi vitesi): Dü?ük yakıt tüketimi sağlayan vites
KATAL?T?K KONVERTÖR: Motordan çıkan zararlı maddeleri zararsız maddelere dönü?türüyor
TUBELES: ?ambreli olmayan lastik
TORK: Döndürme kuvveti
HP-PS-BG (beygir gücü): Motorun gücünü ifade eden terimler
IMMOBILIZER (elektronik motor kilidi): Kontak anahtarının çıkarılmasının ardından
hırsızlığa kar?ı motorun elektronik olarak kilitlenmesini sağlayan sistem
INTERCOOLER: Turbo motorlarda havanın soğutulması için kullanılan ek soğutucu
CRUISE CONTROL: Araçları belli bir hızda tutan ve sürücünün ayağını gazdan çekmesine
olanak tanıyan sistem Hız sınırlayıcı
ABC: Otomobilin yana yatmasını, süspansiyonun içindeki havanın basıncı ile oynayarak
engelleyen elektronik sistem
A/C: Klima
ACC: Trafikteki diğer araçların hızına uyan ve aradaki mesafeleri düzenleyen sistem
ASR: Çeki? sağlayan tekerleklerin bo?a dönmesini engeller ve sürü? stabilitesini yükseltir
AWD: 4 tekerlekten çeki?
DISTRONIC: Elektronik takip sistemi Sistem öndeki araçla olan mesafe tehlikeli ?ekilde
azalınca motor gücünü azaltıyor ya da fren yapıyor
DSP: Sürücünün kullanım tarzına göre vites deği?imini hızlı ya da konforlu yapan akıllı
otomatik ?anzıman
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 10
DDAS terimi ise otomobil kullanırken uyuklamaya ba?layan ya da sağlığı bozulan sürücüyü
tehlikeden korumak için geli?tirilen sistem olarak adlandırılıyor
Bu sisteme sahip otomobilin sürücü bileğine bir algılayıcı takıyor, algılayıcı sürücünün kalp
atı?larını izliyor Kalp atı?larının yava?laması ya da düzensizle?mesi halinde sistem sürücüyü
ikaz ediyor
Otomobilin konforunu ve güvenliğini artırmak için geli?tirilen diğer bazı terimler ve anlamları
ise ?öyle:
EAS (aktif direksiyon kilidi): Acil durumlarda sürücünün aracının kontrolünü kaybetmesini
engelliyor
EBD-EBV: Elektronik fren gücü dağıtıcısı
EDLS: Elektronik diferansiyel kilidi
EPS: Elektrik motorlu hidrolik direksiyon sistemi
ESP: Elektronik savrulma önleyici sistem
ETC: Elektronik traksiyon kontrolü
ETS: Elektronik stabilite sistemi ASR ile ili?kili olarak çalı?ıyor
GPS: Uydu yardımı ile aracın yerini ve pozisyonunu belirliyor
MPI: Çok noktalı enjeksiyon Yakıtın en uygun ?ekilde yanmasını sağlar
MPV: Çok amaçlı araç
SLS: Otomobilin yüksekliğini otomatik olarak ayarlayan sistem
TAS: Bu sistem bağlı olduğu GSM hattı sayesinde kaza anında otomatik olarak yardım çağrısı
gönderiyor
TIPTRONIC: ?anzıman ister otomatik ister manuel kullanılabiliyor
TPC: Elektronik lastik basınç kontrolü
YAĞMUR SENSÖRÜ: Camlar ıslandığında silecekleri otomatik olarak çalı?tırıyor, tavandaki
pencereyi kapatıyor
ASC: ?lk kalkı? ve hızlanma sırasında patinajı önlüyor
ASDC: Hızı otomatik olarak kontrol eden lazerli sistem Önde giden araçla arada güvenli
mesafe kaybolduğunda veya ba?ka bir deyi?le, önde giden araca fazla yakla?ıldığında sürücüyü
uyarıyor
PDC: Park mesafe kontrolü ITS: Yandan gelebilecek darbelere kar?ı koruyuculuk yapmak üzere
konulan hava yastıkları
ITL: Yollardaki sarsıntıyı en aza indiren süspansiyon sistemi
IDS: Gösterge panelindeki tüm bilgileri ön cama yansıtan sistem
GCC: Otomobilin farlarının aydınlattığı alanın dı?ında kalan görüntüyü kızılötesi olarak yol
bilgisayarının ekranına aktaran sistem
ECAS: Elektronik kontrollü, havalı süspansiyon Aracın yerden açıklığını azaltıyor ya da
çoğaltıyor
ECS: Elektronik kontrollü süspansiyon
EDC: Elektronik amortisör kontrolü
EDS: Karlı, buzlu, kumlu zeminlerde aracın çeki?ten dü?mesini önleyen çeki? kontrol sistemi
FPS: Kaza anında yakıt akı?ını kesen ve yangını önleyen sistem
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 11
SAĞANAK YAĞI?TA ETK?N GÖRÜ?
Yoğun bir sağanak altında otomobil kullanırken nasıl iyi bir görü? elde edilir?
Neden bu kadar etkin olduğundan emin değiliz; bu metodu yoğun yağmur altında sadece bir
deneyin
Bana bu metodu, deneyen ve gerçekten i?e yaradığını tespit eden bir polis arkada?ım verdi
Çok yararlı, hatta gece sürü?ünde dahi
Bu metot yıllarca Kanada Askeri Sürücüleri tarafından kullanılmı?
Birçok sürücü yoğun sağanak sırasında silecekleri yüksek ya da en hızlı konumda çalı?tırır ve
buna rağmen ön camdaki görüntü netliği yeterli olmaz
Böyle bir durumla kar?ıla?tığınızda hemen güne? gözlüklerinizi takın (modeli fark etmez), ve
mucize!!! Aniden görü?ünüz, yağmur yağmıyormu?çasına mükemmel bir netlik kazanacak
Aracınızda her zaman bir güne? gözlüğü bulundurduğunuzdan emin olun
Sadece net bir görü?le emniyetli bir sürü? gerçekle?tirmekle kalmayın, bu fikri arkada?ınızla
payla?arak onun da hayatını kurtarın
Deneyin ve arkada?larınızla deneyiminizi payla?ın
?nanılmaz, cam üzerindeki damlaları hâlâ görüyorsunuz ama yağmur suyunun olu?turduğu
tabakayı görmüyorsunuz
Yağmurun yoldaki sıçramasını görebiliyorsunuz Aynı zamanda, sollanan ya da takip edilen
aracın sıçrattığı sudan kaynaklanan körlüğü de bertaraf edebiliyorsunuz (ya da güne? gözlüğü
kullanmayıp ?ikâyet edeceksiniz)
Sürücü eğitimlerinde bu küçük ipucunu mutlaka öğretmeliler Gerçekten de i?e yarıyor
Yoğun BEYAZ ı?ık veren sis farlarının, i?e yaramamasının nedeni de benzerdir SARI ı?ık veren
sis farları ise gece, tipi ve kar yağı?lı havalarda çok i?e yarar, kar taneleri hemen hemen
görünmez olur
Ama SARI sis farları YAĞMUR ve S?S'te hiç i?e yaramaz
Sıradaki uyarı da çok önemli! Kaç ki?i bunu biliyor merak ediyorum
36 ya?ındaki bir kadın sürücü, birkaç hafta önce bir kaza geçirdi ve araç pert oldu
Kinburn, Ontario'da ya?ayan sürücü, Kinburn ile Ottawa arasında seyahat etmekteydi
Her ne kadar a?ırı değilse de, hava yağmurluydu Araç aniden kızaklama yaptı ve kelimenin
tam anlamıyla havada uçtu
Kadın ciddi bir ?ekilde yaralanmadı ama aniden meydana gelen bu durum kar?ısında çok
?a?kındı
Durumu otoyol polisine anlattı ve memur, herkesin bilmesi gereken ?eyler söyledi:
YAĞMURLU HAVADA ARACINIZI ASLA CRUISE KONTROL KONUMUNDA SÜRMEY?N
Aslında kadın cruise kontrol konumunda sürerek ihtiyatlı davrandığını ve tutarlı bir hızla
sürerek emniyetli bir davranı? sergilediğini dü?ünüyordu
Ama memur ona yağmurlu havada aracının cruise kontrol konumunda olmasının, kızaklama
yapmasına ve lastiklerin asfaltla temasının kesilmesi ile aracın yüksek oranda hızlanmasına ve
tıpkı bir uçak gibi kalkı?a geçmesine neden olabileceğini anlattı
Kadın ba?ına gelenin aynı memurun anlattığı gibi olduğunu söyledi
Memur tüm araçların güne?liklerinde hava yastığı uyarısı ile birlikte ?u uyarının da yazılı olması
gerektiğini söyledi:

YOL ZEM?N? ISLAK YA DA BUZLU ?SE KES?NL?KLE CRUISE KONTROL KONUMUNDA
SÜRMEY?N?Z
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 12
Bizler genç çocuklarımıza cruise kontrol konumunda güvenli bir hızda sürmelerini söylüyoruz,
ama cruise kontrolünü sadece yol zemini KURU iken kullanın demiyoruz
NOT: Bazı araçlarda (Toyota Sienna Limited XLE gibi) silecekler çalı?ır durumdayken Cruise
Kontrol Modu' nu devreye almanıza izin vermeyen bir sistem bulunmaktadır
Eğer bu bilgiyi diğerleri ile payla?ırsanız ve payla?tığınız ki?ilerden sadece bir ki?i bile bilmiyor
olsa, her ?eye değecektir! Bir hayat kurtarmı? olabilirsiniz!
Çeviri: Cengiz Durmaz
OTOMOB?L SÜRÜCÜLER?NE – HAYAT KURTARAN TEKN?KLER
Otomobil kullanırken meydana gelebilecek ciddi olaylara kar?ı uyulması gereken basit teknikler
hayat kurtarıyor
Otomobil kullanmanın inceliklerini anlatan uzmanlar, yüksek hızla seyreden araçlarda ön camın
kırılması, lastiğin patlaması ve araçta yangın çıkması gibi ciddi tehlike yaratan durumlarda
sürücünün soğukkanlı davranmasını öneriyor
Cam kırılması
Uzmanlar, özellikle süratli hareket eden araçlarda ön camın kırılması halinde, sürücülerin nasıl
hareket etmesi gerektiğiyle ilgili olarak ?unları öneriyor:
Aynalardan yararlanarak aracınızı yolun sağ tarafına park edin
Fla?örleri açın ve dikkatlice dı?arı çıkın Aracın cama yakın olan kalorifer ve havalandırma
deliklerine gazete kâğıdı veya bez parçası koyarak, cam parçacıklarının bu kısımlara
dü?melerini önleyin Sonra krikonun arka kısmı ile camı içeriden dı?arı doğru kırın Cam
lastiğini dikkatlice çıkarıp temizledikten sonra, yeniden kullanılabileceği için bagaja koyun
Gazete kâğıdına birikmi? cam parçalarını bir naylon torba içine koyun ve en yakın çöp bidonuna
atın Öylece en yakın cam tamircisine kadar gidin
Lastik patladığında
Patlayan, arka lastiklerden biriyse, arabanın arkasının sağa veya sola doğru kaymaya
ba?layacağını belirten uzmanlar, ön lastiklerden biri patlamı?sa, mümkün olduğu kadar fren
yapmamaya çalı?ılması gerektiğini bildiriyor Ön lastiklerden biri patladığı zaman, aracın,
lastiğin patladığı yöne doğru kuvvetlice çekildiğini vurgulayan uzmanlar, bu durumda
direksiyonla, aracın düz bir doğrultuda tutulmaya çalı?ılması ve yava? frenleme ile durmasının
sağlanması gerektiğini kaydediyor
Uzmanlar ayrıca, ta?mı? dereler, nehirler veya büyük su birikintilerinin içinden geçerken, aracın
hızının kesilmesi gerektiğini hatırlatıyor Mütevazı bir aile otomobilinin, 25-30 santimlik su
birikintisinden geçebilecek yetenekte olduğunu söyleyen uzmanlar, bu noktanın üstüne su
geldiği takdirde, su damlacıklarını kuvvetli bir sprey gibi motorun üstüne püskürdüğünü, bu su
bombardımanının da, bujilerin ve distribütörün ıslanmasına sebep olarak aracın stop etmesine
yol açtığını belirtiyor
Araçlarda yangın
Araçlardaki yangının önüne geçilmezse, büyük bir facianın meydana gelebileceği uyarısında
bulunan uzmanlar, buharla?mı? benzinin tutu?arak deponun alev almasına sebep olduğunu
bildiriyor Bir süre sonra da aracın infilak edebileceğini kaydeden uzmanlar, "Araçta duman
tespit edildiği an araç durdurulmalı Sonra anahtar üzerinde kontak kapatılmalı Direksiyonun
kilitlenmemesine dikkat edilmeli Aksi halde, gerektiği takdirde aracın itilmesi mümkün olmaz
Bütün yolcular dikkatlice dı?arı alınmalı Motor kaputu kısmi olarak açılmalı
Böylece alevlerin büyümesi önlenmi? olur ?mkân varsa akü kutup ba?ı sökülmeli Yangın
söndürücü varsa kullanılmalı, yoksa battaniye veya oto kılıfından yararlanılmalı Bu örtüler,
alevlerin oksijen alıp büyümesini önleyecektir" tavsiyesinde bulunuyor
Kayma esnasında
Uzmanlar, aracıyla yoku? çıkarken geriye doğru kaymaya ba?layan sürücülere de ?u önerilerde
bulunuyor:
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 13
"Ayağınızı yava? yava? gaz pedalından çekin ve zemine tutunma sağlanınca yava? yava? tekrar
basın Kayarken savrulmayı engellemek için direksiyonunuzu kayma yönüne doğru çevirin,
kesinlikle tekerleklerin kızaklamasına sebep olacak ?ekilde frene basmayın
Unutmayın, dönmeyen ön tekerleklere yön verilemez Eğer kızakladıysanız, hemen fren
basıncını azaltın ve tekerleklerin dönmesini sağlayın ama sakın ayağınızı frenden tam olarak
çekmeyin (ABS varsa sonuna kadar basmak gereklidir) Gaza gereğinden fazla basmı?sanız
ayağınızı gazdan çekin, frene çok bastıysanız frendeki basıncı azaltın, direksiyonu sert ?ekilde
çevirmi?seniz direksiyonu yumu?atın, ayağınızı debriyajdan sert çekmi?seniz tekrar debriyaja
basın"
Trafikte hayatta kalmak için
* Otonuzu kullanırken yaptığınız i?, hayatınızın en önemli i?idir
* Otonuzun mekanik viteslerini kullanmadan önce beyninizi vitese takın
* Bir probleme girmemek, problemi çözmeye çalı?maktan çok daha kolaydır
* Trafik canavarlarla dolu bir arena değil, ya?amın büyük bir bölümünün zorunlu olarak
geçirildiği çok riskli bir ortaklıktır Trafiği payla?an ortakların risklerini, ülke gerçeklerini en iyi
değerlendiren sürücünün ya?am ?ansı çok daha yüksektir
* Bir motorlu araçta en önemli faktör sürücüdür; otolar kendi kendilerine hiç bir ?ey
yapmazlar, onlara yanlı?ı ve doğruyu yaptıran sürücülerdir
* Bir otoda sürücüden sonra en önemli faktör lastiklerdir Lastikler yol ile olan ya?am
bağınızdır En güçlü motor ve en iyi fren sistemi ile donatılmı? yüksek teknoloji ürünü bir otoda
bile ancak iyi lastikler ile güvenli sürü? yapılabilir Orta büyüklükte bir otonun bir lastiğinin yere
bastığı alan, bir avuç içi büyüklüğündedir
* Lastiklerle ilgili yapılan yanlı?lar ya?amlarla ödenir Yere sağlam ve doğru basın Otolar
lastiklerin üzerinde değil, lastiğin içindeki havanın üzerinde gider ?nik lastik, ayağa bol gelen
ayakkabıya benzer, değil ko?mak yürümek bile olanaksızdır Sıcak havada, yağmurda ve karda
lastik havaları indirilmez Karlı yol yüzeylerinde geni? lastik değil, dar lastik daha iyi tutunma
sağlar
* Görün ve görülün Camlar, aynalar ve ı?ık donanımını temiz tutun Kısa farlarınızı gündüzleri
de yakın Unutmayın en ölümcül kazalar gündüzleri güne?li günlerde ve düz yol kesimlerinde
olu?ur
* Trafik 360 derecedir Her görmediğiniz santimetre karenin arkasında bir tehlike gizlenir
Onun için aynalarınızı her 10 saniyede bir kontrol edin ?erit deği?tirirken ba?ınızı sağ veya sol
arkaya çevirip ölü noktayı kontrol edin
* Direksiyon tek elle kullanılmaz Tek elle ayakkabınızın bağcığını bağlayamayacağınız gibi
Direksiyonu her zaman iki elle ve 09:15 pozisyonunda tutun
* Yalnızca etkin fren hayat kurtarır En iyi fren dönerek yava?layan tekerleklerle yapılır
Dönmeyen, kızaklayan ön tekerleklere yön verilemez, dönen ön tekerleklere yön verilir
* Otolar kendi kendilerine kaymazlar Onları kaydıran sürücülerdir
* Gidilen yol kesimine göre yapılan a?ırı hız, amaca uygun olmayan eski veya inik havalı
lastikler, gereğinden fazla gaz, gereğinden fazla fren, gereğinden fazla direksiyon hareketi ve
ani kompresyon (vites küçültmelerde debriyaj pedalını ani bırakma) sürücü kaynaklı kayma
hareketini ba?latan faktörlerdir
* Emniyet kemerini her zaman, her yerde ve tüm yolcularınıza taktırın
* Sarı ı?ıkta hareket etmeyin, kırmızı ı?ıkta geçen kamyon ilk olarak size çarpar
* Ho?görü ve akılcılığı siz ba?latın Her isteyene yol verin Birisine yol vermek en çok 5
saniyenizi alır Bir günde 50 kez yol verseniz 250 saniye eder Bu da 5 dakikanın altında bir
zamandır Hem trafiğe saygı ve ho?görü katmı?, hem de sinirlenmeden, gülümseyerek araç
kullanmı? olursunuz
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 14
* Doğru bilgi, tehlikeleri tanımak ve motorlu ta?ıtı daha iyi kullanmayı öğrenerek, beceriyi
sağduyu ve saygı ile uygulamak, sürücülerin trafikteki tek ya?am ?ansıdır
YANLI? B?L?NENLER?N DOĞRULARI
- Usta sürücü, dü?tüğü problemden kazasız sıyrılmayı bilir!
Yanlı?! Çünkü usta sürücü probleme girmeyen sürücüdür Kar?ısına çıkabilecek her türlü
tehlikeyi önceden görebilir, ona göre tedbirini önceden alır Problemlerle uğra?maz
- Otobanda tamam ama ?ehir içinde emniyet kemeri takılmayabilir!
Yanlı?! Emniyet kemeri hayat kurtaran en önemli güvenlik gerecidir 50 km/s hızda meydana
gelen bir çarpı?mada otonun içindekiler emniyet kemeri takmadıkları takdirde, 4 katlı bir
binadan a?ağı dü?meyle e?it ?ok ya?ar
- Arkada oturanlar için emniyet kemeri takmak gereksizdir!
Yanlı?! Motorlu araçlar bir yere çarptığında hemen durur, ancak içindeki yolcular aynı hızla bir
yere çarpana kadar ilerlemeye devam eder Arkada oturanların da ya?am haklarını kullanmaları
ve emniyet kemerlerini takmaları gerekir Her ne kadar henüz kanunen zorunlu olmasa da,
yolcuların güvenliği için geli?tirilmi? olan arka emniyet kemerleri de hayat kurtarır Kazalarda
en çok zararı emniyet kemeri bağlı olmayan yolcular görmektedir
- Lastik havalarını dü?ük tutarsak, hem daha iyi tutunur, hem de daha konforlu olur!
Yanlı?! Lastik havalarının, aracın fabrika değerinin altında olmaması gerekir Hatta yüke ve
yolcu sayısına göre artırılmalıdır Çünkü hava basıncı dü?ük lastiğin tabanı yere yayılarak daha
iyi tutunma sağlamaz Aksine tabanın ortası yukarı kalkar ve yol ile teması kesilir Havası
dü?ük lastiklerin yalnız omuz kısımları yere basar Lastik hava basıncı dü?ükken; kayma
hareketleri çok daha dü?ük hızlarda ba?lar, fren mesafesi uzar, direksiyon hareketlerine daha
geç cevap alınır Belki daha konforlu sürü? yaparsınız ama konforlu ?ekilde yoldan çıkabilir,
konforlu ?ekilde çarpabilirsiniz!
- Sıcak havada, lastiğin ısınmasını dengelemek için lastik havaları indirilir!
Yanlı?! Lastiğin ısınmasının en büyük nedeni havanın sıcak olması değil, lastik hava basıncının
dü?ük olması nedeniyle lastik yanaklarının daha fazla esnemesidir
- Yağmurda inik lastik daha az kayar!
Yanlı?! Hava basıncı dü?ük lastikte su bo?altma kanalları kapandığı için yağmur suyunu çok
daha az bo?altır Hatta bo?altamaz ve su üzerine çıkma ve su yastığı üzerinde kayma
(aquaplanning) çok daha dü?ük hızlarda ba?lar
- Direksiyon saate göre 10'u çeyrek geçe tutulur!
Yanlı?! Direksiyon saate göre 9'u çeyrek geçe (915) tutulur Bu pozisyon, acil bir durumda her
iki yöne e?it miktarda direksiyonu çevirebileceğiniz tek pozisyondur
- En iyi koltuk pozisyonu, sürücünün en rahat ettiği pozisyondur
Yanlı?! Sürücünün doğru koltuk pozisyonu öncelikle otomobile hakim olabileceği ne çok uzak,
ne de çok yakın bir pozisyondur Koltuk mümkün olduğunca dik olmalıdır Direksiyon 915
pozisyonundayken kollar dümdüz olmamalıdır ?deal dirsek açısı 120 ile 135 derece
civarındadır Evimizde TV seyrettiğimiz koltuk pozisyonu çok rahat olabilir, ama bu pozisyonda
otomobile ve trafiğe hakim olabilmek çok zordur
- Motorlu araçlar lastiğin üzerinde gider!
Yanlı?! Motorlu araçlar lastiğin içindeki havanın üzerinde gider Eğer lastiğin içinde hava yoksa
hiçbir yere gidemezsiniz Doğru lastik havası, ayağınızdaki ayakkabı numarası gibidir Ayağınızı
sıkan veya bol gelen bir ayakkabıyla nasıl yürüyemezseniz, otomobilin yol tutu?u da aynı
?ekilde bozulur
- Ani frenlerde önce frene basıp, durmaya yakın debriyaja basarsak, motor
kompresyonundan faydalanıp daha kısa mesafede dururuz!
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 15
Yanlı?! En etkin yava?lama frenle debriyaja aynı anda basılarak yapılır Böylece fren sırasında
motor devre dı?ı bırakılarak, motorun aracı ileri götürme kuvveti yok edilir
- ABS (Antiblokaj Fren Sistemi) mekanik frene göre çok daha kısa mesafede
durdurur!
Yanlı?! ABS fren sistemi olan bir araç tekerleklerin kızaklamasını önler ve fren sırasında
manevra yapılabilmesini sağlar Ancak, daha kısa mesafede durdurmaz, daha güvenli ?ekilde
fren yapılmasını sağlar
- Mekanik freni olan bir otomobilde fren pedalını pompalayarak daha kısa mesafede
durulabilir!
Yanlı?! Pompalamak için ayak fren pedalı üzerinden her çekildiğinde, aracın ileri hareketi
devam eder ve durma mesafesi uzar Doğrusu; panik frende fren pedalı üzerindeki basıncı
azaltarak lastiğin dönmesini sağlamaktır Ancak ayak fren pedalından kaldırılmamalı ve fren
yapmaya devam edilmelidir
- Doğru takip mesafesi hızın yarısıdır!
Yanlı?! Bu yöntem kullanı?lı olmamakla birlikte, hata payı yüksektir ?deal takip mesafesi (kuru
havada) 2 saniye arkadan takip etmektir Yağı?lı havalarda veya yük durumunda bu süre 3-4
saniyeye çıkarılmalıdır
- Dörtlü ikaz (fla?ör) tünele girince yakılır!
Yanlı?! Dörtlü ikaz sadece trafiğe tehlike yarattığınız durumlarda yakılır Yani olası bir kaza
veya arıza halinde Tünelde kısa farların açık olması yeterlidir
- Gündüz kısa farları yakmak trafiktekilerin gözünü alır!
Yanlı?! Gündüz kısa far yakmak, daha erken fark edilmenizi ve size tehlike yaratacak olan
ki?ilere kendinizi daha erken göstermenizi sağlar Gece yakılan kısa farlar gözümüzü daha çok
alır Sadece kapalı ve yağı?lı havalarda değil, güne?li havalarda ve hızlı yol kesimlerinde de
kısa farların açılması kendi sürü? güvenliğiniz için önemlidir
- Çocukları uyarmak için korna çalınır!
Yanlı?! Çocukları uyarmak için korna çalınmaz! Korna onların paniğe kapılıp beklenmedik bir
reaksiyon vermelerine yol açar En iyisi iyice yava?lamak ve gerekirse durmaktır
- Yoğun siste en iyi gitme yöntemi dörtlü ikazları yakmaktır!
Yanlı?! Yoğun siste en iyi gitme yöntemi hiç gitmemektir Çünkü siste daha iyi gören sürücü
yoktur, daha çok risk alan sürücü vardır Görü? mesafesi yeterliyse siste sarı camlı gözlükler
kullanmak, sis lambalarını ve kısa farları yakmak, silecekleri çalı?tırmak, yerin kayganla?tığını
dikkate almak, takip mesafesini artırmak ve sollama yapmamak daha güvenli yol almanıza
yardımcı olur
Unutmayın!
Hayatınız boyunca ölümlü bir trafik kazası geçirme olasılığınız % 33' tür Rus ruletinde bile bu
oran %17'dir Lütfen, trafikte araç kullanmanın bir ya?am i?i olduğunu hiçbir zaman aklınızdan
çıkarmayın
Periyodik Bakımlar:
Günlük, haftalık, aylık bakım ve kontroller
Üretici firma tarafından verilen kullanma kılavuzuna göre her araca belirli bir km veya süre
dolunca bakım uygulanır Periyodik bakım ve kontroller firmadan firmaya deği?mekle beraber
genellikle 10-15 bin km aralığında yapılır
Yetkili servislerde uygulanan bakımların dı?ında; sürücünün kendi kendine yapması önerilen
bazı kontroller de var ??te bunlardan birkaçı:
Günlük kontroller
Sabahları araca binmeden önce lastiklerin havasının kontrolü
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 16
Aracın park edildiği yerde yağ veya sıvı izleri olup olmadığının kontrolü
Kı? mevsiminde donmu? olabileceği dü?ünülerek sileceklerin cama yapı?ıp yapı?madığının elle
kontrolü
Kontak açıldıktan sonra göstergede bulunan ikaz lambalarının kontrolü
Yola çıkmadan önce ı?ıklandırma (farlar, sinyaller, fren lambaları vs) kontrolü
Haftalık kontroller
Sıvı seviyelerinin gözle kontrolü (radyatör genle?me kabı üzerindeki max i?areti, silecek sıvısı)
Motor yağ seviye kontrolü
Hidrolik yağ seviye kontrolü
Özellikle ağaç altına park edilen araçlarda, motor kaputunun, havalandırma mazgallarının
yaprak ve yabancı maddelerden arındırılması ve su tahliye deliklerinin gerekirse temizlenmesi
Silecek lastiklerinin ıslak bir bez ile temizlenmesi
Aylık kontroller
Boya üzerinde çizik veya ta? yaraları kontrolü (derin çiziklere servis müdahalesi gerekir)
Emniyet kemerlerinin nemli sabunlu bez ile tozdan arındırılması
Yıkama esnasında özellikle jantların balata tozundan ve yabancı maddelerden arındırılması
Araç üzerinde olabilecek sanayi artıkları, ku? pisliği veya ağaçlardan dökülen reçine türü
yapı?kan veya agresif çevre etkenlerinin temizlenmesi
Yapılan km' ye göre lastiklerin detaylı gözle kontrolü (di? derinlikleri, yaralanma veya yarılma
izleri) Araç iç temizliği, var ise deri koltukların kullanım kitabında belirtildiği üzere temizliği
Antifriz suyun donmasını nasıl önlüyor?
Arabamızın motoru arabayı yürütecek gücü sağlarken bir yandan da ısı üretir Motor bloğu
içinde devamlı dola?an su ile motor soğutulur
Motordan aldığı ısı ile ısınan bu su da radyatörde havanın yardımıyla soğutulur
Kapalı bir çevrimde ve ideal ısı dengelerinde devamlı olu?an bu olayın farkına biz ancak,
herhangi bir arıza durumunda soğutma olayı yetersiz kaldığında, radyatörden buharlar
çıktığında, yani bilinen tabiri ile arabamız hararet yaptığında varırız
Kı?ın soğuk aylarında, hava sıcaklığı sıfırın altına dü?ünce, arabamız kapı önünde hareketsiz
halde iken bu soğutma suyu da her su gibi donabilir Donunca geni?ler ve yaptığı basınçla
motor bloğunu çatlatabilir Bu olayı önlemek için suyun içine, sıfırın çok altındaki derecelerde
bile donmasına mani olacak 'antifriz' dediğimiz sıvı ilave edilir
Motorun soğutma suyunun i ine ne oranda antifriz konulacağını, o bölgede olabilecek en dü?ük
hava sıcaklığı belirler O zaman ?öyle dü?ünülebilir Tam emniyetli olması bakımından, soğutma
suyunun yerine niçin tamamen antifriz doldurmuyoruz? Antifriz oranı yüzde yüzü bulunca
sıcaklık ne kadar dü?erse dü?sün maksimum korunma sağlanmı? olmaz mı?
