İbadet Hakkinda Sikça Sorulan Sorular

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-12-2012

Soru 1 : Allah (cc)’ın emir ve yasakları karşısında sorumlu olan, akıllı ve bülüğ çağına eren müslümana ne denir?
Cevap : Mükellef denir
Soru 2 : Mükellef olan insanın bilmesi gereken fiiller sekiz tanedir Mükellef olan kimse bu sekiz fiili, ameli yerine
getirmek mecburiyetindedir Efal-i Mükellefin de denilen bu sekiz kısım amel ve işler nelerdir?
Cevap : a- Farz, b- Vacip, c- Sünnet, d- Müstehap, e- Mübah, f- Haram, g- Mekruh, h- Müfsit

Soru 3 : Kendisinde şüphe olmayan kati bir delille sabit olan, Allah (cc)’ın işlenmesini kesin olarak emrettiği
hükümlere ne ad verilir? bir kaç örnek veriniz
Cevap : Farz denir (Beş vakit namaz, Zekat, Oruç, Hac vb)

Soru 4 : Farzları terk haramdır, inkar etmek küfürdür Farzlar iki çeşittir Farzı ayın ve farzı kifaye
Bu her iki farzı tarif edip misallendiriniz
Cevap : a- Farzı Ayın: Mükelleflerden her birinin yapması gereken farzlardır (Oruç, Hac, vb) b- Farzı Kifaye:
Mükelleflerden bazılarının yapmasıyla diğerlerinde sorumluluk kalkan farzdır
(Cenaze namazı kılmak, Hafız olmak vb)

Soru 5 : Yapılması şeran kesin bir delille sabit olmayan ama kuvvetli bir delille sabit olan ibadettir
İşleyene sevap, özürsüz terk edene günah olan bu amel nedir?
Cevap : Vacip (Vitir ve bayram namazları gibi)

Soru 6 : Peygamber Efendimiz (sav)’in farz ve vacipler dışında yaptığı veyapılmasını istediği ibadetlere ne ad verilir?
Cevap : Sünnet

Soru 7 : Sünnet iki kısımdır Sünneti müekkede, sünneti gayri müekkededir Her iki sünneti tarif edip misaller veriniz
Cevap : a- Müekket Sünnet: Rasülullah (sav)’in devamlı yaptığı ve yapılmasını teşvik ettiği sünnetlerdir
(Sabah, öğle, akşam namazlarının sünnetleri, namazları cemaatla kılmak vb)
b- Gayri Müekket Sünnet: Rasülullah (sav)’in ara sıra yaptığı ve yapılmasını tavsiye ettiği sünnetlerdir
(Abdesti kıbleye dönerek almak, Ezanı dinlemek, İşe sağdan başlamak vb)

Soru 8 : Abdest dinimizde; namaz kılmak, Kur’an’ı Kerim’i elle tutmak, Kabe’yi tavaf etmek gibi amelleri yapmak için
yapılan, belli organları usulüne göre yıkamaktan ve meshetmekten ibaret bir temizliktir, bir ibadettir ve itaattir
Abdestin farzları nelerdir? Sayınız
Cevap : a- Yüzü yıkamak (İki kulak memesi arasındaki yer ile alnının saç biten yerinden çene altına kadar )
b- İki eli dirseklerle beraber yıkamak
c- Basın dörtte birini meshetmek
d- Her iki ayağı topuklarla beraber yıkamak

Soru 9 : İşlenmesinde sevap olan, terk edilmesinde günah olmayan, Efal-i Mükellefinden olup Peygamberimiz (sav)’in
bazen yaptığı bazense terk ettiği ibadete ne denir? (Kuşluk namazı gibi)
Cevap : Müstehap

Soru 10: Yapılmasında ve yapılmamasında günah olmayan, yapılıp yapılmama hususu dinde caiz görülen şeylere ne denir?
(Helal olan bir meyveyi yiyip yememek gibi)
Cevap : Mübah

Soru 11: Mükellefin yapmaması istenen ve kesin bir delille işlenmesi yasak olan şeri hükümlere ne ad verilir? Ki bunların
terk edilmesi sevap işlenmesi günahtır İnkarı ise günahtır (Zina yapmak, domuz eti yemek, yalan konuşmak vb)
Cevap : Haram

Soru 12: Haram iki kısımdır Haram li aynihi, Haram li gayrihi Bunların tarifini yapıp misal veriniz
Cevap : a- Liaynihi Haram: Aslı itibariyle herkese haram olan şeydir(Şarap, zina vb)
b- Ligayrihi Haram: Aslında helal olup başkasının hakkından dolayı haram olan şeydir Sahibinin izni olmadıkça
o şeyden başkaları faydalanamaz (Başkasına ait olan bir malı izinsiz almak gibi)

Soru 13: Kelime manası itibariyle; sevilmeyen ve hoş görülmeyen şeyler olup, dindeki manası da; yasaklığı sabit olmakla
beraber,ona aykırı olarakda bir delil ve işaret bulunup, yapılması doğru olmayıp yapılmaması iyi olan şeylere
ne ad verilir? (Sağ elle sümkürmek, gusül alması gereken bir kimsenin elini ve ağzını yıkamadan bir şey yiyip
içmesi gibi)
Cevap : Mekruh

