Placenta Previa Kimlerde Ve Neden Olur?

Placenta previa kimlerde ve neden olur?


İmplantasyon (döllenen yumurtanın uterusa yerleşimi) uterusun en verimli ve en uygun bölgesinde gerçekleşir Genellikle çok geniş bir endometrium alanında embriyonun yerleşecek bir yer bulması çok zor olmaz Ancak daha önceden geçirilen şiddetli endometritler (endometrium (rahim iç tabakası) enfeksiyonları), endometriumun yapısını bozan myom gibi kitleler ya da çok fazla sayıda doğum ya da kürtaj endometriumun bazı alanlarını embriyonun yerleşmesine elverişsiz hale getirir


Endometriumda kendine yerleşecek yer arayan embriyo son çare olarak uterusun en alt kısmına kadar gider ve gebeliğin ileri dönemlerinde alt segment haline gelecek yerde yerleşerek büyümeye başlar Servikal kanala yakınlığına göre kanalın girişini kısmen ya da tam kapatacak şekilde yerleşim gösterdiğinde plasenta prevya meydana gelir


Plasenta prevya her gebelikte ortaya çıkabilir Ancak özellikle aşağıdaki risk faktörlerini taşıyanlarda daha sık gözlenir:



*


çok sayıda doğum yapmış olanlar;

*


düşük ve kürtaj sayısı fazla olanlar;

*


çoğul gebelik taşıyanlar;

*


iki gebelik arası süresi kısa olanlar;

*


uterusa ait tümörleri olanlar (myom-özellikle endometrium tabakasına yakın yerleşim gösteren submüköz tipte olanlar);

*


uterusta doğumsal bazı gelişim kusurları olanlar;

*


geçirilmiş endometrit öyküsü olanlar;

*


ileri anne yaşı olanlar;

*


şiddetli kansızlığı olanlar;

*


fetusun uterusta anormal yerleşimi (makat ya da yan duruş);


Görülme sıklığı


Plasenta prevya dört ve daha fazla sayıda doğum yapmış olanlarda 1/20 oranında görülür

İlk gebeliğini yaşayanlarda ise nadirdir ve 1/250 oranında görülür


Bir kez plasenta prevya oluştuğunda diğer bir gebelikte tekrarlama riski 12 kat artar


Plasenta prevyaların %4'ünde placenta accreata (plasenta akreata) adı verilen riskli bir durum meydana gelir


Placenta akreata plasentanın uterusun lifleri arasına yerleşmesi durumudur Bazı durumlarda plasenta özellikle eski sezaryan kesisinin bulunduğu bölgeye yerleşirse uterusu o bölgeden delerek ciddi kanamalara ve fetusun ölmesine yol açabilir Placenta akreata doğum sonrası plasentanın ayrılmaması ve aşırı kanama olmasıyla kendini belli eden ve uterusun ameliyatla alınmasına (histerektomi) kadar gidebilen ciddi bir durumdur


Belirtileri


Plasenta prevya en sık 34 gebelik haftasından sonra ortaya çıkan ağrısız kanama şeklinde belirti verir İlk kanama cinsel ilişkide, vajinal muayene esnasında ya da durup dururken olabilir Kanamanın nedeni olgunlaşmaya başlayan alt segmentin üstünde yer alan plasentadaki kan damarlarının açılmasıdır İlk kanama bazen çok şiddetli de olabilir Plasenta prevyada en sık düzensiz aralıklarla ortaya çıkan ve kendiliğinden duran ancak cinsel ilişki, aşırı yorgunluk gibi durumlarda tekrarlayan kanamalar söz konusu olur


Bazı durumda plasenta prevya plasentanın erken ayrılmasına neden olur


Tedavi yaklaşımı


Tüm kanamalı gebelerde alınan ilk önlemler alınır Ağır kanama ile seyreden durumlarda eğer kanama önlemlerle durdurulamıyorsa gebelik haftası ne olursa olsun sezaryenle doğum gerçekleştirilir


Sezaryende genellikle alt segment insizyonu tercih edilir Gebeliğin ufak olduğu ve alt segmentin henüz gelişmediği durumlarda, yan duruşta, ya da plasentanın alt segmente kesi yapmayı engelleyecek yerleşimde olması durumunda klasik insizyon ile doğum gerçekleştirilir


36 gebelik haftasından sonra ortaya çıkan kanamalarda bebek "olgunlaşmış" kabul edildiğinden genellikle sezaryen için fazla beklenmez


36 haftanın altındaki gebeliklerde kanama hafifse veya önlemlere cevap veren bir kanama söz konusuysa anne adayının durumu tümüyle kontrol altında tutularak bebeğin olgunlaşması için bir süre beklenebilir Bekleme sürecinde akciğer gelişimini teşvik etmek amacıyla kortizon uygulaması yapılabilir


Bekleme sürecinde anne adayına kaybettiği kanı tamamlamak için haftada 2-3 üniteden daha fazla kan verilmesi gerekirse genellikle daha fazla beklenmeden doğum gerçekleştirilir


Plasenta prevya erken doğum tehdidi zemininde de kanamaya başlayabilir Bu yüzden uterusta kasılma saptanırsa, yani kanamayla beraber erken doğum eylemi bulguları varsa tokoliz (doğum eyleminin durdurulması) denenir


Anne adayı ile eşi arasında Rh uygunsuzluğu söz konusuysa mutlaka koruyucu amaçlı Anti-Rh immunglobulini (Rhogam®) uygulanır