Hayır, olmuyor Mantıken ters gelebilir ama belirli orandan fazla konulan antifriz bu sefer de
tamamen ters tepki veriyor Suya yüzde 50 oranında katılmı? antifriz -37 derecede donarken,
antifrizin kendisi yani saf antifriz -12 derecede donuyor
Suyla karı?abilen her ?ey onun sıfır derece olan donma noktasını dü?ürür Yani donma
derecesini dü?ürmek için suya toz ?eker, ?urup hatta aküdeki asit bile konulabilir Hepsi de bir
dereceye kadar aynı i?levi görür ancak hiçbiri diğer tehlikeli yan etkileri bakımından tavsiye
edilmez
?lk otomobillerde ?eker ve balın antifriz olarak kullanılmaları denendi, sonraları ise alkolde
karar kılındı Ancak bu sefer de alkolün kaynama noktası dü?ük olduğundan motor sıcakken
sorun çıkardı O halde ideal antifrizin donmayı önlemesi ama aynı zamanda da suyun
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 17
kaynamasına sebep olmaması gerekiyordu Günümü de bu amaçla 'etilen glikol' denilen renksiz
kimyasal bir sıvı kullanılıyor
Suyun içine katılan kimyasalların donmayı önleme özelliği, suyun ve buzun moleküler yapıları
ve antifrizin bu yapılara olan etkisinden ileri geliyor Bilindiği gibi tüm sıvılarda olduğu gibi suda
da moleküller serbest ve düzensiz halde, katılarda (buzda) ise sabit ve düzgün bir yapıdadırlar
Su donarken önce moleküllerinin hareketleri yava?lar sonra da düzgün ve sabit bir pozisyona
gelirler yani kristalle?irler ??te antifrizin buradaki rolü, moleküllerinin su molekülleri ile
birle?erek onların buz kristalleri olu?turmalarına mani olmaktır
Peki öyleyse ortada su yokken antifriz kendi kendine niçin daha çabuk donuyor? Çünkü suya
katıldığında antifrizin su moleküllerine yaptığını su da antifriz moleküllerine yapar Donmayı
önlemek daha doğrusu geciktirmek iki taraflı çalı?ır, su da antifrizin donma derecesini dü?ürür
Sonuç olarak arabanın soğutma suyuna önerilenden fazla antifriz konmasının hiçbir faydası
yoktur aksine zararı vardır
Güvenli Sürü? ?puçları
Kullandığınız aracın tipi ne olursa olsun, doğabilecek tehlike ve zararlardan uzak kalmak
istiyorsanız a?ağıda sıralanan temel güvenlik stratejilerini dikkate almalısınız
· ?yi bir sürü? pozisyonu elde edin Koltuğu, elinizi uzattığınızda bileğiniz direksiyonun en üst
kısmına uzanacak konuma ayarlayın Kafa koruyucuyu kafanızın tam arka kısmına gelecek
fakat kafanıza değmeyecek biçimde ayarlayın Direksiyonu simetrik olarak, saat 3 ve 9
konumlarında tutun Böylelikle onu sağa ve sola daha çabuk ve tam istediğiniz kadar
döndürebilirsiniz Elinizi direksiyon simidinin tam üstünde tutarsanız, bir tehlike anında hava
yastığı ?i?erse kolunuzu kırabilir ya da yüzünüze çarpabilir
· Kontrol edin Aracı hareket ettirmeden ve durdurmadan önce her ?eyin yolunda olup
olmadığını kontrol edin
· ?ni? sırasında dikkat! Özellikle ta?ıtın sol tarafındaki kapılar, olmak üzere ta?ıtın kapıları
yoldan ba?ka ta?ıt, bisikletli veya yaya gelmediğinden emin olunmadan açılmamalıdır
· Pür dikkat! Araç kullanırken sürekli dikkatli olun ve genellikle sağ tarafa dikilmi? olan trafik
i?aretlerini asla gözden kaçırmayın! Ters yöndeki i?aretleri arka tarafından yorumlamaya
çalı?mayın Sürü? halinde iken araçtakilerle konu?mak durumunda olduğunuzda, gözünüzü
yoldan ayırmayın Kazaların çok görüldüğü bilinen yol ve kav?aklarda daha da dikkatli olun Bu
durumda alkolle ilgili yasak ve sınırlamaları tartı?mak yararsızdır Almanya'da alkol sınırı %
005'e indirilmi?tir
· Akı?a uyun Ko?ullar elverdiğince trafik akı?ına uyun A?ırı hız farklılıkları tehlikeli olabilir
· Hız limitlerine uyun Kazaların çoğunun nedeni a?ırı hız ve dikkatsizce yapılan hareketlerdir
Trafik i?aret levhalarındaki hız sınırlarının, müsaade edilen maksimum hızlar olduğu ve ancak
trafik, hava ve yol ko?ulları uygunsa uygulanabileceği unutulmamalıdır Yol bo? ve polis
kontrolü yoksa bile hız sınırlarını a?mamaya özen gösterin Seyahat ettiğiniz yolların hız
limitlerini samimi olarak bilin Bunlar; ?ehir içi, ?ehir dı?ı ve otoyol hız limitleri olmak üzere,
sadece üç tanedir Aksi bir i?aret bulunmadıkça bunlar geçerlidir
· 6 vitesi kullanmayın Yoku?ları çıkabileceğinizi tahmin ettiğiniz vitesle inin Yoku? a?ağı
ini?lerde asla vitesi bo?a almayın ve hızınızı artırmamaya özen gösterin Aksi halde sürü?
kontrolünü kaybedebilirsiniz
· Çok yakla?mayın ?ehirlerarası yollarda ba?ka araçlara çok yakla?mazsanız, onların yapacağı
kazalara karı?mamı? olursunuz
· Trafiği izleyin Yolun ilerisine bakarak, herhangi bir probleme yakla?madan önce onu anlayın
Aynalarınıza da sık sık göz atın
· Geçebilecek misiniz? Geçmek istediğiniz aracın hızından yeterince yüksek hızda iseniz geçi?
yapabilirsiniz
· Daha sonrasını dü?ünün Muhtemel acil trafik durumlarını sürekli olarak dü?ünerek, kurtulma
planları yapın
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 18
· Sol ?eritkolik olmayın Sol ?erit, hızlı sürü? ?eridi değil geçi? ?erididir Geçi?ler dı?ında sol
?eridi bo?altın Hız yapanları yava?latmaya da çalı?mayın Bırakın polisliği polisler yapsın
· Far yakın Gece sürü?leri dı?ında, ?ehirlerarası yollarda, yağmurlu ve sisli havalarda
gündüzleri de farlarınızı açık tutun Bu daha iyi görülmenizi sağlayarak kar?ıdaki sürücülerin
daha dikkatli olmalarını sağlayacaktır Gece sürü?lerinde farlarınızın kar?ıdan gelen ta?ıtın
sürücüsünün gözünü almaması için, geçi? süresince kısa far durumuna getirmeyi de
unutmayın
· Sinyal verin ?erit deği?imleri ve dönü?leriniz öncesinde sinyal vererek diğer sürücülere
niyetinizi bildirin
· Sola dönmek için bekleyin Trafikte durup sola dönmek için beklerken, yol serbest hale
gelinceye kadar tekerleklerinizi ileriye doğru düz tutun Eğer tekerleklerinizi sola doğru kırarak
beklerseniz, birisi size arkadan çarptığında sizi kar?ıdan gelen trafiğin önüne iter Ayrıca,
ilerinizde bir engel gördüğünüzde, hemen diğer ?eride geçmeden önce o ?eritteki trafiği kontrol
edin ve onlara yol verin
· Sağa dönü? Kırmızı ı?ıkta sağa dönü? yapılamaz Sadece bazı kav?aklarda, dönü? için ayrı bir
ı?ık bulunuyor ve ye?il yanıyorsa veya özel olarak dönü? yapılabileceği belirtilmi?se, diğer
yoldaki trafiğe dikkat edilerek dönü? yapılabilir
· Giri?lere yardımcı olun Çok ?eritli yollarda sağ ?eritte ilerlerken, trafiğin elverdiği ölçüde ve
geçici olarak bir iç ?eride geçerek, sağdan giri? yapan araçlara güvenli ve düzgünce giri?
yapabilmeleri için yardımcı olabilirsiniz
· Doğru zamanda fren yapın Dönü?lere gelmeden önce uygun hıza yava?layın Dönü?ün
ortasında yapacağınız sert fren aracınızın dengesini bozar
· ABS'yi deneyin Aracınız kilitlenmeyi önleyici fren sistemiyle donatılmı?sa, ilk kez
kar?ıla?tığınızda pedal titre?im ve gürültüleri sizi ?a?ırtabilir Bu nedenle, ABS'nin nasıl
hissedildiğini anlamak üzere, acil bir durumu beklemeden, yağmurlu bir günde kumlu, kaygan
bir yol veya bo? bir park alanı bularak, ABS'yi uyarmak üzere sert bir fren yapın
· Araç kullanırken telefonu kullanmayın Ara?tırmalara göre, araç kullanılırken yapılan telefon
konu?maları kaza riskini dört kat kadar artırmaktadır Risk, "hands-off" veya kulaklıklı telefon
kullanımında da aynıdır
· Gece görü?ünüzü koruyun Yakla?an farlara fazla bakmayın Körle?tiriyorsa, bakı?ınızı yolun
sağ kenarına yoğunla?tırın
· Uykunuzu alın Uykulu iken araç kullanmayın Gözleriniz bir noktada sabit kalıyorsa bu tehlike
i?aretidir Bulduğunuz en yakın güvenli yerde sağa çekerek birkaç dakikalık bir ?ekerleme
yapın
· Güvenceye alın Kısa süreli de olsa, aracınızı terk ederken güvenceye alın Yani, dü?ük vitese
takarak el frenini çekin, camları kapatarak kapıları kilitleyin Eğer arabada sizden ba?ka kimse
yoksa kredi kartıyla ödeme yapmaya giderken bile kapıları kilitleyin
YAKIT TÜKET?M?N? EN AZA ?ND?RECEK PÜF NOKTALAR
Benzine neredeyse gün a?ırı gelen zamlardan yaka silkmeye ba?ladıysanız aslında hayallerinizi
süsleyen hem konforlu hem de az yakıt tüketen bir otomobile sahip olmanız hiç de zor değil
Bunun için bilmeniz gereken yakıt tüketimini en aza indirecek püf noktalar;
Lüksünün yanında, yakıt tüketimi de otomobillerin tercih edilirliğini arttırıyor Öte yandan hep
merak edilen konular, aracın ne kadar benzin yaktığı, eğer fazla yakıyorsa bunun nedenleri ve
yakıt tüketimini en aza indirmenin yolları oluyor
Örneğin a?ağıdaki belirtileri hissettiğinizde, aracınızın fazla yakıt yaktığını anlarsınız Nasıl
anlayacaksınız?
• Motorun çeki?inde azalma olur
• Egzoz gazı siyah, göz ya?artıcıdır, benzin kokar
• Egzoz kuyruk borusu içinde karbon isi olu?ur
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 19
• Egzozda patırtılı sesler olur
• Motor soğukken kolay, sıcakken güç çalı?ır
• Bilinen miktarda benzinle yapılan kilometrede azalma olur
Te?hisi doğru koyun Aracınızın fazla yakıt yakıp yakmadığının tespitini yapmak için, bir litre
benzinle kaç kilometre yol gittiğinizi bilmeniz gerekiyor Bunun için yakıt deponuzu, tabanca
otomatik olarak yakıtı kesinceye kadar doldurun Bu sırada kilometre saatinizi okuyun
Diyelim ki; 58500 km'de olsun belirli bir yol gittikten sonra aynı istasyonda ve aynı
tabancadan yine tabancanın otomatik durmasını esas alarak deponuzu bir kere daha tam
doldurun Kaç litre benzin aldığınızı bir kenara yazın Kilometre saatini tekrar okuyun Toplam
kilometre 58750 ve deponun aldığı benzin 25 litre olsun
?imdi toplam kilometreden, ilk toplam kilometreyi çıkartırsak (58750-58500=250) gittiğimiz
toplam kilometre bulunur (250 km) Bunu aldığınız yakıt miktarına böldüğünüzde (250:25=10)
aracınızın bir litre yakıt ile kaç kilometre yol gittiği ortaya çıkar
Bir araçta yakıt tasarrufundan bahsetmeden önce, fazla yakıt harcamasının nedenlerini
açıklamak yerinde olur Aracın fazla yakıt harcamasının nedenlerini iki grupta toplamak
mümkündür Birincisi araçtan kaynaklanan kusurlar, ikincisi ise sürücüden kaynaklanan
kusurlar Araçtan kaynaklanan kusurlar: A?ağıdaki tavsiyelerin bir kısmı bakım teknisyeni
tarafından yapılabilir Ama sizin tarafınızdan yapılabilecek basit onarım ve bakımlar da vardır
Bu bakımlar kesinlikle rastgele bir tamirciye değil uzman ve yetkili bir servise yaptırılmalı
Bu bakım ve kontroller:
1 Motorunuzun ayar ve bakımlarını (her 5000 km'de) ve uzman ki?ilere yaptırın
Bu ayar bakımlarında;
• Hava filtresinin temizliğine dikkat edin Tıkanmı? hava filtresi yakıt tüketimini arttırır
• Hava filtresini yaz veya kı? durumuna göre takın
• Distribütör platin ayarını katalog değerine ayarlatın Değerinde olmaması yakıt tüketimini
arttırır
• Akümülatör ve bağlantı kablolarının bozukluğu motor verimini dü?ürür Değerinde olmaması
yakıt tüketimini arttırır
• Bujilerin arızalı ve ayarsız olması yakıt tüketimini yüzde 10 arttırır
• Karbüratörün bakımın yaptırın
• Rölanti devri katalog değerinde olmalı Yüksek devir yakıt tüketimini arttırır
• Bakım teknisyeninizin, rölanti devri ayarını gaz analiz cihazı ile yapılmalı Sıkı ve tutukluk
yapan bir gaz pedalı yakıt tüketimini artırır
2 Fren balataları ayarsız ve sıkı ise tekerlek dönü?ü zorlanır Yakıt tüketimi artar
3 Debriyajın kaydırması yakıt tüketimini arttırır
4 Ön düzen ayarlarını her 10000 km 'de bir kontrol ettiren
5 Lastik havaları uygun basınçta olmalıdır Havası az olan lastikte yuvarlanma güç olduğundan
yakıt tüketimi artar
Sürücüden kaynaklanan kusurlar:
Sürücü aracı kullanırken a?ağıdaki hususlara dikkat ettiğinde daha az benzinle daha çok
kilometre yapabilir Öncelikle az benzinle çok kilometre gitmenin yolu sabırdan geçer sözünü
unutmayalım Eğer ekonomi sizin için ön plandaysa a?ağıdaki önerilerimizi dikkatlice uygulayın
1 Önünüzdeki aracı çok yakından takip etmeyin Zira devamlı olarak aracınızı frenler ve
gazlarsınız Bu durum ilave benzin pompalanmasına neden olur Ani fren ve ardından gaz
basmak yakıt tüketimini yüzde 5 arttırır
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 20
2 ?ehirlerarası yolda en verimli hız 80-90 km arasındadır 90 km 'nin üstünde her kilometre
yakıt tüketimini yüzde 1 arttırır Son vitesteki 90 km 'lik hız yakla?ık 3000-3300 motor
devrine e?ittir Diğer viteslerde de motorunuzu 2750-3000 devirler arasında çalı?tırın (Bunun
için takometreden faydalanın)
3 Motorunuzun harareti (ısısı) yakıt tüketimini etkiler
• ?lk hareketten önce motorun ısınması için en fazla 30 saniye bekleyin Fazla ısınmasını
beklemek yakıt tüketimini arttırır
• Ancak ?ehirlerarası yola çıkarken, hareket göstergesinin normale yakla?masını bekleyin
• Kı?ın motorunuzun çok soğumaması için radyatör önünü gazete kâğıdı ya da benzeri bir ?eyle
kapatın
• Soğuk motorda yakıt sarfiyatı fazladır Motor tam ısınmadan yapılan yolculuklardan (özellikle
kısa mesafelerden) kaçının Böyle durumlarda aracınız yüzde 25 daha fazla yakıt harcar
4 Yakıt deponuzun hatalı doldurulması yakıt tüketimini arttırır Deponuzu doldururken
a?ağıdaki noktalara dikkat edin
• Deponuzu mümkünse pompanın yava? hızı ile doldurun
• Depo hiçbir zaman ağzına kadar doldurulmamalı
• ?mkânınız varsa sabah veya ak?amın geç saatlerinde deponuzu doldurun
• Depoyu daima dolu bulundurun Çünkü az benzinde buharla?ma daha fazladır
• Özellikle dizel motorlu araçlarda, günlük i? bitiminden sonra depoyu kaliteli motorinle
doldurun
• Bir istasyonun pompasına yana?tığınızda pompanın para kısmının bilhassa sıfırlanmasına
dikkat edin
• Aracınızın motoru hangi benzine göre uyarlanmı?sa (süper-normal-kur?unsuz) ona göre
benzin kullanın
• Yakıt deponuzun kapağı kilitli tip olmalı
ARABANIZA B?NER B?NMEZ DERHAL PENCERELER? AÇIP ARABANIZI
HAVALANDIRIN VE DE KL?MALARI HEMEN AÇMAYIN
Araba panosu, koltuklar vs benzen üretir Bu da kansere neden olan bir toksindir (arabanızda
ısınmı? plastik kokusunu anımsayın) Bu toksin kansere neden olabilen özellik ta?ır; ilaveten
kemiklerinizi zehirler, lösemiye, alyuvarların azalmasına, ayrıca da dü?ük yapmaya da neden
olabilir
?ç mekânlarda kabul edilebilir benzene seviyesi 001 metrekarede 50 mg?dır
Kapalı alana park edilmi? arabalarda bu oran 001metrekarede 400-800 mg seviyesine çıkar
Havanın sıcaklığının 17 derece ve üstü olan dı? ortamlarda ve de güne? altında park edilmi?
arabaların içindeki benzen seviyesi ise kabul edilir seviyenin 40 katına ula?ır (001 metrekarede
2000-4000 mg benzene)
Dolayısıyla arabanın içindeki insanlar mutlaka bu zararlı havayı solumak zorunda kalırlar…
Arabanıza binerken, pencere ve kapılarınızı açıp arabanızı çok iyi havalandırınız
Benzen vücuttan atılması çok zor bir toksindir ve de böbrek ve ciğerleriniz için de son derece
zararlıdır
OTOPARKLARDA ARACINIZ ZARAR GÖRÜRSE
TC Yargıtay Onüçüncü Hukuk Dairesi
Esas No: 2003/5039 Karar No: 2003/8870 Tarihi: 01072003 MAHKEME KARAR ÖZETI:
"Dava, davacının aracını belli bir ücret kar?ılığı davalının i?lettiği otoparka bıraktıktan sonra
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 21
aracından bir kısım e?yaların çalınması nedeniyle BK'nın 462 maddesinde düzenlenen vedia
ili?kisine dayanarak açtığı tazminat istemine ili?kindir
BK'nın 463 maddesine göre; vedia (saklama), bir sözle?medir ki onunla saklayıcı, saklatanca
kendisine bırakılan ta?ınır bir malı kabul etme ve onu güvenli bir yerde koruma borcu altına
girer
Olayda, otopark i?letmecisi olan davalı sözle?menin kendisine yüklediği güven ve özenle
koruma borcuna aykırı davranmı?tır Ayrıca, otopark biletinin arkasında yer alan, araçta
meydana gelecek hasar ve kayıp e?yadan sorumlu olmayacağına, dair matbu ifade ile güvenle
saklama ve özen borcunu bertaraf edemez
Davalı gibi böylesine büyük ve toplumun belirli bir kesimine hitap eden i? merkezinin
otoparkına aracını bırakan kimselerin araçlarından ve içerisindeki e?yalarının güvenliğinden
kaygı duymamaları gerekeceğinden, davacı olu?an zararını istemekte haklı olup davacı ve
davalı otopark i?letmecisi olan ?irketin delil ve kar?ı delilleri toplanarak i?in esası incelenip
sonucuna göre bir karar verilmelidir"
Bu sebeple araçlarınızı bırakmak durumunda kaldığınız otoparklardan mutlaka otopark biletinizi
isteyiniz Bu bir takım maddi zararlarınıza ve otopark i?letmesine kar?ı elinizde önemli bir ispat
vasıtasıdır ?kinci olarak, otoparkta beklediği süre esnasında aracınızda bir hasar meydana
gelmi?se, yerinden kıpırdatmadan derhal polis çağırtarak aracınız üzerinde ve yerinde tespit
yaptırtınız
Ö Faruk TURAN
Deva Sigorta Aracılık Hiz Ltd ?ti
ANADOLU HAYAT EMEKL?L?K & ANADOLU S?GORTA ACENTEL?Ğ?
OTOPARK HAKKI
Ankara A?T?'deki otopark sorununu yaza yaza dilimizde tüy bitti
Kimse ilgilenmedi Tüketiciler Birliği nihayet el atmı? konuya
Ba?kan Bülent Deniz diyor ki: "25022004 tarihli Karayolları Yönetmeliği?nin 51 maddesi,
'Yolcuları terminale getirmek veya terminalden almak üzere 25 dakikayı geçmeyen giri? ve
çıkı?larda' özel otomobillerden hiçbir ?ekilde ücret alınamaz" hükmünü getirmektedir
Vatanda?larımız, otogarlarda 25 dakikayı geçmeyen beklemelerde ücret ödemeyi reddetmeli,
konuyu "bilgi@tuketicilerorg" adresimize bildirmelidir"
TÜKET?C? ??KÂYETLER? ?Ç?N
Değerli Tüketiciler;
Bu sayfa sizlerden gelen ?ikâyetlerin hızlı ve pratik olarak yanıtlanması amacıyla hazırlanmı?tır
?ikâyet formunu eksiksiz olarak doldurduğunuz takdirde size bir ?ikâyet Numarası ve ?ifre
verilecektir Bu numarayı ve ?ifreyi unutmayın '?ikâyet Takip Sayfası' bölümüne verilen
numara ve ?ifre ile giri? yaparak ?ikâyetinizle ilgili her türlü veriye ula?abilecek ayrıca çözüm
yolları hakkında bilgi alabileceksiniz ?ikâyet Numaranızı ve ?ifrenizi unuttuğunuz takdirde
tuketici@tuketicimerkeziorg adresine mail atarak yardım isteyebilirsiniz Türkiye'de bulunan Sivil
Toplum Örgütleri arasında bir ilk olma özelliği ta?ıyan bu sistemi tüketicilere kazandıran Ahmet
SAVA?'a te?ekkürlerimizi sunarız
?ikâyeti Bildirmek için tıklayın:
http://wwwtuketicimerkeziorg/yeni/sikayet_bildirphp
Formu doldururken lütfen eksiksiz olmasına dikkat edin Sorun ile kar?ıla?tığınız takdirde
tuketici@tuketicimerkeziorg adresine mail atabilirsiniz
Bildirdiğiniz ?ikâyeti Takip Etmek için tıklayın:
http://wwwtuketicimerkeziorg/yeni/t_no_takipphp
?ikayetlerinizin on-line takibi için: ?ikayet Takip Sayfasını kullanabilirsiniz
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 22
Tüketici Mahkemelerine hitaben hazırlanan dilekçe örneklerini bilgisayarlarına indirebilirsiniz
1) BİLGİ EDİNME BAŞVURU FORMU
2) KAPIDAN SATIŞLARDA CAYMA BİLDİRİM BELGESİ
3) SATIN ALINAN HİZMETİN AYIPLI ÇIKMASI (Tüketici Mahkemesi'ne)
4) SATIN ALINAN HİZMETİN AYIPLI ÇIKMASI (Tüketici Sorunları il / İlçe Hakem Heyeti Başkanlığı'na)
5) SATIN ALINAN MALIN AYIPLI ÇIKMASI (Tüketici Mahkemesi'ne)
6) SATIN ALINAN MALIN AYIPLI ÇIKMASI (Tüketici Sorunları ?l / ?lçe Hakem Heyeti Ba?kanlığı'na)
7) YETKİLİ SERVİSİN 15 İŞGÜNÜNÜ GEÇİRMESİ VE/VEYA AZAMİ TAMİR SÜRESİ 30 İŞGÜNÜNÜ GEÇİRMESİ
8) SÖZLEŞMEDEKİ HAKSIZ ŞARTLAR
9) TAKSİTLİ SATIŞTA / KAMPANYALI SATIŞTA SÖZLEŞMENİN BİR NÜSHASININ TARAFIMA VERİLMEMESİ
10) KULLANMA KILAVUZUNUN VERİLMEMESİ
11) ÜRÜN GARANTİ BELGESİNİN VERİLMEMESİ
12) YETKİLİ SERVİS İSTASYONUNUN BULUNMAMASI VEYA YETKİLİ SERVİSİN YEDEK PARÇA STOKUNUN EKSİK VEYA
BULUNMAMASI
13) TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN TEK NÜSHA OLARAK DÜZENLENMESİ VEYA DÜZENLENEN BİR NÜSHASININ
VERİLMEMESİ
14) SERGİLENEN VEYA SATILAN ÜRÜNDE FİYAT ETİKETİNİN BULUNDURULMAMASI ( Belediye Başkanlığı, Tüketici Sorunları
İl / İlçe Hakem Heyeti Başkanlığı'na)
15) REKLAM KURULU ŞİKAYET DİLEKÇESİ
16) ABONELİK SÖZLEŞMESİ
17) DEVRE TATİL SÖZLEŞMELERİ
18) PAKET TUR SÖZLEŞMESİNİN VERİLMEMESİ
19) KAPIDAN SATIŞ FİRMASI ŞİKAYET DİLEKÇESİ
20) MESAFELİ SATIŞ ŞİKAYET DİLEKÇESİ
21) KREDİ KARTI SÖZLEŞMESİNE UYGUN OLMAYAN DURUMLARLA İLGİLİ ŞİKAYET DİLEKÇESİ
TÜRKÇE KULLANMA KILAVUZU OLMAYAN ÜRÜNLER ?Ç?N NE
YAPMALIYIM?
Belki biliyorsunuz ama ben gene de faydalı bulduğum için yolluyorum
"Türkçe kullanma kılavuzu olmayan ürünler için ne yapmalıyım ?" sorusuna cevap!
Türkçe kullanım kılavuzu olmayan bir ürün satın aldınız ve özelliklerini öğrenmek için kullanım
kılavuzuna göz atmak istediniz Ancak kılavuzun birçok dilde yazılmı? olduğunu ve içinde
Türkçe çevirisinin bulunmadığını gördünüz
Sinirleniyorsunuz ve ülkemizde satılan bir urunun nasıl Türkçe kılavuzunun olamayacağını,
üreticinin veya ithalatçının bu kadar mı dü?üncesiz-darsız olduğunu, Türkiye'nin ve
vatanda?larının bu kadar mı değersiz görüldüğünü sorgulamak istiyorsunuz ama elinizden bir
?ey gelmiyor
Sanırım bu duruma dü?en milyonlarca tüketici vardır Artık böyle bir rezaletin önüne
geçebilmek için sizin de yapabileceğiniz ?eyler var
Almı? olduğunuz yerli ya da ithal malin Türkçe Kullanım Kılavuzu yoksa Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı 'na ?ikayet ediyorsunuz Satan ?irkete ürün ba?ına 156 YTL ceza veriliyor ve Türkçe
kılavuzun da size ula?tırılması sağlanıyor
Sizler de ?ikâyetinizi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı adresinden Tüketici ?ikâyetleri bölümüne bildirin,
duyarsız ?irketlere gereken cezaların verilmesini sağlayın

9 M?LYONLUK YUNAN?STAN ?Ç?N YUNANCA KULLANMA KILAVUZU HAZIRLANIRKEN, 75
M?LYONLUK ÜLKEM?Z ?SE AYNI DÜZEYDE ÖNEMSENM?YOR, N?YE M? ?
Ülkemiz ve Türkçe „miz bu saygıyı hak ediyor
BU KADAR SAF OLMAYIN
LÜTFEN bu kadar saf olmayın Bu kadar dikkatsiz davranarak milletin ekmeğine yağ sürmeyin
artık Saflığın boyutu ileri derecelerde
Neden mi bahsediyorum? Tabii ki güzel memleketimin saf internet kullanıcılarından
Sevgili arkada?larım
1 Bir yere üye olduğunuz için fidan dikilmez!
2 Bir yerde oy kullandığınız için Türkiye'de bir kanun teklifi yasala?maz!
3 Bir maili 10 ki?iye gönderirseniz dileğiniz yerine gelmez, bu saflıktan da öte bir ?ey
kusuruma bakmayın bu salaklık resmen
4 Bir maili ne kadar çok ki?iye gönderirseniz o maili Microsoft veya AOL gibi büyük firmalar
takip edip o kadar para yardımı falan yapmaz!
5 Evet bunu da gördük: Microsoft servetini falan dağıtmıyor arkada?lar!
6 LC Waikiki satılmadı!
7 Domino's Pizza domuz yağı/eti kullanmıyor!
8 Gerçekte yardım bekleyen yanan bir çocuk yok Varsa da aynı çocuk yıllar önce zaten bir kez
yanmı?tı!
9 Hastanede kan bekleyen öyle bir vatanda?ımız yok!
10 Coca Cola „yı tersten okuyup yorumlayabilen arkada?larımızı da ödüllendirmek istiyoruz
11 Doları katlayınca pentagonun yanmı? resmi oluyormu? Az daha katlayınca ikiz kulelerin
yanmı? ?ekli çıkıyormu? Evet, arkada?lar bunu da gördük ki dolar, pentagon ve ikiz kulelerin
in?asından çok daha önce ?u andaki halini almı?
12 Bu maili sana yollayana da yolla Dostluğumuz peki?sin diyenlere sesleniyorum Aynı maili
göndermeyin Ba?ka ?ey yollayın karde?im!
13 Nike logosunda aslında Allah yazısı gizliymi?! Hayal gücünüze hayran oldum, gidip
bilimkurgu romanları yazın daha iyi
14 Türk polisi e-posta trafiğini takip etmiyor!
15 Sinemada koltuğumuzun altına AIDS virüsü ta?ıyan iğne yerle?tirebilen psikopat
arkada?larımız varmı? Bu ki?ilerin devlet tarafından halk eğitim merkezlerinde el sanatları
alanında hoca olarak istihdam edilmelerini istiyoruz
16 MSN Listenize biri eklendiği takdirde ciddi problemlerle kar?ı kar?ıya kalmazsınız merak
etmeyin Eğer bir hacker sizi kafaya takmı?sa zaten yeterli düzeydedir ve siz ne yaparsanız
yapın sizi halleder, adamlar istediklerinde NASA'yı hackliyorlar, sizin dandik MSN'nizi mi ele
geçiremeyecekler sanıyorsunuz
17 Bir kan ihtiyacı vs yardım maili göndermeden önce maildeki telefon numarasını arayıp
doğrulayın ki aynı mail yıllarca nette dola?masın ve adam da telefonunu deği?tirmek zorunda
kalmasın
18 Arkada?lar size gelen bir maili listenize gönderdiğinizde bilmem ne yardım kurulu?larının
mail ba?ına 10 Euro kazanacağını dü?ünecek kadar saf olmayın ne olursunuz!!!
Not: Yukarıdaki gibi davranmayanlar lütfen üstlerine alınmasınlar
Bu maili BCC (gizli) olarak bütün listeme yani en az 200 ki?iye toplu olarak gönderdim ve bu
maili listenize atarsanız lütfen BCC (gizli) olarak gönderin ki mail toplayıcılara fırsat vermeyin
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 24
?NTERNET SAZANI OLMAYIN!
Türkiye feomidyum zengini? ??te ?eriatın gerçek yüzü Atatürk resti çekti, BM yasasını
deği?tirdi
?nternette kol gezen asparagas e-postalardan sıkıldınızsa bu haberi okuyup yedi ki?iye
gönderin, dilekleriniz üç vakte kadar gerçekle?ir
Posta kutusunda bir e-posta: "Feomidyum petrolü çöpe atan element Amerikan Askeri Bilim
Ara?tırmaları Grubu (MSRA) tarafından ileri teknoloji kullanılarak tanımlanan ve varlığı
açıklanmayan yeni bir element Feomidyum kullanılarak üretilen süper mıknatıslarla mevcut
elektrik motorlarından yüzde 730 daha verimli elektrik motorları üretilebilir
Peki, dünyadaki feomidyum rezervleri nerede? Yüzde 74'ü Türkiye'de, yüzde 4'ü Nepal'de, geri
kalanı da diğer ülkelerde Boğaz'ın tektonik yapısını inceleyen Dubaililerin (yani aslında perde
arkasındaki Amerikalıların) de asıl amacı yatırım yapmak değil buradaki element yataklarına
sahip olmak!"
Yukarıda yazanlara inandınızsa siz de kısa süreli de olsa kandırmacanın bir parçası oldunuz
2005 yılında Ankaralı bir avukat, 'feomidyum' adında hayali bir element uydurup, bir
powerpoint sunumu hazırladı
Bunu da e-posta olarak sanal âleme saldı E-posta o kadar hızlı yayıldı ki, Saadet Partisi
?stanbul ?l Ba?kanı Osman Yumakoğulları iktidara geldiklerinde Türkiye'nin zengin feomidyum
rezervlerini çıkarmayı vaat etti
Adını vermek istemeyen avukat forumlardaki tartı?maları gördükçe bıyık altından gülüyordu:
"Sağduyu sahibi insanlar 'Böyle bir element yok' dedikçe, diğerleri bu memleket sizin gibiler
yüzünden böyle diyerek onları dı?ladı"
Mayıs 2005
Bir forum sitesine gönderilen e-postada, Danone ürünlerinin bebeklerin zihinsel geli?imine
zararlı olduğu iddia edildi
Sonuna da gıda mühendisi Prof Turan Karadeniz'in imzası yer alıyordu Karadeniz'in böyle bir
iletiden haberi yoktu
Danone'nin ara?tırmasına göre yazı 63 milyon anneye ula?tı Karadeniz ve Danone yetkilileri
bir toplantıyla iddiaları yalanlasa da bu ürünlerin satı?ında yüzde 26 azalma olmu?tu
'?eriatın gerçek yüzü!'
Geçen yıl internette aylarca dola?an bir görsel sunumda, ?ran'da hırsızlık yapan bir çocuğun
kolunun kamyon tekerleği altında ezildiği ve bu vah?etin tüm topluma izlettirildiği ifade
ediliyordu '?eriatın gerçek yüzü' ismiyle dola?an bu görüntülerin daha sonra gösteri yaparak
para toplayan bir baba oğula ait olduğu ortaya çıktı
Kral değil Rus diplomat
?nternette elden ele dola?an hatta televizyon programlarında gösterilen bir Atatürk fotoğrafı
var:
Masada davetliler ve merkezde Atatürk yer alıyor Fotoğrafın altında "Yıl: 1928 Türkiye
Cumhuriyeti henüz be? ya?ında
Atatürk'ün masasında tam 32 kral ve 62 cumhurba?kanı var Ama bütün gözler Atatürk'ün
üzerinde" yazıyor
Oysa ara?tırmacı Avni Özgürel, fotoğrafın Sovyet Devrimi'nin yıldönümünde Rus Elçiliği'nde
çekildiğini söylüyor Masadakiler de davete katılan Rus diplomatlar
Yine Atatürk ile ilgili dola?an ve bazı kö?e yazarlarının bile alıntı yaptığı bir e-postada da ?u
ifadeler yer alıyor:
"Bir söyle?ide 'Birle?mi? Milletlere (BM) üyelik için müracaat etmeyi dü?ünüyor musunuz?" diye
sorulur,
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 25
Atatürk, 'Biz müracaat etmeyiz Davet gelirse dü?ünür, ?artlarımızı koyarız' der BM yasasını
deği?tirir ve ilk davet edilen ülke biz oluruz"
Oysa BM, Atatürk'ün ölümünden yedi yıl sonra kuruldu Bahsedilen örgüt de 'Cemiyet-i
Akvam' Türkiye'nin davetle üye olduğu doğru ancak bunun için örgüt yasa deği?tirmedi
Aynı postadan ba?ka bir alıntı:
"Atatürk Çiçeği'nin adını, çiçeği bulan Wanderbit Üniversitesi'nden Prof Kirk Landin koymu??
Bu çiçek tüm dünyada bu isimle üretilip satılmaktadır"
Oysa çiçeğin bilimsel adı 'Poinsettia'dır ve ismini 1825'te çiçeği Amerika'ya götüren 'Poinsett'
soyadlı bir diplomat alıyor
'Atatürk Çiçeği' adı ise sadece Türkiye'de kullanılıyor
Tüm bu örneklerin ardından eğer siz de bu tip çarpıtmalarla kar?ı kar?ıya kalmak
istemiyorsanız bu haberi yedi ki?iye e-postayla atın ve bir dilek tutun
Üç vakte kadar dileğiniz gerçekle?ecektir!
“HTTP://” VE “HTTPS://” ARASINDAK? FARK
Adresi, http:// ile ba?layan sitelerde dolduracağınız formlar ba?kaları tarafından da görülebilir
Bu nedenle sakın kredi kartı vb bilgilerinizi bu tür site formlarına yazmayın
https:// ile ba?layan siteler ise emniyetli olup ba?kaları tarafından görülemez
Bunu ?u ?ekilde de görebiliriz örneğin bir alı?veri? sitesinde alı? veri? yaptınız ve ödeme
bölümüne geldiniz pencerenin sağ alt kenarında asma kilit ?eklinde bir ikon görürsünüz bu ikon
bu sayfanın güvenli olduğu anlamına gelmektedir aynı zamanda adres çubuğuna baktığınızda
da https:// i görürsünüz dolayısıyla aynı ikonu http:// de göremezsiniz bu durumda bilgilerinizi
girmeyin güvenli değildir
Https, secure http anlamında geliyor yani, yani SSL ile ?ifrelenmi? sayfalardır
NOT: Denemek isterseniz, Anasayfa | Garanti Bankası ye girin oradaki internet ?ubesine tıklayın, açılan
penceredeki adresin https://subegaranticomtr/isube/login olduğunu göreceksiniz
GMA?L YEN? GÜVENL?K ÖNLEMLER?