Soru 14: Meşru olan bir işi (başlanmış bir ibadeti) bozan, hükümsüz kılan kasten yapılması azabı gerektiren şeylere
ne denir? (Namaz içinde gülmek gibi)
Cevap : Müfsit

Soru 15: Dinimizde namazların camide cemaatle kılınıp eda edilmesi bildirilmiştir Namaz ibadetimizi camide kılarken
cemaatin önünde namazı kıldıran kişiye imam denir İmam efendinin namaz kıldırırken durduğu yere ne ad verilir?
Cevap : Mihrap

Soru 16: Hadesten taharet vücudumuzu cünüplükten ve abdestsizlikten kurtarmaktır Cünüplükten kurtulmak Gusül ile olur
Cünüp ise, şehvetle kendisinden meni dediğimiz su çıktıktan sonra henüz boy abdesti almamış yani yıkanmamış
olan kimsedir Boy abdesti dediğimiz guslün farzları nelerdir yazınız
Cevap : a- Mazmaza: Ağza üç defa su alıp gargara yaparak ağzı yıkamak
b- İstinşak: Burnu üç kere sağ elle su alıp, sol elle sümkürerek yıkamak
c- Bütün vücudu iyice ovuşturarak yıkamak (Hiç bir kuru yer kalmamak suretiyle)

Soru 17: Camilerimizde dini ve dünyevi mevzuların anlatılmak ve açıklanmak üzere Cuma namazından önce ve diğer
bazı vakitlerde imamlarımızın çıkıp vaaz ettiği, talim,irşat ve telkin makamı olan yere ne ad verilir?
Cevap : Kürsü

Soru 18: Camilerimizde beş vakit namazlarımız için Ezan-ı Muhammedi’yi okuyan, gamet eden, Hz Bilal Habeşi’nin
mesleğini yapan kimselere ne denir?
Cevap : Müezzin

Soru 19: Namazın farzları on ikidir Bunlar iki kısma ayrılır Şartlar ve rükünler diye adlandırılır Altısı şart diğer altısı
ise rükündür Şartlar daha namaza başlamadan önce yapılması gereken şeyler olup, rükünler ise başlangıç
tekbiri ile namaza başlayıp namazın içinde yapılması gereken farzlardır Namazın farzları dediğimiz şartları
ve rükünleri sayıp tarif ediniz
Cevap : A- Namazın Şartları:
a- Hadesten Taharet; Bedeni cünüp ve abdestsizlikten temizlemek
b- Necasetten Taharet; Elbise ve namaz kılacak yeri temizlemek
c- Setrul Avret; Avret yerlerin örtülmesi
d- İstikbali Kıble; Kıbleye yönelmek
e- Vakit; Vaktinde kılınması
f- Niyet; Niyet etme

B- Namazın Rükünleri:
a- İftidah Tekbiri; Başlangıç tekbiri
b- Kıyam; Ayakta durmak
c- Kıraat; Okumak
d- Ruku; Rukuya eğilmek
e- Sücut; Secdeye eğilmek
f- Kade-i Ahire; Namazda son oturuşu yapmak

Soru 20: İnsanoğlunun uzuvlarından örtülmesi farz olan, başkalarının da bakması haram olan yerlere avret mahalli denir
Kadınlar ve erkekler için Setri avret yerlerini tarif ediniz
Cevap : Erkeklerde: Göbek ve diz kapakları dahil bu kısmın arasında kalan bölgeler
Kadınlarda: Yüzleri, elleri ve ayakları dışında kalan bütün bölgeleri kapatmaları gereklidir

Soru 21: Peygamber Efendimiz (sav)’in yaşantısı olarak tarif edilen sünnetin bölümleri üçtür
Sünnetin çeşitleri diyebileceğimiz bölümlerini söyleyiniz
Cevap : a- Fiili Sünnet: Yaşantısıdır, b- Kavli Sünnet: Sözleridir, c- Takriri Sünnet: Söz ve olaylara sukutu ile karşılığıdır

Soru 22: Camilerimizde Cuma günü insanlara dini meseleleri, hükümleri açıklamak veya Ümmeti Muhammedi ilgilendiren
haftalık meseleleri anlatmak için hutbe okunur İmamın Cuma günü hutbe okumak için çıktığı, camilerde
kıbleye göre sağ tarafta bulunan basamaklı olan yere ne denir?
Cevap : Mimber

Soru 23: Suyun bulunmadığı zamanlar veya mekanlar olduğunda dinimiz, ibadetlerimizi aksatmadan yapabilmemiz için
abdest yerine yapabileceğimiz bir ameli bize bildirmiştir Bu amel toprakla yapılıp su bulununcaya kadar abdesti
bozacak bir iş bir fiil yapılmamış ise abdestle yapılacak bütün ibadetler ve taatlar yapılır Çünkü bu amel abdest
ve gusül abdestinin yerine geçer Su görülünce de bozulur İki darp (vuruş) bir niyet olmak üzere iki tane farzı
vardır Niyetin farz olduğu bu ibadetimizin adı nedir?
Cevap : Teyemmüm denir

Soru 24: Boy abdesti olmayana yapması yasak olan ameller nelerdir?
Cevap : a- Namaz kılamaz, b- Camiye mescide giremez, c- Kur’an’a el süremez ve okuyamaz, d- Kabe’yi tavaf edemez

