Matematik Özürü Psikolojik Olabilir!

Birçok insan matematiği zor bulur, ancak bu durum ciddi bir öğrenme bozukluğundan da kaynaklanıyor olabilir

Bilimsel adı diskalkül olan ve nüfusun yüzde 6'sını etkileyen bu öğrenme bozukluğunda, kişi sayılarla akıl yürütmeyi beceremiyor Hastalıkla ilgili araştırmalar yapan bilim insanları, beyinde sayı sayma ve tahmini hesap yapmayla ilgili bölüme odaklanarak diskalkül hastalığının temeline iniyor

University of College London öğretim üyesi nörolog Dr Brian Butterworth'un incelediği bir vakada, sayılardan korktuğunu ifade eden bir genç para saymayı beceremediği için alışveriş yapmaktan kaçınıyordu Genç bu nedenle, kasaya gidip parasını ödemek yerine malları çalma yoluna gitmişti Sorulduğunda da, "Ne kadar para üstü alacağımı dahi hesaplayamıyorum" diye yanıtlamıştı

NÜFUSUN YÜZDE 6'SI DİSKALKÜL HASTASI
Diskalkül, genellikle çocukların yüzde 6'sında görülen bir öğrenme bozukluğu Bu hastalığa sahip çocuklar, rakam sıralarını görsel olarak tahayyül etmede sorun yaşıyor; aynı şekilde "3 saniye 5 dakika" gibi sayılarla ifade edilen zaman akışını görselleştirmekte de zorluk yaşıyor Bu kişiler hangi sayının hangi sayıdan büyük veya küçük olduğunu da çoğu zaman bilemiyor

"KAÇ ADET?" ALGISI
Sayılarla ilgili işlemler, beynin "intraparietal suclus" (IPS) adı verilen bölgesinde gerçekleşiyor Bu bölge, kaç adet nesne olduğu ile bir nesneden kaç adet olduğu şeklinde iki ayrı işlemi yerine getiriyor Bu iki işlemin veya modun birbirlerinden ayrılması kişinin algısını güçlendiriken, bu işlemlerin üstüste binmesi de sayısal algıyı bozuyor

HANGİ KUYRUK DAHA UZUN?
Normal şartlarda beynin her iki modu da paralel olarak çalıştırdığı düşünülüyor Her iki modun da aynı anda çalıştırılması, örneğin bir süpermarkette hangi sıranın daha uzun olduğunu kestirmekte işe yarıyor Beyin her sıradaki müşteri sayısını algılıyor ve sıraları birbirleriyle kıyaslayarak kısa olanını farkediyor Çok kısa bir süre zarfında meydana gelen bu algılamadan, sonra kişi kısa kuyruğa giriveriyor

Hangi kuyruğun daha kısa olduğunu kestirmede beyin, sadece kuyruklardaki müşteri sayısını saymakla kalmıyor, bunları birbirleriyle kıyaslayarak bir tahmin yürütüyor

SAYMAKLA KIYASLAMAK ARASINDAKİ FARK
Beynin paralel olarak yürüttüğü bu iki işlemi (saymak ve tahmini kıyaslamak) birbirinden ayırmak için, bilim insanları bir deney geliştirdi

Birinci denemede deneğe aralarında beyaz çizgiler olan mavi ve yeşil karelerden oluşan bir pano gösteriliyor İkinci denemede, aynı deneğe gösterilen panoda ise kareler arasındaki çizgiler kaldırılıyor ve renkler birbirlerine karıştırılıyor Deneğe kaç adet kare olduğu soruluyor

Deneyler sırasında deneklerin beyni de taramadan geçirildi Kareler arasında çizgilerin olmadığı ikinci denemede, beynin IPS bölümünün devreye girmediği ortaya çıktı Bilim insanları bundan şu sonucu çıkarıyor; tahmin gerçek anlamda elde veri olmayan zamanlarda ortaya çıkıyor Beyin sayamadığı zamanlar tahmin mekanizmasını harekete geçiriyor Diğer bir deyişle tahminlerimiz, ağırlıklı olarak sağlam bir veriye dayanmıyor

SAYAMAYINCA TAHMİN DE YÜRÜTEMİYOR
Diskalkül hastaları, sayıları sayamadıkları için kötü tahminlerde bulunuyor ve bu da onların yanlışlık yapmalarına neden oluyor Normal kişilerse zaten sayabildikleri için tahminleri de daha sağlıklı oluyor

Matematikten hoşlanmayan kişilerse, genellikle hoşlanmadıklarını kendilerine telkin ettikleri için hesap yapmıyor ve uzun vadede yeteneklerini köreltiyor Böyle olunca matematik daha da zor geliyor Dr Butterworth'e göre, halbuki aynı diskalkül hastalarında olduğu gibi işin üstüne gitmek, diğer bir deyişle daha çok matematiksel hesaba dayanmak beynin yeteneklerini sivriltebilir