Kaplumbağalar..

Yazar, romanların köy problemlerini ve köy gerçeklerini göstermeye çalışır Sosyal aksaklıklara değinir Fakir Baykurt, Kaplumbağalar adlı romanında da bu anlayışını ortaya koyar Fakir Baykurt, bu romanının önemini şu cümlelerle dile getirmektedir:
“Bu roman, her türlü teknik ve elektronik araçların büyük gelişmeler gösterdiği ve üretkenliğin alabildiğine arttığı bu dünyada, yiyeceği yıllık zahireyi, yanıp kül olmuş topraklardan parmaklarıyla toplamaya çalışan ve varlığını sürdürebilmek için istekle üreten Türk köylüsünün hayatından bir kesittir”

Kaplumbağalar Özet:

Roman, Ankara’ya 100, Kızılırmak’a 15 km uzaklıkta cilan Tozak köyünde geçmektedir
Tozak, çevresi Sünni köyleriyle çevrili bir Alevi köyüdür Alevilik geleneği ve kültürü bu fakir ve kıraç köyde hâlâ hüküm sürmektedir Neşe ve eğlenceye düşkün Aleviler, şarap ve içkiye bu eğlencelerinde çokça ihtiyaç duymaktadırlar Fakat köy, her imkândan yoksun, susuz, karasal bir köydür Ü-züm yetişmemektedir Köylülere, civar köylerden de üzüm verilmemektedir Çünkü Sünniler şarabı günah saymaktadır
• Köylüler, yoksulluk ve sıkıntı içinde hayatlarından bezgin bir hâlde yaşarken Eğitmen Rıza bir öneride bulunur Tozak’in kıyısındaki düzlük, bağ hâline getirilebilir Bütün köy halkı ve Rıza canla başla çalışırlar Verimsiz, taş dolu, susuz toprakları beş altı ay içinde bağ hâline getirirler Bağ, o kadar verimlidir ki köyün hem şarap hem de pekmez ihtiyacını karşılayabilir
Tozakhlar bu olaydan sonra daha mutlu, daha neşeli o-lurlar Eski eğlenceleri devam eder Eskiden susuz, yeşilsiz olan köy âdeta dirilmiştir Köylünün ‘Purluk’ dediği bağa kaplumbağalar akın etmeye başlar Çünkü hayvanlar güneşin yakıcılığından bu yeşilliğe sığınarak kurtulmaktadır Kır Abbas, bağı korur ve canlandırırken, kaplumbağalara da yardım eder Onların serinlikten faydalanmalarını sağlar Kır Abbas, yaşına rağmen hiç para almadan bu işleri üstlenmiştir
Köyde törenler düzenlenmektedir Köye âdeta bereket gelmiştir Halkın yüzü gülmekte, koyunların dişi doğurması için adaklar adanmaktadır Bir akşamüstü, köye havadan kara bir şey düşer Düşen şey, meteoroloji gözlem aracıdır Köylü, çok çekinir ve bu yabancı cisimden korkarlar Bu cismi okulun bir odasına kapatırlar
Ertesi gün, toprakları ölçmek için kadastro komisyonu gelir Köylü devletten gelen her şeye temkinli yaklaşmaktadır Bu komisyondakilere güvenmezler Komisyondaki insanlar kendilerine hiç benzememektedir Kendilerinden bir şey alacaklarını zannederler Oysa komisyon, herkesin mülkünü ölçüp üzerlerine yazdıktan sonra gidecektir Fakat beklenmeyen bir gelişme olur Purluk’taki bağın, devlete ait olduğuna karar verir komisyon üyeleri Köylü kendilerine ait olduğunu ispatlamaya çalışsa da başaramaz Memurlar tutanak tutarak hükümete havale eder işi
Devlet ve köylü arasında bir çekişme başlar Köylü, çok zayıf ve cahildir Kendini savunacak güçte değildir Köylü gelişmeleri takip edemez, olan olur Tozaklılara Purluk arazisi yüzünden ev başına yüklü bir kira yüklenir Köylü ne yapacağını şaşırır; çünkü bu kadar parayı asla ödeyemeyecektir Avukatlara, yargıca, memurlara giderler, hepsi de sadece kendilerini düşündüğü için onlara yardımcı olmaz
En sonunda, köylüler zorluklarla yeşerttikleri tarlalarını bozarlar Köydeki bütün sığırları tarlaya sürerler Yeşil tarla eski hâline döner Köylüler yıkılan ümitleri ve gözyaşlarıyla e-meklerine ağlarlar
Kaplumbağalar da eskisi gibi güneşin yakıcı alevleri altında kalakalmıştır Onlar da köyü terk eder Kır Abbas, yeni doğan torununa Yeşer ismi verir Fakat devlete kırgındır Eğitmen Rıza da köy okulunda yaşamına devam eder
Kaplumbağalar Kahramanları
Kır Abbas: Köyün önde gelenlerindendir mert, yenilgiyi kabullenemeyen bir mizacı vardır Çalışkan, merhametli bir insandır Eğitmen Rıza’ya en büyük desteği veren kişidir
Eğitmen Rıza: Tozak köyünün öğretmenidir Bu köyde yetişmiş, atak, aklı başında, cesur ve bilgili bir kişidir Köylüye yardım etmek için çabalar