Soru 25: Namazlarımızda yapmış olduğumuz secde yedi tane uzvumuzun (organımızın) beraber yere değerek
yapılmasıyla olur Bu yedi azamızı sayınız
Cevap : Alnımız ve burnumuz(1), Ellerimiz(2), Dizlerimiz(2), Ayaklarımız(2) toplam yedidir

Soru 26: Namazlarımızı kılarken yanılabiliriz, böyle hallerde namazın telafisi için son oturuşta Et-Tahiyyatüyü okuyup iki
defa daha secde yaparak namazımızı tamamlamış oluruz Böyle hallerde yapılan secdeye sehiv secdesi yani
yanılma secdesi denir Namazda sehiv secdesini gerektiren haller nelerdir?
Cevap : Namazın farzlarından birisinin unutularak yapılmasının geciktirilmesinde, vaciplerinin birinin unutularak terk
edilmesi veya yine unutularak yapılmasının geciktirilmesinde yapılır

Soru 27: Namazın kıyam, rüku ve secde gibi her rüknünü yerine getirmek ve bunu yaparken her uzvun rahat bir halde
bulundurulması, her yapılan amele, harekete özenerek yapılmasına ne ad verilir? Mesela: Rükudan kıyama
kalkarken vücut dimdik bir hale gelmeli, iki secde arasında en az bir defa “sübhanallahil azim” diyecek kadar
oturmuş olmak gibi
Cevap : Tadili erkana riayet (Rükunların hakkını vererek yapmak)

Soru 28: Cuma namazı kimlere farzdır?
Cevap : a-Erkek olmak, b-Hür olmak, c-Misafir olmamak, d-Sıhhatli olmak (Camiye yürüyerek gidecek kudrette olmak)
e-Kör olmamak f-Kötürüm olmamak (Ayakları kesilmiş olmamak)

Soru 29: Cuma günü müslümanların bayram günüdür O günde mü’minler Allah (cc)’ın emriyle camilere toplanır,
Cuma namazlarını kılarlar ve hutbeyi dinlerler Vakti öğle namazının vaktidir Bu vakitte kılınan Cuma namazı
kaç rekattır, isimleriyle birlikte söyleyiniz
Cevap : 10 rekattır 4 ilk sünnet, 2 farz, 4 rekatta son sünnetidir (Ayrıca aynı vakitte kılınan 4 rekat Zuhri Ahir ve 2
rekatta vaktin son sünneti kılınır Ama Cuma 10 rekattır)

Soru 30: Ramazan ayında, yatsı namazından sonra 20 rekat kılınan namazdır Cemaatla veya tek başına kılınabilir
İki yada dört rekatta bir selam verilerek kılınan ve ramazan ayına ait olan bu namazın adı nedir?
ve nasıl bir namazdı
Cevap : Teravih namazıdır ve Sünneti müekkede bir namazdır

Soru 31: Oruç ibadetimizin çeşitleri altıdır Bunları misaller vererek sayınız
Cevap : a- Farz oruçlar: Ramazan orucu, keffaret orucu vb
b- Vacip oruçlar: Adaklar, itikaf orucu ve kazaya kalmış nafile oruçlar
c- Sünnet oruçlar: Muharrem ayının 9 10 11ci günleri tutulan oruçlar
d- Müstehap oruçlar: Kameri ayların 13 14 15ci günleri tutulan oruçlar
e- Mekruh oruçlar: Aşure günü, Cuma günleri tutulan oruçlar
f- Haram oruçlar: Bayramlarda tutulan oruç

Soru 32: İslamın şartlarından mali ibadetimizdir Dinen zengin sayılan erkek, kadın, her mükellef müslümanın senede
bir kez, malının kırkta birini, niyet ederek müslüman fakire vermesi farzı ayın olan ibadettir Bir diğer mana ile
müslüman fakirin müslüman zengin üzerindeki hakkıdır Terki günah, inkarı küfürdür
Bu mali ibadetimiz hangisidir?
Cevap : Zekat

Soru 33: Ramazan ayının sonuna ulaşan ve temel ihtiyaçlardan başka nisaba malik (mala sahip) olan her müslümanın
vermesi gereken ve vacip olan mali bir ibadettir İnsanların yaratılışına bir şükür olmak üzere sevap kazanmak
için yapılan mali ibadetimiz nedir?
Cevap : Sadaka-i Fıtır

Soru 34: Kurban bayramı günlerinde Arafat’a çıkarak vakfe yapılan, ihrama girerek ve Kabe’yi tavaf ederek ziyaret
yapılan, zengin olan müslümana ömründe bir kez yapmak farzı ayın olan mali ve bedeni ibadetimiz hangisidir?
Cevap : Hac

Soru 35: Senenin herhangi bir bölümünde Kabe-i Muazzamayı ve Ravza-i Mudahharayı ziyaret maksadıyla yapılan
mali ve bedeni ibadetimiz hangisidir?
Cevap : Umre ziyareti

Soru 36: Takvim olarak aya göre düzenlenen ve hicretle başlayan yıla hicri yıl denir Hicri yılın aylarına kameri aylar denir
Müslümanların takvimi olan bu takvime göre bayram ve diğer önemli gün ve geceler ayarlanır Bu hicri yılın
kameri aylarını sayınız
Cevap : Muharrem, Sefer, Rebiyyül Evvel, Rebiyyül Ahir, Cemaziel Evvel, Cemaziel Ahir, Recep, Şaban, Ramazan,
Şevval, Zilkade, Zilhicce

