Deniz Suyunun Arıtılması - Deniz Suyunu Arıtma

Deniz Suyunun Arıtılması - Deniz Suyunu Arıtma

Dünya yüzeyinin büyük kısmını kaplayan deniz suyu direk olarak içilemiyor ve endüstride kullanılamıyor Küçük bir çöl faresinin kobay olarak kullanıldığı bir deneyde, hayvan deniz suyu içmek zorunda bırakılmış ve zarar görmeden uzunca bir süre hayatta kalmayı başarmıştı Oysa insan vücudunun tuzlu suya dayanıklılığı çok daha azdır Sürekli deniz suyu içmek zorunda kalan biri, kısa sürede su kaybından ölmektedir İnsan böbrekler böyle yoğun bir çö,zelti ile baş edememektedir Vücut İdrarı seyrelterek atılabilecek duruma getirebilmek için, diğer organlardan su alınması mekanizmasını çalıştırır Ölüm sebebi kaçınılmaz olarak yine susuzluk olacaktır


Deniz suyunu arıtmanın en eski yollarından biri damıtmak, yani kaynatmak ve yabancı maddelerden arınan buharı yoğunlaştırarak saf su elde etmektir Tarihte kayıtlara geçen ilk deniz suyu arıtımına yaklaşık 400 yıl önce rastlanmıştır Sir Richard Hawkins, Amerika kıtasına yaptığı yolculuk sırasında içme suyu sağlamak için, acemice yapılmış bir imbik kullanmıştı Buhar çağına gelindiğinde ise gemi mühendisleri damıtma prosesine bağlı farklı cihazlar geliştirmeye başladılar Günümüzün büyük gemilerinde dahi halen geliştirilmiş damıtma donanımları bulunabilmektedir


Diğer bir yöntem de kaynatmak yerine deniz suyuna basınç uygulayarak tuzu ayırmaktır Deneysel olarak uygun bir maddeden (örneğin bir hayvanın idrar kesesinden) yapılma bir zar, bir kabın içine gerilir ve zarın bir tarafı tuzlu suyla diğer tarafı da tatlı suyla doldurulursa, tatlı suyun bir kısmı zarın içinden geçerek çözeltiye karıştığı görülür Deneyin başarılı olması için zarın yarı geçirgen olması gerekir Saf suyun belli bir yönde akmasına izin vermeli, ancak çözünmüş tuzların ters yönde geçmesine engel olmalıdır Kimyacılar doğal olarak oluşan bu olguya, suyu çözeltinin içine iten bir geçişme basıncı ile açıklar Daha saf olan su, tuzlu olan suya kendi kendine karışma eğilimine girer Doğada kendi kendine oluşan bu reaksiyona 'Osmoz' reaksiyonu denir


Peki, işlemi tersine çevirmek, yani deniz suyuna basınç uygulayarak suyun uygun bir zarın içinden diğer tarafa geçmesini sağlamak olanaklı mı? Doğadaki Osmoz reaksiyonunu insanoğlu basınç uygulayarak tersine çevirebilir mi? Bu olasılık yaklaşık 20 yıl önce, selüloz asetatın (saydam, yapay bir madde) deniz suyu tuzları için yarı geçirgen olduğu bulunduğunda, ciddi bir biçimde Reverse-Ozmosis (Ters Osmoz) reaksiyonu olarak tanımlandı ve araştırılmaya başlandı İlk denemeler çok başarılı değildi, çünkü işe yarar bir akış hızı için gereken basınç uygulandığında zar parçalanıyordu 1960 yılına gelindiğinde, gelişmiş zarlar kullanılmaya başlandı ve uygun bir tatlı su akış hızı elde etmek için gerekli olan yüksek basınçlara (santimetrekareye yaklaşık 80 kilogram) dayanması için yöntemler geliştirildi, uygun zar ve farklı materyallerden modüler membranlar denendi


Şuan ki gelinen son teknoloji ile artık damıtma ve benzeri yöntemlere göre çok daha düşük maliyetlerle, çok daha iyi kalitede ve basitçe Reverse Osmoz yöntemi ile denizden suyu saflaştırmak mümkün olmaktadır Firmamız GAMA 90' lı yılların başından itibaren gelişen teknolojiyi yakından takip etmekte ve uygulamaktadır Yurt dışı membran ve teknoloji üreticilerinden, yerinde alınan teknik eğitimler, GAMA mühendislik grubunun başarılı projeleri ile uygulama alanı bulmuştur


Denizden su elde etmenin gelişen teknoloji ile yatırım maliyeti oldukça düşmüş olduğundan artık projelerde işletme maliyeti ön plana çıkmaktadır İşletme maliyetinin içinde ise en fazla maliyeti elektrik enerjisi tüketimi tutmaktadır Denizden su alma yapısı, denizin analiz değerleri, ısı, arzu edilen su kalitesi, ön artım ünitelerine yapılan yatırım gibi teknik detaylara göre değişiklik gösterebilse de denizden tatlı su elde etmenin maliyeti bugün yaklaşık elektrik tüketimi olarak her bir metreküp için 2,2 kW maliyetlere kadar indirgenebilmektedir


Bugün dünya üzerinde bulunan en kötü ve yoğun deniz sularında bile birçok şehir ve metropollerin suyu dahi komple Reverse Osmoz yöntemi ile denizden elde edilmektedir Kızıl deniz ve körfez bölgesinde ki deniz suyunun TDS değeri 45000 ppm' i aşabilmektedir Bu bölgede bile kıyı şeridi yerleşim birimleri için elde edilen suyun günümüzde toplamda %30' na yakını denizden elde edilmekte ve bu oran her geçen gün hızla artmaktadır Dünyada küresel ısınma ve temiz su kaynaklarının hoyratça kullanılması denizden tatlı su elde etmeye olan ihtiyacı körükleyeceği ön görüsü ile GAMA KİMYA' nın teknolojiye, insan kaynaklarına ve yabancı tedarikçileri ile birlikte mühendislik hizmetlerine yaptığı yatırımlarda bu konu atık su geri kazanımı ile birlikte ön sıralarda yer almaktadır

Kaynak: