Faust..

Yazar, bu romanı çok genç yaşta yazmış, daha sonra olgunlaştığı zaman yeniden ele alarak son şeklini vermiştir Geothe‘nin kendi iç dünyasından ve yaşamından izler taşıyan roman, aslında manzum biçimde bir tiyatrodur İnsanı simgeleyen Faust‘la şeytanın savaşı anlatmaktadır
Faust özeti
Roman, ‘Tiyatroda ön oyun’ başlıklı bölümle başlamaktadır Bu bölümde, tiyatro müdürü, ozan ve palyaço arasında diyaloglarvardır Tiyatro müdürü, sahnelenecek bir oyun üzerinde ozan ve palyaço ile konuşur Her oyunda onlara yardım ettikleri için mutludur Fakat aralarında görüş ayrılıkları vardır Tiyatro müdürü, sahnelenecek oyunun seyirciyi merak ettirecek olaylardan oluşması gerektiğine inanmaktadır Ona göre tiyatro, halkın ruhunu doyurmalıdır Ozanın ise kusursuz bir yapıtın, uzun yılların ve emeğin sonucunda olunabileceğini düşünmektedir Seyircinin beklentisi yeterli değildir ona göre Palyaço ise seyircinin sadece eğlenceyi istediğine inanır Neticede, tiyatro müdürü bütün imkânları kullanarak iyi bir oyun düzenlemelerini istemektedir
Oyun, gökyüzünde mukaddime ile başlar İsrafil, Cebrail, Mikail ve Mefistofeles arasında bir diyolog geçer Mefisto-feles ile diğer melekler arasındaki farklılık bu konuşmayla ortaya çıkar Konuşmalardan Mefistofeles’in şeytan olduğu anlaşılır Konuşmaya Tanrı da katılır Mefistofeles, Tanrı ile bir yarışa girer Bir insanı yoldan çıkartacaktır şeytan Gökyüzü kapanır ve melekler dağılır
Yüksek tavanlı, dar, gotik tarzında bir odada Faust tek başına oturmaktadır Pek çok ilme vâkıf olan Faust, kendisinin aslında bir şey bilmediğini düşünmektedir Bu yüzden, artık öğrencilere bir şeyler anlatamayacağına inanmaktadır Ayrıca eski huzurunu yitirmiştir İlahî olana karşı şüphe içindedir Bugünlerde bu boşluğu doldurmak için büyülerle ilgilenmektedir Nosrtadamus’un el yazmasını açar Doğayı nasıl kavrayabileceğini düşünür Doğa ruhunun işaretini söyleyince gizemli bir ruh ortaya çıkar Ruh onun kendisine benzemediğini söyler Aralarındaki konuşmayı duyan Wagner içeri girer Faust’un bir tirad okuduğunu sanır Faust, Tanrı’yı, varlığın anlamını sorgulamaktadır Paskalya kutlamalarının olduğu o gün, o, Hristiyanlıktan uzaklaşmış durumdadır
Şehir kapısının önünde pek çok insan törenlerde eğlenmek için gelmiştir Neşe içinde, eğlenmeyi hayal etmektedirler Bu ilkbahar günlerinde Faust ve Wagner de bu kalabalığa katılır Halk, babası ve kendisi halka büyük yardımları olmuş bu doktoru yanlarında görmekten dolayı çok mutludur Oysa Faust onların iyi niyetleri karşısında çok üzgündür Çünkü aslında bir doktor olan babası ona göre pek çok kişinin ö-lümüne neden olmuştur Wagner’le bunları konuşurken garip bir köpeğin geldiğini görür
Faust, fino köpeği ile çalışma odasına girer İncil’i açan Faust, onu farklı anlamlandırmaya başlar Şüpheler içinde kıvranmaktadır Köpek, bir öğrenci kılığına bürünür Faust, onun kötü bir ruh olduğunu anlar Önce köpek, sonra öğrenci kılığına bürünen varlık, Tanrı ile bir insanı yoldan çıkarma anlaşması yapan Mefistofeles’tir Mefistofeles, Faust’la konuşarak onu kandırmaya başlar Mefistofeles onu haz ve eylemlere sürükleyebileceğini ve mutlu anlar yaşatabileceğini söyler Bu süreç içinde hep yoldaşı olabilecektir Ancak bir anlaşma yapmalıdır onunla Faust, gözünü boyayarak onu kandı-rabilirse anlaşmayı kabul edeceğini söyler Mefistofeles kanla yazılmış yazılı bir anlaşma da ister ondan
Mefistofeles önce akıl ve bilimi bırakmasını ister ondan ve çalışma odasından birlikte ayrılmaya karar verirler Faust hazırlanmak için gittiğinde odaya gelen bir öğrenciyi Mefistofeles kısa sürede kandırır ve şeytanhğıyla onu yoldan çıkarır Faust ve Mefistofeles pelerinlerini açarlar ve uçarak bir meyhaneye giderler Neşeli bir topluluk içine girerler Mefistofeles oradaki insanların nefislerini kullanarak onlara en iyi içki ve şarap mahzenlerini gösterir Gerçekte bir hayal olan bu görüntülere ellerini uzattıklarında görüntüler ateş olur; çünkü cehennemden gelmişlerdir