Soru 37: Hicri yılın başlangıç günü hangi gündür?
Cevap : 1 Muharrem

Soru 38: Mevlit kandili Peygamber Efendimiz (sav)’in doğum günüdür Mekke’de Kabe’nin içinde 360 putun yıkıldığı,
Sasani İmparatorluğunun bin yıldan beri yaktıkları ateşin söndüğü gün bu gündür
İslam takvimi olan hicri yılda Mevlit kandili hangi gündür
Cevap : Rebiyyül evvel ayının 12 Gecesi, Pazartesi günü

Soru 39: Mübarek üç ayların başlangıç tarihi ne zamandır?
Cevap : 1 Recep ile başlar

Soru 40: İkram, değeri çok olan, bağış, ihsan, istenilen gibi manalar taşıyan ve Hz Amine’nin Peygamber Efendimiz
(sav)’e hamile olduğunu anladığı gün olarak bilinen, mübarek gece olarak ibadetlerle değerlendirdiğimiz,
Peygamber Efendimiz (sav)’in kendisinin de 12 rekat şükür namazı kıldığı
mübarek gecemizin adı ve hangi günde olduğunu söyleyiniz
Cevap : Regaip kandili, Recep ayının ilk Cuma gecesidir

Soru 41: Peygamber Efendimiz (sav)’in bir gecede Mekke’den Kudüs şehrine yürüyüşüne ve oradan da semaya
yükselişine ayrı ayrı isim verilen, hakkında Kur’an’ı Kerim’de sure olan mübarek gecemizin ismi ve zamanını
söyleyiniz
Cevap : İsra ve Miraç denir Recep ayının 27ci gecesidir

Soru 42: Yaratılmışların bir sene içindeki rızıklarına, zengin veya fakir, aziz veya zelil olacaklarına, diriltilip öldürüleceklerine
ve ecellerine dair Allah (cc) tarafından meleklerine bilgi verilen mübarek gecemiz hangisidir, ve hicri tarihini
söyleyiniz
Cevap : Berat Gecesi Şaban ayının 15ci gecesi

Soru 43: Ramazan ayı içersinde idrak ettiğimiz ve Kur’an’ı Kerim bu geceden başlayarak indirildiği bildirilen adına
Kur’an’ı Kerim’de sure bulunan ve Peygamberimiz (sav)’in Ramazan ayının son on gününün tekli günlerinde
arayın dediği mübarek gecemizin ismi nedir ve hangi güne rastlar?
Cevap : Kadir Gecesi Ramazanın 27ci gecesi

Soru 44: Ramazan ayının son on gününde beş vakit namaz kılınan cami veya mescitte, ibadet niyeti ile ikamet edilen
(kalınan) ve bayram namazı ile son bulan ibadetin adı nedir?
Cevap : İtikaf

Soru 45: Amelde hak mezhepler dediğimiz mezheplerimiz ve imamlarımızı söyleyiniz
Cevap : a- Hanefi Mezhebi; İmamı Azam Ebu Hanife
b- Şafi Mezhebi; İmamı Şafi
c- Maliki Mezhebi; İmamı Malik
d- Hanbeli Mezhebi; İmamı Ahmet Bin Hanbel

Soru 46: Haccın çeşitleri nelerdir?
Cevap : a- Haccı Temettü, b- Haccı İfrat, c- Haccı Kıran

Soru 47: Haccın farzlarını söyleyiniz
Cevap : a- Arafat’ta vakfe durmak, b- Ziyaret tavafı yapmak

Soru 48: Cihat ibadetini diğer ibadetlerden ayıran özellikler nelerdir?
Cevap : a- Kur’an’ı Kerim’de en çok zikredilen ibadet olması,
b- En büyük ibadettir, c- Zamana bağlı değildir, d- İlk eda edilecek farzdır, e- Miktarla sınırlı değildir

Soru 49: Üç vakit vardır ki bu vakitlerde kaza namazı, vacip bir namaz, cenaze namazı, tilavet secdesi, nafile namaz
kılınmaz ve olmaz Bu vakitlere dinimizde kerahat vakitleri denir Kendisinde ibadet olmayan bu vakitleri
söyleyiniz?
Cevap : a- Güneş doğarken, b- Güneş tam tepede iken, c- Güneş batarken

Soru 50: Namaz dinin direği ve ilk görülecek olan ibadettir Namazların vaktinde kılınması gerekir, çünkü “vakit”
namazın farzlarındandır Vaktinde ve vakti geçtikten sonra kılınan namazlara ne ad verilir?
Cevap : Vaktinde kılınan namaza; “Eda”, Vaktinden sonra kılınan namaza ise; “Kaza” denir

Soru 51: Dinimiz her yönüyle bize kolaylıklar getirir Ki bunlardan biride kışın ayaklarımıza giyilen deriden yapılmış
mestlerin giyilmesidir Bu mestler abdest alındıktan sonra giyilir ve ondan sonra belirli bir zamana kadar alınacak
abdestler için bu mestler çıkarılmadan üzerine ıslak elle yapılan meshetme işlemi ile abdest alınmış olur
Bu meshetmenin müddeti (süresi) yolculukta ve ikamette (bulunduğumuz yerde) ne kadardır?
Cevap : İkamette 24 saat (bir gün bir gece), yolculukta 72 saat (üç gün üç gece)

