Riyâzü's Sâlihîn'in Namaz Bölümü 93 - 95 Numaralı Hadisi

Riyâzü's Sâlihîn'in Namaz Bölümü 93 - 95 Numaralı Hadisi




93 Ali İbni Ebû Tâlib radıyallahu anh şöyle dedi:
Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ikindi namazının farzından önce dört rek`at namaz kılardı İkinci rek`atın tahiyyatında Allah Teâlâ'ya en yakın meleklere ve onların yolunca giden müslüman ve mü'min kimselere selâm ederdi

Tirmizî, Mevâkît 201, Cum`a 66 Ayrıca bk Nesâî, İmâmet 5; İbni Mâce, İkâmet 109



95 hadisle birlikte açıklanacaktır
94 İbni Ömer radıyallahu anhümâ'nın rivayetine göre Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
"İkindi namazının farzından önce dört rek`at namaz kılan kimseye, Allah rahmetini ihsân etsin"
Ebû Dâvûd, Tatavvu 8; Tirmizî, Salât 201



95 hadisle birlikte açıklanacaktır
95 Ali İbni Ebû Tâlib radıyallahu anh'den rivayet edildiğine göre Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ikindi namazının farzından önce iki rek`at namaz kılardı
Ebû Dâvûd, Tatavvu 8



Açıklamalar
İkindi namazının önemi, "Sabah ve İkindi Namazlarının Fazileti" bölümünde (21-26) ele alınmıştı
Resûlullah Efendimiz'in ikindi namazının sünnetini bazan iki, bazan da dört rek`at olarak kıldığı yukarıdaki rivayetlerden anlaşılmaktadır Bu rivayetlerin ikincisinde, ikindinin sünnetini dört rek`at olarak kılana Allah Teâlâ'nın rahmet etmesi için dua ettiği görülmektedir
Hz Peygamber'in, ikindinin sünnetini dört rek`at kıldığı zaman, 93 numaralı hadiste belirtildiği üzere, ikinci rek`atın tahiyyatında meleklere ve müslümanlara selâm etmesi sözünü, aralarında Hanefîler'in de bulunduğu bazı âlimler, Resûl-i Ekrem'in "es-Selâmü aleynâ ve alâ ibâdillâhi's-sâlihîn" (Selâm bize ve Allah'ın sâlih kullarına olsun) diye dua etmesi, sonra üçüncü rek`ate kalkması şeklinde yorumlamışlardır İmam Şâfiî ve Ahmed İbni Hanbel ise bunu, ikinci rek`attan sonra selâm vermek, yani o dört rek`atı birbirinden ayrı ikişer rek`at olarak kılmak şeklinde anlamışlardır
Peygamber Efendimiz'in bu sünneti bazan iki, bazan da dört rek`at olarak kılması, hem Hanefîler'in hem de diğer âlimlerin uygulamasının doğru olduğunu göstermektedir Hiçbir zaman unutulmamalıdır ki, âlimlerimizin bu nevi uygulamalarda farklı düşünüyor gibi görünmesi, daha sevap olanı tesbit etme gayretinden başka bir şey değildir Allah hepsinden razı olsun Meymûne vâlidemizin belirttiğine göre Resûl-i Ekrem Efendimiz, kıldığı bir namazı veya yaptığı hayırlı bir işi devamlı surette yapmak isterdi Bir defasında devlet işleriyle meşgulken, ikindi namazından önce kıldığı iki rek`at namazı kılamamıştı İkindi namazını kıldırdıktan sonra evine geldi ve kılamadığı o sünneti ikindinin farzından sonra kıldı (Ahmed b Hanbel, Müsned, VI, 334-335) Bu namazın, yine bir meşgale sebebiyle kılamadığı öğlenin son sünneti olduğu da rivayet edilmektedir Âlimlerimiz ikindiden sonra Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in kıldığı namazları araştırmışlar, o çeşitli sebeplerle kılmış olsa bile, ümmetine olan şefkati sebebiyle, ikindinin farzından sonra onların herhangi bir sünnet kılmalarını istemediği ve buna izin vermediği sonucuna varmışlardır Hz Ömer'in "Peygamber aleyhisselâm ikindi namazından sonra, gün batıncaya kadar namaz kılmayı yasakladı" (Buhârî, Mevâkît 30, 31) diye rivayet etmesi, bu yasağa rağmen ikindiden kılmaya kalkanlara engel olması, ikindiden sonra sünnet kılınmayacağını göstermektedir Burada bir hususu daha belirtmekte fayda var: İslam âlimleri ikindi namazının sünnetine dair rivayetlere bakarak bu namazın sünnet-i müekkede olmadığını söylemişlerdir Buna göre ikindi namazının sünneti, bazan kılınıp bazan terkedilebilecek bir sünnet yani müstehap bir namazdır Hal böyle olunca, vakti müsait olan kimseler bu sünneti kılmalı ve 94 numaralı hadiste müjdelenen ilâhî rahmeti kazanmaya bakmalıdırlar



Hadislerden Öğrendiklerimiz
1 Resûl-i Ekrem Efendimiz ikindi namazının sünnetini bazan iki bazan da dört rek`at olarak kılmıştır
2 Allah'ın Resûlü, ikindinin farzından önce dört rek`at sünneti devamlı olarak kılanlara dua etmiştir
3 İkindi namazının sünneti, sünnet-i müekkede (Efendimiz'in devamlı surette kıldığı bir namaz) olmamakla beraber, bu sünneti kılanlar büyük sevap kazanırlar
"Sünnet Namazların Fazileti" bahsinde İbni Ömer'in rivayet ettiği hadiste (nr 72) Resûl-i Ekrem'in akşam namazından sonra iki rek`at namaz kıldığı, "Öğle Namazı'nın Sünneti" bahsinde Hz Âişe'nin rivayet ettiği hadiste de (nr 89) akşam namazını kıldırdıktan sonra eve gelerek iki rek`at namaz kıldığı geçmişti