Çıldır Gölü'nün Gemisiz Reisleri

"Gün doğmadan, Deniz daha bembeyazken çıkacaksın yola Kürekleri tutmanın şehveti avuçlarında İçinde bir iş görmenin saadeti" Çıldır Gölü'ndeki balıkçılar Orhan Veli'nin bu dizilerindeki gibi gün doğmadan umutla çıkıyor yola





Reis Topkaya, miçoları Ahmet ve Tekin'le birlikte balıkları taşıyor


Soğuk, buz, fırtına yoldaşları Yılın bu zamanlarında 50 cm kalınlığında buz tutan gölün turuncu renkli, parıl parıl parıldayan sazanlarından nasiplenmeye niyetliler Bir ay sonra buz kalınlığı bir metreye ulaşıyor İşleri daha da zor Sabahın yedisinde başlayan bu serüven güneş ikindiye döndüğünde sona eriyor Gölün buzları azimle kırılıyor, ağlar umutla çekiliyor İçlerinde bir iş yapmanın ve evlerine ekmek götürmenin saadeti var yalnızca


Reis Topkaya'yı, Çıldır Gölü'nde tayfasının başında buluyoruz Lakin bu 'Reis'in ne bir gemisi var, ne de teknesi Yılın yedi ayında buz tutan Çıldır Gölü'nde buna gerek de yok Ellerinde bir kazma, bir de kürek Bundan iyisi can sağlığı Adı gibi 'reis'i olmuş 35 yıldır buranın Kendi deyimiyle 'bunca zamandır göl onun, o da gölün kahrını çekiyor' Askerden sonra başlamış balıkçılığa "O gün bugündür kopamadım gölden Gelmesem hasta olur, yatağa düşerim" diyor Haftanın üç gününü burada geçiriyor Ortalama sefer başı 40 kilo balık tutuyor Bu işi tek başına yapmak mümkün değil tabii ki Reis olur da tayfası olmaz mı? Kardeşi Serkan ve arkadaşı Günay Kobuk'la çıkıyor balığa Serkan'ın iki küçük oğlu Ahmet ve tekin de geminin miçoları Yaşı büyük olduğu için işin komutası Reis'te Serkan ve Günay kazmaya başlıyor Daha önce buraya ağ atıp işaretlemişler Şimdi o ağ bulunacak ve nasipse balıklarla birlikte çekilecek

50 kilo balık, 300 TL'ye satılıyor


Havada sert rüzgâr ve keskin bir soğuk var Bizden başka kimse yok gölün üstünde Normalde fırtına olunca balıkçılar göle çıkmıyor Ama emir Reis'ten gelmiş Dediğine göre, bugün çıkılmazsa ağ attıkları yeri kar ve buz kaplar, bulmak imkânsız olur Herkes işi bir an önce bitirmenin derdinde Reis'le Günay ağın başında İşin en zevkli yanı işte burası Bu anı görüntülemek için kilometrelerce yol geldik Çekilen ağın önünde balıkçılarla beraber pusuya yatıyoruz Neyse ki şanslıyız, ağlar bereketli çıkıyor Balık çıktıkça tayfanın yüzü gülüyor, içleri ısınıyor Ağlardan sökülen balıklar, can havliyle ellerinden uçuşarak yere düşüyor Hesabı Serkan'ın oğlu Tekin yapıyor '50 kilo olsa altı liradan üç yüz eder' Gülüyor yüzü Biz de objektifimize düşen karelerden nasiplenmenin keyfini yaşıyoruz Reis tayfasını topluyor Bugünlük bu kadar yeter, üç yere daha ağ atıp ayrılıyorlar gölden





Ertesi gün tekrar gelmeye karar veriyoruz Güneş doğmadan yollardayız Göle yaklaştığımızda karşıda bir karartı beliriyor Tayfa bizden erken gelmiş Bembeyaz gölün üstünde yürümek tehlikeli Adımlarımızı dikkatle atıyoruz Hava dünden daha soğuk Görenler bilir, Çıldır'ın soğuğunu düşünmek bile donduruyor insanı Her işin kendine göre mutlaka bir zorluğu vardır ama, bu balıkçılar için büsbütün çile Hele kış şartlarında buna soğuğu da eklediğimizde zorluk katmerleşiyor


Reis yine kazmayla buzları kırıyor Serkan kürekle kırılan buzları temizliyor Bugün hava daha soğuk olduğu için çok balık çıkmayabilir Umutları düne göre az Serkan askerden sonra başlamış balıkçılığa 15 yıldır göle geliyor Serkan'a göre bu iş, iş değil, "Alacaksın küçük bir taka Karadeniz'e çıkacaksın" diyor İç çekip işine devam ediyor 'Ekmek parası kazanmak zor' diye ekliyor Ağlar yine de umutla çekiliyor Serkan, 'Ya nasip!' diye bağırarak son bir hamleyle ağa asılıyor Durum hiç de fena değil Az da olsa balık çıkıyor Reis seviniyor: "Bugünü de kurtardık Her gün bir olmuyor Bazen nasip boş da çıkabilir" Balıkçıların bir günü daha böyle geçiyor İnsan gölün üstünde vaktin nasıl geçtiğini anlamıyor Beyazla sessizlik arkadaş olmuş burada Şehrin gürültüsünden sonra çok dingin geliyor burası Yoga ve bilumum sakinleşme seanslarına para ödeyenlere Çıldır Gölü tavsiye edilir

MEHMET ALİ POYRAZ