Doğu Anadolu Bölgesi

Batıdan doğuya gittikçe genişleyen Türkiye’nin doğusunda ülke topraklarının !’ini kaplayan en geniş bölgemizidir

DAĞLARI: Doğu Anadolu Bölgesi’nde dağlar 3 sıra halinde uzanır Doğu Anadolu’nun güneyinde; Güneydoğu Toroslar ile Buzul Dağları ortasında Mercan, Karasu, Munzur ve Palandöken dağları, Kuzeyde ise Çimen, Kop, Allahüekber ve Yalnızçam dağları uzanır
Ağrı, Tendürek, Süphan ve Nemrut dağları ise volkanik bir yapıya sahiptir

OVALARI: Elbistan , Malatya Elazığ, Bingöl, Muş, Erzurum, Erzincan, Tercan, Kağızman, Pasinler ve Iğdır ovaları bulunur

PLATOLARI: Doğu Anadolu Bölgesinin kuzeydoğusunda kalın lav örtüsüyle kaplı olan Erzurum, Kars ve Ardahan Platoları yer alır

AKARSULARI: Doğu Anadolu ülkemizin en geniş akarsu havzalarına sahip bölgelerinden biridir Fırat, Dicle, Aras ve Kura nehirleri bölgenin akarsularıdır Bu akarsuların yatak eğimleri fazla olduğu için enerji potansiyelleri fazladır

GÖLLERİ: Van, Erçek, Hazar, Çıldır ve Nazik Gölleridir Yurdumuzun en büyük gölü Van Gölü bu bölgededir Sularını dışarıya akıtamadığı için kapalı havza konumundadır

İKLİMİ: Doğu Anadolu Bölgesinin denizde uzak ortalama yükseltinin fazla olması nedeniyle karasal iklim etkilidir
Bölgenin Elazığ, Malatya ve Iğdır gibi alçak ovalarında ise ılıman iklim koşulları etkilidir

BİTKİ ÖRTÜSÜ: Bölgenin bitki örtüsü bozkırdır Ormanlar daha çok yüksek yerlerde bulunur
Doğu Anadolu Bölgesinin kuzey doğusunda yani Erzurum- Kars yöresinde Sürekli yeşil kalan uzun boylu otların bulunduğu alpin çayırı vardır

NÜFUS VE YERLEŞME: Nüfus yoğunluğunun en az olduğu bölgedir Bölgede nüfusun en az olduğu yerler; Hakkari, Bingöl ve Tunceli’dir Elazığ ve Malatya gibi illerde nüfus yoğunluğu fazladır

TARIM VE HAYVANCILIK: Bölgede ekili-dikili alanlar azdır Özellikle Malatya, Elazığ ve Elbistan ovalarında buğday, arpa, şeker pancarı, tütün ve pamuk yetiştirilir
Halkın geçim kaynaklarının başında hayvancılık gelir Erzurum ve Kars yöresinde yaz yağışlarının görülmesi ve alpin çayırı olmasından dolayı büyükbaş hayvancılık gelişmiştir

YER ALTI KAYNAKLARI: Bölge yer altı kaynakları bakımından zengindir Demir, krom, bakır, linyit, oltu taşı, çinko ve kaya tuzu önemli yer altı kaynaklarıdır

SANAYİ: Sanayi yeterince gelişmemiştir Sanayi Malatya, Elazığ ve Erzurum gibi şehirlerde yoğunlaşmıştır Şeker, yem fabrikaları, et kombinaları, süt fabrikaları, dokuma, çimento ve krom fabrikaları önemli sanayi tesisleridir