Meyhaneden sonra Faust ve Mefistofeles, cadıların kazan kaynattıkları bir mutfağa giderler Çok çirkin görüntüleri olan bir cadı ailesi ile karşılaşırlar Faust 30 yıl önceki gibi kendini dinç hissetmek için bu kazanda kaynatılan iksiri içmek zorundadır Faust orada bulunan büyülü bir aynada arzularını harekete geçiren bir kadın hayali görür Faust, büyülü iksiri içer İksiri içtikten sonra bütün kadınları çok güzel görmeye başlar Mefistofeles, onu yoldan çıkarmaya başlamıştır
Caddede gezen Faust yolda Margarete’i görür, onu çok güzel bulur ve yanına yaklaşır Ona eşlik etmek ister Ahlaklı bir kız olan Margarete buna müsaade etmez Faust, Mefisto-feles’e o kızı kendisine ayarlamasını söyler Mefistofeles, bunun zaman alacağını; çünkü kızın dindar olduğunu söyler Faust, tamamen arzularının esiri olmuştur
Mefistofeles, Margarete’i baştan çıkarmak için çok pahalı bir mücevheri gösterişli bir kutu içinde dolabına koyar Fakir bir kız olan Margarete hayretler içinde kalır Mücevherleri kimin koyduğunu anlayamaz Önce nefsine çok hoş gelir, takar Sonra annesine verir Dini bütün bir kadın olan annesi de mücevherleri kiliseye bağışlar Bu arada Margarete, Fa-ust’u unutamamaktadır Onun çok yakışıklı olduğunu düşünmektedir
Margarete’e yeni bir mücevher daha gelmiştir Komşusu Marthe’nın yanına gider ve bu sefer mücevherleri vermek istemediğini anlatır Onun evine gelip canı isteyince mücevherleri takacaktır O da yavaş yavaş yoldan çıkmaktadır Bu arada Mefistofeles, Marthe’nın evine gelir Ona kocasının öldüğünü söyler Şahit olarak da arkadaşı Faust’u getirecektir Kadına sadece ölüm yalanını uydurmakla kalmaz, kocasının o-nu aldattığını da söyler
Akşam, olunca Mefistofeles ve Faust güya şahitlik yapmak için Marthe’nın evine giderler Faust, Margarete’i kandırır Ona onu sevdiğini söyler Bir süre sonra Margarete’e sahip olur Fakat arzularını yenemeyen Faust, bütün insani değerlerini kaybetmediğinden vicdan azabı duyar Margarete’in kirlendiğini ve bir de çocuk beklediğini ağabeyi öğrenir Mefistofeles, Faust’la Margarete’in abisinin yan yana gelmesine sebep olur ve Faust’a zorla onu öldürtür
Faust, şeytan yüzünden her çeşit kötülüğü yapmıştır Kendini kötü hissetmektedir Margarete’in hapiste olduğunu ve idam edileceğini öğrenir Onu kurtarmak için Mefistofeles’le bulunduğu hücreye giderler Margarete, yaşadığı olaylardan sonra yarı deli hâlinde, pişmanlık içinde kıvranmakta, günahlarının bağışlanması için Allah’a dua etmektedir Faust’la gelmeyeceğini, günahlarının cezasını bu dünyada çekmek istediğini söyler Melekler, Margarete’in yüce katta kurtulduğunu söylerler Faust şeytanla birlikte oradan ayrılır
Faust Kahramanları
Faust: Hukuk, felsefe, tıp ve ilahiyatla ilgilenen, doktorasını yeni bitirmiş bir kişidir Ancal düşüncelerinde ilahî olana karşı şüpheler vardır Gençliğinde var olan huzur ve manevi rahatlığı artık kaybetmiştir Çekingen mizaçlı, ama genelde iyi yürekli bir insandır
Mephistopheles:Faust’u yoldan çıkarmak için her şeyi deneyen şeytandır Ona çeşitli biçimlere girerek görünür Kadın, içki, büyü gibi yöntemlerle insanları tanrıdan uzaklaştıran, ayağından sakat biridir
Margerete: Çok duygulu, fakir bir ailenin kızdır Dinine ve ahlaki kurallara fazlasıyla önem veren; ancak nefsine yenik düştüğü için cezalandırılan bir kızdır
Wagner: Faust’un yakın arkadaşıdır Saf, duygularıyla hareket eden bir insandır
Marthe: Kocası yanında olmayan, kendi hâlinde yaşayan, arabulucu fakir bir kadındır İhtirasları ile Margarete’i de yönlendirir