Chambord Şatosu...

Chambord Sarayı

Chambord Şatosu ya da Chambord Sarayı , (Fransızca: Château de Chambord) Loire bölgesinin en büyük şatosudur Blois şehrinin 15 kilometre doğusunda bulunmaktadır 16 yüzyılın 2 yarısında Kral I François’ın av köşkü olarak inşa ettirdiği saray Loire saraylarının en görkemlisidir


Sarayin havadan görüntüsü

Tarihi

16 ve 17 yüzyıl

İtalya’da ortaya çıkan, ardından tüm Avrupa’ya yayılan Renaissance sanatı Kral I François döneminde Loire bölgesinde hayat bulmuş ve yine bu dönemde sayısız mimari eseri arkasında bırakarak bölgenin bugünkü kimliğine kavuşmasında en büyük paya sahip olmuştur

Kral I François 1519 yılında sarayın inşaatına başladığında henüz 25 yaşında idi O dönemde 5 büyük güç Avrupa’nın hâkimiyeti için kıyasıya savas veriyordu Fransa, Papa’nın ülkesi İtalya, İngiltere, Osmanlı imparatorluğu ve V Karls İmparatorluğu arasındaki dostluklar, kuruldugu hızla tekrar bozuluyordu 1515 yılında tekrar tahta çıkan I Francios, kendinden once tahtta olan XII Luios’in elinde tutmayı ba?aramadığı italyan provinzi Milan’ı tekrar fethetti Kral I François bu fetih sırasında italyan Renaissance mimarisinden çok etkilenmi?ti ?lkesine döndükten dört yıl sonra sarayın inşaatını başlattı

Saray I François’ın en masraflı projesi olmu?tur Mimari açıdan abartılı sayılabilecek saray hiçbir fransız hükümdarının sürekli kalabildiği bir saray olamamıştır I François sarayda sadece 72 gün kalabilmiştir ve sarayın tamamlanmasına ?ahit olamadı Fransa Kralı XIV Louis le Roi-Soleil (Güneş Kral) sarayi sıklıkla gösterişli partileri için kullanmıştır Yine onun döneminde Moliere 'in Kibarlık Budalası oyunun ilk temsili bu sarayda yapılmıştır

Versay Sarayı nın aksine Chambord Sarayı sürekli olarak mobilyalı değildi Av ya da kutlama yapılacağı zaman kraliyet depolarından mobilyalar saraya götürülürdü

18 yüzyıl

1725 ve 1733 yılları arasında sarayı sürgündeki Polonya kralı, aynı zamanda Fransa kralı XV Louis’nin kayınpederi olan Stanislaus I Leszczy?ski kullanmıştır Sarayı daha sonra 1748 yılından 1750’ deki ölümüne kadar olan süreçte fransız komutan saksonyalı mareşal Moritz kullanmıştır

Askerleri tarafından da çok sevilen komutan bir av meraklısıydı 1738’de Saksonya elektöründen 100 adet ceylan yollamasını rica etmişti Hamburg’dan gemi ile Paris’e gönderilen ceylanlar sarayın avlanmak amaçlı 5433 hektarlık duvarlarla çevrili av alanına konulmuştu

Chambord Sarayı Fransız Devrimi sırasında yağmalanmıştır

19 yüzyıl ve sonrası

Şair Gustave Flaubert 19 yüzyılda sarayın odalarını dolaşırken, onun tuhaf kaderi üzerine derin düşüncelere dalmıştı: “Sanki kimse ona sahip olmasın, elinde tutmasın diye herşey yapılmış Sanki hiç kullanılmamış gibi, ihtiyaç duyulandan çok daha büyük gibi gözüküyor herşey Ziyaretçilerin duvarlarına bir kez dahi ismini yazmadığı terkedilmiş bir otel gibi“

Napoléon sarayı 19 yüzyılın başlarında Louis-Alexandre Berthier e teslim etti 1870 ve 1871 yılları arasındakı Alman-Fransız savaşı sırasında saray askeri hastane olarak kullanıldı Ikinci dünya savaşı esnasında ise Louvre müzesi kolleksiyonunun bir kismi buraya taşınmıştı Güvenlik amaçlı getirilen eserler arasında Mona Lisa ve Venus de Milo’da vardı

