Tiyatro – Tiyatro Özellikleri -Tiyatro Nedir

Tiyatro Nedir?
Tiyatro hem göze, hem kulağa hitap eden sahne eseridir Yaşanmış veya yaşanması mümkün olayları sahnede canlandırmak için belirli bir teknik çerçevesinde yazılan eserlere tiyatro(piyes) denir Ayrıca tiyatro, tiyatro binası anlamına da gelir

Tiyatro
insanı hem eğlendiren, hem de eğiten bir sanat dalı olarak kabul edilir Bu sebeple yazılması, diğer kompozisyon türlerine göre en zor olanıdır

Diğer kompozisyon türlerinden farklı olarak resim, müzik, mimari, gibi çeşitli güzel sanatlardan da yararlanan tiyatro türü;
olay, şahıslar ve olayın seçtiği yer olmak üzere üç temel öğe üzerine kurulur Esası karşılıklı konuşmaya (diyalog) dayanır Bu üç öğenin de gerçek hayattaki gibi tabiî olmasına büyük özen gösterilmelidir

Tiyatro özellikleri nelerdir?
Tiyatro yazan kuvvetli bir genel kültüre sahip olduğu gibi, iyi bir gözlemci ve araştırmacı da olmalıdır İnsan psikolojisini ve toplumsal yapıyı çok iyi bilmelidir İnsanlann ve olayların ilişkilerini iyi yorumlayabilmeli, tip ve ka-rakter çözümlemeleri yapılabilmelidir Çeşitli kesimlerden insanı iyi tanımalıdır

Tiyatro eserlerinde konuşmalann yanı sıra, hareketlerin de belirtilmesi gerekir Kişilerin el ve kol hareketlerine jest, yüz hareketlerine mimik denir Tiyatro eseri bir bütündür Jest ve mimiklerin bu bütün içerisinde çok önemli bir yeri vardır

Tiyatro eserlerinde üç tür konuşma vardır:
Kişilerin karşılıklı konuşmalanna diyalog, bir kişinin tek basma konuşmasına monolog ve kişilerin birbirlerine karşı söyledikleri coşkulu, uzun sözlere ise tirad denir

Tiyatro eserlerinde olayı oluşturan kişilere şahıs, bu şahıslan sahnede yaşa-tan kimselerden erkek olanına aktör, kadın olanına aktris, şahısların tiplerine göre artistlerin çehrelerine yaptıktan değişikliğe makyaj, giydikleri elbiselere kostüm, aktör ve aktrisin sahnede şahısları canlandırmalarına rol, eseri sahneye koyan kimseye rejisör, olaylann geçtiği yere sahne, sahnede bulunan ve kişilerin kullanımına sunulan her türlü eşya ve tabloya dekor, şahıslann sahneden ayrılıp tekrar sahneye girmelerine meclis, kişilerin kişiliklerini belirtmek amacıyla kıyafetlerine ekledikleri süsleri aksesuar, sahnedeki perdenin açılmasıyla başlayıp kapanmasıyla biten bölüme perde adı verilir



Muhsin Ertuğrul şöyle der:
“Tiyatro; sayfaların içindeki olayları, canlandıran satırların arasındaki insanları dirilten, ölü kelimeleri konuşturan, heceleri bağırtan, harfleri ağlatan büyülü bir sanat koludur Kapısına sansürün sürgüsünü, sahnesine edebî heyetlerin mührünü vursanız da tiyatro yine gerçekçi görevini yapacaktır

Tiyatro
açacaksak halkı uyandıracağından ürkmemeliyiz Ne yaparsanız yapınız, bin bir sansür koysanız, bin bir yere bağlasanız da tiyatro, karanlık gecelerinde gömülü yaşa¬yan insanları uyandıracaktır”

Tiyatro
eseri tabiî bir dille yazılmalıdır Kişiler konumlanna göre konuşturulmalıdır Bir kapıcının konuşmasıyla bir doktorun konuşması bir değildir Tiyatro yazarı bunu göz önünde bulundurmalıdır Fakat bunların dışındaki konuşmalar günlük konuşma diline uygun olmalıdır Cümleler mümkün olduğu kadar kısa olmalıdır Kişilerin karşılıklı konuşmaları da seyirciyi sıkacak kadar uzun olmamalıdır

Tiyatro
insanların başlarından geçen acıklı olayları canlandıran trajedi ve insanların başlarından geçen gülünç olayları canlandıran komedi gibi iki ana türden doğmuştur Bu iki türün özelliklerim bir arada yansıtan dram türü de vardır

Tiyatro eserlerinin planı, roman ve hikâyede olduğu gibidir
Serim bölümünde kişiler, oyunun konusu ve çevre tanıtılır Düğüm bölümünde olaylar merak uyandıracak biçimde geliştirilir Seyirci heyecanlandırılır Bu bölümde kişilerin karakter özellikleri ve olaylann ayrıntıları bütün yönleriyle verilir Çözüm bölümünde olayların düğümleri çözülür, sonuca bağlanır, seyircinin merakı giderilir Yazar düşüncelerini bu bölümde bir ana fikre bağlar





Kaynak:
Tiyatro - Tiyatro Özellikleri -
Tiyatro Nedir Makale Kafe