07-12-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İbadet Hakkinda Sikça Sorulan Sorular Soru 1 : Allah (cc)’ın emir ve yasakları karşısında sorumlu olan, akıllı ve bülüğ çağına eren müslümana ne denir? Cevap : Mükellef denir Soru 2 : Mükellef olan insanın bilmesi gereken fiiller sekiz tanedir Mükellef olan kimse bu sekiz fiili, ameli yerine getirmek mecburiyetindedir Efal-i Mükellefin de denilen bu sekiz kısım amel ve işler nelerdir? Cevap : a- Farz, b- Vacip, c- Sünnet, d- Müstehap, e- Mübah, f- Haram, g- Mekruh, h- Müfsit Soru 3 : Kendisinde şüphe olmayan kati bir delille sabit olan, Allah (cc)’ın işlenmesini kesin olarak emrettiği hükümlere ne ad verilir? bir kaç örnek veriniz Cevap : Farz denir (Beş vakit namaz, Zekat, Oruç, Hac vb) Soru 4 : Farzları terk haramdır, inkar etmek küfürdür Farzlar iki çeşittir Farzı ayın ve farzı kifaye Bu her iki farzı tarif edip misallendiriniz Cevap : a- Farzı Ayın: Mükelleflerden her birinin yapması gereken farzlardır (Oruç, Hac, vb) b- Farzı Kifaye: Mükelleflerden bazılarının yapmasıyla diğerlerinde sorumluluk kalkan farzdır (Cenaze namazı kılmak, Hafız olmak vb) Soru 5 : Yapılması şeran kesin bir delille sabit olmayan ama kuvvetli bir delille sabit olan ibadettir İşleyene sevap, özürsüz terk edene günah olan bu amel nedir? Cevap : Vacip (Vitir ve bayram namazları gibi) Soru 6 : Peygamber Efendimiz (sav)’in farz ve vacipler dışında yaptığı veyapılmasını istediği ibadetlere ne ad verilir? Cevap : Sünnet Soru 7 : Sünnet iki kısımdır Sünneti müekkede, sünneti gayri müekkededir Her iki sünneti tarif edip misaller veriniz Cevap : a- Müekket Sünnet: Rasülullah (sav)’in devamlı yaptığı ve yapılmasını teşvik ettiği sünnetlerdir (Sabah, öğle, akşam namazlarının sünnetleri, namazları cemaatla kılmak vb) b- Gayri Müekket Sünnet: Rasülullah (sav)’in ara sıra yaptığı ve yapılmasını tavsiye ettiği sünnetlerdir (Abdesti kıbleye dönerek almak, Ezanı dinlemek, İşe sağdan başlamak vb) Soru 8 : Abdest dinimizde; namaz kılmak, Kur’an’ı Kerim’i elle tutmak, Kabe’yi tavaf etmek gibi amelleri yapmak için yapılan, belli organları usulüne göre yıkamaktan ve meshetmekten ibaret bir temizliktir, bir ibadettir ve itaattir Abdestin farzları nelerdir? Sayınız Cevap : a- Yüzü yıkamak (İki kulak memesi arasındaki yer ile alnının saç biten yerinden çene altına kadar ) b- İki eli dirseklerle beraber yıkamak c- Basın dörtte birini meshetmek d- Her iki ayağı topuklarla beraber yıkamak Soru 9 : İşlenmesinde sevap olan, terk edilmesinde günah olmayan, Efal-i Mükellefinden olup Peygamberimiz (sav)’in bazen yaptığı bazense terk ettiği ibadete ne denir? (Kuşluk namazı gibi) Cevap : Müstehap Soru 10: Yapılmasında ve yapılmamasında günah olmayan, yapılıp yapılmama hususu dinde caiz görülen şeylere ne denir? (Helal olan bir meyveyi yiyip yememek gibi) Cevap : Mübah Soru 11: Mükellefin yapmaması istenen ve kesin bir delille işlenmesi yasak olan şeri hükümlere ne ad verilir? Ki bunların terk edilmesi sevap işlenmesi günahtır İnkarı ise günahtır (Zina yapmak, domuz eti yemek, yalan konuşmak vb) Cevap : Haram Soru 12: Haram iki kısımdır Haram li aynihi, Haram li gayrihi Bunların tarifini yapıp misal veriniz Cevap : a- Liaynihi Haram: Aslı itibariyle herkese haram olan şeydir(Şarap, zina vb) b- Ligayrihi Haram: Aslında helal olup başkasının hakkından dolayı haram olan şeydir Sahibinin izni olmadıkça o şeyden başkaları faydalanamaz (Başkasına ait olan bir malı izinsiz almak gibi) Soru 13: Kelime manası itibariyle; sevilmeyen ve hoş görülmeyen şeyler olup, dindeki manası da; yasaklığı sabit olmakla beraber,ona aykırı olarakda bir delil ve işaret bulunup, yapılması doğru olmayıp yapılmaması iyi olan şeylere ne ad verilir? (Sağ elle sümkürmek, gusül alması gereken bir kimsenin elini ve ağzını yıkamadan bir şey yiyip içmesi gibi) Cevap : Mekruh Soru 14: Meşru olan