Eğer kablosuz bağlantılardan e-mail okuyorsanız, GMail okuma sırasında araya giren birilerinin
sizinle birlikte okuyor olma olasılığı vardı
Google yakın zamanda yeni bir güvenlik sistemi ba?latarak bunu engelledi Lütfen
hesaplarınızda bu ayarı deği?tirin Belki bağlantınızı biraz yava?latacak---bilgisayarınızla ana
hizmet sağlayıcı arasındaki bütün ileti?im ?ifreli hale geliyor çünkü bu da her yeni e-posta vs
açtığınızda her ?eyin ?ifrelenerek yollanması ve ?ifrelenerek geri gelmesi demek, sonra sizin
bilgisayarınız ?ifreyi açmalı---ama sağladığı güvenlik açısından gerekli
Bu ayarı açmak için: Gmail ekranının sağ üst kö?esinde "Ayarlar" (settings) bağlantısı var
Buraya tıklayın, ilk açılan sayfada "Genel" tabında en sona kadar inin "Tarayıcı bağlantısı"
(browser connection) bölümünde "Her zaman https kullanılsın" (always use https) seçimini
yapın ve "Deği?iklikleri kaydet"e (save settings) basın Sizin açınızdan hiç bir ?ey
deği?meyecek
YOU TUBE
Hala youtube'a giremiyorsanız, Vtunnelcom is here to help you beat internet filtering! deyin, çıkan pencerenin içine örnekteki gibi
YouTube - Broadcast Yourself deyince oradasınız Kolay gelsin
not: 1-2 reklam penceresi açılıyor, artık onları kapatırsınız
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 26
YOU TUBE'A G?R?? ENGEL?N? KALDIRIN
Genelde TT, YouTube - Broadcast Yourself adresine giri?i kaldırıyor, ancak IP ile girerseniz sorun
olmayacaktır http://20865153253 veya 243'ü deneyin Aslında dikkat etmi?sinizdir, genelde
Türkiye?de alınan bilgisayarlara, i?letim sistemi, Türkiye?nin IP numarası ile yükleniyor,
Dolayısıyla Türkiye?ye özgü TT'nin yasaklarını a?mak için, bu tür yasakları hiç uygulamayan
ülkelerden bir olan Arjantin gibi davranmak Bunun için Start'dan Settings'den Network'den sağ
klik ile properties'den TCP/IP'den DSN için 4221 veya 4226 arasında bir rakam yazın sonra
restart yapın Kolay gelsin
FACEBOOK KULLANMA KILAVUZU!
Facebook, bugünlerde Türkiye'de de oldukça popüler Peki, siz bu siteyi ne kadar tanıyorsunuz?
??te dikkat edilmesi gereken noktalar
2006'da kurulan sosyalle?me ağı Facebook, bugünlerde Türkiye'de de oldukça popüler Evde,
i?yerinde, okulda çok sayıda insan önemli bir zamanını Facebook 'ta profil güncelleyerek, sağa
sola pençe atarak geçiriyor Ancak bazı noktalara dikkat edilmezse Facebook ileride canınızı
sıkabilir
?unu unutmayın, patron için Facebook 'tan daha mükemmel bir radar olamaz Dünyada
Facebook'taki eylemleri yüzünden i?inden olan insanlar var; birçok i?yeri, okul ve kurulu?sa
öğrencilerinin, çalı?anlarının veya üyelerinin Facebook'a girmesini yasakladı
Facebook üyesi binlerce ki?i de 'privacy-gizlilik' seçeneğini topyekün göz ardı ettikleri için
sıkıntılı anlar ya?adı, ba?larını belaya bile soktu ?? aramak gibi profesyonel amaçlarla da
kullanılan Facebook, saf anlamda sosyalle?meyi sağlayan son yılların en önemli internet
araçlarından biri Ancak Facebook kullanmaya yeni ba?layanların, yabancıların kendilerine ait
bilgileri ne ölçüde görebileceklerini tayin eden gizlilik ayarlarına önemsemeden bodoslama
dalması rahatsız edici sonuçlara neden oluyor
?li?ki düzeyini belirleyin:
Bir ki?iyi tanıyıp tanımadığınızı tayin eden 3 pozisyon var Facebook'a girdiğinizde size göre
herkes yabancıdır; 'network' yani ağ, bir bölge, yer, okul veya ?irket sakinlerinin olu?turduğu
gruptur Arkada?larınızsa kar?ılıklı olarak birbirinizi tanıdığınızı onayladığınız ki?ilerdir
Facebook'ta profilinize arkada?larınız gibi eri?ebilecek 'o benim 'arkada?ımsım' ama arkada?ım
değil' seçeneği yok
Gizlilik ayarlarını deği?tirin:
'Privacy' birçoğunun Facebook kariyerine ba?ladığında umursamadığı bir seçenektir Ancak
ba?langıç ayarlarına göre ağınızda (network) olan herkes, size ait olan her ?eyi görebilir
Türkiye'den yola çıkalım; Türk kullanıcıların büyük çoğunluğunun 'kafadan' Türkiye ağına üye
olduğunu dü?ünürsek, bu ağdaki herkes, size ait olanları arkada?larınız kadar görebilir Bir ağın
mensubu değilseniz, bilgilerinizi sadece arkada?larınız görebilir Ama ben mesela Türkiye ağına
üyeyim, o halde yapmam gereken Privacy ba?lığı altındaki Profile'e girip, çıkan ekranda
'profile: only my friends-yalnızca arkada?larım' ?ıkkını seçmektir Bu ekrandan e-posta
adresinizi yalnızca arkada?larınızın görebileceği ?ekilde düzenlemeniz hatta 'Profile' ba?lığı
altındaki birçok maddeyi arkada?larınıza özel olacak ?ekilde ayarlamanız menfaatiniz icabınadır
Facebook'da geçirdiğiniz zamanı kimse bilmesin:
'Privacy' ba?lığı altındaki 'Newsfeed and mini feed'e mutlaka uğrayın çünkü bu seçeneğin
ba?langıç ayarları, sizin Facebook'ta yaptığınız her eylemi yayımlıyor Bu kadar küresel olmaya,
Facebook ba?ında sabahladığınızı ba?kalarının bilmesine gerek yok Bu sosyalle?me ortamının,
yaptığınız her ?eyi herkesin görebileceği seyir defteri diye tanımlanabilecek 'mini feed' adında
bir özelliği var Yani sizin mesai saatinizde Facebook'ta ne zaman, ne kadar zaman geçirdiğiniz
tespit edilebilir ?imdilik bizim buralarda tutanak tutacak siber i?yeri polisleri yok gibi, ancak
yine de temkinli olmakta fayda var Bu yüzden en azından i?teyken önce 'privacy', ardından
'news feed and mini feed'e girerek 'show times in my mini feed' seçeneğini iptal edip yaptığınız
eylemlerin zamanının görünmesini engelleyin
Arkada?larınız için gizlilik:
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 27
Ba?langıç ayarlarında herkes arkada?larınızın listesini görebilir Bu durum 'Poke, Message and
Friend Request' ayarları kısmında 'Friends-arkada?lar' seçeneğinden vazgeçerek ortadan
kaldırılabilir
Bir profesyonel, bir de ki?isel profiliniz olsun:
Facebook arkada?larınızla ?akala?ıp eğlenebileceğiniz bir ortam olduğu kadar,
profesyonel/mesleki amaçlara da hizmet edebilir Her ne kadar Facebook kurallarına aykırı olsa
da iki profiliniz olsun, profesyonel profilde tam ad, mesleki durum, eğitim ve yalnızca sektörel
bağlantılar olsun Bu profil altında i? ve okul ağlarınıza takılın Sulu değil profesyonel bir
fotonuzu ekleyin ya da hiç eklemeyin Ki?isel ve özel profilinizdeyse isim, takma isim
kullanabilirsiniz; soyadınaysa gerek yok ya da tek bir harfle ifade edin Bu profille okul ve
i?yeri, meslek ağlarına bağlanmayın Mesleki deneyiminizi payla?mayın ?? e-posta adresinizi
kullanmayın Ve istediğiniz her ?eyi yapın Ancak i? ve özel arkada?larınızı birbirine
karı?tırmayın
Herkesle arkada? olmayın:
?u kısacık Facebook kariyerimde en çok dikkatimi çeken ?ey, birçok insanın bir zombi açlığıyla
arkada? listelerini ?i?irme çabası oldu Arkada?lığa onay verdiğiniz ki?ilerin sizin
arkada?larınızın bilgilerine eri?ebileceğini unutmayın
Kimlik hırsızlığı:
Hakkınızdaki bilgileri kamula?tırmanın, kaba kimlik bilgilerinizin ba?kaları tarafından
kullanılabilmesi riskini doğruyor ki bu bir ba?kasının 'sizin adınıza' ba?ka bir sosyalle?me
ortamında faaliyet göstermesi riskini doğuruyor
Facebook gizlilik politikası:
Facebook ile yaptığınız anla?ma gereği, bu olu?um size ait bilgileri diğer ?irketlerle payla?abilir
ya da satabilir, bunu unutmayın
Paranoyakların dikkat etmesi gereken 5 nokta
• Facebook'ta size yönelik 5 eri?im seviyesi bulunuyor; arkada?, sınırlı, ağ, yabancı veya
bloke
• Gizlilik ayarları oldukça karma?ık; arkada?larınız dı?ında rahatsız edilmek istemiyorsanız
hiçbir ağa üye olmayın
• Duvarlara yazmak yerine özel mesaj gönderin En kibar ifadesiyle duvar yazıları ileride size
kar?ı delil olarak kullanılabilir
• Geçirdiğiniz zamanı ve hatta olduğunuzu kimse bilmesin
• Görülebilir seyir defterinize (mini feed) ince ayar çekin
D?ALER KORSAN PROGRAMI NASIL ENGELLEN?R
Son zamanlarda DIALER meselesi oldukça can yakmaya ba?ladı Bilmeyenler için açıklayayım
?nternet bağlantınızı yaptığınızda, bu bağlantının kesilerek, sizden habersizce, sizi ba?ka bir
ülkedeki internet servis sağlayıcısına bağlayan korsan programlara dialer yani numara çevirici
deniliyor Peki, bu i?i nasıl yapıyorlar? Siz internette gezinirken girdiğiniz bazı sitelerden size
dialer programcıkları bula?ıyor Siz farkında olmadan bir linke ya da satıra tıkladığınızda gizlice
bu programlar bula?ıyor Bu i?ten bu adamların karı var mı derseniz, hem de inanılmaz bir karı
var diyebilirim Zira biz, adı sanı bile belli olmayan bu ülkelere aranma(sonlandırma) ücreti
ödüyoruz Bu ücretlerde hiç de azımsanacak ücretler değil Zaten ülkeler arası görü?me
bedelinin yüksek olmasının nedeni de bu sonlandırma bedelleridir Kısaca bu hilebazlar bize,
dolayısıyla da Türkiye'ye ciddi maddi zararlar veriyorlar
Türk Telekom, bu i?i yapan ülkelerin alan kodunu kapatıyor ama bu da belli bir safhadan sonra
çözüm değil Zira bu adamların ülke içinde ki ta?eronları yarın bir gün haberle?me özgürlüğüm
kısıtlanıyor gibilerinden kükreyebilir Bu yerli komisyoncular, ?u ülke ile görü?mek istiyorum
ama alan kodu kapatıldı diye bizi suçlayabilir Bu nedenle alan kodu kapatma radikal bir çözüm
değil Dolayısıyla meseleyi çözmek birazda bize dü?üyor Peki, bizler neler yapabiliriz
diyorsanız?
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 28
A?ağıdakilerden birini yapmanız sizi dialer belasından koruyacaktır Bence üçünü de
yapmanızda fayda var
1)Bu Dialer denilen korsan program size internet tarayıcınız(internet explorer) vasıtasıyla
gizlice yükleniyor ?ayet siz Explorer ın "Active X" ayarlarını etkisiz (disable) hale getirirseniz
Bu ve benzeri korsan programlar gizlice yüklenemeyecektir Peki, bunu nasıl yapabiliriz:
a)Önce internet Explorer açın
b)Menü çubuğundan "araçlar" seçeneğini tıklayın
c)En altta yer alan "internet seçenekleri" ne tıklayın
d)Yukarda ki "güvenlik" tabını basıp, a?ağıda çıkan "özel düzey" seçeneğine tıklayın
e)Burada ilk satırlarda bulunan "Active X" ile ilgili tüm seçeneklere Disable olarak deği?tirin
Artık sizden habersiz, Dialer PC nize bula?amayacaktır ?ayet internette yerel ağdan ya da
ADSL ile bağlanıyorsanız dialer inse bile modeme telefon kablosu takılı olmadı için çalı?maz
Çalı?sa dahi zarar veremez
2)Telefonunuzu, yurt dı?ı arama için santralden kilitleyebilirsiniz Böylece, bu program sizden
habersiz yurt dı?ını arayamaz Kopan bağlantınız yeniden kurulayamadığından dialer kendini
ele verir Bu i?i nasıl yapacağım derseniz444 1 444 arayarak, buradan telefon numaranız için
4 haneli kilitleme ?ifresi alabilirsiniz Size verilen ?ifrenin x y t z gibi 4 haneli bir rakam
olduğunun varsayalım
Yurt dı?ı aramaları kapayıp diğer aramaları açık bırakmak için yapmanız gereken,
*33*x y t z*3# bunu telefonunuza girmek Test etmek için arka arkaya 00 basıp özelliğin aktif
olup olmadığını öğrenebilirsiniz Böylece siz iptal edene kadar telefonunuz uluslar arası
aramaya kapalı olacaktır Peki, bir gün uluslar arası yapmanız gerektiğinde bu özelliği nasıl
iptal edeceksiniz
*33*x y z t#
Görü?meniz bittikten sonra tekrar uluslar arası aramaya kapatınız ?lk bakı?ta çok zahmetli
görünse de aslında 10 sn lik bir i?lem Ayrıca Bu ?ifre ile telefonunuzu tatile çıktığınızda tüm
aramalara da kapatabilirsiniz Telefonunuz santralden aramaya kapatıldığı için siz tatildeyken
bir ba?kası hattınıza girse de hiçbir görü?me yapamaz
Tüm aramalara kapamak için,
*33*x y t z*1#
Bununla ilgili ayrıntılı bilgi için,
http://wwwtelekomgovtr/webtech/desp?sayfa_id=48
3) A?ağıdaki linkten ücretsiz olarak anti-dialer programı indirebilirsiniz Ancak bu programı
periyodik olarak güncellemeniz gerektiğini unutmayın
SpywareBlaster
Bu i? o kadar yaygınla?tı ki bu yazıyı yazma mecburiyetini kendimde hissettim Lütfen etrafınızı
bu konuda bilgilendirinYazık, giden bizim olmasa
bile bir yakınımızın dolayısıyla da memleketin parası

--- Sonraki mesaj ---

?NTERNETTE B?R? S?Z? ?ZL?YOR
SORU-CEVAP'IN KONUĞU ?NTERNET GÜVENL?K UZMANI ?NAN TAPTIK:
?nternetin tehlikelerini anlatan güvenlik uzmanı ?nan Taptık, "Wireless (kablosuz Internet)
üzerinden aldığınız ve yolladığınız e-mail'lerden bankacılık bilgilerinize kadar ekranınızdaki her
?ey ba?kaları tarafından okunabiliyor" dedi
Soru Cevap? - Devrim Sevimay
Bilgisayarda ciddi bela var
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 29
Sizinle bulu?madan önce telefonda konu?tuğumuzda Internet kullanıcıları için ciddi
bir beladan söz etmi?tiniz ?sterseniz o konudan ba?layalım?
Bu, sadece Internet kullanıcıları değil, bilgileri bilgisayar ortamında kayıtlı olan, yani herkesin
sorunu: Kimlik hırsızlığı Kimlik bilgileriniz, adresleriniz, numaralarınız, ?ifreleriniz, banka
i?lemleriniz, alı?veri? tercihleriniz, hepsi çalınıp, ba?kaları tarafından kullanılabilir
Bu eskiden de mümkün değil miydi zaten?
Elbette, hacker'lar ?ifre kırarak yapardı Ama artık çok daha kolay Hacker olmayan, daha AZ
yetenekli biri bile artık kimliğinizi çalabilir
Deği?en NE?
Çünkü artık wireless (kablosuz Internet) var ve kullanımı hızla artıyor Aldığınız ve yolladığınız
e-mail'lerden bankacılık bilgilerinize kadar ekranınızdaki her ?ey okunabiliyor
Kim okuyabiliyor?
?steyen herkes Mesela, wireless'ı olan kahve zinciri dükkânlardan birine girdiniz Ya DA
havaalanındasınız Veya otelde Oradaki wireless'a bağlandınız ve i?lem yapıyorsunuz
Yaptığınız her ?ey arka masadaki ya DA yan odadaki biri tarafından rahatlıkla görülebilir Buna
"blackberry" gibi cihazlar dahil
Ba?kasının bilgisayarındaki bilgileri nasıl izliyorlar peki?
Çünkü bu wireless dediğiniz ?ey aslında zaten bir yayın Ve herkes tarafından çok kolay
izlenebilir bir yayın Sizin bilgisayarınızla wireless router'ı arasında havadaki sinyalleri herkes
izleyebilir Üstelik bunu yapmak öyle fazla bir yetenek de gerektirmez
- Peki, acaba o bahsettiğiniz kafeler ya DA havaalanlarında ?öyle tipler var mıdır;
birilerinin gelip bankacılık i?lemlerini wireless'tan yapmasını bekleyenler Yani avını
bekler gibi?
Tabii ki çok Bazen kredi kartı kullanarak bir ?ey alanları beklerler Bazen de gizli a?ığıyla
yazı?anları Bu da bir tür kapkaç sonuçta "Wireless kapkaççılığı" Ve bu tüm dünyanın DA
en yaygın siber suçudur
Wireless'e dikkat edin
Öneriniz?
Kesinlikle, wireless bağlantılı yerlerde bilgisayarınızdan sadece gazete veya haber portallarına
bağlanın, hiç değilse insanlarla sizin için risk ta?ımayan bilgilerinizi payla?mı? olun
Açık alanlarda durum böyle, ya peki evlerimizdeki wireless'ı kullanırken?
Sizi evinizde monitor edecek kimse yoktur, ancak, burada DA çok ba?ka bir sorunla kar?ı
kar?ıyasınız O DA yetkisiz ki?iler tarafından sizin wireless Internet hattınızın kullanılarak suç
i?lenebilmesi
Banka dolandırıcılığı, çocuk pornosu vs Gibi Belki üst kom?unuz, belki de a?ağıdaki
lokantada oturan, hatta belki de arabasını sizin evinizin önüne park Eden biri sizin wireless'nızı
kullanarak birtakım suçlar i?leyebilir
Wireless ?ifremizin olması yetmez mi?
Yetmez Onu DA çok kolay bir ?ekilde kırıyorlar Hatta nasıl kırılacağını bilgisayar dergileri ek
olarak Verdi Google'a "wireless ?ifre kırma" yazınca bile yüzlerce program bulunuyor
Ee o zaman evde de wireless kullanmayalım?
Yok, kullanabilirsiniz, AMA Internet dünyasındaki mantık hep aynıdır: Tolere edebileceğiniz
riskleri ta?ıyın Çalınmasını tolere edemeyeceğiniz bilgilerinizi kablolu Internet üzerinden
yazı?ın Ayrıca, sadece yazı?mamak DA yetmez, i?iniz yoksa wireless'inizi kapatın Programın
içine girip disable edin Hatta ?ifrelemek için de birkaç önerim olabilir: Kablosuz Internet
modeminizin ayarlarından bağlanacak bilgisayarınızın MAC (Media Access Control) numarasını
tanımlayabilirseniz, ba?ka bir bilgisayar sizin sisteminize bağlanamaz
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 30
Bir de üreticilerin verdikleri standart cihazlardaki IP numaralarını deği?tirirseniz hacker'ların
i?lerini çok zorla?tırmı? olacaksınız Daha ba?ka yöntemler de var, ancak, bu yöntemler herkes
tarafından kolay uygulanabilir ve her ?artta standart ?ifrelemeden çok çok daha güvenlidir
Kablolu internetin olmadığı yerlerde GPRS ile bağlanmak? Biraz fazla tuzlu oluyor,
AMA güvenli mi?
Tabii daha güvenli Çünkü ?ifrelenerek giden bir sistemi kullanıyorsunuz Onun için bunu scan
etmek zor ?lla ki edilir de çok daha zor ve daha büyük bir teknik yapı gerektiriyor Bilmeden
suçlu olursunuz
Peki, bu yüzden ba?ına i? açılan insanlar var mı Türkiye'de?
Az değil Mesela bir adamın oğlu yurtdı?ına eğitime gittiği sırada çevreden bağlanan birisi
onların wireless'ıyla suç te?kil edecek materyaller indirmi? Tabii ki polisler IP'sini tespit edip
adamın kapısına gelmi?ler Adam ?ok Bilgisayarı açmayı bile bilmiyorken hakkında dava
açılmı?
Mahkemeye birkaç kez gidip geldikten sonra gerçek ortaya çıkmı? O yüzden de herkese
wireless'larıyla ilgili güvenlik önlemlerini bir kez daha gözden geçirmelerini tavsiye ederim
ANNEANNELER B?LE FACEBOOK'ÇU OLACAK
Cumartesi günü itibariyle Türkiye'den Facebook'a üye sayısı 1 milyon 415 bin 768 Taptık, bu
ilginin daha DA devam edeceğini, çünkü kullanıcıların henüz Facebook'un gerçek dinamiklerini
ke?fetmediklerini söylüyor Mesela, henüz aile ağaçlarının kurulmadığını belirten Taptık, "Bu
demektir ki Facebook'a daha anneanneler, babaanneler, dedeler de üye olacak" diyor
Size de bir 'Cookie' bırakılmı? olabilir
Bu "cookie bırakmak" nasıl bir ?ey?
Diyelim ki bir internet sitesine girdiniz O site daha sonra yine geldiğinizde sizi tanıması için,
size hiç söylemeden bir "cookie" veriyor Sonra, bir daha ziyaret ettiğinizde o site size,
"Merhaba bilmem kim" diyor Ama bazı cookie'lerin i?i bu kadarla da bitmiyor Akıllı cookie'ler
sizin ne yaptığınızı, ba?ka hangi sitelere girdiğinizi, hatta mouse'nızın tüm hareketlerini takip
edebiliyor Böylece, o cookie hakkınızda epey bilgi toplamı? oluyor
Ne i?e yarıyor bu bilgiler?
Online mağazaların çok i?ine yarıyor Kim olduğunuzu, ne aldığınızı, satın alma alı?kanlıklarınızı
öğreniyorlar ve ona göre satı? stratejisi geli?tiriyorlar
Peki bunu istihbarat kurulu?ları da yapabilir mi?
Eğer, istihbarat kurulu?larının sitesine girerseniz ve onlar da sizin bilgisayarınıza bir cookie
koyarlarsa sizi izleyebilirler
6 banka var
Bankalar ne kadar güvenli?
Türkiye'de bankaların data güvenliği biraz sancılı Altı banka dı?ında günlük güvenlik
denetiminden geçen banka yok Oysa bankalar günde ortalama 30'a yakın güvenlik açığıyla
kar?ı kar?ıyadır
O altı banka hangileri diye sorsak?
Söyleyemem, çünkü Türkiye'de çok ağır bir Bankacılık Yasası var Hatırlarsanız, rahmetli Sakıp
Sabancı bile kendi bankası için en güvenli demi?ti ve ceza ödemi?ti
Güvenliği iyi olmayan bankalardaki mü?terileri bekleyen tehlike ne?
Hesap bilgilerinin ortaya çıkması ya da hesapların bo?altılması
O zaman hiç değilse ?unu söyleyin: Tüketici neye göre banka seçmeli?
Bu i?te tüketicinin uzaktan anlayabileceği bir ayraç yoktur Tek yapılabilecek ?ey, banka
güvenliğiyle ilgili haberleri yakından takip etmektir
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 31
Hani, hiç hack'lenemeyen bir site vardı, o hâlâ ayakta duruyor mu?
Evet, hâlâ hack'lenemedi Amerikan deniz piyadelerinin "wwwmarinescom" sitesi Yıllardır, en
çok atak alan sitelerin ba?ında geliyor, ama hâlâ indirilemedi Çünkü güvenliği çok sağlam
Türk hacker'ların ünü sürüyor mu?
Hacker'likten kazanç elde etme konusunda Ruslar bir numara, ama milliyetçi tarzda davranı?
biçimi olarak hâlâ bir numara Türk hacker'ları
E-mail kaydediliyor
Aslında, biz yazı?malarımızı ne kadar korursak koruyalım, bunlar zaten görülüyor
değil mi?
Hepimizinki görülmüyor, ama hepimizinki algoritmalı bir düzende izleniyor
Kim tarafından?
ABD, TC ve her kim istiyorsa Ancak, bu izleme ülkeler tarafından elektronik, yani data
boyutundaki programcıklara yaptırılıyor
O nasıl oluyor?
Temel olarak kullandığımız sistemi, bir telefon sistemine benzetirsek biraz daha anla?ılır olur
Sizinle aramızda direkt bir hat olmadığı için görü?meleri eri?im noktalarına yani santrallere
bağlanarak gerçekle?tiriyoruz Böylece, hem ulusal internet omurgamız üzerinden hem de
uluslararası internet omurgası üzerinden ileti?im sağlamı? oluyoruz Tabii, bu sırada da tüm
yazı?malarımız geçici bir süre için sistem tarafından kayıt ediliyor Bu kayıtlar insan gözüyle
değil, programlar tarafından yapılıyor
Ama ne zaman ki izleyenler, "A ki?isinin e-mailleri okunsun, hesaplarına bakılsın" der, ya da ne
zamanki program o e-maillerin içinde bazı kelimelere rastlar, i?te o zaman insan gözüyle takip
seviyesine geçer
Bu kayıtlar nerede yapılıyor?
?nternet omurgasından hat alınan herhangi bir yerde
Böyle bir teknolojiye devletler mi sahip, yoksa canı isteyen herkes mi?
Güç odakları ve otorite sahipleri Canı isteyen ve yetenekli bir hacker, ancak, iki ki?i arasındaki
yazı?mayı kayıt edebilir, ama o omurgadan çıkan bütün yazı?maları tarayamaz
Büyük güç otoritelerini kenara koysak, ?irketlerde durum nasıl?
Birçok ?irkette patronlar, çalı?anlarının i? yerinde kullandıkları tüm ekranlarını izler Üstelik
sadece ?irketinizin e-mail adresinden yaptığınız yazı?maları değil, ba?ka bir e-mail adresiniz
varsa, onu da izlerler Ve bu, emin olun, sanıldığından daha yaygın bir uygulamadır Arama
motorunu kandırabilirsiniz
Arama motorlarında, ki?i ya da kurulu?lar hakkında çıkan olumsuz bilgileri yok
etmenin imkânı var mı?
Yok edemezsiniz, ama arama motorunu kandırabilirsiniz Çünkü yapılan bir ara?tırmaya göre,
arama motorlarının ilk sayfasını açıp, ikinci sayfaya geçmeyenlerin oranı yüzde 88 Dördüncü
sayfaya kadar gelenler ise sadece yüzde 1 Yani, hakkınızda istemediğiniz bilgileri yok
edemezsiniz, ama 2'den sonraki sayfalara ötelerseniz, gözden kaçırmı? olursunuz Çünkü kimse
bakmıyor
Peki, bu öteleme kolay bir ?ey mi?
Hiç değil Üstelik pahalı Çünkü istenmeyen bilgileri sonraki sayfalara kaydırıp, ilk sayfayı
temizleyebilmek için en az 100 farklı kritere uygun ve en az 100 site, haberi yeniden
kurgulamak gerekiyor
"ZEDE" UYARISI
'Facebook'zedeler ba?ladı mı?
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 32
Birkaç çe?it zede var Birisi kendi adına ba?kaları tarafından adres alınanlar Böyle bir duruma
kar?ı yapabilecek tek bir ?ey var, o da kullanmasanız bile Facebook'a üye olmanız, kendi isim
hakkınızı almanız Artık, ba?kaları isminizi kullansa bile gerçeği de orada durmu? olur
Ba?ka zedeler?
Fotoğrafı kullanılanlar var Facebook'a konulan resimlerin üzerinde oynamak mümkün Ya da o
resimleri ba?ka ili?kilerin içine yerle?tirmek Bu durumlarda yapacak hiçbir ?ey yok Ne
mahkemeye gidebilirsiniz ne de o resimleri yok edebilirsiniz Resimlerinizi her türlü ki?i
tarafından kopyalanıp kullanılabileceğini dü?ünerek seçin
Kendi sayfanızı kapatsanız?
Her zaman böyle bir hakkınız var, ama kendiniz Facebook'tan çıksanız bile ba?kasının
albümündeki fotoğraflarınızı silemezsiniz Bu tamamen o ki?iye kalmı?
Aslında, kötülük yapmak isteyenler için internet inanılmaz güzel bir mecra Kadınlar, çocuklar,
erkekler ?steyen herkes için kötülük üretilebilir
Sanki "Facebook'a girmeyin" der gibisiniz, ama galiba siz de Facebook'tasınız?
'Facebook'a girmeyin' demiyorum Ama riskleri bilin ve bu riskleri tolere edebiliyorsanız,
ta?ıyabiliyorsanız girin Orada kar?ıla?abileceklerinizi bilin Fotoğraflarınızı ona göre koyun
Facebook'taki konumunuzu belirleyin Ama, yok, ben bu riskleri tolere edemem ve riske de
açığım diyorsanız o zaman meraklarınızı yenmenizi öneririm
INTERNET ADRESLER?NDE GÖRÜLEN KISALTMALAR NE ANLAMA GEL?R
Internet e bağlı kurulu?lar deği?ik gruplara ayrılabilir ve bir kurulu?un domain adresi o kurulu?
hangi gruba dahilse ilgili kısaltmayı bazı istisnalar dı?ında mutlaka içerir Ayrıca ülkelerin 2
harfli tanıtı kodları da (Amerika Birle?ik Devletleri ve Kanada çıkı?lı adreslerin çoğu ve geni? bir
kitleye servis sunan bazı birimler dı?ında) adresin sonuna eklenir Internet adresi eğer özel
amaçlı bir servise (ftp gopher www gibi) aitse genellikle bu durum adresin ba?ında
kullanılan bir kısaltmayla verilir A?ağıdaki liste adreslerde kullanılan bazı kısaltmaları ve ne
anlama geldiklerini göstermektedir:
gov : Hükümet kurulu?ları
edu : Eğitim kurumları (üniversiteler gibi)
org : Ticari olmayan kar amacı gütmeyen kurulu?lar
com : Ticari kurulu?lar
mil : Askeri kurulu?lar
net : Servis Sunucuları (Internet Servis Sağlayıcıları gibi)
ac : Akademik kurulu?lar (bazı ülkelerde edu yerine kullanılmaktadır)
int : uluslararası organizasyonlar kurulu?lar
ftp : FTP Ar?iv Sitesi (ön ek)
www : World Wide Web Sitesi (bazen web de kullanılır) -ön ek-
Bazı ülke kısaltmaları:
tr: Türkiye
bg: Bulgaristan
br: Brezilya
ca: Kanada
ch: ?sviçre
de: Almanya
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 33
fi: Finlandiya
fr: Fransa
gr: Yunanistan
hr: Hırvatistan
id: Endonezya
il: ?srail
it: ?talya
jp: Japonya
nl: Hollanda
no: Norveç
ru: Rusya
se: ?sveç
uk: ?ngiltere
yu: Yeni Yugoslavya
BA?KASININ BORCUNU ÖDEMEK ZORUNDA KALAB?L?RS?N?Z
Ba?lığı okuyunca, 'öyle ?ey olur mu' demeyin ?cradan bir tebligat geldiğinde gerekeni
yapmazsanız ba?kasının borcun ödemek zorunda kalabilirsiniz Bu konuda hem devlet
alacaklarının takip ve tahsilini düzenleyen Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
(AATUHK) hem de özel alacakların takip ve tahsilini düzenleyen ?cra ve ?flas Kanunu'nda (??K)
özel hüküm var
SÜREÇ NASIL ??L?YOR?
Bir ki?i borcundan dolayı icra takibine uğradığında, icra dairesi tarafından bu ki?inin mal
varlığıyla birlikte alacakları da tespit ediliyor Özellikle alacakların tespiti evrak üzerinden
yapılıyor Dolayısıyla alacağın tahsil edilip edilmediği konusu üzerinde fazla durulmadan tespit
edilen ki?ilere bir tebliğ gönderiliyor
Tebliğde, ' ile yapmı? olduğunuz TL'lik mal alı?ından doğan borcunuzun ödenip
ödenmediğinin bildirilmesi, ödenmemi? ise ilgili ki?iye değil icra dairesine ödenmesi' benzeri
ibareler yer alıyor Yapılan takibe göre; AATUHK'nın 79 maddesi veya ??K'nın 89 maddesi
hükmü dayanak gösteriliyor ve cevap için 7 gün süre veriliyor
CEVAP VERMEK ÇOK ÖNEML?
?cra takibi yapılan ki?iye borcu olmayanlar, çoğunlukla 'ben borcumu ödedim, bir ?ey yapmaya
gerek yok' diye dü?ünüyor Sorun da bu noktadan sonra ba?lıyor Her iki kanuna göre de, eğer
gelen tebliğe 7 gün içinde cevap verilmezse, 'borç yeddinde sayılıyor' Yani, ilgili ki?iye borçlu
olduğunuz kabul ediliyor Bu noktadan sonra borcu ödemekten ba?ka çareniz kalmıyor
DEVLET BORCUYSA YANDINIZ
Özel alacakların takibi için yapılan i?lemler biraz daha insaflı Sizden itiraz etmediğiniz kendi
borç miktarınızı istiyorlar Eğer, yapılan takip vergi ve benzeri devlet alacaklarının tahsiline
yönelikse yandınız Yaptığınız alı?veri?ten doğan borcunuzun miktarına bakılmaksızın takip
edilen ki?inin toplam borcu sizden isteniyor
Örneğin, küçük esnaf (K) toptancı (T)'den 2000 TL değerinde mal almı? olsun Toptancı vergi
dairesine olan toplam 250000 TL borcu nedeniyle takibe uğradığında, süresinde bildirimde
bulunmayan (K)'dan 2000 TL değil; toplam borç olan 250000 TL isteniyor
MENF? TESP?T DAVASI
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 34
Olaylar son noktaya geldiğinde, yani süreyi kaçırdığınızda borcu ödemekten ba?ka çareniz yok
Dava açmanız i?lemin yürütmesini durdurmuyor Borcun olmadığı, 'menfi tespit davası' açılarak
ispat edilebiliyor Ancak, bu davanın sonuçlanması zaman alıyor
ÇÖZÜM NE?