Saray Schwerin Sarayı’na model olmuştur Loire sarayları arasında en büyüğü ve en meşhurudur Saray ziyarete açıktır

Sarayın Mimarisi

Mimari Özellikleri


Sarayın Planı

Chambord Sarayı’nın mimari bilinmemektedir Leonardo da Vinci yada Domenico Cortona’nun planını çizdiğine dair tahminlerde henüz kesinlik kazanamamıştır Sarayın inşaasına 1519’da başlanmış, 1539 yılında finansal sorunlardan dolayı ara verilmiştir İnşaat çalışmaları çok uğraştırıcı ve masrafli olmuştur Saray 5 metre uzunluğundaki tahta kazıkların üzerinde, bataklık bir alanda inşa edilmiştir

Sarayın temel çalışmalarında 1800 işçi çalışmıştır Duvarların örülmesi 15 yıl sürmüştür Saray 156 metre uzunlu?unda, 56 metre yüksekli?indedir Sarayın 6 yüksek kulesi, 426 odası, 365 zarif bacası ve 77 adet merdiveni mevcuttur İnşaatı toplam 25 yıl sürmüş, eklemeleri ve düzeltmeleri ile bu süre daha da uzundur

Üst üste iki sarmal olarak inşa edilen merdiven


Sarayin panoramik görüntüsü

Sarayın mimâri konsepti bir yandan ortaçağ kalelerinin mimari özelliklerini içinde barındırırken (merkezinde, duvarlarla çevrili olan, dört adet kö?e kuleleri ve iki kanadı bulunan bir Donjon bulunmaktadır), diger yandan italyan Renaissance sanatının yaratıcı mimarisinin en güzel örneklerini (Localar, Teraslar) içine almı?tır Bu anlamda Saray Renaissance sanatının ve kendinden önceki yüzyılların mimari özelliklerinin en güzel sentezlerinden biridir

Bu formda neredeyse benzersiz olan olağanüstü zenginlikteki çatısı sarayın en dikkat çekici özelliğidir Saray kare şeklindedir Karenin her köseşinde koni biçiminde kuleler yükselmektedir Bu kulelerin arasında sayısız bacalar ve çatının orta kısmında ise bir ı?ık kulesi bulunmaktadır Çatı teras şeklinde düzenlenmiştir

Yapının merkezinde, Donjon ortasında üst üste iki sarmal olarak inşa edilen bir çiftli merdiven bulunmaktadır Merdiven öyle inşa edilmiştir ki, bir sarmaldan yukarı çıkan kişiler, diğer merdiveni kullanan kişilerle hiçbir şekilde karşılaşmamaktadırlar Merdivenleri, o dönem Kral I François’nın hizmetinde olan ve mezarı Loire Vadisinde ki bir diğer kraliyet şatosu Amboise’da bulunan Leonardo da Vinci'nin tasarladığı tahmin edilmektedir

Merdivenin çevresinde dört adet koridor yer alır Her koridorun sağ ve sol taraflarınde bir kişinin kalabilecegi apartmanlar bulunmaktadır Her katta toplam 8 adet apartman mevcuttur

Semboller

Chambord Sarayı’nın pek çok yerinde sembolik anlamı olan „F“ harfi bulunur F harfi I François ve Fransa’yı sembolize etmektedir Sarayda göze çarpan bir diğer sembol ise ateş püskürten ve ateşle çevrili Semender’dir „Kendimi onunla besliyorum ve onu kendim söndürüyorum“ (lat Nutrisco et extinguo, frz Je m’en nourris et je l’éteins) anlamını taşır

Park ve Av Alanı

Chambord Sarayı Loire ırmağının yan kolu olan Cosson ırmağı’nın kanallaştırılmış halinin kenarındadır Park 32 kilometre uzunluğunda bir duvarla çevrilidir Parkın 6 kapısı vardır Av Alanı 5433 Hektar büyüklüğündedir Bu Paris’in yüzölçümüne denk gelmektedir Günümüzde, Park, Avrupa'nın etrafı çevrilmi? en büyük parkı ünvanını elinde bulundurur Parkte sayısız yaban hayvanı ya?amaktadır Gezinti sırasında yaban domuzu yada ceylanları görmek mümkündür

Dünya Miras Listesi

Chambord Sarayi, 1981 tarihinden bu yana kültürel varlık olarak Dünya Miras Listesi'nde yer almaktadır