bir işi (başlanmış bir ibadeti) bozan, hükümsüz kılan kasten yapılması azabı gerektiren şeylere ne denir? (Namaz içinde gülmek gibi) Cevap : Müfsit Soru 15: Dinimizde namazların camide cemaatle kılınıp eda edilmesi bildirilmiştir Namaz ibadetimizi camide kılarken cemaatin önünde namazı kıldıran kişiye imam denir İmam efendinin namaz kıldırırken durduğu yere ne ad verilir? Cevap : Mihrap Soru 16: Hadesten taharet vücudumuzu cünüplükten ve abdestsizlikten kurtarmaktır Cünüplükten kurtulmak Gusül ile olur Cünüp ise, şehvetle kendisinden meni dediğimiz su çıktıktan sonra henüz boy abdesti almamış yani yıkanmamış olan kimsedir Boy abdesti dediğimiz guslün farzları nelerdir yazınız Cevap : a- Mazmaza: Ağza üç defa su alıp gargara yaparak ağzı yıkamak b- İstinşak: Burnu üç kere sağ elle su alıp, sol elle sümkürerek yıkamak c- Bütün vücudu iyice ovuşturarak yıkamak (Hiç bir kuru yer kalmamak suretiyle) Soru 17: Camilerimizde dini ve dünyevi mevzuların anlatılmak ve açıklanmak üzere Cuma namazından önce ve diğer bazı vakitlerde imamlarımızın çıkıp vaaz ettiği, talim,irşat ve telkin makamı olan yere ne ad verilir? Cevap : Kürsü Soru 18: Camilerimizde beş vakit namazlarımız için Ezan-ı Muhammedi’yi okuyan, gamet eden, Hz Bilal Habeşi’nin mesleğini yapan kimselere ne denir? Cevap : Müezzin Soru 19: Namazın farzları on ikidir Bunlar iki kısma ayrılır Şartlar ve rükünler diye adlandırılır Altısı şart diğer altısı ise rükündür Şartlar daha namaza başlamadan önce yapılması gereken şeyler olup, rükünler ise başlangıç tekbiri ile namaza başlayıp namazın içinde yapılması gereken farzlardır Namazın farzları dediğimiz şartları ve rükünleri sayıp tarif ediniz Cevap : A- Namazın Şartları: a- Hadesten Taharet; Bedeni cünüp ve abdestsizlikten temizlemek b- Necasetten Taharet; Elbise ve namaz kılacak yeri temizlemek c- Setrul Avret; Avret yerlerin örtülmesi d- İstikbali Kıble; Kıbleye yönelmek e- Vakit; Vaktinde kılınması f- Niyet; Niyet etme B- Namazın Rükünleri: a- İftidah Tekbiri; Başlangıç tekbiri b- Kıyam; Ayakta durmak c- Kıraat; Okumak d- Ruku; Rukuya eğilmek e- Sücut; Secdeye eğilmek f- Kade-i Ahire; Namazda son oturuşu yapmak Soru 20: İnsanoğlunun uzuvlarından örtülmesi farz olan, başkalarının da bakması haram olan yerlere avret mahalli denir Kadınlar ve erkekler için Setri avret yerlerini tarif ediniz Cevap : Erkeklerde: Göbek ve diz kapakları dahil bu kısmın arasında kalan bölgeler Kadınlarda: Yüzleri, elleri ve ayakları dışında kalan bütün bölgeleri kapatmaları gereklidir Soru 21: Peygamber Efendimiz (sav)’in yaşantısı olarak tarif edilen sünnetin bölümleri üçtür Sünnetin çeşitleri diyebileceğimiz bölümlerini söyleyiniz Cevap : a- Fiili Sünnet: Yaşantısıdır, b- Kavli Sünnet: Sözleridir, c- Takriri Sünnet: Söz ve olaylara sukutu ile karşılığıdır Soru 22: Camilerimizde Cuma günü insanlara dini meseleleri, hükümleri açıklamak veya Ümmeti Muhammedi ilgilendiren haftalık meseleleri anlatmak için hutbe okunur İmamın Cuma günü hutbe okumak için çıktığı, camilerde kıbleye göre sağ tarafta bulunan basamaklı olan yere ne denir? Cevap : Mimber Soru 23: Suyun bulunmadığı zamanlar veya mekanlar olduğunda dinimiz, ibadetlerimizi aksatmadan yapabilmemiz için abdest yerine yapabileceğimiz bir ameli bize bildirmiştir Bu amel toprakla yapılıp su bulununcaya kadar abdesti bozacak bir iş bir fiil yapılmamış ise abdestle yapılacak bütün ibadetler ve taatlar yapılır Çünkü bu amel abdest ve gusül abdestinin yerine geçer Su görülünce de bozulur İki darp (vuruş) bir niyet olmak üzere iki tane farzı vardır Niyetin farz olduğu bu ibadetimizin adı nedir? Cevap : Teyemmüm denir Soru 24: Boy abdesti olmayana yapması yasak olan ameller nelerdir? Cevap : a- Namaz kılamaz, b- Camiye mescide giremez, c- Kur’an’a el süremez ve okuyamaz, d- Kabe’yi tavaf edemez Soru 25: Namazlarımızda yapmış olduğumuz secde