Trajedi |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
TrajediTiyatro sanatının en eski türüdür Tarihi, Tiyatro, çeşitli tiyatro gösterilerinin izleyici önünde oynandığı yere denir Tiyatro sözcüğü Yunanca’da “seyirlik yeri” anlamına gelen teatron’dan türetilmiş, dilimize İtalyanca’daki teatro sözcüğünden geçmiştir Tiyatro, hayatta gelip geçmiş veya olabilecek ya da tümüyle imgesel olayların belli yerlerde, yetenekli kişilerce (artistlerce) seyirciler önünde canlandırılması sanatıdır İçinde bu sanatın gösterildiği yapıya tiyatro, burada temsil edilmek üzere hazırlanmış yazıy![]() ![]() Detaylı bilgi için linke tıklayınız eski Yunan'da şarap tanrısı Eski Yunan terimi, Yunanca "Helias"tan dolayı "Helenler" de denen, Yunanistan Yarımadasında yaşayan kavimler ve onların kurduğu eski devlet ve uygarlıkları anlatmak için kullanılır Çiftçi bir halk olan Helenler ya da Eski Yunanlılar, tarihlerinin başlangıcında çok sade bir yaşam sürerler, sırtlarına kendilerinin dokuduğu yünden bir gömlek, ayaklarına sığır derisinden çarık giyerlerdi Köylüler tek bir odadan ibaret olan kulübelerde oturur, evcil hayvanlarla birarada yatarlardı![]() ![]() Detaylı bilgi için linke tıklayınız Dionisos adına yapılan şenliklere kadar dayanır İlk olarak Yunanistan'da ortaya çıkan trajedi, daha sonra bkz Dionysos ![]() ![]() Detaylı bilgi için linke tıklayınız Roma'ya geçmiştir İtalya’nın başşehri Tiren Denizi’nden 24 km içeride yer alır Tarihi zenginlikleriyle meşhur olmasının yanı sıra, Katolik Kilisesinin idarî ve ruhanî merkezidir Yüzölçümü 1508 km2 ve belediye olarak nüfûsu da üç milyon civarındadır![]() ![]() ![]() Detaylı bilgi için linke tıklayınız Orta Çağ'da belli bir varlık ortaya koyamamış, ancak Orta Çağ, Avrupa tarihinin geleneksel ve şematik olarak üç çağa ayrılışında, ortada kalan çağa verilen isimdir Bu üç çağ: Antikitenin klasik uygarlıkları (Antik Çağ), Orta Çağ ve Modern Zamanlar'dır Batı Avrupa'nın Orta Çağ'ı genellikle Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşü ile ulusal monarşilerin yükselişi, Avrupalılarca denizaşırı keşiflerin başlaması, hümanist canlanma ve 1517'de başlayan Protestan Reformasyon'u arasındaki zaman dilimi olarak tanımlanmıştır ![]() ![]() Detaylı bilgi için linke tıklayınız Rönesans ile büyük bir gelişme göstermiştir Fakat, en başarılı örneklerine Rönesans "Yeniden doğuş" anlamına gelen bir süreçtir 15 yüzyılda başlayan bir süreç, aynı yüzyıl içinde bütün Avrupa'ya yayıldı Bu yenilikte, Roma ve Grek başarılarının yeniden cezalandırılması istemi vardır Rönesans şu temel anlayışlara dayanıyordu 1)Yeryüzü ilgi çekici ve araştırılmaya değer bir yerdir, 2)İnsan güçlüdür ve bu gücüyle büyük başarılar elde edebilir, 3)İnsanın sürekli faal olması şerefli birşeydir ve 4)Gerçek güzeldir i![]() ![]() Detaylı bilgi için linke tıklayınız 17 yüzyılda kavuşmuştur Trajedi, insanların hayatını, karşılaştıkları faciaları, korku ve heyecan örgüsü içinde, sahnede gözler önüne seren eserdir Ana çatı olarak fert ile onun kaderi üzerine kurulan trajedi, kaderin adım adım hükmünü ferde kabul ettirmesiyle neticeye gider Konusunu genellikle tarihten ve mitolojiden alır Eserin kahramanları hep yüksek tabakadan seçilir Bu insanların ihtiraslarını, kahramanlıklarını, zaaflarını, canlı tablolar halinde gözler önüne serer Trajediler tek bir olay üzerine kurulur Korkunç ve çirkin olaylar seyircinin önünde gösterilmez, kahramanlar tarafından sahnede hikaye edilir Kullanılan dil yüksek perdeden seslenir, basit ifadelere ve çirkin söyleyişlere asla yer verilmez Manzum olarak kaleme alınırlar Trajedilerde üç birlik kuralına sıkı sıkıya uyulur Üç birlik kuralı kısaca, olayda, birlik, zamanda birlik, yer de birlik demektir 1 — Zamanda birlik: Konu belli bir zamanla sınırlıdır Onun dışına çıkamaz Trajedilerde konu 24 saat içinde başlayıp neticelenecek şekilde yazılır 2 — Yerde birlik: Olayın geçtiği yerler, mantık ve uzaklık bakımından birbirine yakın olmalıdır Olay tek bir dekor içinde geçer 3 — Konuda birlik: Konu seyirciyi şüpheye düşürmeyecek, şaşırtmayacak, mantık zincirinden çıkmayacak şekilde ele alınarak işlenmelidir Eser tek olay üzerine kurulur, tek bir olay sergilenir Ancak trajedinin sıkı sıkıya bağlı bulunduğu, bu üç birlik kuralı, Shakespeare'den başlayarak gittikçe önemini kaybetmiş, günümüzde ise tamamen bırakılmıştır Trajedilerde kullanılan dil, seçkin, asil bir dildir Bütün karakterler dilin seçilmiş kelimeleri ile konuşurlar Basit kelimelere ve söyleyişlere asla yer verilmez Yukarıda belirtildiği gibi 17 yüzyıla kadar ve bu yüzyılda manzum olarak kaleme alınan trajediler bu yüzyıldan sonra nesir olarak da yazılmaya başlanmıştır Önceleri konusunu ve karakterlerini hep yüksek tabakadan seçtiği halde, yine bu yüzyıldan sonra, konularını ve karakterlerini halk yaşayışından ve halkın içinden seçmeye başlamıştır En eski tiyatro türü olan ve zengin bir tarihi bulunan trajediler, yirminci yüzyılda yerini tamamiyle dramlara bırakmaya başlamıştır 17 yüzyıl olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler![]() ![]() Detaylı bilgi için linke tıklayınız
|
|
|
|