Öncelikle gelen tebligatlar konusunda dikkatli olmak gerekiyor Eve gelen tebligatlar
konusunda aile fertlerinin 'uyanık' olması ve muhatabı derhal bilgilendirmesi çok önemli
??yerine gelen tebligatlarda ise tebligat çalı?anlardan herhangi birine yapılabiliyor Bu nedenle,
bekçi, çaycı demeden bütün çalı?anların konuya dikkatlerinin çekilmesinde fayda var Gelen
tebligatın anında size ula?tırılmasını sağlayın Tebligatı görmeden cevap veremeyeceğiniz için
bu nokta çok önemli
Bundan sonraki a?ama ise borcunuz olmasa dahi 7 günlük süreyi geçirmeden yazıya cevap
verilmesi Borcunuzu ödemi?seniz, borcunuzu ödediğinizi bildiren bir yazı (varsa ödemeyi
kanıtlayan belgeleri ekleyin) yazın ve yazınızın kayda alındığından emin olun Borcunuzu
kısmen veya tamamen ödememi?seniz, aynı süre içinde borç miktarınızı belirten bir yazı ile
cevap verin Aksi takdirde ba?ınıza olmadık ?eyler gelebilir Aman dikkat
K?ML?K FOTOKOP?S? KULLANIRKEN UYANIKLARA YEM OLMAYIN!
Bildiğiniz gibi artık her kurumda i?lem yaparken, telefon hattı alırken, bir yerlere abone
olurken, kargo alıp-verirken, havale i?lemlerinde vs kimlik fotokopisi istenmekte
Aslında bu yasal değil, sadece koca formu doldurmak yerine kimliğinizin fotokopisini
ili?tiriyorlar o belgelere ya da kendilerini garantiye alıyorlar ve i?leri hızlandırıyorlar
Sebep her neyse Sonuçta artık kimlik fotokopisi ile çok i?lem yapılması alı?mı? bir durum oldu
artık
Peki bu kimlik fotokopiniz ile ba?kası neler yapabilir diye dü?ündünüz mü hiç?
Birkaç örnek verecek olursak:
-Adınıza bir yerlere üye olunabilir
-Adınıza abonelik açılabilir
-Sizi bir ?ey için kefil edebilirler
-En çok görülen vakalardan biri de ?u: ADINIZA B?RSÜRÜ TELEFON HATTI AÇTIRIP, AÇIK HAT
OLARAK SATAB?L?RLER! ve bu hatları alanlar herhangi bir suç i?lediklerinde direk hat sahibi
yani kimlik fotokopisi kullanılarak adına hat açılan ki?i zan altında kalmaktadır (zaten siz de
telefoncularda açık hat satıldığına ?ahit olmu?sunuzdur)
-ve bunun gibi birçok örnek
Peki, kendimizi korumak, kimlik bilgilerimizle isteğimiz dı?ında i?lem yapılmasını önlemek çok
mu zor? Elbette değil Basit ve etkili bir yöntem var:
Mesela 05xx1234567 nolu telefon hattını aldınız
Form doldururken ve kimlik fotokopisini verirken, FOTOKOP?DE, K?ML?Ğ?N ÖN VE ARKA
YÜZÜNDEK? BO? ALANLARA
SADECE 05XX1234567 HATTIN ABONEL?K ??LEMLER?/ AKT?VASYONU ?Ç?ND?R yazıp
paraf atmanız sizi koruyacaktır
Veya: SADECE 01/01/200X NOLU, XXXX M?KTARLI HAVALE ??LEM? ?C?ND?R
VB ?EKL?NDE NOT TUTMANIZ ?Y? B?R ÖNLEM OLACAKTIR
B?R GÜN KAPINIZ ÇALARSA
?zmir'li bir avukat tarafından, kapınız bir gün malum ki?ilerce çalınırsa ne yapmanız gerektiğine
dair "Arama ve El Koyma ??lemlerinde Yurtta? Rehberi" hazırlanmı?
Allah göstermesin Ne olur ne olmaz, epey ütopik de olsa elimizde bulunsun
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 35
Arama ve El Koyma ??lemlerinde Yurtta? Rehberi
20042009 Pazartesi VATAN GAZETES?NDEN aynen alınmı?tır
Ergenekon soru?turmasının ÇYDD Ba?kanı Türkan Saylan gibi isimlerin öne çıktığı 12 dalgasının
toplumda estirdiği kızgınlık, panik ve endi?e dalgasından sonra vatanda?lar arasında, "Bir gün
sizin de kapınızı çalabilirler" ba?lığı ile olu?turulan mail zincirinde, "Arama ve El Koyma
??lemlerinde Yurtta? Rehberi" gönderiliyor
?zmirli bir avukatın imzasını ta?ıyan ve 12 adımda nasıl davranılması gerektiği anayasa, yasa
ve yönetmeliklerle desteklenen metin ?u sıra internette dola?an en popüler metin oldu
Özkan'ın, "Herhangi bir ceza soru?turması sırasında evinizde veya i?yerinizde olası arama ve el
koyma i?lemleri sırasında dikkat edilecek önemli noktalar a?ağıya çıkarılmı?tır Payla?mak
istedim" giri?inden sonra izlenecek adımlar özetle ?öyle sıralanıyor:
1) Kapınız çalınmalıdır
2) Kapıda bekleyen ki?ilere kim olduklarını ve hangi amaçla geldiklerini sorabilir ve
bilgilendirme isteminde bulunabilirsiniz
3) Gelenlerin kolluk memurları olduklarını anlayınca, "kimlik belgelerini" ve hakim tarafından
verilen "arama kararını" göstermelerini talep ediniz
4) Arama ve el koyma i?lemleri ba?lamadan önce mutlaka avukatınızı aramalısınız Arama
i?lemi sırasında Savcı'nın da bulunmasını isteyiniz
-AVUKATINIZ YOKSA MUHTAR YA DA ?HT?YAR HEYET?N? ARAYIN-
5) Avukatınıza haber vermeniz engellenirse, kolluk memurlarına, ''yasa ve yönetmeliğe aykırı
davranmak suretiyle suç i?lediklerini'' hatırlatmalısınız Israr ederler ise siz de, avukatınız
aranmadan veya arama mahalline makul bir süre içinde gelmeden arama i?leminin
ba?latılamayacağını ve bu durumu adli kolluk amiri olan Cumhuriyet Savcısına telefonla
sormalarını talep etmelisiniz
Mahkeme tarafından verilen arama kararını incelemeli ve bu kararda;
a) Aramanın nedenini olu?turan fiil,
b) Aranılacak ki?i, aramanın yapılacağı konut veya diğer yerin adresi ya da e?ya,
c) Karar veya emrin geçerli olacağı zaman süresi,
d) Aranılacak e?yanın elde edilmesi hâlinde el konulup konulmayacağı, hususlarının açıkça
gösterilip, gösterilmediğine dikkat etmelisiniz
6) Avukatınız yok ise Mahalle ?htiyar heyetinden veya kom?ulardan 2 Ki?inin hazır bulunmasını
talep etmelisiniz
-HER ?STED?KLER?N? ALAMAZLAR-
7) CMK 45 ve 46 maddelere göre sizin hakkınızda tanıklıktan çekinebilecek kimseler (e?,
ni?anlı, ana, baba, çocuklar ve doktor/avukat ile müvekkil ve hastaları) arasındaki mektuplara
ve belgelere; bu kimselerin nezdinde bulundukça el konulamayacağı hususunda uyarmalısınız
8) Bilgisayar veya bilgisayar kütüklerine el koyma i?lemi sırasında, sistemdeki bütün verilerin
yedeklemesi yapılır Bu yedekten bir kopya çıkarılarak size veya vekilinize verilmesini ve bu
hususun tutanağa geçirilerek imza altına alınmasını talep ediniz
Bilgisayar veya bilgisayar kütüklerine el koymaksızın da, sistemdeki verilerin tamamının veya
bir kısmının kopyası alınabilir Kopyası alınan veriler kâğıda yazdırılarak, bu husus tutanağa
kaydedilir ve ilgililer tarafından imza altına alınır Bu seçeneğin de uygulanmasını, talep
edebilirsiniz
9) Arama sonunda
a) Arama kararının tarih ve sayısı, hâkim kararı yoksa verilmi? olan yazılı emrin tarih ve sayısı
ile emri veren merci,
b) Aramanın yapıldığı yer, tarih ve saat,
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 36
c) Aramanın konusu,
d) Aranan ki?inin kimlik bilgileri, adını söylemediği takdirde e?kâl bilgileri,
e) Araçta, konutta, i?yeri ve eklentilerinde arama yapılmı?sa, aracın plaka numarası, markası,
konutun, i?yerinin ve eklentilerinin açık adresi, su üstü aracının aranmasında su üstü aracının
cinsi, ismi, sahibi ve kullananı, deniz aracının aranması hâlinde ise deniz aracının cinsi, ismi,
donatanı, bağlama limanı, tonajı, acentesi, kaptanı ve arama mevkiî,
f) Aramanın sonuçları, el konulan suç e?yasına ili?kin belirleyici bilgiler,
g) Aramada yakalanan ki?iler varsa kimlik bilgileri, kimliği belirlenemiyorsa e?kâl bilgileri,
h) Arama sonucunda yaralanma veya maddî bir zarar meydana gelip gelmediği,
i) Arama i?lemini yapanların adı, soyadı, sicili ve unvanı, hususlarının yeraldığı bir ADL? ARAMA
TUTANAĞI düzenlenir Tutanağı dikkatle okuyunuz ve gerçeklere aykırı bir husus var ise
?ifahen itiraz ediniz ve itirazlarınızı tutanağa yazdırınız Tutanağın bir sureti size verilmelidir
-ÖZEL HAYATA ÖZEN GÖSTER?L?R-
10) Arama sonunda; kovu?turma konusu fiilin niteliğini belirten bir belge ve el konulan veya
koruma altına alınan e?yanın listesini içeren bir defter ve eğer ?üpheyi haklı kılan bir ?ey elde
edilmemi? ise bunu belirten bir belge verilmesini talep ediniz
Anılan belgelerde, el konulan e?yanın mülkiyetine ili?kin görü? ve iddialarınıza da yer
verilmesini talep edebilirsiniz
11) Aranacak yerde bulunan ki?ilerin özel hayatlarına ve mallarına gereken azamî özen
gösterilir Kasa gibi, açılması özellik isteyen e?ya, kolluk tarafından veya masrafları kollukça
kar?ılanmak üzere bu konudaki meslek erbabına açtırılır Bu i?lemin o yerde yapılmasının
masraflı, külfetli veya oraya zarar verebilecek nitelikte olması durumunda, e?ya kolluk
tarafından muhafaza edilen ba?ka bir yere götürülerek de açılabilir Arama sırasında rastlanan
özel kâğıt ve zarflar, içinde müsadereye tâbi bir e?ya bulunması ihtimali dı?ında açılmaz; açılsa
dahi yazılı bilgiler okunamaz
Hakkınızdaki arama kararını ölçüsüz bir ?ekilde gerçekle?tirilen ve yukarıda yazılı yasal
haklarınızın kullanılmasını engelleyen Savcı ve Kolluk Memurlarına ''haklarında suç
duyurusunda bulunacağınızı ve ayrıca Adalet Bakanlığına kar?ı açacağınız tazminat davasında
verilecek maddi ve manevi tazminat bedelinin yasa gereği kendilerine rücu edileceğini''
anımsatınız
12) Siz veya avukatınız arama ve el koyma i?lemi ile ilgili tüm ivedi ihbar ve yazı?malarınızı
Alopost/telgraf/iadeli taahhütlü mektupla belgelendiriniz Avukatlık Kanununun 76 maddesi
uyarınca, ''hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını savunmak ve korumakla görevli olan''
barolara ba?vurunuz
DUR - POL?S - VATANDA?LIK HAKLARI
14 Haziran 2007'de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Polis Vazife ve Salahiyet
Kanunu'nda yapılan düzenlemeye göre, polis ?üphelendiği ki?iyi, ortada somut bir tehlike
olmasa da, olası tehlikeyi önlemek için, durdurup kimlik sorabilecek Peki, yeni yasa polise
ba?ka ne haklar sağlıyor ve bir gün kar?ımızda bir polis görürsek ne yapmamız gerekiyor
Bu soruların yanıtını Avukat Aynur Tuncel'den aldık
GÖSTERMEM DEMEY?N
Siz siz olun, AB'ye uyum rüzgârlarından etkilenip kimlik soran polise 'Ne kimliği', 'Sen bana
kimlik soramazsın' filan demeyin Yasaya göre, polisin kimlik göstermeyen ki?iyi yakalama
yetkisi var

?NTERNETTE B?R? S?Z? ?ZL?YOR
SORU-CEVAP'IN KONUĞU ?NTERNET GÜVENL?K UZMANI ?NAN TAPTIK:
?nternetin tehlikelerini anlatan güvenlik uzmanı ?nan Taptık, "Wireless (kablosuz Internet)
üzerinden aldığınız ve yolladığınız e-mail'lerden bankacılık bilgilerinize kadar ekranınızdaki her
?ey ba?kaları tarafından okunabiliyor" dedi
Soru Cevap? - Devrim Sevimay
Bilgisayarda ciddi bela var
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 29
Sizinle bulu?madan önce telefonda konu?tuğumuzda Internet kullanıcıları için ciddi
bir beladan söz etmi?tiniz ?sterseniz o konudan ba?layalım?
Bu, sadece Internet kullanıcıları değil, bilgileri bilgisayar ortamında kayıtlı olan, yani herkesin
sorunu: Kimlik hırsızlığı Kimlik bilgileriniz, adresleriniz, numaralarınız, ?ifreleriniz, banka
i?lemleriniz, alı?veri? tercihleriniz, hepsi çalınıp, ba?kaları tarafından kullanılabilir
Bu eskiden de mümkün değil miydi zaten?
Elbette, hacker'lar ?ifre kırarak yapardı Ama artık çok daha kolay Hacker olmayan, daha AZ
yetenekli biri bile artık kimliğinizi çalabilir
Deği?en NE?
Çünkü artık wireless (kablosuz Internet) var ve kullanımı hızla artıyor Aldığınız ve yolladığınız
e-mail'lerden bankacılık bilgilerinize kadar ekranınızdaki her ?ey okunabiliyor
Kim okuyabiliyor?
?steyen herkes Mesela, wireless'ı olan kahve zinciri dükkânlardan birine girdiniz Ya DA
havaalanındasınız Veya otelde Oradaki wireless'a bağlandınız ve i?lem yapıyorsunuz
Yaptığınız her ?ey arka masadaki ya DA yan odadaki biri tarafından rahatlıkla görülebilir Buna
"blackberry" gibi cihazlar dahil
Ba?kasının bilgisayarındaki bilgileri nasıl izliyorlar peki?
Çünkü bu wireless dediğiniz ?ey aslında zaten bir yayın Ve herkes tarafından çok kolay
izlenebilir bir yayın Sizin bilgisayarınızla wireless router'ı arasında havadaki sinyalleri herkes
izleyebilir Üstelik bunu yapmak öyle fazla bir yetenek de gerektirmez
- Peki, acaba o bahsettiğiniz kafeler ya DA havaalanlarında ?öyle tipler var mıdır;
birilerinin gelip bankacılık i?lemlerini wireless'tan yapmasını bekleyenler Yani avını
bekler gibi?
Tabii ki çok Bazen kredi kartı kullanarak bir ?ey alanları beklerler Bazen de gizli a?ığıyla
yazı?anları Bu da bir tür kapkaç sonuçta "Wireless kapkaççılığı" Ve bu tüm dünyanın DA
en yaygın siber suçudur
Wireless'e dikkat edin
Öneriniz?
Kesinlikle, wireless bağlantılı yerlerde bilgisayarınızdan sadece gazete veya haber portallarına
bağlanın, hiç değilse insanlarla sizin için risk ta?ımayan bilgilerinizi payla?mı? olun
Açık alanlarda durum böyle, ya peki evlerimizdeki wireless'ı kullanırken?
Sizi evinizde monitor edecek kimse yoktur, ancak, burada DA çok ba?ka bir sorunla kar?ı
kar?ıyasınız O DA yetkisiz ki?iler tarafından sizin wireless Internet hattınızın kullanılarak suç
i?lenebilmesi
Banka dolandırıcılığı, çocuk pornosu vs Gibi Belki üst kom?unuz, belki de a?ağıdaki
lokantada oturan, hatta belki de arabasını sizin evinizin önüne park Eden biri sizin wireless'nızı
kullanarak birtakım suçlar i?leyebilir
Wireless ?ifremizin olması yetmez mi?
Yetmez Onu DA çok kolay bir ?ekilde kırıyorlar Hatta nasıl kırılacağını bilgisayar dergileri ek
olarak Verdi Google'a "wireless ?ifre kırma" yazınca bile yüzlerce program bulunuyor
Ee o zaman evde de wireless kullanmayalım?
Yok, kullanabilirsiniz, AMA Internet dünyasındaki mantık hep aynıdır: Tolere edebileceğiniz
riskleri ta?ıyın Çalınmasını tolere edemeyeceğiniz bilgilerinizi kablolu Internet üzerinden
yazı?ın Ayrıca, sadece yazı?mamak DA yetmez, i?iniz yoksa wireless'inizi kapatın Programın
içine girip disable edin Hatta ?ifrelemek için de birkaç önerim olabilir: Kablosuz Internet
modeminizin ayarlarından bağlanacak bilgisayarınızın MAC (Media Access Control) numarasını
tanımlayabilirseniz, ba?ka bir bilgisayar sizin sisteminize bağlanamaz
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 30
Bir de üreticilerin verdikleri standart cihazlardaki IP numaralarını deği?tirirseniz hacker'ların
i?lerini çok zorla?tırmı? olacaksınız Daha ba?ka yöntemler de var, ancak, bu yöntemler herkes
tarafından kolay uygulanabilir ve her ?artta standart ?ifrelemeden çok çok daha güvenlidir
Kablolu internetin olmadığı yerlerde GPRS ile bağlanmak? Biraz fazla tuzlu oluyor,
AMA güvenli mi?
Tabii daha güvenli Çünkü ?ifrelenerek giden bir sistemi kullanıyorsunuz Onun için bunu scan
etmek zor ?lla ki edilir de çok daha zor ve daha büyük bir teknik yapı gerektiriyor Bilmeden
suçlu olursunuz
Peki, bu yüzden ba?ına i? açılan insanlar var mı Türkiye'de?
Az değil Mesela bir adamın oğlu yurtdı?ına eğitime gittiği sırada çevreden bağlanan birisi
onların wireless'ıyla suç te?kil edecek materyaller indirmi? Tabii ki polisler IP'sini tespit edip
adamın kapısına gelmi?ler Adam ?ok Bilgisayarı açmayı bile bilmiyorken hakkında dava
açılmı?
Mahkemeye birkaç kez gidip geldikten sonra gerçek ortaya çıkmı? O yüzden de herkese
wireless'larıyla ilgili güvenlik önlemlerini bir kez daha gözden geçirmelerini tavsiye ederim
ANNEANNELER B?LE FACEBOOK'ÇU OLACAK
Cumartesi günü itibariyle Türkiye'den Facebook'a üye sayısı 1 milyon 415 bin 768 Taptık, bu
ilginin daha DA devam edeceğini, çünkü kullanıcıların henüz Facebook'un gerçek dinamiklerini
ke?fetmediklerini söylüyor Mesela, henüz aile ağaçlarının kurulmadığını belirten Taptık, "Bu
demektir ki Facebook'a daha anneanneler, babaanneler, dedeler de üye olacak" diyor
Size de bir 'Cookie' bırakılmı? olabilir
Bu "cookie bırakmak" nasıl bir ?ey?
Diyelim ki bir internet sitesine girdiniz O site daha sonra yine geldiğinizde sizi tanıması için,
size hiç söylemeden bir "cookie" veriyor Sonra, bir daha ziyaret ettiğinizde o site size,
"Merhaba bilmem kim" diyor Ama bazı cookie'lerin i?i bu kadarla da bitmiyor Akıllı cookie'ler
sizin ne yaptığınızı, ba?ka hangi sitelere girdiğinizi, hatta mouse'nızın tüm hareketlerini takip
edebiliyor Böylece, o cookie hakkınızda epey bilgi toplamı? oluyor
Ne i?e yarıyor bu bilgiler?
Online mağazaların çok i?ine yarıyor Kim olduğunuzu, ne aldığınızı, satın alma alı?kanlıklarınızı
öğreniyorlar ve ona göre satı? stratejisi geli?tiriyorlar
Peki bunu istihbarat kurulu?ları da yapabilir mi?
Eğer, istihbarat kurulu?larının sitesine girerseniz ve onlar da sizin bilgisayarınıza bir cookie
koyarlarsa sizi izleyebilirler
6 banka var
Bankalar ne kadar güvenli?
Türkiye'de bankaların data güvenliği biraz sancılı Altı banka dı?ında günlük güvenlik
denetiminden geçen banka yok Oysa bankalar günde ortalama 30'a yakın güvenlik açığıyla
kar?ı kar?ıyadır
O altı banka hangileri diye sorsak?
Söyleyemem, çünkü Türkiye'de çok ağır bir Bankacılık Yasası var Hatırlarsanız, rahmetli Sakıp
Sabancı bile kendi bankası için en güvenli demi?ti ve ceza ödemi?ti
Güvenliği iyi olmayan bankalardaki mü?terileri bekleyen tehlike ne?
Hesap bilgilerinin ortaya çıkması ya da hesapların bo?altılması
O zaman hiç değilse ?unu söyleyin: Tüketici neye göre banka seçmeli?
Bu i?te tüketicinin uzaktan anlayabileceği bir ayraç yoktur Tek yapılabilecek ?ey, banka
güvenliğiyle ilgili haberleri yakından takip etmektir
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 31
Hani, hiç hack'lenemeyen bir site vardı, o hâlâ ayakta duruyor mu?
Evet, hâlâ hack'lenemedi Amerikan deniz piyadelerinin "wwwmarinescom" sitesi Yıllardır, en
çok atak alan sitelerin ba?ında geliyor, ama hâlâ indirilemedi Çünkü güvenliği çok sağlam
Türk hacker'ların ünü sürüyor mu?
Hacker'likten kazanç elde etme konusunda Ruslar bir numara, ama milliyetçi tarzda davranı?
biçimi olarak hâlâ bir numara Türk hacker'ları
E-mail kaydediliyor
Aslında, biz yazı?malarımızı ne kadar korursak koruyalım, bunlar zaten görülüyor
değil mi?
Hepimizinki görülmüyor, ama hepimizinki algoritmalı bir düzende izleniyor
Kim tarafından?
ABD, TC ve her kim istiyorsa Ancak, bu izleme ülkeler tarafından elektronik, yani data
boyutundaki programcıklara yaptırılıyor
O nasıl oluyor?
Temel olarak kullandığımız sistemi, bir telefon sistemine benzetirsek biraz daha anla?ılır olur
Sizinle aramızda direkt bir hat olmadığı için görü?meleri eri?im noktalarına yani santrallere
bağlanarak gerçekle?tiriyoruz Böylece, hem ulusal internet omurgamız üzerinden hem de
uluslararası internet omurgası üzerinden ileti?im sağlamı? oluyoruz Tabii, bu sırada da tüm
yazı?malarımız geçici bir süre için sistem tarafından kayıt ediliyor Bu kayıtlar insan gözüyle
değil, programlar tarafından yapılıyor
Ama ne zaman ki izleyenler, "A ki?isinin e-mailleri okunsun, hesaplarına bakılsın" der, ya da ne
zamanki program o e-maillerin içinde bazı kelimelere rastlar, i?te o zaman insan gözüyle takip
seviyesine geçer
Bu kayıtlar nerede yapılıyor?
?nternet omurgasından hat alınan herhangi bir yerde
Böyle bir teknolojiye devletler mi sahip, yoksa canı isteyen herkes mi?
Güç odakları ve otorite sahipleri Canı isteyen ve yetenekli bir hacker, ancak, iki ki?i arasındaki
yazı?mayı kayıt edebilir, ama o omurgadan çıkan bütün yazı?maları tarayamaz
Büyük güç otoritelerini kenara koysak, ?irketlerde durum nasıl?
Birçok ?irkette patronlar, çalı?anlarının i? yerinde kullandıkları tüm ekranlarını izler Üstelik
sadece ?irketinizin e-mail adresinden yaptığınız yazı?maları değil, ba?ka bir e-mail adresiniz
varsa, onu da izlerler Ve bu, emin olun, sanıldığından daha yaygın bir uygulamadır Arama
motorunu kandırabilirsiniz
Arama motorlarında, ki?i ya da kurulu?lar hakkında çıkan olumsuz bilgileri yok
etmenin imkânı var mı?
Yok edemezsiniz, ama arama motorunu kandırabilirsiniz Çünkü yapılan bir ara?tırmaya göre,
arama motorlarının ilk sayfasını açıp, ikinci sayfaya geçmeyenlerin oranı yüzde 88 Dördüncü
sayfaya kadar gelenler ise sadece yüzde 1 Yani, hakkınızda istemediğiniz bilgileri yok
edemezsiniz, ama 2'den sonraki sayfalara ötelerseniz, gözden kaçırmı? olursunuz Çünkü kimse
bakmıyor
Peki, bu öteleme kolay bir ?ey mi?
Hiç değil Üstelik pahalı Çünkü istenmeyen bilgileri sonraki sayfalara kaydırıp, ilk sayfayı
temizleyebilmek için en az 100 farklı kritere uygun ve en az 100 site, haberi yeniden
kurgulamak gerekiyor
"ZEDE" UYARISI
'Facebook'zedeler ba?ladı mı?
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 32
Birkaç çe?it zede var Birisi kendi adına ba?kaları tarafından adres alınanlar Böyle bir duruma
kar?ı yapabilecek tek bir ?ey var, o da kullanmasanız bile Facebook'a üye olmanız, kendi isim
hakkınızı almanız Artık, ba?kaları isminizi kullansa bile gerçeği de orada durmu? olur
Ba?ka zedeler?
Fotoğrafı kullanılanlar var Facebook'a konulan resimlerin üzerinde oynamak mümkün Ya da o
resimleri ba?ka ili?kilerin içine yerle?tirmek Bu durumlarda yapacak hiçbir ?ey yok Ne
mahkemeye gidebilirsiniz ne de o resimleri yok edebilirsiniz Resimlerinizi her türlü ki?i
tarafından kopyalanıp kullanılabileceğini dü?ünerek seçin
Kendi sayfanızı kapatsanız?
Her zaman böyle bir hakkınız var, ama kendiniz Facebook'tan çıksanız bile ba?kasının
albümündeki fotoğraflarınızı silemezsiniz Bu tamamen o ki?iye kalmı?
Aslında, kötülük yapmak isteyenler için internet inanılmaz güzel bir mecra Kadınlar, çocuklar,
erkekler ?steyen herkes için kötülük üretilebilir
Sanki "Facebook'a girmeyin" der gibisiniz, ama galiba siz de Facebook'tasınız?
'Facebook'a girmeyin' demiyorum Ama riskleri bilin ve bu riskleri tolere edebiliyorsanız,
ta?ıyabiliyorsanız girin Orada kar?ıla?abileceklerinizi bilin Fotoğraflarınızı ona göre koyun
Facebook'taki konumunuzu belirleyin Ama, yok, ben bu riskleri tolere edemem ve riske de
açığım diyorsanız o zaman meraklarınızı yenmenizi öneririm
INTERNET ADRESLER?NDE GÖRÜLEN KISALTMALAR NE ANLAMA GEL?R
Internet e bağlı kurulu?lar deği?ik gruplara ayrılabilir ve bir kurulu?un domain adresi o kurulu?
hangi gruba dahilse ilgili kısaltmayı bazı istisnalar dı?ında mutlaka içerir Ayrıca ülkelerin 2
harfli tanıtı kodları da (Amerika Birle?ik Devletleri ve Kanada çıkı?lı adreslerin çoğu ve geni? bir
kitleye servis sunan bazı birimler dı?ında) adresin sonuna eklenir Internet adresi eğer özel
amaçlı bir servise (ftp gopher www gibi) aitse genellikle bu durum adresin ba?ında
kullanılan bir kısaltmayla verilir A?ağıdaki liste adreslerde kullanılan bazı kısaltmaları ve ne
anlama geldiklerini göstermektedir:
gov : Hükümet kurulu?ları
edu : Eğitim kurumları (üniversiteler gibi)
org : Ticari olmayan kar amacı gütmeyen kurulu?lar
com : Ticari kurulu?lar
mil : Askeri kurulu?lar
net : Servis Sunucuları (Internet Servis Sağlayıcıları gibi)
ac : Akademik kurulu?lar (bazı ülkelerde edu yerine kullanılmaktadır)
int : uluslararası organizasyonlar kurulu?lar
ftp : FTP Ar?iv Sitesi (ön ek)
www : World Wide Web Sitesi (bazen web de kullanılır) -ön ek-
Bazı ülke kısaltmaları:
tr: Türkiye
bg: Bulgaristan
br: Brezilya
ca: Kanada
ch: ?sviçre
de: Almanya
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 33
fi: Finlandiya
fr: Fransa
gr: Yunanistan
hr: Hırvatistan
id: Endonezya
il: ?srail
it: ?talya
jp: Japonya
nl: Hollanda
no: Norveç
ru: Rusya
se: ?sveç
uk: ?ngiltere
yu: Yeni Yugoslavya
BA?KASININ BORCUNU ÖDEMEK ZORUNDA KALAB?L?RS?N?Z
Ba?lığı okuyunca, 'öyle ?ey olur mu' demeyin ?cradan bir tebligat geldiğinde gerekeni
yapmazsanız ba?kasının borcun ödemek zorunda kalabilirsiniz Bu konuda hem devlet
alacaklarının takip ve tahsilini düzenleyen Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
(AATUHK) hem de özel alacakların takip ve tahsilini düzenleyen ?cra ve ?flas Kanunu'nda (??K)
özel hüküm var
SÜREÇ NASIL ??L?YOR?
Bir ki?i borcundan dolayı icra takibine uğradığında, icra dairesi tarafından bu ki?inin mal
varlığıyla birlikte alacakları da tespit ediliyor Özellikle alacakların tespiti evrak üzerinden
yapılıyor Dolayısıyla alacağın tahsil edilip edilmediği konusu üzerinde fazla durulmadan tespit
edilen ki?ilere bir tebliğ gönderiliyor
Tebliğde, ' ile yapmı? olduğunuz TL'lik mal alı?ından doğan borcunuzun ödenip
ödenmediğinin bildirilmesi, ödenmemi? ise ilgili ki?iye değil icra dairesine ödenmesi' benzeri
ibareler yer alıyor Yapılan takibe göre; AATUHK'nın 79 maddesi veya ??K'nın 89 maddesi
hükmü dayanak gösteriliyor ve cevap için 7 gün süre veriliyor
CEVAP VERMEK ÇOK ÖNEML?
?cra takibi yapılan ki?iye borcu olmayanlar, çoğunlukla 'ben borcumu ödedim, bir ?ey yapmaya
gerek yok' diye dü?ünüyor Sorun da bu noktadan sonra ba?lıyor Her iki kanuna göre de, eğer
gelen tebliğe 7 gün içinde cevap verilmezse, 'borç yeddinde sayılıyor' Yani, ilgili ki?iye borçlu
olduğunuz kabul ediliyor Bu noktadan sonra borcu ödemekten ba?ka çareniz kalmıyor
DEVLET BORCUYSA YANDINIZ
Özel alacakların takibi için yapılan i?lemler biraz daha insaflı Sizden itiraz etmediğiniz kendi
borç miktarınızı istiyorlar Eğer, yapılan takip vergi ve benzeri devlet alacaklarının tahsiline
yönelikse yandınız Yaptığınız alı?veri?ten doğan borcunuzun miktarına bakılmaksızın takip
edilen ki?inin toplam borcu sizden isteniyor
Örneğin, küçük esnaf (K) toptancı (T)'den 2000 TL değerinde mal almı? olsun Toptancı vergi
dairesine olan toplam 250000 TL borcu nedeniyle takibe uğradığında, süresinde bildirimde
bulunmayan (K)'dan 2000 TL değil; toplam borç olan 250000 TL isteniyor
MENF? TESP?T DAVASI
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 34
Olaylar son noktaya geldiğinde, yani süreyi kaçırdığınızda borcu ödemekten ba?ka çareniz yok
Dava açmanız i?lemin yürütmesini durdurmuyor Borcun olmadığı, 'menfi tespit davası' açılarak
ispat edilebiliyor Ancak, bu davanın sonuçlanması zaman alıyor
ÇÖZÜM NE?
Öncelikle gelen tebligatlar konusunda dikkatli olmak gerekiyor Eve gelen tebligatlar
konusunda aile fertlerinin 'uyanık' olması ve muhatabı derhal bilgilendirmesi çok önemli
??yerine gelen tebligatlarda ise tebligat çalı?anlardan herhangi birine yapılabiliyor Bu nedenle,
bekçi, çaycı demeden bütün çalı?anların konuya dikkatlerinin çekilmesinde fayda var Gelen
tebligatın anında size ula?tırılmasını sağlayın Tebligatı görmeden cevap veremeyeceğiniz için
bu nokta çok önemli
Bundan sonraki a?ama ise borcunuz olmasa dahi 7 günlük süreyi geçirmeden yazıya cevap
verilmesi Borcunuzu ödemi?seniz, borcunuzu ödediğinizi bildiren bir yazı (varsa ödemeyi
kanıtlayan belgeleri ekleyin) yazın ve yazınızın kayda alındığından emin olun Borcunuzu
kısmen veya tamamen ödememi?seniz, aynı süre içinde borç miktarınızı belirten bir yazı ile
cevap verin Aksi takdirde ba?ınıza olmadık ?eyler gelebilir Aman dikkat
K?ML?K FOTOKOP?S? KULLANIRKEN UYANIKLARA YEM OLMAYIN!