yedi tane uzvumuzun (organımızın) beraber yere değerek yapılmasıyla olur Bu yedi azamızı sayınız Cevap : Alnımız ve burnumuz(1), Ellerimiz(2), Dizlerimiz(2), Ayaklarımız(2) toplam yedidir Soru 26: Namazlarımızı kılarken yanılabiliriz, böyle hallerde namazın telafisi için son oturuşta Et-Tahiyyatüyü okuyup iki defa daha secde yaparak namazımızı tamamlamış oluruz Böyle hallerde yapılan secdeye sehiv secdesi yani yanılma secdesi denir Namazda sehiv secdesini gerektiren haller nelerdir? Cevap : Namazın farzlarından birisinin unutularak yapılmasının geciktirilmesinde, vaciplerinin birinin unutularak terk edilmesi veya yine unutularak yapılmasının geciktirilmesinde yapılır Soru 27: Namazın kıyam, rüku ve secde gibi her rüknünü yerine getirmek ve bunu yaparken her uzvun rahat bir halde bulundurulması, her yapılan amele, harekete özenerek yapılmasına ne ad verilir? Mesela: Rükudan kıyama kalkarken vücut dimdik bir hale gelmeli, iki secde arasında en az bir defa “sübhanallahil azim” diyecek kadar oturmuş olmak gibi Cevap : Tadili erkana riayet (Rükunların hakkını vererek yapmak) Soru 28: Cuma namazı kimlere farzdır? Cevap : a-Erkek olmak, b-Hür olmak, c-Misafir olmamak, d-Sıhhatli olmak (Camiye yürüyerek gidecek kudrette olmak) e-Kör olmamak f-Kötürüm olmamak (Ayakları kesilmiş olmamak) Soru 29: Cuma günü müslümanların bayram günüdür O günde mü’minler Allah (cc)’ın emriyle camilere toplanır, Cuma namazlarını kılarlar ve hutbeyi dinlerler Vakti öğle namazının vaktidir Bu vakitte kılınan Cuma namazı kaç rekattır, isimleriyle birlikte söyleyiniz Cevap : 10 rekattır 4 ilk sünnet, 2 farz, 4 rekatta son sünnetidir (Ayrıca aynı vakitte kılınan 4 rekat Zuhri Ahir ve 2 rekatta vaktin son sünneti kılınır Ama Cuma 10 rekattır) Soru 30: Ramazan ayında, yatsı namazından sonra 20 rekat kılınan namazdır Cemaatla veya tek başına kılınabilir İki yada dört rekatta bir selam verilerek kılınan ve ramazan ayına ait olan bu namazın adı nedir? ve nasıl bir namazdı Cevap : Teravih namazıdır ve Sünneti müekkede bir namazdır Soru 31: Oruç ibadetimizin çeşitleri altıdır Bunları misaller vererek sayınız Cevap : a- Farz oruçlar: Ramazan orucu, keffaret orucu vb b- Vacip oruçlar: Adaklar, itikaf orucu ve kazaya kalmış nafile oruçlar c- Sünnet oruçlar: Muharrem ayının 9 10 11ci günleri tutulan oruçlar d- Müstehap oruçlar: Kameri ayların 13 14 15ci günleri tutulan oruçlar e- Mekruh oruçlar: Aşure günü, Cuma günleri tutulan oruçlar f- Haram oruçlar: Bayramlarda tutulan oruç Soru 32: İslamın şartlarından mali ibadetimizdir Dinen zengin sayılan erkek, kadın, her mükellef müslümanın senede bir kez, malının kırkta birini, niyet ederek müslüman fakire vermesi farzı ayın olan ibadettir Bir diğer mana ile müslüman fakirin müslüman zengin üzerindeki hakkıdır Terki günah, inkarı küfürdür Bu mali ibadetimiz hangisidir? Cevap : Zekat Soru 33: Ramazan ayının sonuna ulaşan ve temel ihtiyaçlardan başka nisaba malik (mala sahip) olan her müslümanın vermesi gereken ve vacip olan mali bir ibadettir İnsanların yaratılışına bir şükür olmak üzere sevap kazanmak için yapılan mali ibadetimiz nedir? Cevap : Sadaka-i Fıtır Soru 34: Kurban bayramı günlerinde Arafat’a çıkarak vakfe yapılan, ihrama girerek ve Kabe’yi tavaf ederek ziyaret yapılan, zengin olan müslümana ömründe bir kez yapmak farzı ayın olan mali ve bedeni ibadetimiz hangisidir? Cevap : Hac Soru 35: Senenin herhangi bir bölümünde Kabe-i Muazzamayı ve Ravza-i Mudahharayı ziyaret maksadıyla yapılan mali ve bedeni ibadetimiz hangisidir? Cevap : Umre ziyareti Soru 36: Takvim olarak aya göre düzenlenen ve hicretle başlayan yıla hicri yıl denir Hicri yılın aylarına kameri aylar denir Müslümanların takvimi olan bu takvime göre bayram ve diğer önemli gün ve geceler ayarlanır Bu hicri yılın kameri aylarını sayınız Cevap : Muharrem, Sefer, Rebiyyül Evvel, Rebiyyül Ahir, Cemaziel