TURİSTİK YERLER: İshakpaşa Sarayı (Doğu Beyazıt), Ani Kalesi, Van gölü



İSHAKPAŞA SARAYI



ANİ KALESİ



VAN GÖLÜ


Doğu Anadolu Bölgesi’nin genel özellikleri:
1 Bölge en büyük yüzölçüme, en fazla yükseltiye ve en engebeli yapıya sahip olan bölgedir
2 Cilo ve Ağrı dağlarında Türkiye'nin en büyük bu¬zulları bulunur
3 Türkiye'nin en yüksek dağı (Ağrı) ve en büyük gölü (Van Gölü) buradadır
4 Hayvancılık tarımın önündedir ve en fazla bü¬ yükbaş hayvan bu bölgede yetiştirilir
5 Maden bakımından ve hidroelektrik potansiyeli bakımından Türkiye'de 1 sıradadır
6 Nüfus yoğunluğu en az olan bölgemizdir
7 En uzun kışlar ve en kısa yazlar bu bölgede ya¬şanır
8 Suyu en bol akarsular (Fırat ve Dicle) bu bölge¬dedir
9 En düşük sıcaklıklar burada ölçülmüştür En faz¬la yıllık sıcaklık farkı bu bölgemizde görülür
10 En fazla kar yağışı ve en fazla don olayı bu böl¬gemizde görülür
11 Yeraltı kaynakları bakımından en zengin böl¬gemizdir
12 Günlük ve yıllık sıcaklık farkının en fazla olduğu bölgedir
13 Yıllık yağış miktarı 600 mm civarındadır En faz¬la yağış ilkbahar ve yaz aylarında görülür
14 Yıllık sıcaklık ortalaması 5 – 8°C,
En sıcak ay ortalaması: 20 - 23°C
En soğuk ay ortalaması: - 5 , - 7°C dir

Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir Anadolu topraklarındaki konumunda doğuda yer alması nedeniyle Birinci Coğrafya Kongresi tarafından 1941 yılında böyle isimlendirilmiştir

Bölgenin en belirgin özelliği ortalama yükseltisinin fazla ve engebeli olmasıdır, Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri içerisinde en büyük alana sahip olanıdır

Doğu Anadolu Bölgesi İlleri

* Ağrı
* Ardahan
* Bingöl
* Bitlis
* Elazığ
* Erzincan
* Erzurum
* Hakkari
* Iğdır
* Kars
* Malatya
* Muş
* Şırnak
* Tunceli
* Van


Yeryüzü Şekilleri

Ortalama yükseltisi yaklaşık 2200 m olan Doğu Anadolu Bölgesinin belli başlı yüzey şekillerini sıradağlar, geniş platolar ve ovalar oluşturur

Bölgenin sıradağları kuzey güney doğrultusunda üç sıra halinde dizilirler Bölgenin kuzeyinde Çimen, Kop, Yalnızçam dağları; ortasında Munzur, Karasu, Aras dağları, güneyinde ise Güneydoğu Toroslar, Bitlis, Hakkari, ve Buzul (Cilo) dağları sıralanırlar Ayrıca bölgede Nemrut, Süphan, Tendürek ve Ağrı volkanik dağları bulunur

Bölgede dağlardan sonra en fazla yer kaplayan yeryüzü şekli platolardır Bölgedeki en büyük plato Erzurum-Kars Platosudur

Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü bu bölgededir Bölgedeki diğer büyük göller Hazar, Balık, Bulanık, Nazik, Çıldır ve Erçek gölleridir

Yükselti ve eğimin getirdiği avantaj nedeniyle akarsular hidroelektrik potansiyeli açısından güçlüdür Bölgenin başlıca akarsuları Fırat, Dicle, Aras, Kura ve Zap akarsularıdır

Bölgede Divriği, Erzincan, Erzurum, Horasan, Kağızman, ve Iğdır çöküntü hendekleriyle birlikte Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş ovaları ve Türkiye'nin ikinci büyük kapalı havzası olan Van Gölü Havzası bulunur

İklim

Denizlere uzak olması ve yükseltisinin fazla olması nedeniyle Doğu Anadolu Bölgesinde karasal iklim etkilidir Kışlar çok soğuk ve kar yağışlı; yazlar yükseklerde serin alçak yerlerde sıcak geçer Kış mevsimi uzun ve yaz mevsimi çok kısadır

Yıllık sıcaklık farkının en çok olduğu bölge olan Doğu Anadolu Bölgesinde yaz sıcaklık ortalaması yaklaşık 20°C'dır

Bitki Örtüsü

Bölgenin havzalarında ve ovalarında bozkırlar yaygındır Dağ çayırları, meşe ve sarıçam ormanları dağların genel bitki örtüsüdür Türkiye ormanlarının %11'ine sahip olan bölge, orman alanları bakımından 5 sıradadır

Nüfus

Türkiye'nin nüfus yoğunluğu en az olan bölgesidir (kilometrekarede 36 kişi) Bunda bölgenin yüzölçümünün büyük olması başlıca etkendir 2000 yılındaki nüfus sayımına göre bölgenin nüfusu 6 milyon 100 bin kişi civarındadır

Diğer bölgelere göçün fazla yaşandığı bölge olan Doğu Anadolu Bölgesinde kırsal nüfus kent nüfusundan fazladır