Bildiğiniz gibi artık her kurumda i?lem yaparken, telefon hattı alırken, bir yerlere abone
olurken, kargo alıp-verirken, havale i?lemlerinde vs kimlik fotokopisi istenmekte
Aslında bu yasal değil, sadece koca formu doldurmak yerine kimliğinizin fotokopisini
ili?tiriyorlar o belgelere ya da kendilerini garantiye alıyorlar ve i?leri hızlandırıyorlar
Sebep her neyse Sonuçta artık kimlik fotokopisi ile çok i?lem yapılması alı?mı? bir durum oldu
artık
Peki bu kimlik fotokopiniz ile ba?kası neler yapabilir diye dü?ündünüz mü hiç?
Birkaç örnek verecek olursak:
-Adınıza bir yerlere üye olunabilir
-Adınıza abonelik açılabilir
-Sizi bir ?ey için kefil edebilirler
-En çok görülen vakalardan biri de ?u: ADINIZA B?RSÜRÜ TELEFON HATTI AÇTIRIP, AÇIK HAT
OLARAK SATAB?L?RLER! ve bu hatları alanlar herhangi bir suç i?lediklerinde direk hat sahibi
yani kimlik fotokopisi kullanılarak adına hat açılan ki?i zan altında kalmaktadır (zaten siz de
telefoncularda açık hat satıldığına ?ahit olmu?sunuzdur)
-ve bunun gibi birçok örnek
Peki, kendimizi korumak, kimlik bilgilerimizle isteğimiz dı?ında i?lem yapılmasını önlemek çok
mu zor? Elbette değil Basit ve etkili bir yöntem var:
Mesela 05xx1234567 nolu telefon hattını aldınız
Form doldururken ve kimlik fotokopisini verirken, FOTOKOP?DE, K?ML?Ğ?N ÖN VE ARKA
YÜZÜNDEK? BO? ALANLARA
SADECE 05XX1234567 HATTIN ABONEL?K ??LEMLER?/ AKT?VASYONU ?Ç?ND?R yazıp
paraf atmanız sizi koruyacaktır
Veya: SADECE 01/01/200X NOLU, XXXX M?KTARLI HAVALE ??LEM? ?C?ND?R
VB ?EKL?NDE NOT TUTMANIZ ?Y? B?R ÖNLEM OLACAKTIR
B?R GÜN KAPINIZ ÇALARSA
?zmir'li bir avukat tarafından, kapınız bir gün malum ki?ilerce çalınırsa ne yapmanız gerektiğine
dair "Arama ve El Koyma ??lemlerinde Yurtta? Rehberi" hazırlanmı?
Allah göstermesin Ne olur ne olmaz, epey ütopik de olsa elimizde bulunsun
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 35
Arama ve El Koyma ??lemlerinde Yurtta? Rehberi
20042009 Pazartesi VATAN GAZETES?NDEN aynen alınmı?tır
Ergenekon soru?turmasının ÇYDD Ba?kanı Türkan Saylan gibi isimlerin öne çıktığı 12 dalgasının
toplumda estirdiği kızgınlık, panik ve endi?e dalgasından sonra vatanda?lar arasında, "Bir gün
sizin de kapınızı çalabilirler" ba?lığı ile olu?turulan mail zincirinde, "Arama ve El Koyma
??lemlerinde Yurtta? Rehberi" gönderiliyor
?zmirli bir avukatın imzasını ta?ıyan ve 12 adımda nasıl davranılması gerektiği anayasa, yasa
ve yönetmeliklerle desteklenen metin ?u sıra internette dola?an en popüler metin oldu
Özkan'ın, "Herhangi bir ceza soru?turması sırasında evinizde veya i?yerinizde olası arama ve el
koyma i?lemleri sırasında dikkat edilecek önemli noktalar a?ağıya çıkarılmı?tır Payla?mak
istedim" giri?inden sonra izlenecek adımlar özetle ?öyle sıralanıyor:
1) Kapınız çalınmalıdır
2) Kapıda bekleyen ki?ilere kim olduklarını ve hangi amaçla geldiklerini sorabilir ve
bilgilendirme isteminde bulunabilirsiniz
3) Gelenlerin kolluk memurları olduklarını anlayınca, "kimlik belgelerini" ve hakim tarafından
verilen "arama kararını" göstermelerini talep ediniz
4) Arama ve el koyma i?lemleri ba?lamadan önce mutlaka avukatınızı aramalısınız Arama
i?lemi sırasında Savcı'nın da bulunmasını isteyiniz
-AVUKATINIZ YOKSA MUHTAR YA DA ?HT?YAR HEYET?N? ARAYIN-
5) Avukatınıza haber vermeniz engellenirse, kolluk memurlarına, ''yasa ve yönetmeliğe aykırı
davranmak suretiyle suç i?lediklerini'' hatırlatmalısınız Israr ederler ise siz de, avukatınız
aranmadan veya arama mahalline makul bir süre içinde gelmeden arama i?leminin
ba?latılamayacağını ve bu durumu adli kolluk amiri olan Cumhuriyet Savcısına telefonla
sormalarını talep etmelisiniz
Mahkeme tarafından verilen arama kararını incelemeli ve bu kararda;
a) Aramanın nedenini olu?turan fiil,
b) Aranılacak ki?i, aramanın yapılacağı konut veya diğer yerin adresi ya da e?ya,
c) Karar veya emrin geçerli olacağı zaman süresi,
d) Aranılacak e?yanın elde edilmesi hâlinde el konulup konulmayacağı, hususlarının açıkça
gösterilip, gösterilmediğine dikkat etmelisiniz
6) Avukatınız yok ise Mahalle ?htiyar heyetinden veya kom?ulardan 2 Ki?inin hazır bulunmasını
talep etmelisiniz
-HER ?STED?KLER?N? ALAMAZLAR-
7) CMK 45 ve 46 maddelere göre sizin hakkınızda tanıklıktan çekinebilecek kimseler (e?,
ni?anlı, ana, baba, çocuklar ve doktor/avukat ile müvekkil ve hastaları) arasındaki mektuplara
ve belgelere; bu kimselerin nezdinde bulundukça el konulamayacağı hususunda uyarmalısınız
8) Bilgisayar veya bilgisayar kütüklerine el koyma i?lemi sırasında, sistemdeki bütün verilerin
yedeklemesi yapılır Bu yedekten bir kopya çıkarılarak size veya vekilinize verilmesini ve bu
hususun tutanağa geçirilerek imza altına alınmasını talep ediniz
Bilgisayar veya bilgisayar kütüklerine el koymaksızın da, sistemdeki verilerin tamamının veya
bir kısmının kopyası alınabilir Kopyası alınan veriler kâğıda yazdırılarak, bu husus tutanağa
kaydedilir ve ilgililer tarafından imza altına alınır Bu seçeneğin de uygulanmasını, talep
edebilirsiniz
9) Arama sonunda
a) Arama kararının tarih ve sayısı, hâkim kararı yoksa verilmi? olan yazılı emrin tarih ve sayısı
ile emri veren merci,
b) Aramanın yapıldığı yer, tarih ve saat,
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 36
c) Aramanın konusu,
d) Aranan ki?inin kimlik bilgileri, adını söylemediği takdirde e?kâl bilgileri,
e) Araçta, konutta, i?yeri ve eklentilerinde arama yapılmı?sa, aracın plaka numarası, markası,
konutun, i?yerinin ve eklentilerinin açık adresi, su üstü aracının aranmasında su üstü aracının
cinsi, ismi, sahibi ve kullananı, deniz aracının aranması hâlinde ise deniz aracının cinsi, ismi,
donatanı, bağlama limanı, tonajı, acentesi, kaptanı ve arama mevkiî,
f) Aramanın sonuçları, el konulan suç e?yasına ili?kin belirleyici bilgiler,
g) Aramada yakalanan ki?iler varsa kimlik bilgileri, kimliği belirlenemiyorsa e?kâl bilgileri,
h) Arama sonucunda yaralanma veya maddî bir zarar meydana gelip gelmediği,
i) Arama i?lemini yapanların adı, soyadı, sicili ve unvanı, hususlarının yeraldığı bir ADL? ARAMA
TUTANAĞI düzenlenir Tutanağı dikkatle okuyunuz ve gerçeklere aykırı bir husus var ise
?ifahen itiraz ediniz ve itirazlarınızı tutanağa yazdırınız Tutanağın bir sureti size verilmelidir
-ÖZEL HAYATA ÖZEN GÖSTER?L?R-
10) Arama sonunda; kovu?turma konusu fiilin niteliğini belirten bir belge ve el konulan veya
koruma altına alınan e?yanın listesini içeren bir defter ve eğer ?üpheyi haklı kılan bir ?ey elde
edilmemi? ise bunu belirten bir belge verilmesini talep ediniz
Anılan belgelerde, el konulan e?yanın mülkiyetine ili?kin görü? ve iddialarınıza da yer
verilmesini talep edebilirsiniz
11) Aranacak yerde bulunan ki?ilerin özel hayatlarına ve mallarına gereken azamî özen
gösterilir Kasa gibi, açılması özellik isteyen e?ya, kolluk tarafından veya masrafları kollukça
kar?ılanmak üzere bu konudaki meslek erbabına açtırılır Bu i?lemin o yerde yapılmasının
masraflı, külfetli veya oraya zarar verebilecek nitelikte olması durumunda, e?ya kolluk
tarafından muhafaza edilen ba?ka bir yere götürülerek de açılabilir Arama sırasında rastlanan
özel kâğıt ve zarflar, içinde müsadereye tâbi bir e?ya bulunması ihtimali dı?ında açılmaz; açılsa
dahi yazılı bilgiler okunamaz
Hakkınızdaki arama kararını ölçüsüz bir ?ekilde gerçekle?tirilen ve yukarıda yazılı yasal
haklarınızın kullanılmasını engelleyen Savcı ve Kolluk Memurlarına ''haklarında suç
duyurusunda bulunacağınızı ve ayrıca Adalet Bakanlığına kar?ı açacağınız tazminat davasında
verilecek maddi ve manevi tazminat bedelinin yasa gereği kendilerine rücu edileceğini''
anımsatınız
12) Siz veya avukatınız arama ve el koyma i?lemi ile ilgili tüm ivedi ihbar ve yazı?malarınızı
Alopost/telgraf/iadeli taahhütlü mektupla belgelendiriniz Avukatlık Kanununun 76 maddesi
uyarınca, ''hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını savunmak ve korumakla görevli olan''
barolara ba?vurunuz
DUR - POL?S - VATANDA?LIK HAKLARI
14 Haziran 2007'de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Polis Vazife ve Salahiyet
Kanunu'nda yapılan düzenlemeye göre, polis ?üphelendiği ki?iyi, ortada somut bir tehlike
olmasa da, olası tehlikeyi önlemek için, durdurup kimlik sorabilecek Peki, yeni yasa polise
ba?ka ne haklar sağlıyor ve bir gün kar?ımızda bir polis görürsek ne yapmamız gerekiyor
Bu soruların yanıtını Avukat Aynur Tuncel'den aldık
GÖSTERMEM DEMEY?N
Siz siz olun, AB'ye uyum rüzgârlarından etkilenip kimlik soran polise 'Ne kimliği', 'Sen bana
kimlik soramazsın' filan demeyin Yasaya göre, polisin kimlik göstermeyen ki?iyi yakalama
yetkisi var

K?ML?K SORUN
Ancak polis kimlik sorduğu ki?ilere, kendi kimliğini gösterme ve hangi görevi yerine getirdiğini
anlatmakla yükümlü Yani siz de ona kimlik sorabilirsiniz
ÇANTA ARAYAB?L?R
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 37
Polis yolda durdurup, üzerinizi ya da çantanızı aramak isteyebilir Buna hakkı var; ama önce
size savcılıktan aldığı arama kararını göstermesi gerekir Göstermezse siz sorun
ÜST ARAMA KO?ULU
Spor kar?ıla?maları, miting, konser gibi yerlerde polis, savcılık emri olmadan üst araması
yapabilir Bir binayı korumakla yükümlü polis memurları, içeri girmek isteyen ki?ileri arayabilir
Direnenler, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 32 maddesine göre para cezası öder
ARABADAN ?ND?REB?L?R
Polis otomobilinizi ?üpheli görürse durdurabilir Kolluk amirinin emri ile sürücünün üzerini
arayabilir Savcılık kararı olmadan, ki?inin elbisesini çıkarmasını, aracın torpido gözünün ya da
bagajının açılmasını isteyemez, çantayı açtırıp içine bakamaz, elini sokup arama yapamaz
TUTANAK TUTTURUN
Siz haklı bir neden yokken durdurulduğunuzu dü?ünüyorsanız, polisten kimliğini göstermesini
ve durdurulma nedeni hakkında açıklama yapıp tutanak tutulmasını isteyin Bu tutanakla
hakkınızı mahkemede arayabilirsiniz
KONUT NASIL ARANIR?
Konutlarda adli karar ile sadece gündüzleri arama yapılabilir Arama i?lemine de muhakkak
Cumhuriyet Savcısının katılması gerekiyor Kanuna göre iki ki?i i?leme tanık olarak katılmalı
ZORLA NASIL YAKALAR?
Polisin yazılı bir adli karar olmadan kimseyi yakalama ve zorla bir yere götürme yetkisi yok
Ama ki?iyi bir daha bulamayacaksa, savcı ya da amirine ula?amıyorsa yakalama yetkisi var
Vatanda?ın direnme hakkı ise tartı?malı
HIRSIZIN G?RD?Ğ? EV
Polisin pe?ine dü?tüğü hırsız bir eve girerse polis de pe?inden o eve giremez Eve girmesi için
mutlaka adli karar gerekiyor
ARSA ALIRKEN
Söz konusu arsanın imar durumunun uygunluğu, dikkat etmeniz gereken en önemli husus
Satıcının sözlü beyan değil, resmi imar durumu belgesini size göstermesi ya da bir fotokopisini
vermesi gerekiyor
Tapu senedinde ada, pafta, parseli belirtilen arsanın size gösterilen arsaya tekabül edip
etmediğini kontrol ettirmelisiniz
Arsanın bağlı bulunduğu tapu sicil müdürlüğüne giderek, tapu kütüğüne bakıp, arsanın satı?ı ile
ilgili aleyhte ?erh olup olmadığını da kontrol ettirmelisiniz
Alacağınız arsa hisseli arsa ise, alınan hissenin, hissedar olunan arsa üzerinde tespitini yapmak
mümkün değildir Parselasyonu yapılmı?sa, kroki üzerinde noter tarafından tasdik edilmek
suretiyle kime satıldığının belirlenmesi dü?ünülebilir
Arsa alırken yatırım dü?ünüldüğünden, uzman bir gayrimenkul profesyoneli ile çalı?makta çok
büyük faydalar olacaktır Aksi takdirde paranız bo?a gidebilir
KONUT ALIRKEN
Alınacak emlakın tapu kaydı mutlaka önceden kontrol edilmeli
Kat irtifakının kurulup kurulmadığına, iskânın, yani yapı kullanım izninin alınıp alınmadığına
dikkat edin Eğer alacağınız gayrimenkul in?a halinde ise müteahhidinin mali durumunu
ara?tırın
Müteahhidin kat kar?ılığı yaptığı bir in?aattan gayrimenkul alıyorsanız, müteahhitle mukavele
yaparak, yaptığınız mukaveleye bitirme tarihi ve kullanılacak malzemeleri tek tek yazarak,
gerekli miktarda tazminatları ilave etmelisiniz
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 38
Alacağınız gayrimenkul kiracılı ise öncelikle kiracı ile yapılan kira kontratını incelemeniz,
kiracıyla bizzat görü?meniz ya da kiracı tahliye taahhüdü vermi? ise tahliye taahhüdündeki
tarih ile kontrat tarihini kar?ıla?tırmanız gerekir
Satı? sonrası gelebilecek elektrik ve su gibi borçlardan kurtulmak için eski malikten, bu
borçlardan onun sorumlu olduğuna dair imzalı bir belge alın
Tapu i?lemi sırasında alacağınız emlakın değerini yeniden değerleme oranlarına göre
hesaplayarak beyan etmelisiniz Çünkü beyanınız eksikse ödenen alım satım harçları cezalı
olarak size geri dönecektir
26 Eylül 2005 Pazartesi Haber Kaynağı:RE/MAX Türkiye Gayrimenkul Danışmanlığı Emlak Bayiliği, Franchise, Franchising 2005/09/26
?K?NC? EL ARAÇLARIN SATI?, DEVIR VE ALICISI ADINA TESC?L
??LEMLER?NDE 01052010 DE BA?LAYAN YEN? UYGULAMA
31122009 tarih ve 27449 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5942 sayılı
Kanun?un birinci maddesi gereğince ( 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 20 maddesinin
(d) ve (e) bentleri deği?tirildi) 01052010 tarihinden itibaren tescilli araçların her çe?it satı?
veya devirleri noterler tarafından elektronik ortamda yapılmaya ba?lanılacaktır
Bu amaçla, araçların satı?, devir ve tescil i?lemlerinde görev, yetki ve sorumlulukları bulunan
bütün kurum ve kurulu?lar (Emniyet Genel Müdürlüğü, Maliye Bakanlığı, Ula?tırma Bakanlığı,
Sigorta Bilgi Merkezi (TRAMER), Türkiye Noterler Birliği) arasında güvenli bir bilgisayar ağı
olu?turulmu?tur
"1 Mayıs 2010 tarihinden itibaren noterlerce satı? veya devri yapılacak araçlar için vergi
dairelerinden alınmı? '?li?ik Kesme Belgesi' istenilmeyecek, aracın vergi ve trafik cezası gibi
borçları olup olmadığı satı? sırasında noterce bilgisayar üzerinden sorgulanacaktır Bilgisayar
sorgulamasında aracın borç kaydının görülmesi halinde satı? i?lemi yapılmayarak, ilgililer vergi
dairesine yönlendirilecektir
Yine satı? veya devri yapılacak aracın trafik tescil kayıtlarında satı? veya devri kısıtlayıcı
herhangi bir kayıt (haciz, rehin, ihtiyati tedbir) bulunup bulunmadığı noterlerce Emniyet Genel
Müdürlüğü bilgisayar kayıtları üzerinden sorgulanacak Mevcut uygulamada böyle bir
sorgulama yapılamadığından, noterde aracı satın alan ki?iler adlarına tescil için trafik tescil
kurulu?una geldiklerinde, araç kayıtlarında haciz, ihtiyati tedbir gibi ?erhler çıkabilmekte ve
mağdur olabilmektedirler Yeni uygulama ile bu tür mağduriyetler ortadan kaldırılmı? olacaktır
Satı? veya devir i?lemi tamamlandığında, noter tarafından aracın alıcısı adına bir ay süreyle
geçerli 'Tescile ?li?kin Geçici Belge' düzenlenecektir
Satı? veya devir i?lemlerinde, 20 TL maktu ücret ile araç tescil belgesi ücreti (46 TL) ve
gerekiyorsa motorlu araç trafik belgesi ücreti (62 TL) dı?ında, noterce herhangi bir harç ve
damga vergisi ile posta ücreti alınmayacaktır
Satı? veya devir i?lemi tamamlandığında, noter tarafından trafik tescil kurulu?larına elektronik
sistemle bildirim yapılacak, bu bildirim üzerine araç sahibinin müracaatı olmaksızın, araç tescil
belgesi noterin bulunduğu yerdeki trafik tescil kurulu?unca düzenlenecektir
Aracı satın alan ki?i veya kanuni vekilinin, araç tescil belgesini düzenleyen trafik tescil
kurulu?una satı? tarihinden itibaren 15 gün içerisinde müracaat etmesi halinde araç tescil
belgesi elden teslim alınabilecektir Trafik tescil kurulu?larında da herhangi bir ücret
ödenmeyecektir
Araç tescil belgelerini 15 gün içerisinde elden teslim almamaları halinde ise, gönderi ücreti
kendileri tarafından ödenmek kaydıyla posta (APS) yoluyla ikamet adreslerine gönderilecektir
(Gerçek ki?iler için araç sahibinin Nüfus ve Vatanda?lık ??leri Genel Müdürlüğü Adres Kayıt
Sisteminde belirtilen yerle?im yeri adresine, tüzel ki?iler için ticaret sicil gazetesi, tüzük veya
diğer resmi kayıt belgelerinde belirtilen adreslerine gönderilecektir) Belgeler, araç sahibi ile
aynı adreste ya?ayan e?i, re?it çocukları, babası veya annesine teslim edilecek, bu ki?ilerden
hiç birinin adreste bulunmaması halinde PTT görevlisince kapıya not bırakılarak bir sonraki gün
tekrar gidilecek, yine adreste kimse bulunamamı? ise belgeler 10 gün süreyle ilgili PTT
?ubesinde bekletilecektir 10 gün içerisinde buradan da teslim alınmaması halinde belgeler ilgili
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 39
trafik tescil kurulu?una PTT tarafından iade edilecek, araç sahibi veya vekili tarafından buradan
elden teslim alınabilecektir
Araç tescil belgesinin postada gecikmesi veya kaybolması gibi durumlarda vatanda?larımıza
herhangi bir sorumluluk yüklenmeyecek ve bu nedenle bir ceza da uygulanmayacaktır
Belgelerin teslim a?aması PTT Genel Müdürlüğü ile Emniyet Genel Müdürlüğü arasında
olu?turulan bir bilgisayar programıyla takip edilerek, ilgilisine ula?ıp ula?madığı ile ne zaman
teslim edildiği izlenecektir Belgenin kaybolduğunun araç satın alan vatanda?larımızca ilgili
trafik tescil kurulu?una bildirilmesi ve kayıtlardan da bu durumun doğruluğunun anla?ılması
halinde ücret alınmaksızın yeni bir belge düzenlenerek vatanda?larımıza teslim edilecektir
Haciz, müsadere, zapt, buluntu, trafikten men gibi nedenlerle; icra müdürlükleri, vergi dairesi
müdürlükleri, milli emlak müdürlükleri ile diğer yetkili kamu kurum ve kurulu?ları tarafından
satılan araçların alıcıları tarafından bir ay içresinde müracaat edilip adlarına tescil belgesi
almamaları halinde ilgili trafik tescil kurulu?unca adlarına resen tescil i?lemi yapılacaktır
Ayrıca, bir ay içerisinde adlarına tescil belgesi almayan ki?ilere 130 TL idari para cezası
uygulanacak ve bu araçlar alıcıları adına tescil belgesi çıkarılıncaya kadar trafikten men
edilecektir
Araçların satı? ve devir i?lemleri dı?ında tadilat, renk deği?ikliği, unvan deği?ikliği, trafikten
çekme, hurdaya ayırma, zayii veya yıpranmadan dolayı belge yenileme gibi i?lemler için
mevcut uygulamada olduğu gibi aracın dosyasının bulunduğu trafik tescil kurulu?una müracaat
etmek zorunluluğu kaldırılmakta olup, bu i?lemler herhangi bir trafik tescil kurulu?unda
gerçekle?tirilebilecektir
01 Mayıs 2010 tarihinden önce yapılmı? noter satı?larına istinaden alıcı adına yapılacak tescil
i?lemleri, plaka deği?ikliği yapılmaksızın alıcının yerle?im yeri adresinin bulunduğu yerdeki
trafik tescil kurulu?unda yapılacaktır
YEN? S?STEM?N GET?RECEĞ? FAYDALAR
"Mevcut sistemde noterde satı?ı yapılan bir aracın yeni alıcısı trafik tescil kurulu?una gidip aracı
üzerine tescil ettirmediği durumlarda, bu araçla ilgili vergi ve trafik ceza borçları ile diğer
tebligatlar satıcıya gönderilmektedir Yeni sistemde aracın satı?ı ile birlikte aynı anda tescili de
gerçekle?tirileceğinden, bu konuda ya?anan mağduriyetler tamamen ortadan kalkacaktır
Yine, noterde satın veya devir alınan aracın tescili için trafik tescil kurulu?larına müracaat
etme, belge ibrazı ve form doldurma zorunluluğu ortadan kalkacağından, vatanda?larımızın bu
i?lemler için harcadıkları i? gücü, zaman ve maddi kayıplar da ortadan kalkacaktır"
YEN? S?STEMLE B?RL?KTE ELDE ED?LECEK KURUMSAL KAZANIMLAR
Ülkemiz genelinde 568 trafik tescil kurulu?umuzda yakla?ık 4 bin 600 personelimiz
çalı?maktadır Trafik tescil kurulu?larımızda yapılan tüm i?lemlerin yüzde 35 ini, tescil
i?lemlerinin ise yüzde 55 ini ikinci el araç satı?ları ile ilgili tescil i?lemleri olu?turmakta olup, 1
Mayıs 2010 tarihinden itibaren yakla?ık bin 500 personel kar?ılığı i?gücü tasarrufu
sağlanacaktır
Araçların ba?ka bir trafik tescil kurulu?una nakil gittiği durumlarda gönderilen ve Ek-9 adı
verilen form uygulamadan kaldırılmı? olup, yıllık ortalama 600 bin aracın nakil olduğu
dü?ünüldüğünde, posta masrafı olarak 450 bin TL tasarruf sağlanmı? olacaktır
Mevcut uygulamada araçların tescil i?lemlerinde kullanılan müracaat ve i?lem formunun (Yıllık
ortalama 2000000 adet) bir sureti aracın vergi kaydı için vergi dairelerine posta veya elden
gönderilmekte olup, yeni uygulamada bu formlar kaldırılarak, bilgilerin vergi daireleri ile diğer
ilgili kurum ve kurulu?lara elektronik sistemle aktarılması sağlanacaktır Bu sayede gerek tescil
kurulu?larımızda, gerekse vergi dairelerinde çok önemli oranlarda i? gücü kazanımının yanında
posta ve diğer giderlerden de tasarruf sağlanacaktır
568 trafik tescil kurulu?umuzda sayıları binleri geçen bilgisayar, yazıcı ve benzeri cihazlar ile
bunlarda kullanılan kâğıt, toner ve kartu? gibi malzeme giderlerinden de çok önemli oranda
tasarruf sağlanacaktır
Satı? veya devri yapılan aracın tescili de aynı anda yapılacağından, mevcut uygulamada
ya?anılan hukuki problemlerde önemli oranda ortadan kalkacağından mahkemelerle, icra
daireleri ve çe?itli kurum ve kurulu?larla yapılan yazı?malarda azalacaktır

Ayrıca, mevcut uygulamada zaman zaman ya?anılan sahte bilgi, belge ve evraka dayalı satı?
ve tescil i?lemleri de önlenmi? olacaktır"

?K?NC? EL OTOMOB?L ALIRKEN D?KKAT
08042009 Hürriyet
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Ba?kanı
Prof Dr Kadir Aydın, ÖTV indiriminin hareketlendirdiği otomotiv piyasasında özellikle ikinci el
araç alımında mağduriyetle kar?ıla?ılmaması için kaporta, görünüm ve motorunun sesi gibi
cezbedici unsurlardan ziyade “çenç” i?lemi konusunda duyarlı olunması gerektiğini bildirdi
Aydın, ülkemizde birçok ki?inin ikinci el otomobil satın alırken dı? görünü?ünü incelediğini,
darbeli olup olmadığı sorduğunu ve motora bakmayı yeterli gördüğünü anımsattı
Satın alınacak aracın bir tamirciye gösterilmesinin doğru olmadığını belirten Aydın, bu durumun
birçok detayın gözden kaçmasına yol açtığını bildirdi
Aydın, ÖTV indiriminin ardından ikinci el otomobil piyasasının hareketlendiğini, ancak buna
paralel olarak da son zamanlarda motor ve ?ase numarası deği?tirilerek “çenç” i?lemi yapılmı?
ve kiralanan araçların oto pazarlarında satıldığı yönünde yaygın duyumlar aldıklarını ifade etti
Bu otomobilleri alan ki?ilerin ise daha sonra mağdur durumda kalabildiklerini anlatan Aydın,
?unları kaydetti:
“Bu nedenle araç satın alınırken kaporta, görünüm ve motorun sesinden ziyade bilgisayarlı
ortamda test yaptırılmasına özen gösterilmeli Otomobilin çalıntı olup olmadığı ve çenç i?lemine
tabi tutulup tutulmadığını anlamak için motor ve ?ase numaraları kontrol edilmeli Bunun içinde
araçlar satın alınmadan önce servis veya üniversitelerin laboratuarlarında bilgisayar ortamında
teste tabi tutulmalı”
Aydın, bilgisayarlı ortamda yapılan testlerde otomobilin birçok cihaza bağlanarak detaylı bir
?ekilde kontrolden geçirildiğini de ifade ederek, “Aracın, motor gücü, yıpranma payı ve a?ınma
durumu belirleniyor Kaportanın deği?en parçaları ve hangisinde boya olup olmadığı, kazaya
karı?ıp karı?madığı kontrol edilip, benzin ve fren hidroliği, ?ase, amortisörler ve elektrik aksamı
gibi bütün bölümler titiz bir ?ekilde inceleniyor” dedi
Aydın, bu testlerin aracın ya?ına ve motor gücüne göre 150-200 TL arasında deği?en
fiyatlardan yapıldığını ve yakla?ık 3 saat sürdüğünü bildirdi
Sorunsuz bir devir teslim için bu i?lemlerin mutlaka yapılması gerektiğini vurgulayan Aydın,
mağdur durumda kalındığında hem paradan hem otomobilden olmanın yanı sıra ayrıca avukat
tutulması ve adli sürecin yarattığı sıkıntıların da önüne geçilmi? olacağını belirtti
Prof Dr Aydın, alınacak ikinci el otomobillerin sicil kaydının yanı sıra dü?ük kilometreli
olmasının, dizel ise enjeksiyon ve pompanın sağlam olup olmadığının incelenmesinin, ayrıca
kaportada çürüme boyada ise kabarma sorununun, düz yolda aracın sağa sola çekip
çekmediğinin, fren balatalarının sağlam olup olmadığının önemli olduğuna dikkati çekti
Tüm bunların ardından fiyatının da uygun olması durumunda aracın alınabileceğini anlatan
Aydın, “Aldıktan sonra da ilk olarak aracın bujileri ve yağının deği?tirilmesi yararlı olacaktır”
uyarısında bulundu
ALACAĞINIZ 2EL OTOMOB?L?N HASARI VARSA B?LG?LER? B?R SMS
?LE CEB?N?ZDE!
Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi (TRAMER), ikinci el araba alacakların cep telefonlarından
gönderecekleri bir kısa mesajla aracın daha önceden hasarlı olup olmadığı konusundaki
endi?elerini gidermelerini sağlıyor
5664'e bir kısa mesaj göndermek yeterli!
"HASAR" yazıp bir bo?luk bırakarak aracın plakasını TURKCELL 5664'e kısa mesaj olarak
gönderdikten sonra ilgili tüm bilgiler plaka deği?mi? olsa bile birkaç saniye içinde cep
telefonuna geliyor Verilen bu hizmete kar?ılık 7 SMS yani 14 kontör alınıyor
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 41
TRAMER, hasarların yanı sıra trafik kazasına karı?anların kendi aralarında tuttuğu Kaza Tespit
Tutanağı sonuçlarının da bir mesajla öğrenilmesini sağlıyor Bunun için de kaza yapan araç
sahibinin "KAZA" yazıp bo?luk bıraktıktan sonra araç plakasını girerek yine TURKCELL 5664'e
göndermesi yeterli Aynı ?ekilde kaza raporunun çıkıp çıkmadığı, çıktıysa kusur oranları bu
mesajla cep telefonuna geliyor Böylece kaza yapan sürücünün sigorta ?irketinden bilgi almak
için uğra?masına gerek kalmıyor Bu hizmetin bedeli ise 5 SMS yani 10 kontör
Poliçeniz var ama unuttunuz
Zorunlu trafik poliçesinin ya da kasko sigortasının yürürlükte olup olmadığı, kasko sigortasına
uygulanan hasarsızlık indirimi gibi konularda da kısa mesajla bilgi alınabilecek Bunun için de
"TRAF?K" ya da "KASKO" yazıp bo?luk bıraktıktan sonra aracın plakasını girerek aynı mesaj
numarasına göndermek yeterli
Trafik kazası mağdurlarına müjde!
Trafik kazası mağdurlarının hasarı hangi sigorta ?irketinden tahsil edeceklerini öğrenebilmeleri
için "MAGDUR" yazıp, bo?luk bırakarak TC kimlik numarasını girdikten sonra TURKCELL 5664'e
göndermeleri yeterli
??S?ZL?K S?GORTASINA NASIL BA?VURULUR
??sizlik ödeneğinden yararlanmak için i?yerinden alacağınız ??ten Ayrılma Bildirgesi
ile birlikte, i?yerinizin bağlı bulunduğu ??KUR ’a ba?vurmak gerekiyor
Bunu da i?ten ayrılma tarihini izleyen günden itibaren 30 gün içinde yapmak ?art
Peki, ödemeler nasıl yapılıyor? Kimler i?sizlik ödeneğinden yararlanabiliyor? Yenibiriscom
ara?tırdı ??te cevapları…
??sizlik ödeneğinden kimler yararlanabilir?
Kendi istek ve kusurları dı?ında i?siz kalanlar yararlanabilir
ÜÇ YILDAN AZ ÇALI?ANA ??S?ZL?K ÖDENEĞ? YOK
Ne kadar prim ödemi? olmak gerekli?
??sizlik sigortasından yararlanmak için i?ten ayrılma tarihinden geriye dönük olarak son 3 yıl
içinde en az 600 gün prim ödemi? olmak gerekiyor (Son 120 gün kesintisiz olacak)
Ne kadar süre ile ödeme yapılıyor?
Sigortalı i?sizler prim ödeme sürelerine göre en az 180, en fazla 300 gün süre ile ödenek
alabiliyor Bu süre içinde kendileri ve geçindirmekle yükümlü oldukları aile fertleri hastalanırsa
sağlık hizmetlerinden de yararlanıyorlar
Son 3 yıl içinde en az
- 600 gün çalı?mı?sa 6 ay,
- 900 gün çalı?mı?sa 8 ay,
- 1080 gün çalı?mı?sa 10 ay süre ile i?sizlik ödeneği alıyor
??sizlik ödeneği nasıl hesaplanır?