Evvel, Cemaziel Ahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade, Zilhicce Soru 37: Hicri yılın başlangıç günü hangi gündür? Cevap : 1 Muharrem Soru 38: Mevlit kandili Peygamber Efendimiz (sav)’in doğum günüdür Mekke’de Kabe’nin içinde 360 putun yıkıldığı, Sasani İmparatorluğunun bin yıldan beri yaktıkları ateşin söndüğü gün bu gündür İslam takvimi olan hicri yılda Mevlit kandili hangi gündür Cevap : Rebiyyül evvel ayının 12 Gecesi, Pazartesi günü Soru 39: Mübarek üç ayların başlangıç tarihi ne zamandır? Cevap : 1 Recep ile başlar Soru 40: İkram, değeri çok olan, bağış, ihsan, istenilen gibi manalar taşıyan ve Hz Amine’nin Peygamber Efendimiz (sav)’e hamile olduğunu anladığı gün olarak bilinen, mübarek gece olarak ibadetlerle değerlendirdiğimiz, Peygamber Efendimiz (sav)’in kendisinin de 12 rekat şükür namazı kıldığı mübarek gecemizin adı ve hangi günde olduğunu söyleyiniz Cevap : Regaip kandili, Recep ayının ilk Cuma gecesidir Soru 41: Peygamber Efendimiz (sav)’in bir gecede Mekke’den Kudüs şehrine yürüyüşüne ve oradan da semaya yükselişine ayrı ayrı isim verilen, hakkında Kur’an’ı Kerim’de sure olan mübarek gecemizin ismi ve zamanını söyleyiniz Cevap : İsra ve Miraç denir Recep ayının 27ci gecesidir Soru 42: Yaratılmışların bir sene içindeki rızıklarına, zengin veya fakir, aziz veya zelil olacaklarına, diriltilip öldürüleceklerine ve ecellerine dair Allah (cc) tarafından meleklerine bilgi verilen mübarek gecemiz hangisidir, ve hicri tarihini söyleyiniz Cevap : Berat Gecesi Şaban ayının 15ci gecesi Soru 43: Ramazan ayı içersinde idrak ettiğimiz ve Kur’an’ı Kerim bu geceden başlayarak indirildiği bildirilen adına Kur’an’ı Kerim’de sure bulunan ve Peygamberimiz (sav)’in Ramazan ayının son on gününün tekli günlerinde arayın dediği mübarek gecemizin ismi nedir ve hangi güne rastlar? Cevap : Kadir Gecesi Ramazanın 27ci gecesi Soru 44: Ramazan ayının son on gününde beş vakit namaz kılınan cami veya mescitte, ibadet niyeti ile ikamet edilen (kalınan) ve bayram namazı ile son bulan ibadetin adı nedir? Cevap : İtikaf Soru 45: Amelde hak mezhepler dediğimiz mezheplerimiz ve imamlarımızı söyleyiniz Cevap : a- Hanefi Mezhebi; İmamı Azam Ebu Hanife b- Şafi Mezhebi; İmamı Şafi c- Maliki Mezhebi; İmamı Malik d- Hanbeli Mezhebi; İmamı Ahmet Bin Hanbel Soru 46: Haccın çeşitleri nelerdir? Cevap : a- Haccı Temettü, b- Haccı İfrat, c- Haccı Kıran Soru 47: Haccın farzlarını söyleyiniz Cevap : a- Arafat’ta vakfe durmak, b- Ziyaret tavafı yapmak Soru 48: Cihat ibadetini diğer ibadetlerden ayıran özellikler nelerdir? Cevap : a- Kur’an’ı Kerim’de en çok zikredilen ibadet olması, b- En büyük ibadettir, c- Zamana bağlı değildir, d- İlk eda edilecek farzdır, e- Miktarla sınırlı değildir Soru 49: Üç vakit vardır ki bu vakitlerde kaza namazı, vacip bir namaz, cenaze namazı, tilavet secdesi, nafile namaz kılınmaz ve olmaz Bu vakitlere dinimizde kerahat vakitleri denir Kendisinde ibadet olmayan bu vakitleri söyleyiniz? Cevap : a- Güneş doğarken, b- Güneş tam tepede iken, c- Güneş batarken Soru 50: Namaz dinin direği ve ilk görülecek olan ibadettir Namazların vaktinde kılınması gerekir, çünkü “vakit” namazın farzlarındandır Vaktinde ve vakti geçtikten sonra kılınan namazlara ne ad verilir? Cevap : Vaktinde kılınan namaza; “Eda”, Vaktinden sonra kılınan namaza ise; “Kaza” denir Soru 51: Dinimiz her yönüyle bize kolaylıklar getirir Ki bunlardan biride kışın ayaklarımıza giyilen deriden yapılmış mestlerin giyilmesidir Bu mestler abdest alındıktan sonra giyilir ve ondan sonra belirli bir zamana kadar alınacak abdestler için bu mestler çıkarılmadan üzerine ıslak elle yapılan meshetme işlemi ile abdest alınmış olur Bu meshetmenin müddeti (süresi) yolculukta ve ikamette (bulunduğumuz yerde) ne kadardır? Cevap : İkamette 24 saat (bir gün bir gece), yolculukta 72 saat (üç gün üç gece)