İşte Harbiye Öğrencisi Mustafa Kemal

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-11-2012

Mustafa Kemal’in şu ana kadar bilinen en eski fotoğrafı vizyona giren “Mustafa” filminde yayınlanıyor

İşte Harbiye öğrencisi Mustafa Kemal!

Bu fotoğrafın varlığından ilk kez Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüd Başkanlığı’ndaki çalışma sırasında haberdar oldum

vizyona giren “Mustafa” filmi için belge araştırmasındaydık

Bizimle ilgilenen Albay, Mustafa Kemal’in Harbiye öğrencisiyken çekilmiş fotoğrafını görüp görmediğimi sordu

“-Hayır görmedim” dedim

Mustafa Kemal’in bildiğimiz en eski fotoğrafı, 1902 yılında Harbiye’den mezun olurken çektirip annesine yolladığı fotoğraftı

Orada 21 yaşında, kılıç kuşanmış, bıyıklı bir teğmendi

Öğrencilik yıllarını hiç görmemiştik

107 yıllık fotoğraf

Heyecan içinde fotoğrafın yerini sordum

İstanbul’da Harbiye Askeri Müzesi’nde olduğunu söylediler

Hemen gerekli izinleri alıp Harbiye Müzesi’ne koştuk

Arşiv açıldı ve –dile kolay- tam 107 yıl açığa çıkmamış bu fotoğraf ortaya çıktı

Mustafa Kemal ve arkadaşlarının bu fotoğrafı Harbiye ikinci sınıfta çektirdiği sanılıyor

Yani yıl 1901 olmalı…

Mustafa Kemal, oturduğu yer, oturuş biçimi ve paltosuyla hemen fark ediliyor

Bıyıkları yeni terlemiş daha…

Henüz kılıç kuşanmamışlar ama hepsinin ellerinde kitap var

Hep omuz omuza

Fotoğraftakilere gelince…

Mustafa Kemal’in hemen solunda oturan genç, Ali Fuat olmalı…

Ali Fuat (Cebesoy) “Sınıf Arkadaşım Atatürk” başlıklı anılarında Mustafa Kemal’le tanıştıkları Cuma akşamını ayrıntılarıyla anlatır

Okuldaki 2 bin öğrenci içinde bu ikili yakın dost olmuşlardır

Dostlukları ömür boyu iniş çıkışlarla sürecek, Ali Fuat, sürgünlerde, cephelerde de hep fotoğraftaki gibi Mustafa Kemal’in yanında olacaktır

Suikast davasıyla bozulan ilişkileri zamanla düzelecek ve Fuat Paşa, Savarona’da ona eşlik eden bir avuç insandan biri olacaktır

Sağ kolu

Fotoğrafta Mustafa Kemal’in sağ yanında oturan devrik fesli genç de ömür boyu onun yanında olacak dostlarından biri:

Kazım Özalp…

O, Atatürk’ten bir yıl sonra Manastır İdadisi’ne girmişti

Orada tanışmışlar, grup içinde arkadaşlık etmişler, lokumuna tavla oynamışlardı

Kazım, Mustafa Kemal’in “tavlada bile kaybetmeye tahammülü olmayan kişiliğini” orada fark etmişti

(“Atatürk’ten Anılar”, Türkiye İş Bankası Y, 1992)

Sonra Harbiye’ye de bir yıl sonra onun peşinden gitmişti

Bu kez Babıali’deki Stefan’ın kıraathanesinde veya Sirkeci’deki Yani’nin kahvehanesinde buluşuyorlar, tartışıyorlar, bilardo oynuyorlardı

Fotoğraf, tam o dönem çekilmiş olmalı…

Üniversiteli Mustafa Kemal

20

yüzyıl başından 1938’e dek süren bir dostluk tablosunu belgeleyen bu fotoğraf, bizi üniversite öğrencisi Mustafa Kemal’le tanıştırıyor

Kuşkusuz bundan böyle okul kitaplarında yerini alacaktır

Yarından itibaren onun gençliğinden başlayarak hayatının belli dönemlerinde tuttuğu not defterlerinden seçme satırları da yayımlayacağız burada…

Bir kısmına “Mustafa” filminde de yerverdiğimiz bu satırlar, onu daha yakından tanımanızı sağlayacak