1 Günlük i?sizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak
bulunacak günlük ortalama net kazancının yüzde ellisi olarak hesaplanıyor
2 Bu ?ekilde günlük olarak hesaplanan i?sizlik ödeneği aylık olarak her ayın sonunda ki?iye
ödeniyor (??siz adına açılacak banka hesabına havale ediliyor)
3 ??sizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmuyor
Hangi durumlarda ki?i i?sizlik sigortasından yararlanamaz?
- Kendi isteğiyle istifa ederse,
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 42
- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan halleri nedeniyle i?ten çıkarılırsa, (örneğin hırsızlık
yaparsa)
- ??verenden izin almaksızın veya haklı bir nedeni olmaksızın ardı ardına iki gün veya bir ayda
üç i?günü i?ine devam etmezse,
- Yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmazsa,
- Kendi isteği veya savsaklaması yüzünden i?in güvenliğini tehlikeye dü?ürürse i?sizlik ödeneği
alamıyor
'B?L?NMEYEN?' B?LMEDEN ARAMAYIN
Bilinmeyen numaralar üzerine hizmet veren çağrı merkezleri, farklı ücretlendirmeler yapıyor
Bazıları 6 saniyede, bir bölümü de dakikada bir ücretlendirmeyle hizmet sunuyor
AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, son günlerde televizyon kanallarının reklam ku?aklarında
tanıtımlarını ağırlık veren çağrı merkezi hizmeti veren firmalar arasındaki rekabet hızlandı
GSM operatörleri, sabit hat telefon firmaları ile bilinmeyen numara hizmeti veren firmalar
arasındaki bu rekabet tüketiciye daha ucuz bilgi alabilmenin önünü açtı
Bilinmeyen numaralar üzerine kurulan çağrı merkezi firmaları, ya?anan bu rekabet ortamında
tüketicisine farklı ücretlendirme yapıyor Bu yüzden, firmaların sunduğu hizmetin kalitesi kadar
ücretlendirmesi de önem ta?ıyor
Tüketiciler, bu servisleri aradıklarında bilinmeyen numaralar kadar nöbetçi eczaneler, polis
merkezleri, çilingir, itfaiye ve ambulans hizmetleri hakkında da bilgi alabiliyor
Türk Telekomünikasyon Kurumundan ''Rehberlik Hizmeti Lisansı''nı Nisan 2008'de alan, Türk
ve yabancı ortaklığı ile kurulmu? bir rehberlik ve çağrı merkezi hizmeti firmasının ''11824''
çağrı merkezini cep telefonundan arayanlar, tüm vergiler dahil dakikası 1,24 lira ödüyor Türk
Telekom'dan arayanlar için ise dakikada 0,980001 liralık ücretlendirme yapılıyor Firmanın
ücretlendirmesi 6 saniyede bir olarak gerçekle?iyor
Diğer bir firmanın çağrı merkezi olan ''11880'' numarasını GSM operatörleri ve sabit hat
telefonlarından arayanlar ise vergiler hariç dakikasına 83,5 kuru? ödüyor Firma,
ücretlendirmeyi 60 saniyede bir yapıyor
Ba?ka bir firmanın hizmet sunduğu ''11818'' numaraları çağrı merkezini Türk Telekom'dan
arayanlar ise dakikasına 70 kuru? öderken, Avea ve Vodafone'den arayanlar 106 kuru? veriyor
Ücretlendirme 6 saniyede bir yapılıyor
Turkcell ile henüz anla?ması olmayan firma, kontörlü hatlar için Avea'larda 10,5 saniyede,
Vodafone'lerde ise 10 saniyede bir kontör ücret alıyor
GSM OPERATÖRLER?N?N SERV?SLER?
Bu arada, GSM operatörleri de kendi numaralarıyla ilgili bilgi verebiliyor Avea'nın bilinmeyen
numaralar servisi olan 11855'i aramak, Avea faturalı hatlar için vergiler dahil dakikası 72,71
kuru?, faturasızlar için ise dakikası 8 kontör ?eklinde ücretlendiriliyor
Turkcell'in faturalı cep telefonundan 11832'ye yapılan aramaların ücreti dakika ba?ına 4 SMS/8
kontör olarak belirlendi Diğer mobil operatör ve sabit hatlardan 11832'ye yapılan aramalarda
ise operatörlerin belirlediği tarifeler üzerinden ücretlendirme yapılıyor
Vodafone'dan 11842, 11832, 11855 numaralı servisleri arayanlar ise KDV dahil, Ö?V hariç
olacak ?ekilde dakikasına 0,56 lira ücret ödüyor 11811'i arayanlar ise dakikası 0,646782 lira
(KDV dahil, Ö?V hariç) ödemede bulunuyor
IMEI
Cep telefonunuzda, *#06# tu?layarak ekranda çıkan IMEI numarasını bir yere kaydedin Gelen
bilgilere göre telefonunuz kaybolursa bu numara ile bulunabilme olanağı yüksek Bu numara
GSM kartınızda değil, telefon üzerinde tutuluyor ve eğer GSM ?ebekeniz de bunu destekliyorsa,
merkezden telefonunuza takılı olan GSM kartının telefon numarası tespit edilebiliyormu?
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 43
Böylece telefon hırsızı, sizin telefonunuza yeni bir GSM kartını kullanırsa ona telefon
numarasından ula?ma olanağınız oluyormu?
CEP TELEFONUNUZ KAYBOLURSA
Kaybolan cep telefonunuz nasıl kullanım dı?ı yapabilirsiniz? Cebinizin seri no'sunu kontrol
etmek için ( * # 0 6 # )tu?layın Ekranınızda 15 numaralı bir kod belirecektir Bu numara
cebinizin kendine has (IP) numarasıdır Bir yere yazın ve emin bir yerde saklayın Cebinizin
çalınması durumunda cebinizin hattını sağlayan servise telefon edip bu kodu verin Böylece
cebinizi bloke edebilirler Hırsız sim kartını deği?tirse bile telefonunuz asla çalı?mayacaktır Her
kim çaldıysa cebinizi kullanamayacak veya satamayacaktır
Eğer herkes bunu yapsaydı cep telefonunu çalmanın anlamı kalmazdı Telefon firmaları bu
konuda insanları bilgilendirmemekle hırsızlara çalma cesareti veriyorlar Herhalde yeni satı?
artı?larını dü?ünerek hırsızlığa ortak oluyorlar
CEP TELEFONUNUZ ÇALINIRSA
Cep telefonunuz mu kayboldu? Kimseye yar etmemek için basit bir yolu var
Cep telefonunuz çalındıysa ya da kaybolduysa Telekomünikasyon Kurumu'nun Bilgi ve ?hbar
Merkezi'ni arayıp telefonunuzu kullanıma kapatabilirsiniz
Cep telefonunuz çalındıysa ya da kaybolduysa Telekomünikasyon Kurumu?nun 0 312 2322323
numaralı Bilgi ve ?hbar Merkezi?ni arayarak telefonunuzu ve hattınızı kullanıma kapatabilirsiniz
Böylece cihaza gelen “cihaz ÇALINTI?dır” mesajı ile kullanıma kapatılan telefonu ba?kasının da
kullanmasına izin vermeyin
Cihazı çalınan, yağmalanan, cihazını kaybeden veya her ne suretle olursa olsun rızası dı?ında
elinden çıkan ki?ilerin öncelikle cihazının elektronik haberle?me bağlantısının kesilmesi için,
telefonu kullanan hat sahibinin, Kurumun Bilgi ve ?hbar Merkezi?ne cihazın imei numarasını ve
hat bilgilerini doğru ?ekilde vermesi gerekir
?hbar sırasında ki?inin vermi? olduğu bilgiler, doğrulanmak üzere ilgili GSM i?letmecisine
iletiliyor Ki?inin verdiği bilgilerin doğrulanması halinde cihaz haberle?meye kapatılıyor Bu
doğrultuda kapatılan cihazlara, ilgili GSM i?letmecisi tarafından “YASAL UYARI IMEI nolu cihaz
ÇALINTI?dır En yakın kolluk kuvvetine teslim ediniz” içeriğinde mesaj gönderiliyor
Bilgi ve ?hbar Merkezi?ne verilen bilgilerin doğrultusunda cihazın kullanıma kapatılması için
cihazınızın beyaz listede (mevzuata uygun bir ?ekilde ithal edilerek veya yurt içinde üretilerek
Kuruma bildirilen, ba?vuru süresi içinde kayıt altına alınan, haklı mazeret nedeniyle ba?vuru
süresini geçiren cihazların kullanıcıları tarafından yapılan ba?vurular üzerine kayıt altına alınan
cep telefonları) yer alması gerekir
?hbarda bulunulduktan sonra cihaza ait IMEI numarası http://mckstkgovtr/node/19
adresinden sorgulandığında “çalıntı ihbarı yapılmı? cihaz” olarak görünür ?hbar doğrulandıktan
sonra yapılan sorgulamada ise söz konusu ifade “çalıntı cihaz” ibaresine dönü?ür
Telekomünikasyon Kurumu?nun Bilgi ve ?hbar Merkezi, cihazın sadece elektronik haberle?me
bağlantısının kesilmesine veya açılmasına yetki sahibi olup, telefonları bulmak ve ilgili ki?iye
teslim etmek gibi görevleri bulunmuyor Bunun için cihazı çalınan veya kaybolan ki?inin ayrıca
Cumhuriyet Ba?savcılığına dilekçeyle ba?vurması gerekiyor
?hbarınızı ancak ihbarda bulunduğunuz yöntem ile iptal edebilirsiniz Örneğin, telefon ile
alınmı? bir ihbar sonucu kapatılan cihaz; ihbarda bulunan ki?inin araması ve kimlik bilgilerinin
doğrulanması halinde haberle?meye açılır Savcılık talimatı ile haberle?meye kapatılmı? olan
cihaz ise savcılık talimatı olmaksızın açılamaz
KAPATMA BA?KA ?EY, ?PTAL BA?KA ?EYM??
Telefon, kablo TV ya da ADSL hattını “iptal” ettireceklerin dikkatine
Merhaba arkada?lar,
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 44
Bir buçuk sene önce evimden ta?ındım Telefon, ADSL, kablolu TV'yi kapattım Ta?ındığım eve
yeni telefon ve ADSL bağlandı Geçen hafta Türk Telekom?un avukatı olduğunu söyleyen bir
?ahıs beni aradı, kapattığım telefonun 445 TL borcundan dolayı icraya verildiğimi, ödemediğim
takdirde haciz yapılacağını söyledi Borcun nereden kaynaklandığını sordum, o da telefonu
kapatmı?sınız sabit ücretleri ödememi?siniz borcundan dolayı telefonunuz kapanmı?, adresinize
mektup gönderdik size ula?amadığımız için de icraya verdik dedi(bir buçuk sene bekliyorlar,
teknolojinin imkânlarını kullanarak bana ula?mak akıllarına ?imdi geliyor)
??in özeti,
Kapatma: numarayı ileride kullanabilirim
?ptal: numarayı hiç kullanmayacağım
Farklı anlamları olan iki kelime
Ben belki on kere telefon kapattım, bu güne kadar iki kelimenin anlam farkından dolayı
borçlandırılmadım Demek ki,(iptal ve kapatma) iki ayrı form var ve görevli ?ahıslar tarafından
da ikaz edilmediğimiz için böyle bir durumla kar?ıla?ıyoruz Telekom?da binlerce vatanda?
kapatma mağduru(?i?li'de görünen 2000 ki?i)Türkiye genelinde kaç ki?i olduğunu tahmin
etmek zor değil
OTOMAT?K SANTRALLERDE DAH?L? NUMARAYI OTOMAT?K OLARAK
ÇEV?RME
Diyelim ki bir arkada?ınızı arayacaksınız ve numarası 0312 432 10 98 den 1234 gibi bir
numara, o zaman hemen cep telefonunuza sunu yazın: 03124321098p1234 Bu aradaki (küçük
p) i?areti duraklama içindir Yani önce ilk rakamlar çevrilecek ve (p) de beklenecek kar?ı taraf
telefonu açtıktan bir kaç saniye sonra kalan numara tu?lanacaktır (p) i?aretini nasıl mı
yapıyorsunuz? * i?aretine bir müddet basili tutun
CEVAPSIZ ARAMAYA GER? DÖNERKEN D?KKAT
Tanımadığınız telefon numaralarını kesinlikle geri aramayın
Önemli 393 ön koduna dikkat
Cep ya da Sabit telefonunuza +39319326 ile ba?layan numaralardan (+39319326xxxx) gelen
cevapsız aramaları *dikkate almayınız ve kesinlikle geri aramayınız
*Yeni bir dolandırıcılık yöntemi olan bu yöntem ile telefonunuz bir kez çalıyor ve kapanıyor Siz
cevapsız çağrıyı gördüğünüzde numarayı geri arıyorsunuz Kar?ınıza çıkan ve çe?itli dillerde
konu?an robot ile yaptığınız görü?menin *dakikası 50$* civarında bir rakam olarak
kullandığınız hattın faturasına ekleniyor
!!! Bu arama tamamen yasal olduğu ve aramayı siz yaptığınız için kesinlikle itiraz etme ?ansınız
bulunmamaktadır !!!
* Not: Bu amaçla kullanılan ve ?u ana kadar saptanmı? numaralardan bazıları a?ağıdaki gibidir:
393-105-7384
393193260006
393193260016
393193260024
393193260030
393193260039
TURKCELL ?STENMEYEN MESAJLARDAN KURTULMA
Cep telefonuma devamlı saçma sapan saatlerde gelen bar, banka, belediye vs Mesajlarından
Turkcell mü?teri hizmetleri ile yaptığım uzuuuuun bir telefon konu?ması sonucu kurtulma
yolunu öğrendim
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 45
Gelen mesajı 2780 'e forward ederseniz artık o servisten mesaj gelmiyor
TURKCELL'?LERE "NEREDEY?M" B?LG?S?
Uludağ ?da hiç yüzünden gencecik bir can kaybettik, bürokrasinin tozlu kanunları cana mal
oldu ?imdi bu bilgi geldi, hep geç akılları ba?larına gelir zaten Aklınızda olsun, yayın lütfen
Bunu bizzat denedim, 15 saniye sonra falan cevap geliyor
Turkcell abonelerine bir servis yapıldı ?u an aktif
ACIL ya da NEREDEYIM yazıp 7777 veya 2222 numarasına mesaj gönderirlerse, kendilerine
a?ağıdaki mesaj gönderiliyor Normalde 2sms/4 kontör Fakat kontörü olmasa da mesaj
gönderiliyor
Turkcell 'lilerin bilmesinde fayda var
BULUNDUĞUNUZ BÖLGE
?stanbul, Kadıköy, ?çerenköy, Karaman Çiftlik Yolu Caddesi
COĞRAF? KONUMUNUZ
(40derece 58dk 44sn Kuzey,29derece 06dk 22sn Doğu)
S?ZE EN YAKIN NOKTALAR
Tem Büro Amirliği 103m(+902164104113), Özel Avicenna Hastanesi 225m(+902165741000),
Infotech Bili?im ve ileti?im Teknolojileri AS 32m(+902165740505)
Polis ?mdat 155, Alo Jandarma 156, Hızır Acil 112, ?tfaiye 110
KAYBOLANIN ?MDADINA '112' YET???YOR
TÜM VATANDA?LARIN D?KKAT?NE!
A?AĞIDA VER?LM?? YARDIM NUMARALARINI MUTLAKA TELEFONUNUZA KAYDED?N
HAYATTA HER ?EY ?NSANIN BA?INA GELEB?L?R
Türkiye'de iki hafta önce herkesin yüreğini burkan talihsiz bir olay ya?andı Uludağ'da kayak
yaparken yolunu kaybeden gencin donarak hayatını kaybetmesi, bütün ülkeyi üzüntüye boğdu
Cep telefonundan ailesi ve arkada?larını aramasına rağmen kayıp gencin yeri ancak 10 saatte
tespit edilebilmi?ti Sinyal takibi için savcıdan izin alma mecburiyeti, gecikmeye gerekçe
gösterildi Ancak bütün bunlar ya?anmayabilirdi Çünkü anında adres tespiti yapılmasına imkân
tanıyan bir sistem var Ama bilinmediği için kimse faydalanamıyor Herhangi bir sebeple 112
Sıhhi ?mdat, 155 Polis ?mdat veya 156 Jandarma ?mdat'ı sabit hat veya cep telefonuyla
ararsanız iki dakika içinde bulunduğunuz nokta belirleniyor Üstelik savcı izni gibi bürokratik
engeller de yok Buna imkân tanıyan düzenleme 3 ay önce yasala?tı 10 Kasım 2008'de
yürürlüğe giren Elektronik Haberle?me Kanunu'nun 31 maddesi, acil numaraları arayan ki?iye
ait yer tespit bilgisinin, telefon operatörleri tarafından ilgili birime anında aktarılmasını
öngörüyor
Yani Uludağ'da kaybolan Ümit Özgen(21), arkada?ları yerine 112'yi arasaydı, daha çabuk
kurtarılabilirdi Telekomünikasyon Kurumu, konum belirleme imkânının kaybolan ki?ilerle sınırlı
olmadığını vurguluyor Yangından sağlık sorunlarına, trafik kazasından gasba kadar hangi
sebeple olursa olsun acil numarayı arayan herkese çok kısa sürede ula?mak mümkün Bunun
için ?u numaralardan birini çevirmek kafi: 110 Yangın ?hbar, 112 Sıhhi ?mdat, 151 Kıyı
Emniyeti, 155 Polis ?mdat, 156 Jandarma ?mdat, 157 ?nsan Ticareti Mağdurlarına Yardım ve
?hbar Hattı, 158 Sahil Güvenlik, 159 Alo Karayolları, 168 Türk Kızılayı ve 177 Orman Yangın
Hattı Acil aramalar konusunda gündemdeki bir ba?ka proje ise Amerika'da uygulanan tek
numara sistemi Bütün yardım ve ihbar hatlarının 112'de birle?tirilmesi planlanıyor Sistem ilk
Antalya'da devreye girecek
Ba?arılı olunursa ülke geneline yayılacak
5809 sayılı Elektronik Haberle?me Kanununun 31nci Madde son fıkrası a?ağıdaki gibidir:
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 46
"(4) Ankesörlü telefon hizmeti kullanıcıları da dahil olmak üzere, kamu kullanımına açık telefon
hizmetinden faydalanan kullanıcılar, herhangi bir ücret ödemeden 112 ve Kurumca belirlenen
diğer acil çağrı numaralarını çevirerek acil çağrıya cevap vermekle yetkili kurulu?a eri?me
hakkına sahiptir
Kurumca belirlenen esaslar çerçevesinde i?letmeciler ücretsiz olarak, kullanıcıların 112 acil
çağrı numarasına ve Kurumca belirlenebilecek diğer acil çağrı numaralarına sunmakta oldukları
hizmetin kapsam ve kalitesine uygun olarak eri?imlerini sağlamak ve acil yardım talebinde
bulunan kullanıcıların yerlerini tespit ederek ilgili kurulu?a bildirmekle yükümlüdür"
ALO 174
Yeni yılda Tarım Köy i?leri Bakanlığı yeni bir uygulamaya geçti ALO 174 gıda hattı
Bu hat ne ise yarar: aldığınız gıdalarda kar?ıla?tığınız tüm sorunları bu hatta iletebilirsiniz
Restoranlarda, kafelerde ya?adığınız gıda ile ilgili bir sıkıntıyı, üretim izni olmayan ürünleri,
gıdamızdan yabancı bir madde çıkınca, sağlıksız üretim yapan isletmeleri, sağlığımızla oynayan
para hırsı ile tüketicilerini umursamayan gıda isletmelerini, mevcut gıda mevzuatına uymayan
gıda üretenleri kısaca sizi tiksindiren ben bunu yiyemem dediğiniz tüm gıda ve sorunlarını
bildirebilirsiniz Alo gıdayı arayınca sizi kibarca dinleyen bir yetkili bulacaksınız O sizin
?ikâyetinizi kaydedecek ve ilgili birime iletecek Tarım Bakanlığından yetkililer de denetime
gidecek Elinizde yabancı madde çıkmı? bir urun varsa ve ?ikâyetiniz bu urun ise bu ürünü de
saklayın yetkililer bunu isteyebilir Ve tüm bu sureci wwwalo174gov tr adresinden takip
edebileceksiniz Bilinçli bir tüketici olmalı, güvenilir gıda hakkimizi talep etmeliyiz
HABER?N VAR MI?
Cumartesi gecesi 1130 civarı yeğenimi yüksek ate? ile Anadolu Sağlık'a götürdük Gece 300'e
kadar mü?aade altında tuttular ve tabii ki bir reçete ile hastaneden ayrıldık
Deneme amaçlı telefona kaydettiğim ekte yer alan numarayı aradım hemen (444 77 24), o
saatte nöbetçi eczane aramanın güçlüğünü bilirsiniz Çok nazik bir telefon görü?mesi
gerçekle?tirdik ?lacın bilgileri alındı, kontrol edilip ve hemen bilgi verileceği söylendi
Belirttikleri sürede (10 dakika gecikme için bile arayıp haber verdiler) verilen antibiyotiği
adresimize ula?tırdılar
Bu arada bir ara kurye de ilacı nereden temin ettiğini, o an nerede seyrettiği ve adres kontrolü
için de aradı ve gece kapımıza ilaç ula?tı
Çok güzel bir hizmet
Bu i?in altına Aktif Dağıtım imza atmı? ?laç parası + 15 YTL (Gece 15 - Gündüz 10 YTL) ile
nerede olursanız olun ilaç elinizde Normalde kurye ile verilen çok pahalı bir hizmet ama
kuryenin verdiği bilgiye göre mü?teri memnuniyeti için ba?lanılan bir hizmet
Umarım aynı kalitede hizmet vermeyi sürdürürler
Gece yarısı, hasta bir çocuk için verilen ilacı temin edebilmek kadar insanı o saat memnun
eden ba?ka bir ?ey yok
Umarım hiç ihtiyacınız olmaz ama numarayı hemen kaydetmekte yarar var: 444 77 24
YANIĞIN ÜSTÜNE D?REKT BUZ KOYMAYIN
Büyük veya küçük yanık, herkesin ba?ına gelebilir Evde, i?yerinde ya da trafikte, siz veya bir
yakınınız yanabilir Türkiye yanık vakalarının sık ya?andığı ülkelerden Yanıklar küçük ve
yüzeysel de olsa can yakar Bazı yanıkların ise telafisi mümkün değil Özellikle bebekler ve
çocuklar, genellikle de dikkatsizlik ve tedbirsizlik nedeniyle ciddi yanıklar ya?ıyor Ya?amları
kurtulsa bile yıllar süren ameliyatlar maratonu ba?lıyor Yanıklar konusunda ya?anan en ciddi
sorun, bu yaralıların tedavi edildiği merkezlerin azlığı Yanığa müdahalede ilk adım üstüne
soğuk su tutmak Asla yoğurt, di? macunu, yağ sürmeyin, doğrudan buz koymayın Buz bu kez
soğuk yaralanmasına yol açar
ELLE SÖNDÜRMEYE ÇALI?MAYIN
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 47
?stanbul Üniversitesi Cerrahpa?a Tıp Fakültesi Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Bölümü
Uzmanı Prof Dr Oğuz Çetinkale, yanıkların önemli bir bölümünün yangına müdahale sırasında
olu?tuğunu belirtiyor, "Yangın söndüremeyeceğiniz boyuttaysa mücadele etmek yerine, hemen
oradan uzakla?ın" diyor
Ayrıca:
Elbiseler tutu?tuğu zaman elle söndürmeye çalı?mayın Bu el yanık ve yaralanmalarına yol
açıyor
Yanmaya maruz kalanın (elbiseleri tutu?mu?sa) dik pozisyonda ko?ması, alevlerin yukarı
çıkarak ağız ve boyun bölgesini daha fazla yakmasına neden olur Yangını yatar pozisyonda bir
örtüye sarınarak veya suyla söndürmek gerekiyor
Pansuman yapılacak merkeze ula?ana kadar a?ağıdakileri unutmayın:
Yangını söndürdükten sonra ilk dakikalarda özellikle, yanık bölgelere "soğuk uygulama" büyük
önem ta?ıyor Ancak buzlu su ya da buz kullanılmaması gerekiyor Buz, sıcak yaralanmasından
sonra bir de soğuk yaralanmasına yol açıyor Buzdolabındaki su ya da musluk suyu da
yetebilir
Bir diğer yol da mutfakta kullanılan ?effaf streç filmleri yanık bölgesine tek ya da çift kat
sarmak, bunun üstüne soğuk uygulama yapmak
Yakla?ık 15 dakikalık soğuk uygulamanın ardından da yanık için kullanılan bir pomat sürün
Yanık yarasına yoğurt, di? macunu ve yağ sürmek kesinlikle yanlı?
Çocuklarda yüzde 10 yanık bile öldürüyor
Bazı basit yanıkları, yukarıdaki önlemlerle doktora gitmeden tedavi etmek mümkün Ciddi
yanıkların ise doğru ve zamanında tedavi edilmemesi ölüme neden olabilir Yüz, göz, göz
kapağı, ellerin yanması estetiğin ötesinde fonksiyonel sorunları beraberinde getirebilir
Çocuklarda yanık vücut yüzeyinin yüzde 10'unu geçtiği, eri?kinlerde de yüzde 15-20 gibi
rakamları bulduğu zaman hayati tehlike ba?lıyor
Yeni merkezlere ihtiyaç var
Hayati tehlikesi bulunan yanık yaralanmalıların hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekiyor
Ancak maalesef yeterli sayıda ve yatağı bulunan merkez ihtiyacı kar?ılamaktan uzak Yanık
yaralılar hastane hastane dola?tırılıyor Prof Dr Çetinkale, "Hayati tehlikesi bulunan yaralıların
mutlaka hastaneye yatırılarak tedavi edilmeleri lazım Yanık, özel ilgi ve bakım gerektirir
Geli?mi? ülkelerde yanık tedavisi "yanık merkezi" adı verilen, sadece yanık hastalar için dizayn
edilmi?, bu konuda uzman personelin yanısıra çe?itli araç ve gerecin bulunduğu, dı?arıdan giri?
çıkı?ların kontrol altına alındığı ünitelerde yapılıyor Türkiye'de yanık hastaların tedavi
edilebildiği çe?itli yanık merkezleri var Ancak yeterli değil ?stanbul'da, Kartal Devlet
Hastanesi'nin hemen yanında yeni bir merkez yapılıyor Diğer hastanelerin de yanıklı hastalar
içinde ayrılmı? servisleri var Cerrahpa?a Tıp Fakültesi'nde yanık hastalar için 10 tane yatağımız
var" diyor
SOĞUK HAVADA HASTA OLMAMANIN YOLLARI
Tüm yurdu etkisi altına alan soğuk hava hastalıkları da beraberinde getiriyor
?stanbul Üniversitesi (?Ü) Cerrahpa?a Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof Dr Ahmet Rasim
Küçükusta, soğuk hava, kar ve yağmura maruz kalanlarda ''soğuk ürtikeri'' ya da ''kurde?en''
adı verilen alerji meydana geldiğini belirterek, soğuk havada yüzün bir atkı ile kapatılmasını,
eldiven, yün çorap, bot veya çizme giyilmesini önerdi
Prof Dr Küçükusta, son günlerde tüm yurdu etkisi altına alan soğuk hava ve karın hastalıkları
da beraberinde getirdiğine dikkat çekerek, ?unları söyledi: ''Soğuk hava, kar ve yağmura
maruz kalanlarda çok sık rastlanan bir rahatsızlık, soğuk ürtikeri ya da kurde?endir Bu durum,
soğuk hava dı?ında soğuk cisimlerle temas veya soğuk yiyecek ve içeceklerle de ortaya
çıkabilir Nedeni, soğuğun etkisiyle derideki mast hücrelerinden histamin salgılanmasıdır''
Soğuk ürtikerinin, daha çok soğukla doğrudan teması olan yüz ve ellerde dakikalar içinde
ortaya çıktığına i?aret eden Prof Dr Küçükusta, sözlerini ?öyle sürdürdü:
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 48
''Bunlar, ?iddetli ka?ıntıya neden olan kızarıklık ve kabarmalar ?eklinde görülür Soğuk suda
yüzerken olduğu gibi vücudun büyük kısmının soğuğa maruz kalması durumunda tansiyon
dü?üklüğü, bayılma ve ölüme kadar gidebilen yaygın reaksiyonlar da geli?ebilir Soğuk ürtikeri,
daha çok 15-30 ya? arasındaki gençlerde görülen bir rahatsızlıktır Genellikle 5-10 yıl
sürdükten sonra kendiliğinden geçer, ancak bazı ki?ilerde ömür boyu da devam edebilir
Hastaların yüzde 90'ında soğuk ürtikerinin nedeni belli değildir Yüzde 10 hastada ise neden,
kanda bulunan 'kriyoglobülin' ismi verilen ve soğukta çökelme gösteren proteinlerdir Bu
proteinler, mikroplazma ve mononükleozis gibi bazı enfeksiyonlarda, lupus, romatoid artrit gibi
oto-immun hastalıklarda ve bazı lösemi ile lenfomalarda ortaya çıkarlar Soğuk ürtikerinin
sağlam insanlara kan nakli ile geçebileceği de ileri sürülmü?tür''
A?LESEL SOĞUK ÜRT?KER?
Prof Dr Küçükusta, soğuk ürtikerinin çok ender olarak bazı ailelerde görülen bir formu da
olduğunu anlatarak, ?unları kaydetti:
''Buna 'ailesel soğuk ürtikeri' ismi verilir Bu hastalık çok küçük ya?larda belirti verir ve tüm
ömür boyu devam eder Ürtiker bunlarda soğuğa maruz kalındıktan hemen sonra değil, 1-5
saat geçtikten sonra geli?ir Olu?an kabarıklıklar da ka?ıntılı olmaktan çok ağrı ve yanmaya yol
açar Bir atak genellikle 1-2 gün sürer ve çoğu zaman ate?, titreme, eklem ağrıları, ba?
dönmesi, ba? ağrısı, bulantı gibi ?ikayetlerle birliktedir'' Soğuk ürtikerinin klinik bulgularının
çok tipik olduğunu da ifade eden Prof Dr Küçükusta, kesin tanı için ''buz-küp testi''
uygulandığını, bir buz küpü veya 0-4 derece soğukluğundaki cismin deriye 4-5 dakika süreyle
temas ettirildiği testte, derinin daha sonra ısıtılmasını takiben o kısmın kızarıp ?i?mesi ile
tanının kesinle?tirilmi? olduğunu vurguladı

TEDAV?
Hastalığın tedavisine de değinen Prof Dr Ahmet Rasim Küçükusta, soğuk ürtikeri olanların ani
ısı deği?ikliklerine kar?ı çok dikkatli davranmaları gerektiğini söyledi
Prof Dr Küçükusta, ''Soğuk havada yüz bir atkı ile kapatılmalı, eldiven, yün çorap, bot veya
çizme giyilmeli Bu ki?iler, soğuk havada efor yapmaktan özellikle kaçınmalı Tedavide
antihistaminiklerden yararlanılır Duyarlı ki?ilerin, soğuğa maruz kalacakları zaman önceden
antihistaminik ilaç almaları gerekir Çok duyarlı olan hastaların, iklimi daha sıcak olan yerlere
ta?ınmaları önerilir'' dedi
HALK ?LAÇLARI
Arı sokması
a) Arının soktuğu yere buz konulur, buz yoksa soğuk suda tutulur ya da çamur sürülür
b) Bir demet maydanoz dövülür, arının soktuğu yere sarılır
c) Arının soktuğu yere sarımsak sürülür
Ate? Dü?ürme
a) Sirkeye batırılmı? bez alına, boyuna, el ve ayaklara, bedene konur Bu i?lem ate? dü?ünceye
kadar yinelenerek sürdürülür
b) Bir limon sıkılır, içine, aspirin atılıp eritilir, eriyik hastanın alın gibi yerlerine sürülür
c) ?spirto, aspirin, bir iki damla zeytinyağı damlasından olu?an karı?ım vücudun eklem yerlerine
sürülür
Astım: Kırk gün güvercin yumurtası çiğ olarak aç karnına içilir
Ağrılar
a) Kara lahana yaprağı ate?le ısıtılır Ağrıyan yere konur Bu i?lem sık sık tekrarlanır
b) Keten tohumu kaynatılarak lapa hale getirilir, bir miktar kına ve neft yağı ile karı?tırılarak
ağrıyan yere sürülür Bu i?lem günde bir kez olmak üzere birkaç gün yapılır
c) Kuru tütün ufalanarak bir miktar rakıya karı?tırılıp krem haline getirilir Ağrıyan yere
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 49
merhem gibi sürülür
d) ?nce kum ate?te kavrulur, içine çekirdeği ile birlikte dövülmü? zeytin karı?tırılır, olu?an
karı?ım sıcak olarak ağrıyan yere sarılıp bağlanır Bu i?lem üç dört gün tekrarlanır
Ayak Ağrısı: Kaya tuzu sıcak suda eritilir, ayaklar bu suda on dakika kadar tutulur
Burkulmalara Kar?ı: Kuru soğan tuzla ya da zeytinle havanda dövülerek burkulan yere
bağlanır
Ba? Ağrısı
a) Bütün bir patates halka dilimler halinde kesilir, üzerine kahve serpilerek alna bağlanır
b) Limon halka dilimler halinde kesilir, alna bağlanır
c) Hayvanın ödü ile kına karılarak alna bağlanır, birkaç saat bekletilir
Bron?ite Kar?ı
a) Keten tohumu ve nöbet ?ekeri karı?tırılarak dövülür ve yenir
b) Bir dilim ekmek iyice kızartılır, közde kızartılan ekmek dilimi sirkeye batırılıp göğse konur
Bademciğe Kar?ı: Pamuk ispirtoyla ıslatılıp üzerine karabiber serpilerek boğaza bağlanır
Böbrek Ta?ı ?çin
a) Döngel (mu?mula) yaprağı kaynatılarak çay gibi içilir, bu i?leme ta? dü?ünceye kadar devam
edilir
b) Her sabah maydanoz veya yoğurt suyu içilir
Burun Kanaması: Yumurta kabuğu yakılarak kül haline getirilir Burun kanadığında bu kül
burna çekilir
Basura Kar?ı
a) Sarımsak sürülür Bu i?lem sürekli her sabah yapılır
b) Yabani güllerin orta kısmı kaynatılıp çay gibi içilir
Dolama: Bamya sütle pi?irilerek parmağa sarılır
Gribe Kar?ı: Limonlu nane ya da limonlu ıhlamur kaynatılarak çay gibi içilir
Göz Arpacığı: Arpacık üzerine sarımsak sürülür
?shal
a) Bir bardak gazoz içine bir aspirin atılıp eritilerek içilirse ishal kesilir
b) Bir kahve ka?ığı kahve limon suyuyla karı?tırılarak içilir
c) Bir çay bardağı yoğurt bir çay bardağı karbonatla karı?tırılarak yenir
Kansere Kar?ı: Isırgan otunun yazın tazesi, kı?ın kurusu çay gibi kaynatılır, her sabah aç
karnına içilir
Kabakulak: Hastaya kırmızı helva yedirilir, kabakulak olan yere tava karası sürülür
Karın ?i?liği: Kepek ve sirke karı?tırılarak ısıtılıp karına bağlanır
Kireçlenme: Kireçlenme olan yerlere balık yağı sürülür
Kulak Sancısı: Kulağın içine bir damla pırasa suyu akıtılır
Köpek Isırması: Köpeğin ısırdığı yere ekmek mayası bağlanır
Mide Ağrısı
a) Balla süt karı?tırılıp içilir
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 50
b) Andız kökü kaynatılarak suyu çay gibi içilir
c) Aç karında tahin helvası yenir
d) Siğil yaprağı çiğnenip yutulur
Mayasıl
a) Ate?te parpulanan patlıcan toz kına ile karı?tırılır Mayasıl olan yere konur ve bir bezle
bağlanır
b) ?eftali yaprağı kaynatılarak on gün boyunca çay gibi içilir
c) Kirpi eti yenir
d) Mürver bitkisinin tohumu yutulur
Nefes Darlığı
a) Isırgan otu kaynatılarak her gün çay gibi içilir
b) Karaturp oyularak içi bal ile doldurulur Turbun altından ince bir delik açılır, bir kabın ağzına
yerle?tirilir Bir gece bekletilir, daha sonra sızan bal yenir
c) Çam kozalağı kaynatılarak çay gibi içilir
Öksürük
a) Bir ka?ık bal ile bir ka?ık limon suyu karı?tırılarak içilir Bu i?leme her sabah aç karında
birkaç gün devam edilir
b) Elma, ıhlamur ve limon kabuğu ile birlikte kaynatılır, her sabah aç karında çay gibi içilir
c) Maydanoz çiğ olarak yenir
Pi?ik: Yakılan kuru sazın külü pi?iklere sürülür
Romatizma
a) Atkestanesiyle nöbet ?ekeri dövülerek karı?tırılıp yenir
b) Bir kazan suya bir teneke arpa konup kaynatılır, su dayanabilecek sıcaklığa dü?ürülür Hasta
kazanın içine girip bir saat bekletilir Bu i?lem birkaç gün tekrar edilir
c) Bir kazan suya bir demet sultan otu konularak kaynatılır Su dayanabilecek sıcaklığa
dü?ürülür Hasta içine girerek bir saat bekletilir Bu i?lem birkaç gün yinelenir
d) Hasta, boğazına kadar yığın halinde bulunan büyük ba? hayvan gübresi içine gömülür, bir
saat bekletilir
e) Rendelenmi? kereviz kökü suyundan bir bardak içilir
Saç: Saç uzaması ve dökülmesi için ilkbaharda asma dalları kırılarak damlayan suları ?i?eye
toplanır, bununla ba? yıkanır
Sarılık: Hastalığa yakalanan ki?inin alnı ya da göğsü jiletle çizilir
Sırt Ağrıları
a) Bardak vurulur
b) Ağrıyan yerlere bal sürülür, üzerine kırmızı ya da karabiber ekilir Üzerine delikli bir gazete
örtülür Gazetenin üzerine de bir havlu yayılarak bir gece bu ?ekilde durulur Bu i?lem sık sık
yinelenir
Sıtma: Kırlarda yeti?en ve adına “sıtma otu” denen küçük pembe çiçekli bir bitki kaynatılır, çay
gibi içilir
Yara ve Çıbanlara Kar?ı
a) Yara ve çıbanların üzerine sinir otu bağlanır, bulunmazsa lahana yaprağı ya da domates
bağlanır
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 51
b) Soğanın içine sabun, bir parçacık da ni?adır konulup pi?irilir, normal sıcaklıkta yara ya da
çıbanın üzerine bağlanır
Zehirli Hayvan Isırmalarına Kar?ı: Kibrit çöpünün ba? tarafı kazınır, çıkanlar ısırılan yere
konur
KALOR? YAKMANIN 20 KOLAY YOLU
Özel yiyecekler almadan, pahalı diyet kulüplerine katılmadan ya da spor yapmadan kilo
verebilir misiniz? Evet Hayat tarzınızı deği?tirerek para harcamadan ve güvenli bir ?ekilde kilo
verebilirsiniz
??te Taktikler;
1- Kilo almanın en önemli nedenlerinden biri yemek aralarında atı?tırmaktır Atı?tıracağınız
zamanlarda su için
2- Buzdolabınızı bo?altın Böylece hem para harcamazsınız hem de sizi atı?tırmaya iten
neden yok olur
3- Yeterince uyuyun Böylece, yiyerek alacağınız enerjiyi uyurken toplamı? olursunuz
4- Alkol, ekmek ve karbonhidratlardan uzak durun
5- Karanlık ortamlarda bulunmamaya ve ak?amları bir saat önceden uyumaya çalı?ın Eğer
ak?am bir ?eyler izlemek istiyorsanız Karanlık değil, aydınlık bir ortamda yapın bunu
6- Mutlaka kahvaltı yapın Bu size gün içinde harcamanız gereken enerjiyi verecektir ve
öğlen yemeğinde çok acıkmayacaksınız
7- Öğün aralarında yeme isteği doğduğunda, sevdiğiniz bir müziği dinleyin Ara?tırmalar,
müzik dinlediğinizde de sevdiğiniz bir yemeği yediğinizde de beyninizin aynı bölgesi uyarılıyor
8- Ayakta hiçbir ?ey yemeyin
9- Ye?il çay için Ara?tırmalar gösteriyor ki, ye?il çay içmek vücuttaki kalorilerin yakılmasında
çok etkili Günde 3 bardak ye?il çay içmeye çalı?ın
10- Yediğiniz ?eye konsantre olun Televizyon seyrederken, bir ?eyler okurken ya da emaillerinize
cevap verirken yemeyin
11- Dı?arı çıkın Günde en az 20 dakika dı?arıda oturmaya ya da yürüyü? yapmaya özen
gösterin Çünkü gün ı?ığı yeme isteğinizi kontrol etmenize yardımcı oluyor
12- Sağlıklı ?eyler yiyin Dı?arıda yemek yediğiniz zaman çocuk mönüsü ya da sossuz salata
yiyin
13- Kendinizi çok fazla zorlamayın Diyet programınızı yaparken 1200 kalorinin altına
dü?memeye özen gösterin
14- Bahçe i?leriyle uğra?ın 1 saat bahçe i?iyle uğra?mak 500 kalori yakmanızı sağlar
15- Asansör kullanmak yerine merdivenden çıkın
16- Ev i?i yaparak da kalori yamanız mümkün Ufak tefek ev i?leriyle uğra?ın
17- ?p atlayın Bu muhte?em bir egzersizdir ve diğerlerinden daha eğlencelidir
18- Sık ama az yiyin
19- Çikolatayı çok seviyorsanız, her ak?am bir parça (küçük tabi ki) çikolata yiyin
20- Kendinizi sıkıntıya sokmayın, her ?ey beyinde biter
GÜVENL?K ?Ç?N ÖZEL HAYATIMIZDA D?KKAT EDEL?M
Son yıllarda; çocuk veya ya?lı fark etmez, gün içinde saldırıya uğrayan, kaçırılan veya
öldürülen kurbanların sayısının artmasından dolayı…
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 52
Ülkemizde ve özellikle de ?stanbul?da durum farklı olmadığı için
Lütfen bir göz atıp, Sevdiklerinizin güvenliği için sevdiklerinizle payla?ınız
1) Dirsek
Vücudun en sert ve dayanıklı bölgesi olduğu için en iyi silahınız dirseğinizdir, Kullanacak kadar
yakınsanız, dirseğinizi savunma silahı olarak kullanınız
2) Cüzdan
Hırsız sizden cüzdanınızı istiyorsa, CÜZDANI ONA VERMEY?N?Z
Bunun yerine, cüzdanı uzak bir yere fırlatmayı deneyiniz Hırsız sizden çok cüzdanla ilgilenirse,
TERS ?ST?KAMETE DOĞRU hızla kaçınız
3) Bagajda kilitli kalırsanız
Herhangi bir ?ekilde bir arabanın bagajında kilitli kalırsanız, ayağınızla arka farları kırıp
çıkartmaya çalı?ın Olu?an bo?luktan elinizi dı?arı çıkarıp elinizi sallayarak dikkat çekmeniz
mümkün olabilir Aracın ?oförü elinizi göremez, fakat arkadan gelen araçları sizin zor durumda
olduğunuzu fark edebilir
4) Bayan Sürücüler
Özellikle bayan sürücüler, i? çıkı?ı, alı?veri? vb faaliyetlerden sonra, arabalarına binip bir
?eylerle uğra?ma eğilimindeler (çanta düzeltme, makyaj tazeleme, cüzdan yerle?tirme, fatura
kontrolü gibi)
BUNU YAPMAYINIZ
Bu zaman, kötü niyetli ki?ilere aracın sağ veya arka koltuğuna binip, ba?ınıza bir silah tutma
zamanı ve imkanı verir Aracınıza biner binmez kapıları kilitleyip, HEMEN hareket ediniz
5) Araca Binerken
Aracınıza park yerlerinde veya evinizin önünde binerken dikkat etmeniz için birkaç öneri:
a) Aracınıza binmeden sağınıza, solunuza, arkanıza, ön ve arka koltuklarına ve yerlerine
bakarak, etrafı ?üpheli durumlar-ki?iler için kontrol edelim
b) ?ayet aracınızın yanına büyük bir kamyon veya TIR park etmi?se, aracınıza ?oför kapısından
değil, yan kapıdan giri? yapınız
Birçok seri katilin, kurban kendi aracına binerken, kurbanlarını büyük araçların içine çektikleri
tespit edilmi?tir
c) Aracınızın yanına park etmi? olan aracın yan koltuğunda tek ba?ına bir erkek oturuyorsa,
belki alı?veri? merkezine geri dönmek, sonra geri gelmek veya bir güvenlik görevlisinin sizi
izlemesini rica etmek uygun olacaktır Unutmayınız ki, temkinli olmak, pi?man olmaktan daha
iyidir Hatta paranoyak olmak, ölmü? olmaktan daha iyidir!
6) Asansör
Merdivenleri kullanmaktansa, asansörü tercih ediniz Issız merdivenler ve merdiven bo?lukları
her tür suç ve ?iddet için uygun mekanlardır (özellikle de geceleri)
7) Silah
Saldırganın bir silahı varsa ve siz onun kontrolü altında değilseniz, KAÇINIZ Onun sizi
kaçarken vurma ihtimali 100 atı?ta 4?dür Vursa bile, kur?unun ya?amsal bir organa gelme
ihtimali daha da dü?üktür Ko?arak kaçınız, hatta yapabilirseniz, zig zag çizerek kaçınız
8) Duygusallık
Bayanlar olarak çok duygusal ve sempatik yakla?ımlarımız olmaktadır Bu devirlerde BUNDAN
VAZGEÇ?N Bazı seri katiller bunu kullanmak için, ayağı kırılmı?, bastona ihtiyacı olan, sakat
ki?iler rolünü oynamaktadır Aracına binmesine yardımcı olmanızı isteyebilir ve orada sizi yeni
kurbanına çevirebilir
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 53
9) Kapıdan Satı?lar
Kapıdan pazarlamacılar sizin kapınızda size yeni bir parfüm, deterjan vb yeni bir ürünü test
için koklamanızı isterler, SAKIN YAPMAYIN, KOKLAMAYIN Ayıldığınız da (eğer ayılabilirseniz !)
belki soyulmu? olacaksınız, belki de iç organlarınız olmayacak,
10) ?lginç
Son bir güvenlik uyarısı daha:
Son zamanlarda katil veya hırsızlar, kurban seçtikleri ve yalnız olduklarını bildikleri bayanların
kapısının önüne, bebek veya çocuk ağlaması kaydedilmi? teypler bırakıyormu? Bu sesi duyan
bayanlar meraktan veya merhametten kapıyı açtığında saldırıya uğrayabilirler Lütfen her tür
olağandı?ı ses, gürültü vs?de MUTLAKA ÖNCE YARDIM ÇAĞIRINIZ
SU TÜKET?M?N?Z? NASIL AZALTAB?L?RS?N?Z?
1 Lüzumsuzsa kapatın
Tıra? olurken, ellerinizi yıkarken, di?lerinizi fırçalarken, bula?ıkları sabunlarken açık bırakılan bir
musluk, dakikada yakla?ık 15-20 litre suyun bo?a akmasına sebep olur Bu i?leri yaparken
musluğu ihtiyacınız olduğu kadar açın
2 Arabanızı kova ve süngerle temizleyin
Otomobilinizi ve balkonlarınızı hortumla yıkamak yerine, silerek veya kova ve sünger
kullanarak temizleyin Hortumla yıkamak, yakla?ık 550 litre su kullanımı demektir
3 Banyo yapmak yerine du?u tercih edin
Banyo yerine du?u tercih edin Bir du?ta ortalama 50 litre su, bir banyoda 150 litre su tüketilir
4 Musluklarınızı bakımlı tutun
Musluklarınızı, daima bakımlı tutun Bozuk olanları hemen onarın, çünkü saniyede bir damla
akan su, yılda üç metreküplük yani üç tonluk bir tüketime kar?ılık gelir
5 Makinelerinizi doğru kullanın
Çama?ır ve bula?ık makineleri bir defada ortalama 40 litre su tüketmektedir Makinelerinizi tam
doldurmadan çalı?tırmayın ve kısa programları tercih edin
6 Akan tesisatınızı onarın
Bozuk musluklardan ve tuvaletlerden sızan su, evinizdeki toplam su tüketiminin % 5'i kadardır
7 Vanalarınızı kapatın
Su basmasını engellemek için evden çıkarken ana vanayı kapatmayı unutmayın
8 Bahçenizi doğru saatlerde sulayın
Bahçenizi sulamak için, sabah ya da ak?amüstü saatlerini tercih edin Bu saatler, gün içinde
buharla?manın daha az olduğu zamanlardır
9 Daha çok süpürge kullanın
Kapı önü, balkon, teras gibi yerlerin temizliğinde hortumla su tutmak yerine süpürge kullanın
Hortumla yıkama suyun gerektiğinden fazla tüketilmesine yol açar
10 Az su tüketen klozetler satın alın
Tek bir ki?i yılda ortalama 50 bin litre suyu tuvaletlerde tüketir Yeni teknolojiler sayesinde
standart modellere göre % 60 daha az su tüketen klozetler bulunmaktadır
11 Arkada?ınıza da söyleyin
Su tasarrufu önlemlerini çevrenizdeki insanlarla payla?ın, suyu dikkatli kullanmaları için onları
te?vik edin WWF-Türkiye'nin Su Kampanyası'ndan onlara da söz edin ve destek olmalarını
sağlayın
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 54
http://wwwwwforgtr/fileadmin/media/wwfsuhtml
STRESLE BA? ETMEN?N BAS?T YOLLARI
Uzmanlar, sağlıklı bir ya?amın önündeki en büyük engellerden olan stresle ba? etmenin basit
yollarla mümkün olduğunu belirtiyor ??te stresle ba? etmek için hem basit hem de eğlenceli 52
öneri
1 Sabahları 15 dakika erken kalkın Böylece ya?anılan tela?ın ve aksiliklerin yarattığı stresi
azaltmı? olursunuz
2 Sabaha bir gece önceden hazır olun Mesela kahvaltı sofrasını ya da kıyafetlerinizi hazırlayın
3 Hafızanıza bel bağlamayın Randevularınızı, ödeme günlerinizi, önemli günleri, numaraları ve
bunun gibi hatırlanması gereken bilgileri bir yere not edin
4 Yalan söylemenize neden olacak davranı?lardan kaçının
5 Bütün anahtarlarınızın kopyasını yaptırın Evinizin yedek anahtarını gizli bir yere saklayın
(örneğin bahçeniz varsa gizli bir yere gömün) ve arabanızın yedek anahtarını anahtarlığınızın
dı?ında örneğin cüzdanınızın içinde ta?ıyın
6 Kırılmaya, bozulmaya ya da yıpranmaya kar?ı önlem alın Böylece arabanız, gereçleriniz,
eviniz ve ili?kileriniz beklenmedik zamanlarda sizi yarı yolda bırakmaz
7 Beklemeye hazırlıklı olun Banka kuyruğunda beklerken bir kitap ya da gazete okumak
sürenin daha çabuk geçmesini sağlar
8 Sürüncemede kalmak her zaman stres kaynağıdır Yarın yapmak istediğiniz her ?eyi bu gün
yapın ve bu gün yapmak istediğiniz her ?eyi ?imdi yapın
9 Geleceği planlayın Benzin deponuzun çeyrek deponun altına inmesine izin vermeyin;
faturaları ödemek, ödev ya da proje hazırlamak için son dakikayı beklemeyin, vb
10 ??e yaramayan ya da bozuk bir e?ya ile uğra?mayın Eğer saatiniz, cüzdanınız, ayakkabı
bağlarınız, silecekleriniz – kısaca size sürekli rahatsızlık veren her ?eyi ya tamir edin ya da
yenisini alın
11 Randevularınıza 15 dakika önce gidin
12 ?çinde kafein bulunduran yiyecek ve içeceklerden uzak durmaya çalı?ın
13 Her zaman beklenmedik olaylara kar?ı plan yapın Örneğin: Eğer randevuya gecikirseniz ne
yapacaksınız gibi…
14 Kurallarınızı gev?etin Televizyonun arkasında ki tozları almamak dünyanın sonu değil
15 Pollyana-Gücü! Her yanlı? giden bir i? için en az 10 iyi bir ?ey oluyor Ya?amda ki
güzellikleri sayın!
16 Soru sorun Bir dakika zaman ayırıp gideceğiniz adresi tekrar sormak size büyük zaman
kazandırabilir
17 “Hayır!” demeyi öğrenin Ekstra projelere, istemediğiniz sosyal aktivitelere ve zamanınız
olmayan davetlere hayır demek huzurlu bir ya?ama kavu?manız için önemli bir adımdır Bunun
için pratik yapmanız, kendinize saygı duymanız ve herkesin zaman zaman sakinle?ebileceği
yalnız kalabileceği, sessiz bir ortama ihtiyacı olduğuna inanmanız gerekir
18 Telefonun fi?ini çekin Rahatsız edilmeden uzun bir banyo almak, uyumak ya da kitap
okumak mı istiyorsunuz? Kısa bir süreliğini dünya ile ili?kinizi kesme cesareti gösterin
19 “?htiyaçlarınızı tercihlere dönü?türün Temel ihtiyaçlarımız yemek, su ve kendimizi
ısıtmaktan ibarettir Geriye kalan her ?ey tercihtir Dolayısıyla ya?amda ki tercihlere a?ırı
derecede bağlanmayın
20 Basitle?tir, basitle?tir, basitle?tir
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 55
21 Endi?eli ve kuruntulu olmayan insanlarla arkada? olun Hiç bir ?ey karamsar bir insanın
duygularının bula?ıcı olması kadar etkili değildir Kısa bir süre içinde siz de onun gibi
olabilirsiniz Bu insanlardan uzak durun
22 Eğer i?iniz uzun süre oturmanızı gerektiriyor ise arada bir ayağa kalkıp vücudunuzu
esnetin
23 Eğer sessizliğe ihtiyacınız varsa kulak pamuğu kullanın
24 Uykunuzu alın Eğer zamanında yatma alı?kanlığınız yoksa uyuma vaktinizi hatırlatması için
alarm saatinizi kurun
25 Kaos içinde düzen olu?turun Evinizi ve i?inizi öyle bir ?ekilde organize edin ki neyin nerde
olduğunu bilin E?yalarınızı yerlerine koymayı alı?kanlık haline getirin böylece bir ?eyleri
kaybetmenin stresinden korunmu? olursunuz
26 ?nsanlar stresli olduklarında genelde kısa soluklar alırlar Bu ?ekilde nefes aldığınızda
vücudunuzda ki kullanılmı? hava dı?arı atılamaz, dokular yeterli oksijen alamaz ve kaslarda
gerilme olur Gergin bir an ya?arken soluk alı? veri?inize dikkat edin, eğer mide kaslarınızın
gerildiğini hissederseniz ve kısa kısa yüzeysel soluk aldığınızı fark ederseniz olduğunuz yerde
durup vücudunuzun sakinle?mesini sağlayın Bütün kaslarınızı gev?etin, bir iki defa derin ama
yava? soluk alıp verin
27 Dü?üncelerinizi ve duygularınızı bir günlüğe ya da bir kâğıt parçası üzerine yazmak
(istersiniz sonra atabilirsiniz) olayları daha net olarak görmenizde yardımcı olabilir
28 Rahatlamaya ihtiyacınız olduğunda a?ağıda ki yoga egzersizini deneyin Burnunuzdan derin
bir nefes alırken sekize kadar sayın Sonra dudaklarınızı büzerek içerdeki havayı çok yava? bir
?ekilde verirken 16?ya kadar sayın Dikkatinizi nefesinizin sesine verin ve gerginliğinizin
azalmasını hissedin Bu egzersizi 10 defa tekrarlayın
29 Korktuğunuz olaylara kar?ı kendinizi hazırlayın Örneğin: Topluluk içinde konu?madan
önce, yapacağınız her davranı?ı ve kar?ıla?abileceğiniz her tepkiyi kafanızın içinde ya?amaya
çalı?ın Ne giyeceğinizi dü?ünün, dinleyiciler neye benzeyecekler, ne tür sorular sorulacak ve
bu sorulara nasıl cevap vereceksiniz gibi… Olayı nasıl ya?amak istiyor iseniz o ?ekilde hayal
edin Gerçek konu?ma zamanı geldiğinde, her ?eye hazırlıklı olduğunuzu ve
heyecanlanmadığınızı fark edeceksiniz
30 Yapılması gereken i?lerin huzursuzluğu, yapmanız gereken i?lere engel olmaya ba?lamı? ise
i? ortamınızda ya da üstlendiğiniz görevlerde deği?iklik yapma zamanı gelmi? demektir Belki
deği?iklik tam ihtiyacınız olan çözümdür
31 Konu?un Güvendiğiniz bir arkada?ınız ile sorunları konu?mak daha net sorunlara
bakmanızı sağlar Böylece sorunun çözümü üzerine konsantre olabilirsiniz
32 Gereksiz stresten kurtulmanın bir yolu da içinde ya?adığınız çevreyi ihtiyaçlarınıza ve
arzunuza göre seçmektir (??iniz, eviniz, eğlence yeriniz vb) Eğer masa i?inden nefret
ediyorsanız bütün gün masa ba?ında oturmanızı gerektirecek bir i? teklifini kabul etmeyin Eğer
politika konu?maktan ho?lanmıyorsanız, politika konu?maktan zevk alan insanlarla bir araya
gelmeyin…
33 Günlük ya?amayı öğrenin
34 Her gün gerçekten zevk aldığınız bir ?ey yapın
35 Yaptığınız her i?e bir parça sevgi katın
36 Gerginliğinizi azaltmak için du? ya da banyo alın
37 Bir ba?kası için bir ?eyler yapın
38 Anla?ılmaktan çok anlamaya yoğunla?ın Sevilmekten çok sevmeye yoğunla?ın
39 Görünümünüzü iyile?tirecek deği?iklikler yapın Güzel görünmek kendinizi daha iyi
hissetmenizi sağlar
40 Gününüzü gerçekçi olarak planlayın Bir randevudan diğerine ko?mayın, kendinize
randevular arasında nefes almak için bo?luk bırakın
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 56
41 Daha esnek olun Bazı i?ler mükemmel olmasa da yapılmaya değerdir ve bazıları
mükemmel olmasa da olur
42 Kendi kendinize yönelik negatif konu?malardan kaçının: “Bunu yapmak için çok ya?lıyım”
“Bunu giymek için çok ?i?manım” “Bu insan ile olmak için çok çirkinim” gibi
43 Hafta sonunu temponuzu deği?tirmek için kullanın Eğer haftanız yava? ve tekdüze bir i?
içinde geçiyor ise, hafta sonunu biraz hareket ve macera ile geçirmeye özen gösterin Eğer
hafta içinde pek çok insanla bir aradaysanız ve hızlı bir tempo ile çalı?ıyorsanız, hafta sonunda
huzur ve sakinlik içinde geçirebileceğiniz ortamlar yaratın Eğer i? yerinde ba?arılı olduğunuz
hissine ula?amıyorsanız, hafta sonunda zevkle yapacağınız ve ba?arı ile bitirebileceğiniz bir i?
üzerinde çalı?ın
44 Elinizden geldiğince bu günü ya?amaya çalı?ın Dün ve yarın siz olmadan kendi kendilerine
idare edebilirler
45 Bir seferde bir i? yapın Eğer bir insan ile birlikte iseniz sadece o insan ile zaman geçirin
Ne bir ba?ka i?le ne de bir ba?ka insan ile zamanınızı bölmeyin Eğer bir proje ile me?gul iseniz
sadece projeye konsantre olun ve yapmanız gereken diğer i?leri unutun
46 Her gün kendinize yalnız kalabileceğiniz, sessizlik içinde dinlenebileceğiniz ve sakince
dü?ünebileceğiniz bir zaman yaratın
47 Eğer istemediğiniz bir i? yapmanız gerekiyorsa, günün erken saatlerinde bitirmeye ve
kurtulmaya çalı?ın Böylece günün geri kalanını endi?e ve huzursuzluk içinde geçirmekten
kurtulmu? olursunuz
48 ??leri diğer insanlara yeteneklerine göre dağıtmayı öğrenin
49 Öğle yemeği için ara vermeyi asla unutmayın Masanızdan ya da çalı?tığınız alandan hem
bedensel hem de zihinsel olarak uzakla?mak için kendinize zaman yaratın Hatta 15
dakikalığına bile
50 Durumu daha kötüle?tirebilecek bir ?eyler yapmadan ya da söylemeden önce değil 10 en
az 1000?e kadar sayın
51 ?nsanlara ve olaylara kar?ı affedici olun ?çinde ya?adığımız dünyanın mükemmel olmadığı
gerçeğini kabul edin
52 Dünyaya kar?ı pozitif bakı? açısı ile yakla?ın Birçok insanın elinden gelenin en iyisini
yaptığına inanın
ELEKTR?K NASIL ÇARPIYOR
Sıvılar iyi iletkendirler
?nsanların elektriğe çarpılmaları onun bir iletkeni haline gelmelerinden oluyor Sıvılar iyi
iletkendirler, yani elektriği iyi iletirler Vücudumuzu içi sıvı dolu bir kap olarak dü?ünürsek,
bütün koruma görevi derimize kalıyor O da vücudumuzun her tarafında aynı kalınlıkta değil
Islanınca o da iletkenle?iyor, hele üzerinde bir yara varsa direnci tamamen yok oluyor
Evlerimizde 220 volt ve 50 Herz akım daima vardır Ne kadar ilginçtir ki, bir elektrik akımının
insana en tehlikeli frekans aralığı 50 - 60 Hzdir Elektrik akımını evimizdeki su tesisatına
benzetebiliriz
Suyun basıncı neyse 'Volt'ta odur 'Amper' de suyun miktarının kar?ılığıdır
Elektriğe çarpılmada süre de önemlidir
Süre uzarsa deride yaralar olu?ur ve elektrik bu yaralardan daha çabuk geçer Derimizden
geçen elektrik akımı derhal sinir sistemimizi etkiler Beyindeki nefes alma merkezini felç eder,
kalbin ritmini bozar hatta durmasına neden olur Elektrik çarpmasının sonucu genellikle kalp
durması olduğu için ilk yardım da ona göre yapılmalıdır Elektriğe nereden çarpıldığımız da
önemlidir Elektriğin elden ele veya elden ayağa geçmesi aradaki hayati organlarımıza zarar
verebilir
Elektriğe çarpılınca ?oka girmemizin nedeni kendi elektriğimizdir
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 57
Sinir sistemimizin ürettiği elektrik ile dı?arıdan çarpıldığımız elektrik kar?ıla?ıp iç içe girince
vücudumuzda kasılmalar ve titremeler yaratıyor
Elektrik çarpmasında voltajın değil de akımın ?iddetinin yani amperin önemli olduğu ileri
sürülüyor Bu konuda elektrik mühendisleri ile fizikçiler arasında görü? ayrılığı var Zaten
elektriğin kendisinin de tam bir tanımı yapılmı? veya tek bir tanım üzerinde uzla?ma sağlanmı?
değil
Doğrudan kalbi etkiliyor
Elektriğin öldürücü gücünün voltaj değil de akım miktarı olduğunu öne sürenlere göre akım
doğrudan kalbi etkiliyor Bu dü?ünü?e göre 1 ila 5 miliamper akımın vücutta hissedilme
seviyesi; 10 miliamperde acı ba?lıyor; 100 miliampere gelince sinirler reaksiyon gösteriyor ve
100-300 miliamperde ?ok olu?uyor Tabii bütün bu değerlendirmeler tam bir bilimsel
sınıflandırma değil Yani tuzlu bir suyun içinde iseniz, cereyan tüm vücudunuza birden
değeceğinden mili değil mikroamper seviyesinde bile bir akımdan zarar görebilirsiniz
Sinir sistemi üzerinde hasar bırakabiliyor
Elektriğe çarpılanlar eğer ölmezlerse, genellikle hayatlarının geri kalan kısmını bu olayın izi
kalmadan, problemsiz olarak ya?ayabiliyorlar Ama az miktarda da olsa sinir sistemi üzerinde
hasar bırakabiliyor Elektrikten çarpılıp ?oka girenlere de, kalp ritmini düzenlemek için yine
elektro ?ok uygulanıyor
ORAC NED?R?
Amerika`da Boston Massachusetts`deki Tufts Üniversitesi Ya?lanmaya Kar?ı Beslenme
Ara?tırma Merkezi`ndeki ara?tırmacılar, sebze ve meyvelerin antioksidan kapasitelerini ölçüp
ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity-Serbest Radikalleri Emme Yeteneği) Tablosu adını
verdikleri bir tablo hazırladılar Bu tabloda, serbest radikalleri emme yeteneğine sahip olan ve
vücudu ya?lanmaya, kansere, diğer hastalıklara kar?ı koruma kapasitesi en yüksek olan sebze
ve meyveler yer alıyor Tufts Üniversitesi ara?tırmacıları “Her insan günde en az 3000 ORAC
birimi vitamin ve mineral almalıdır 5000 ORAC birimi ise maksimum koruma sağlar” diyor
ORAC Tablosu
Yapılan ara?tırmalara göre sebze ve meyvelerin 100 gramındaki ORAC değerleri ?öyle:
Kuru erik 5770
Kuru üzüm 2830
Siyah böğürtlen 2036
Kıvırcık salata 1770
Çilek 1540
Erik 949
Brokoli 890
Avokado 782
Portakal 750
Kırmızıbiber 710
Kiraz 670
Kivi 602
Soğan 450
Taze üzüm 446
Mısır 400
Patlıcan 390
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 58
Muz 221
Elma 218
Taze fasulye 201
Domates 189
Kayısı 164
?eftali 158
Armut 134
Karpuz 104
Kereviz 61
Salatalık 54
Antioksidanlar vücudu zehirlerden arındırıyor
Aldığımız besin maddeleri, hücrelerimizde oksijenle birlikte yakılarak enerjiye dönü?ür Ancak
bu yanma i?lemi sırasında ortaya “oksidan” adı verilen moleküller ortaya çıkar Oksidanlar;
kanser, damarlarda yapı bozuklukları ve erken ya?lanmaya sebep olur Bu oksidanlarla sava?ıp
onları etkisiz hale getiren ve vücuttan atılmasını sağlayan kimyasal maddelere “antioksidan”
adı veriliyor
?LG?NÇ DOLANDIRICILIK YÖNTEMLER?