Can Dündar

07-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İşte Harbiye Öğrencisi Mustafa Kemal Mustafa Kemal’in şu ana kadar bilinen en eski fotoğrafı vizyona giren “Mustafa” filminde yayınlanıyor İşte Harbiye öğrencisi Mustafa Kemal! Bu fotoğrafın varlığından ilk kez Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüd Başkanlığı’ndaki çalışma sırasında haberdar oldum vizyona giren “Mustafa” filmi için belge araştırmasındaydık Bizimle ilgilenen Albay, Mustafa Kemal’in Harbiye öğrencisiyken çekilmiş fotoğrafını görüp görmediğimi sordu “-Hayır görmedim” dedim Mustafa Kemal’in bildiğimiz en eski fotoğrafı, 1902 yılında Harbiye’den mezun olurken çektirip annesine yolladığı fotoğraftı Orada 21 yaşında, kılıç kuşanmış, bıyıklı bir teğmendi Öğrencilik yıllarını hiç görmemiştik 107 yıllık fotoğraf Heyecan içinde fotoğrafın yerini sordum İstanbul’da Harbiye Askeri Müzesi’nde olduğunu söylediler Hemen gerekli izinleri alıp Harbiye Müzesi’ne koştuk Arşiv açıldı ve –dile kolay- tam 107 yıl açığa çıkmamış bu fotoğraf ortaya çıktı Mustafa Kemal ve arkadaşlarının bu fotoğrafı Harbiye ikinci sınıfta çektirdiği sanılıyor Yani yıl 1901 olmalı… Mustafa Kemal, oturduğu yer, oturuş biçimi ve paltosuyla hemen fark ediliyor Bıyıkları yeni terlemiş daha… Henüz kılıç kuşanmamışlar ama hepsinin ellerinde kitap var Hep omuz omuza Fotoğraftakilere gelince… Mustafa Kemal’in hemen solunda oturan genç, Ali Fuat olmalı… Ali Fuat (Cebesoy) “Sınıf Arkadaşım Atatürk” başlıklı anılarında Mustafa Kemal’le tanıştıkları Cuma akşamını ayrıntılarıyla anlatır Okuldaki 2 bin öğrenci içinde bu ikili yakın dost olmuşlardır Dostlukları ömür boyu iniş çıkışlarla sürecek, Ali Fuat, sürgünlerde, cephelerde de hep fotoğraftaki gibi Mustafa Kemal’in yanında olacaktır Suikast davasıyla bozulan ilişkileri zamanla düzelecek ve Fuat Paşa, Savarona’da ona eşlik eden bir avuç insandan biri olacaktır Sağ kolu Fotoğrafta Mustafa Kemal’in sağ yanında oturan devrik fesli genç de ömür boyu onun yanında olacak dostlarından biri: Kazım Özalp… O, Atatürk’ten bir yıl sonra Manastır İdadisi’ne girmişti Orada tanışmışlar, grup içinde arkadaşlık etmişler, lokumuna tavla oynamışlardı Kazım, Mustafa Kemal’in “tavlada bile kaybetmeye tahammülü olmayan kişiliğini” orada fark etmişti (“Atatürk’ten Anılar”, Türkiye İş Bankası Y, 1992) Sonra Harbiye’ye de bir yıl sonra onun peşinden gitmişti Bu kez Babıali’deki Stefan’ın kıraathanesinde veya Sirkeci’deki Yani’nin kahvehanesinde buluşuyorlar, tartışıyorlar, bilardo oynuyorlardı Fotoğraf, tam o dönem çekilmiş olmalı… Üniversiteli Mustafa Kemal 20 yüzyıl başından 1938’e dek süren bir dostluk tablosunu belgeleyen bu fotoğraf, bizi üniversite öğrencisi Mustafa Kemal’le tanıştırıyor Kuşkusuz bundan böyle okul kitaplarında yerini alacaktır Yarından itibaren onun gençliğinden başlayarak hayatının belli dönemlerinde tuttuğu not defterlerinden seçme satırları da yayımlayacağız burada… Bir kısmına “Mustafa” filminde de yerverdiğimiz bu satırlar, onu daha yakından tanımanızı sağlayacak Can Dündar