Güvenlik güçlerinin uyarılarına rağmen vatanda?lar, dolandırıcılık olaylarında mağdur olmaya
devam ediyor Her geçen gün kendilerini yenileyen zanlıların, dolandırıcılık yöntemleri duyanları
?a?ırtıyor
Adana Emniyet Müdürlüğü yetkilileri, tüm yurtta mala kar?ı i?lenen asayi? suçlarının arasında
en zekice ve planlı olanlarının hep dolandırıcılık olayları olduğunu vurguladı
Dolandırıcıların yakalanıp cezaevine girdiklerinde bile yöntemlerini geli?tirmeye, tatbik etmeye
devam ettiğini belirten yetkililer, zanlıların kullandıkları yöntemlerin zaman zaman binlerce
olayla kar?ıla?malarına rağmen kendilerini bile hayrete dü?ürdüğünü vurguladı
Dolandırıcıların kullandığı yöntemlerin ba?ında ”falcı/büyücülük”, ”evlilik”, ”tanıma/tavlama”,
”tırnakçılık”, ”pislikçilik”, ”zarfçılık”, ”para üstü”, ”sahte altın” ve ”mevlit okuma” gibi tuzakların
bulunduğu bildirildi
”DOMATESTEN MUSKA”
Zanlıların sıklıkla kullandığı ”falcılık/büyücülük” yönteminde dolandırıcılar genelde MOBESE
kameralarının olmadığı, göçle olu?an, yoğunlukla müstakil evlerin bulunduğu mahalleleri
seçiyor
Özellikle yaz günleri balkonda veya kapı önünde sohbet eden kadınları gören dolandırıcılar,
çe?itli bahanelerle yanlarına gidip, sohbet kurarak evlerine girmeyi ba?arıyor
Kentte son olarak, iki kadın zanlı, kapısının önünde duran NS?nin evine su içme bahanesiyle
girip, kendini titreterek, ”Sizin üzerinizde büyü var Çok ağırla?tım” dedi
”Evde domatesin varsa getir, ona dualar okurum Eğer büyü varsa ortaya çıkar” diyen zanlı,
NS?nin mutfaktan getirdiği domatesi bir mendile sarıp, el çabukluğuyla cebindeki ba?ka
domatesle deği?tirdi Zanlının daha önceden içine yerle?tirdiği muskayı domatesin içinden
çıkarttığını gören NS, zanlının büyünün bozulması için bir bez parçasının içine evdeki tüm
ziynet e?yalarını konulmasını ve kendisine getirilmesi isteğini hemen yerine getirdi
Daha sonra zanlıların isteğiyle odanın kapısını kilitleyerek büyünün bozulması için sokaktan
küçük ta?lar toplamaya çıkan NS, eve döndüğünde büyü bozduğunu iddia eden kadının
altınlarla ortadan kaybolduğunu görünce dolandırıldığını anladı

“YUMURTADAN KIL”
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 59
Bir diğer olayda ise zanlılar, ba?ka bir ev sahibi kadını deği?ik yöntemlerle kandırıp evine
girdikten sonra ”size bir muska yapmı?lar” diyerek kadından yumurta getirmesini istiyor
Dolaptan çıkardığı yumurtayı veren kadın olanları izlerken bir sihirbaz gibi hızlı davranan
zanlılar, içinde kıl yumağı bulunan mendile sardıkları yumurtayı kırıp, ”Bak içinden çıkan
sarılmı? haldeki kıllar senin kısmetinin sarılması anlamına geliyor” diyerek ev sahibini
korkutmayı ba?ardı
Bu sorunu çözmek için evde bulunan tüm altınların getirilmesini isteyen zanlılar, daha sonra
altınları sardıkları mendili ve e?arbı, el çabukluğuyla kendi cebindekilerle deği?tirip ev sahibi
kadına teslim ederek dolandırdı
”BULGAR?STAN’DAN EVL?L?K TEKL?F?”
Son bir yılda geli?en yeni ”evlilik” yöntemli dolandırıcılıkta, zanlılar rastgele telefon numarası
çevirerek orta ya?ın üzerinde, kendilerine inanabilecek ki?ileri belirliyor
Kadın zanlılar, çoğunlukla ”Bulgaristan?a göçmen olarak geldiğini, burada evlendiğini mutsuz
olduğunu, kocasından sürekli dayak yediğini, ayrılmak istediğini, kendisiyle evlenebileceğini”
belirterek ”kurbanları” ile sohbet kuruyor
Zanlılar, mağdurlardan pasaport, gümrük vergisi, rü?vet vermek için paralar istiyor Bir süre
sonra ise ba?ka bir kadın arayarak, Türkiye?ye gelecek arkada?ının gümrükte ya?anan sıkıntı
nedeniyle cezaevine girdiğini, bir kaç bin Avro daha göndermesi gerektiğini söylüyor
Son olarak, e?inden bo?anmı? AD (50), Bulgaristan?da ”evleneceği kadına” 17 bin 500 Avro
gönderdiğini ancak, aylardır kendisine ula?amadığını belirterek, dolandırılmı? olabileceği
?üphesiyle polise ba?vurdu
Adana?da ya?anan farklı bir ”evlendirme vaadiyle dolandırıcılık” olayında ise 65 ya?ındaki NK,
cami ve gittiği vakıf evlerinde, kendini 2 kez hacca gitmi? biri gibi tanıtıp, e?i ölmü? veya
ayrılmı? ya?ıtlarına ”kuzeni ile evlendirebileceğini” söyleyerek, ni?an hazırlığı için para talep
etti NK ?nın bu ?ekilde 15?in üzerinde ki?iyi dolandırdığı tespit edildi
SAHTE ALTIN
Altın çakmak veya takısını ”acil ihtiyaçtan satmak istediğini” belirten zanlılar, vatanda?ları bu
yöntemle kandırıp paralarını alıyor
Özellikle kuyumcuların kapalı olduğu saati seçen zanlılar, caddede kendilerine seçtikleri
mağduru durdurarak, adres sorma bahanesiyle sohbet kuruyor
Çoğunlukla ba?ka ülkeden geldiklerini anlatan zanlılar, ceplerinden çıkardıkları altın
görünümündeki çakmak ve saati, gerçek bedelin neredeyse 10 katı a?ağısında satmak
istediklerini belirtiyor
Vatanda?lar ise ucuza altın çakmak veya takı alacağı dü?üncesiyle kabul ederek, kandırılıyor
PERU PARASINA D?KKAT
Son dönemde artan dolandırıcılık yöntemlerinden birinin de Peru parasıyla vatanda?ların
kandırılması olduğu biliniyor
Dolandırıcılar, kimi zaman ev kiralama bahanesiyle ev sahibini, kimi zaman hayvan alacağını
belirterek besicileri, kimi zaman ise hizmet alımında anla?tığı ki?ileri, dü?ük değerdeki Peru
parasını yüksek değerdeymi? gibi anlatarak kandırıyor
Üzerinde Türk parası bulunmadığını belirten zanlılar, örneğin bin 700 liralık borcu için bin Peru
parası vererek, kar?ılığının 2 bin TL olduğunu söyleyip paranın üstünü Türk lirası olarak
vatanda?lardan alıyor
Bazı zanlılar, benzerliğinden ötürü Peru parasını Avro gibi tanıtarak vatanda?ı dolandırıyor
ZARFÇILIK
Dolandırıcıların gözdeleri arasında yer alan ”zarfçılık” yönteminde zanlılar genellikle bankadan
çıkarken takip ettikleri ya?lı ve saf ki?ileri tercih ediyor
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 60
Mağdurun yanına yakla?an zanlı, ba?ka biri tarafından yere atılan zarfı alarak ”para buldum”
deyip, kendisinin olup olmadığını soruyor, ardından payla?mayı teklif ediyor
Daha sonra vatanda?ı bir kö?eye çeken zanlı paraları pay etmeye çalı?ırken, yanına i?birlikçisi
gelerek ”Param buralarda dü?tü siz gördünüz mü?” diye sorması üzerine birinci zanlı yanındaki
vatanda?tan da onay alarak görmediğini söylüyor ?kinci zanlının ısrar etmesi kar?ısında ise
birinci zanlı vatanda?ın cebindeki paraları alarak ba?ka bir zarfa koyuyor, gerekirse üstünü
arayabileceğini bunun haricinde para olmadığını belirtiyor
Bu arada zanlı vatanda?ın paralarını koyduğu zarfı el çabukluğuyla içi kağıt dolu ba?ka bir
zarfla deği?tiriyor ??birlikçi, sözde para dolu zarfını bulamayıp geri dönerken, zanlı vatanda?a
”bu senin zarfın cebine koy, yerden bulduğumuz zarf da sende kalsın sonra bulu?ur, payla?ırız”
diyerek uzakla?ırken, vatanda? da ”para bulmanın sevinciyle” evine gidiyor ancak kendisine ait
olduğunu sandığı zarftan kağıt deste, yerden bulunan zarfta ise bir birkaç banknota sarılı
kağıtlar olduğunu görünce dolandırıldığını anlıyor
”ASKER ARKADA?IYIM”
Oğlu askerde bulunan aileleri tespit eden zanlı, asker ailesine ziyarette bulunarak ”Ben
askerdeki oğlunuzun arkada?ıyım, yanından geliyorum sizlere selamı var” dedikten sonra
kendisini acındırarak, annesinin öldüğünü, memleketine gideceğini, parasının olmadığını
söyleyip vatanda?ları dolandırıyor
”Tavlama” olarak da adlandırılan bu yöntemin bir türü olarak, zanlı yolda durdurduğu ya?lı
?ahısı ”köyden tanıdığı” olduğuna inandırarak, oğluna borcu olduğunu, bunu ödemek istediğini
ancak, üzerinde bozuk para bulunmadığını söylüyor Vatanda?tan para üstünü pe?in alan zanlı,
önlerinde durdukları binanın ikinci katındaki ofisine çıkacağını söyleyerek, oradan uzakla?ıyor
Vatanda? ise bazen bir kaç saat bekledikten sonra dolandırıldığını anlıyor
”P?SL?KÇ?L?K”
Dolandırıcılar, gözlerine kestirdikleri ki?ilerin, üzerlerinde pislik olduğunu söyleyerek temizleme
bahanesiyle para veya değerli e?yalarını çalıyor
Vatanda?ın üzerine tutkal, çiğnenmi? sakız veya mercimek atarak, temizlemek için yakla?an
zanlı, ?ahsın pantolonunu temizlerken cüzdanını veya cebindeki parasını el çabukluğuyla alıyor
”MEVL?T OKUTMA BAHANES?”
”Mevlit Okutma” yönteminde ise zanlı, tanı?arak güvenini kazandığı vatanda?a babasının
öldüğünü mevlit okutacağını ayrıca, para vereceğini söylüyor Vatanda?ı kandırmayı ba?aran
zanlı, ?ahsın üzerindeki para ve altını da kendisinin vereceği parayla birlikte bir hocaya
götürterek okutacağını söyleyerek alıyor Zanlı bir binaya giriyor ve kaçıyor
”PARA ÜSTÜ”
”Para üstü” yönteminde genelde market veya i? yerlerine birden fazla zanlı giderek, birisi
kasada alı?veri? yaparken diğerleri kasiyerin dikkatini dağıtmaya çalı?ıyor
Elinde 100 veya 200 TL gibi banknot tutan zanlı, bir yandan da kasiyerle sohbet ederek,
kafasını karı?tırmayı ba?arıyor Kasiyer, zanlının uzattığı paraya göre üzerini hazırlayıp
verirken, zanlı parayı verdiğini iddia ederek hızlıca oradan uzakla?ıyor
”TIRNAKÇILIK”
”Tırnakçılık” yöntemi ise son aylarda özellikle ?ran ve Suriye uyruklu ki?iler tarafından sıklıkla
yapılıyor
Yabancı uyruklu zanlılar, üzerinde yüklü miktarda para olduğunu bildikleri, takip ettikleri bir
ki?iyi durdurup Türk parasını tanımadıklarını kendilerine üzerinde varsa göstermelerini istiyor
Genelde zanlının yanında bulunan kadın vatanda?ın dikkatini dağıtırken, parayı alan zanlı
sayarken, el çabukluğuyla desteden iki parmağını kullanarak paraları çekip avucunun içinde
saklıyor
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 61
KARBONATIN MUC?ZELER?
* Evinizdeki halıları süpürseniz de silseniz de zamanla kokmaya ba?lar Halı yıkamacılara
verdiğiniz halı bilin ki, en kötü kimyasal deterjanla, yerlerde araba yıkanır gibi yıkanmaktadır
Oysa kokuyu çıkarmak için ?unu yapabilirsiniz Bir iki avuç karbonatı halının her tarafına serpin
ve 1–2 saat bekledikten sonra elektrik süpürgesi ile iyice süpürün Halınızdaki o kötü kokudan
eser kalmayacaktır
* Buzdolabınızdaki kokuyla ba? edemiyorsunuz Bütün yiyecekleri dı?arı çıkar, sil, süpür, kurula
vs uğra?mak istemiyorsanız bir kâse karbonatı buzdolabının bir kö?esine koyun 4-5 günde bir
karı?tırın Kötü kokuların gittiğini göreceksiniz Ayrıca dolapta sakladığınız meyve sebzeler
üzerinde koruyucu bir etkisi olacaktır karbonatın
* Halı, koltuk, elbise üzerine yağ mı damladı? Panik yapıp, deterjana saldırmayın! Çünkü
deterjan leke olan bölgenin rengini açıp renk dokusunu bozacaktır Bunun yerine yağ lekesinin
üzerine karbonat dökün ve üzerini hafifçe ıslayın 1–2 saat bekledikten sonra silin Yağ
lekesinden eser kalmayacaktır Zira suyla birle?en karbonat yağları söküp atan doğal bir sabun
haline gelir
* Mutfak tezgâhınızın mermerlerini ve fayanslarını limonlu karbonat ile ovun ve durulayın En
güzel temizleyicidir Kimyasal deterjan kalıntısı kalmadığı için üzerine meyve- sebzelerinizi,
ekmeğinizi rahatlıkla koyabilirsiniz
* Kirli lavabolarınız için krem deterjanlar yerine limon ve karbonat kullanın Lavaboya karbonat
döküp limonla ovun Hem kirlerin kaybolduğunu hem de parladığını göreceksiniz
* Ayrıca tıkanan lavabolarınızı açmak için bir su bardağı karbonatı lavaboya dökün Üzerine 1
bardak sirke ilave edip 2 litre kaynar suyu lavaboya bo?altın Tıkanan lavabo açılacaktır
* Dibi tutan tava ve tencerelerinize ak?amdan karbonat döküp, sıcak su ilave edin Sabah
temizlerken zorlanmayacaksınız
* Paslanabilecek e?yalarınızı karbonatla ovarsanız paslanmasını engellemi? olursunuz
* Porselen gibi kararan e?yalarınız varsa limonlu karbonat ile ovun Rengi açılacaktır
* Aynı ?ekilde gümü? e?yalarınızı suyla macun haline getirdiğiniz karbonat ile ovarsanız, rengi
açılıp parlayacaktır
* Elbise dolabınızda rutubet ve küf kokusu varsa ve naftalin kokusunu da sevmiyorsanız
dolabınızı bir kö?esinde ağzı açık ?ekilde kavanozda karbonat bulundurun
* Banyo du?a kabin camlarını karbonat ile silip durulayın Du? alırken daha rahat nefes
alacaksınız
* Banyo terlikleriniz ister tahta ister plastik olsun üzerine karbonat dökün ve öyle du? alın
Hem terlikleriniz hem de ayaklarınız rahat edecek Bu yolla tahta takunyalarınızın ömrü
uzayacağı gibi kimyasal temizleyiciler, cildinizden uzak tutmu? olacaksınız
* Çama?ır makinesinde kullandığınız deterjan miktarını yarı yarıya azaltıp gerisini karbonat ile
tamamlayın Çama?ırlarınız daha temiz ve kimyasal artıklardan uzak kalmı? olacaktır
Sonuç olarak; sirke, limon ve karbonat evinizde sadece mideniz için değil her türlü temizlikte
ve pratikte kullanabileceğiniz doğal ürünlerdir Mümkün olduğunca bu ürünleri kullanmaya
özen göstermeniz; hem çocuklarınızın ve sizin sağlığınız için hem de ya?anabilir, nefes alan bir
ev açısından önemlidir
AĞIZ VE D?? BAKIMINDA 30 HATA
Di? bakımıyla ilgili doğru bildiğimiz yanlı?lar, yanlı? bildiğimiz doğrular…
Ağız ve di? sağlığı konusunda farkında olmadan yaptığımız hatalar, kimi zaman telafisi çok güç
sonuçlar doğurabiliyor Buna rağmen, toplumumuzda her konuda olduğu gibi di? bakımı
konusunda da kulaktan dolma bilgilerle hareket etmek oldukça yaygın
Beyazlatmak isterken ba?vurulan yanlı? yöntemler nedeniyle sağlıklı di?ler kaybedilebildiği gibi,
söz gelimi "ağız kokusu herkeste olur" tarzında yanlı? bir bilgi yüzünden tedavi edilebilecek bu
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 62
sorundan kurtulmak akla bile getirilmez Oysa ağız kokusu; çürük di?, di? eti hastalığı, sindirim
sistemi ile ilgili rahatsızlıklar, sinüzit yahut üst solunum yolu enfeksiyonlarından
kaynaklanabilen bir ağız problemidir ve ki?inin sosyal ya?am kalitesini dü?üren bir etkendir
Çocuklarda süt di?inin erken çekimi, yeni sürecek olan daimi di?lerde çapra?ıklığa ve çene
kemiği geli?iminde bozulmalara neden olacağı için, bu di?lere dolgu yapılması gerekirken, di?
bakımı konusunda yeterli bir bilince sahip olmayan ebeveynler, nasıl olsa yeni di? gelecek diye
çocuklarına dolgu yaptırmaya yana?mazlar Bu saydıklarımız, ağız ve di? bakımı konusunda
yapılan onca yanlı?tan sadece birkaçı
Di? Hekimi Protez Uzmanı Çağda? Kı?laoğlu, ağız ve di? bakımında doğru bildiğimiz yanlı?lar ya
da yanlı? bildiğimiz doğruları ?öyle sıraladı:
1- Sert di? fırçası daha iyi temizler (YANLI?)
Di?leri iyi fırçalamak; fırçanın sertliğiyle değil, fırçalama tekniğiyle ilgilidir Genellikle orta
sertlikte di? fırçaların kullanılması uygundur Çok sert fırçalar, di?leri a?ındırabilir
2- Bastırarak fırçalamak daha iyi temizler (YANLI?)
Bastırarak fırçalamak; di?leri temizlemek yerine, "fırça çürüğü" dediğimiz a?ınmalara neden
olur Di?lerin mine tabakası a?ındığı için, alttaki sarı tabaka ortaya çıkar ve di?ler daha sarı
gözükür Ayrıca sert fırçalamak, di?lerde hassasiyete ve di? eti çekilmesine neden olur
3- Beyazlatıcılı di? macunları di?lere zarar verir, zamanla a?ındırmalara sebep olur
(DOĞRU)
Di? beyazla?tırıcı olarak piyasada satılan macunlar aslında di?leri beyazlatmaz Ayrıca antitartar
veya sigara içenlere yönelik üretilen di? macunlarında da yoğun miktarda a?ındırıcı maddeler
olduğu için uzun süreli kullanımda di? minesine kalıcı zararlar verebiliyor
4- Karbonat ve tuzla fırçalamak di?leri beyazlatmaz (DOĞRU)
Karbonat ve tuz, iri granüllü maddeler olduğu için di?in mine tabakalarını çizer ve a?ındırır
Bunun sonucunda di?ler parlaklığını kaybeder ve yiyip içtiğimiz besinlerle, di?ler daha kısa
zamanda doğal rengini kaybeder
5- Di? macununu fazla kullanmak di?leri çizer (YANLI?)
Di?lerin mine tabakasının çizilmesi; macunun fazla kullanılmasıyla ilgili değil, kullanılan
macunun granüllerinin büyük olmasıyla ilgilidir O yüzden granülleri büyük olan macunların
uzun süreli kullanımından kaçınılmalı Fırçanın üzerine konulan macunun miktarı ise "mercimek
tanesi" büyüklüğünde olmalı
6- Di?ler, macun ve fırça ıslatılarak fırçalanmalı (YANLI?)
Di? fırçası, fırçalamaya ba?lamadan önce ıslatılmamalıdır Çünkü fırça kılları ıslatılınca, sertliğini
kaybeder Macunun köpürmesi için de yeterli sıvı ağızda mevcuttur
7-Di?ler kahvaltıdan önce fırçalanır (YANLI?)
Di?ler günde en az iki kez, kahvaltı ettikten sonra ve yatmadan önce fırçalanmalı Di?ler
fırçalandıktan sonra, dilin üst yüzeyi de yumu?akça dili tahri? etmeden fırçalanmalı
8-Estetik di? doğu?tan olur, çarpık di?ten kurtulu? yok (YANLI?)
Di?te ?ekil bozukluğunu düzeltme, di?ler ağızda mevcut olduğu sürece her ya?ta uygulanabilir
Ortodontik tedavi ya da porselen kaplama (lamina) sayesinde; di?ler mevcutsa, her ya?ta
düzeltme yapılarak, güzel görünen di?lere sahip olunabilir
9- ?mplant çene kemiğine en uygun ?ekilde seçilir ve uzman hekim yaparsa dü?me
riski yüzde 1 oranına kadar dü?er (DOĞRU)
10- Bütün di?leri çekip yerine implant yerle?tirilebilinir (YANLI?)
?mplant'ı, eksik olan di?lerin yerine çene kemiğine yerle?tirilen yapay di? kökleri olarak
tanımlayabiliriz ?mplant uygulaması sadece, yara iyile?mesini etkileyen bir sistemik hastalık ile
kontrol altında olmayan kalp ve ?eker hastalığı söz konusu ise yapılmaz
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 63
11- Di?leri çama?ır suyu gibi temizlik ürünleri ile fırçalamak di?leri asla beyazlatmaz,
çok sağlıksızdır (DOĞRU)
Di? beyazlatma i?lemi, mutlaka bir di? hekiminden profesyonel yardım alınarak yapılmalıdır
Kulaktan dolma bilgilerle di? beyazlatmaya çalı?mak son derece yanlı?tır
12- Beyazlatma (bleaching) di?leri daha da sarartır (YANLI?)
Beyazlatma i?lemi, normal di? rengini daha da açmak için yapılır Beyazlatmanın ilk yapıldığı
dönemlerde kahve, çay ve sigara gibi di?leri renklendirecek etkenlerden uzak durmak gerekir
Beyazlatmayı yapacak hekimin tavsiyelerine uyulursa, beyazlatmanın hiçbir yan etkisi yoktur
13- Di? ta?ı temizliği di?in minesine zarar verir (YANLI?)
Di? ta?ı temizliği, uzman bir hekim tarafından doğru uygulandığı takdirde minenin
zedelenmesine neden olmaz Çünkü di? ta?ı temizliği i?leminde di? dokusuna zarar verilmeden,
di? yüzeyine ait olmayan olu?umlar (plak, di? ta?ı) uzakla?tırılır
14- Di? ta?ları temizlendikten sonra daha çok di? ta?ı olu?ur (YANLI?)
Di?leri düzenli ve doğru fırçalamak di? ta?ı olu?umunu engeller Altı ayda bir di? hekimi
kontrolü sayesinde, iyi fırçalayamadığımız alanlarda olu?an di? ta?ları, hekim tarafından
temizlenmi? olur Bunun da di?e hiçbir zararı yoktur
15- Ağız kokusu herkeste olur ve geçmez (YANLI?)
Ağız kokusu; çürük di?, di? eti hastalığı, sindirim sistemi ile ilgili rahatsızlıklar, sinüzit yahut üst
solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanabilir Bu hastalıkların tedavisi sonucunda ağız
kokusu önlenebilir
16- Di? röntgeni doğada alınan radyasyondan daha azdır (DOĞRU)
Di? röntgenleriyle alınan radyasyon oldukça azdır Bu radyasyon doğada alınan radyasyondan
daha azdır
17- Hareketli protezler çama?ır suyuna konursa beyazlar (YANLI?)
Hareketli protezleri çama?ır suyuna koymak zararlıdır Çama?ır suyu, protezin kırılganlığını
artırır, ömrünü azaltır Protezler için özel temizleme tabletleri vardır ve onlar kullanılmalıdır
18- Çekilen 20 ya? di?inin yerine di? yaptırmaya gerek yoktur (DOĞRU)
20 ya? di?i çekildiyse, yerine protez di? yaptırmak gerekmez
19- Di? fırçalarken di? etlerinin kanaması iyidir (YANLI?)
Di? fırçalarken görülen kanamalar, di? eti iltihabının belirtilerinden biridir Vakit geçirmeden bir
di? hekimine ba?vurmak gerekir Di? etlerinin, kanamadan dolayı fırçalanmaması sonucu,
mevcut iltihabi durum ?iddetlenecektir Hastalar kanama olan bölgeyi daha iyi fırçalamalı ve di?
hekimine tedavi için ba?vurmalı
20- Di? ağrıyınca di?in üzerine aspirin, tütün, kolonya, rakı ve tuz koymak ağrıyı
keser (YANLI?)
Alkol ve alkol içerikli maddelerin di? ve di?eti bölgesine uygulanması sonucu di?etlerinde "alkolaspirin
yanığı" denilen komplikasyonlara neden olur Di?lerin üzerine uygulanan diğer
maddelerin (tütün, tuz gibi) de ağrı kesici özellikleri yoktur Ağrı, ancak mevcut sorun
giderildiğinde ortadan kalkar
21- Çekim için kullanılan lokal anestezikler morfindir ve bağımlılık yapar (YANLI?)
Di? hekimliğinde kullanılan lokal anestezik maddeler morfin içerikli değildir ve alı?kanlık
yapmaz Morfin, tıp alanında sınırlı vakalarda kullanılan bir ilaçtır
22- Anestezi yurtdı?ından gelen morfinle yapılırsa ağrımaz (YANLI?)
Günümüzdeki lokal anestezik maddeler belli standartlarda üretilmi?tir Avrupa malı olmasına
gerek yoktur
Toplayan: Cem Sezer ARSIV-1DOC / 64
23- Erkek ya da bayan di? hekimleri arasında bir fark yoktur Erkek daha iyi di? çeker
diye bir durum yoktur (DOĞRU)
24- Süt di?leri daimi di?lere sürme rehberliği yapar, zamanından önce di?ler
çekilmez Süt di?leri dü?ecek de olsa dolgu yapılmalıdır (DOĞRU)
Süt di?inin erken çekimi, alttan gelen daimi di?lerde çapra?ıklığa ve çene kemiği geli?iminde
bozulmalara neden olur Bu nedenle dü?ecek de olsa dolgu yapılmalıdır
25- Hamilelikte di?ten kalsiyum çekildiğinden, di?etleri kanar (YANLI?)
Hamilelik dönemindeki di? eti kanaması, di?ten kalsiyum çekilmesi nedeniyle olmaz
Kanamanın nedeni, ağız bakımının yeterli sağlanmaması halinde hamilelikteki hormonal
deği?iklikler sonucu di?eti iltihabının olu?ması veya mevcut di?eti iltihabının ?iddetlenmesidir
26- Her hamilelik bir di? götürür (YANLI?)
Her hamilelikte di? kaybının gerçekle?mesi söz konusu değildir Ağız bakımının tam olarak
sağlanamaması, tedavi edilemeyen çürüklerin varlığı ve di? eti hastalıklarının ilerlemesi
durumunda di? kayıpları görülür
27- Hamilelikte di? tedavisi bebeğe zarar verir (YANLI?)
Aciliyet gerektiren di? tedavileri, hamileliğin her döneminde yapılabilir
28- Çürük di? çekildikten sonra pis kan akıtılmalıdır, çekilen di?in yerini kanatmak
iyidir (YANLI?)
Di? çekiminden sonra, çekim bo?luğuna hastanın yaptığı müdahaleler sonucu bölgenin sürekli
kanatılması ya da pıhtının uzakla?tırılması, di? çekimi yapılan yerin iltihaplanmasına neden
olur Olu?an pıhtı korunmalıdır
29- Di? teli sadece çocuklarda değil yeti?kinlerde de kullanılır (DOĞRU)
Ortodonti (tel tedavisi) alanındaki son geli?meler sayesinde; tel tedavisi sadece çocuklara
değil, eri?kin hastalar için de uygulanabilir
30- Ağrıyan di?i çektirip kurtulmak çözüm değildir Di?i tedavi ederek mümkün
olduğunca ağızda tutmak gerekir (DOĞRU)
Çürük di? için mümkün olan her türlü tedavi uygulanmalı Çünkü ne fonksiyon, ne de estetik
yönünden hiçbir protez kendi di?inizden daha iyi olamaz
YASAKLANMI? BU ?LAÇLARI ?ÇMEY?N LÜTFEN
ABD'de yasaklanan ilaçlar ile ilgili Yapı Kredi Bankası sağlık i?leri bölüm ba?kanlığı tüm YKB
personeline bir duyuru yapmı?tır Buna göre, zararlı yan etkileri olabileceği belirtilen ve
kullanılmamasının uygun olacağı görü?ü bildirilen ilaçlar a?ağıda listelenmektedir Sağlıklı
günler dileğiyle bilgilerinize Sunarım
- AFER?N CAPSUL
- AFER?N TABLET
- ALFAROL TABLET
- APEX CAPSUL
- BABYRHYNOL SÜSPANS?YON
- CONTEX CAPSUL
- CORSAL CAPSUL
- EKORINOL ?URUP
- FORZA TABLET
- GERAKON TABLET

- KATAR?N CAPSUL
- KONGEST TABLET
- THERAFLU TABLET
- TRIAMINIC DAMLA
- TRIAMINIC TABLET
- TUSEPTIL ?URUP
Ç?FT YÖNLÜ AYNALAR
Son yıllarda özellikle Amerika'da, Avrupa?da ve artık ülkemizde de yaygınla?an çift yönlü ayna
kullanımı hakkında bir uyarıdır!
Kaldığınız otelin odasında, mağazalarda girdiğiniz soyunma kabininde bulunan ayna acaba
sıradan ve normal bir ayna mı, yoksa diğer taraftan birinin sizi izlediği çift yönlü bir ayna mı?
Bunu anlamanın basit ve pratik bir yolu var;
Parmağınızı tırnağınız Ayna yüzeyine gelecek ?ekilde aynaya dokundurun
Eğer tırnağınız ile tırnağınızın aynadaki yansıması arasında bir bo?luk varsa sorun yok
demektir Kar?ınızdaki normal bir ayna
Eğer tırnağınız ile tırnağınızın aynadaki yansıması arasında bir bo?luk YOKSA, yani tırnağınız ve
aynadaki görüntüsü doğrudan birbirine temas ediyorsa dikkat! ?ZLEN?YORSUNUZ!
AKILLI ELEKTR?K SAYAÇLARI HAKKINDA
Elektrik zamları tasarrufu yeniden gündeme ta?ırken, tüketicilerin bu amaçla aldıkları
sayaçlarla ilgili önemli bir hususu ihmal ettikleri ortaya çıktı
Elektriği ucuza tüketmek isteyen bazı abonelerin sadece sayaçlarını deği?tirmekle yetindikleri
belirlendi Oysa akıllı sayaçların sağladığı ucuzluktan faydalanmak için ilgili yerlere
ba?vurulması ve tarifenin deği?tirilmesi gerekiyor Aksi takdirde dağıtım ?irketi normal fiyattan
ücretlendirme yapmaya devam ettiği için sayaç deği?se bile fatura deği?miyor
Elektronik sayaçlar,
0600 - 1700
1700 - 2200
2200 - 0600
saatleri arası olmak üzere 3 zamanlı tarife ile çalı?ıyor En ucuz tarife 2200-0600 saatleri
arasında i?liyor Bu durumdan haberi olmayan vatanda?lar ise, "Akıllı sayaç taktım, elektriği
ucuz kullanıyorum" yanılgısı içerisinde, elektriği pahalı kullanmaya devam ediyor Yavuz Okur,
2,5 yıl önce elektrik sayacını akıllı sayaçla deği?tirdiği halde, tarifeli sisteme geçemediğini yeni
fark edenlerden Bu konunun tüketiciye daha iyi anlatılması gerektiğini vurgularken, "Sayacı
deği?tirdim ama ba?vurup tarife seçmem gerektiğini bilmiyordum Öğrenince dilekçeyle
ba?vurdum, gece tarifesini seçtim ?imdi faturam neredeyse yarı yarıya dü?tü" diyor
Türkiye'nin 2000 yılından itibaren girdiği enerji darboğazından en az zararla çıkması için bir
formül olarak geli?tirilen ve özellikle elektrikli ev aletlerinin, i?yerlerinin kapalı olduğu gece ve
hafta sonlarında çalı?tırılmasını öngören yönetmelik çe?itli dönemlerde deği?ikliğe uğrasa da
i?levini sürdürüyor Yönetmeliğin en önemli ayaklarından birini de gece ve gündüz elektrik
tüketimini ayırt etmeye yarayan akıllı sayaç uygulaması olu?turuyor Çift tarife gereği kayıt
altına alınan akıllı sayaçlı aboneler, elektrikli ev aletlerini gece kullanmaları durumunda daha az
fatura ödüyor Ancak bazı vatanda?ların eski sayaçlarını haber vermeden akıllı sayaçlarla
deği?tirdikleri, birçoğunun da sayaçlarını deği?tirmelerine rağmen tarife deği?ikliği
ba?vurusunda bulunmadıkları için indirimlerden faydalanamadığı ortaya çıktı

Uludağ Elektrik Dağıtım ?irketi Bursa ?l Müdür Yardımcısı Mesut Efe, sayacını deği?tirdiği halde
akıllı tarifeyi kullanmayan çok sayıda abone bulunduğunu belirtiyor Bursa'daki 1 milyon 117
bin elektrik abonesinden sadece yüzde 10'unun akıllı sayaç taktırdığı biliniyor Eski sayaçlarını
akıllı sayaçlarla deği?tiren abonelerin indirimli tarifeden faydalanabilmesi için mutlaka bağlı
bulundukları elektrik idaresine bir dilekçe ile ba?vurmaları gerekiyor Efe, dilekçeyle ba?vuruda
bulunulması gerektiği halde sayaç taktıran abonelerin büyük çoğunluğunun, indirimli
tarifelerden nasıl yararlanacağını bilmediğini ifade ediyor
Gece tarifesi faturayı yarı yarıya dü?ürüyor
Akıllı sayaçların diğer sayaçlara göre iki farkı bulunuyor
1- Elektronik ekrana sahip olması
2- Günün farklı saatlerinde ne kadar elektrik enerjisi kullanıldığını rapor etmesi
Analog saatlerde tüketilen elektrik bir zaman ayrımına tabi tutulmaksızın toplam bir değer
olarak faturada belirtiliyor Oysa akıllı sayaç, faturayı sabah, ak?am ve gece saatleri olmak
üzere tüketimi üç a?amaya ayrılmı? olarak gösteriyor
Mesut Efe'nin verdiği bilgiye göre akıllı sayaç tarifeleri elektrik faturasını yarı yarıya
dü?ürebiliyor Örneğin elektrik faturası 85 TL gelen bir ev abonesi, akıllı sayaçla birlikte tarifeli
sisteme geçtiğinde, elektriği en ucuz tarife zamanı olan 2200-0600 arasında tüketirse
ödeyeceği tutar 45 TL'ye dü?üyor Eğer tüketimini 0600-1700 arasında gerçekle?tirirse tutar
80 TL'ye iniyor Ancak elektrik en pahalı zaman dilimi olan 1700-2200 saatleri arasında
kullanılırsa fatura 130 TL'ye yükseliyor Efe, abonelere kendilerine en uygun tarifeyi seçmeleri
önerisinde bulunarak, özellikle çama?ır makinesi, ütü, bula?ık makinesi gibi elektriği fazla
tüketen aletlerin 2200'den sonra kullanılması durumunda elektrik faturasının yarı yarıya
dü?ürülebileceğini aktarıyor