Yemek Planlamanın Püf Noktaları

yemek planlama ilkeleri - yiyeceklerin seçimi - besin öğelerinin düzenlenmesi - yiyeceklerin satın alınması - yemek planlamada uyulması gereken hususlarYemek planlamada ana ilke; beslenme bilgilerini uygulayarak, birey, aile ya da grupların iyi beslenmesini sağlamaktır Beslenme ilkelerinin, bilinmesi, uygulanmadıkça ve davranışlarda değişiklik yapmadıkça bir anlam taşımaz


Ülkemizin beslenme olanakları ve alışkanlıkları gelişmiş ülkelerin-kinden birtakım ayrılıklar ve yetersizlikler göstermektedir Türk toplumunun beslenmesi için gerçekleştirilmesi öngörülen amaçlar henüz gelişmiş ülkelerin amaçlarının gerisinde kalmaktadır Bu nedenle, Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım ile Dünya Sağlık Teşkilâtı (FAO/WHO) Uzmanlar Kurulu tarafından önerilen en az enerji ve besin öğeleri miktarları ülkemizin beslenme imkânlarına göre uyarlanarak Türkiye için tüketim standartları önerilmiştir Türkiye için önerilen günlük enerji ve besin öğeleri tüketim standartları Tablo 10-3′te gösterilmiştir Yaş ve duruma göre günlük alınan enerji ve besin öğeleri miktarlarının tabloda verilen değerlerin altına düşürülmemesi, verilen miktarların zaten gelişmiş toplumlar için önerilenlerden düşük olduğunun unutulmaması gerekir


Yemek planlama;

(a) iyi beslenmeyi sağlayacak çeşit ve miktarda besinlerin belirlenmesi,

(b) satın alınması,

(c) beslenme, sağlık ve ekonomi kurallarına uygun saklanması, hazırlanması, pişirilmesi ve yenmesi,

(d) amaca uygun çeşit, miktar ve kalitede araç ve gereç seçilmesi,

(e) besinlerin öğünlere dengeli bölünmesi,

(f) uygun biçim ve ortamda tüketilmesi gibi değişik aşamaları kapsar


Birey ya da grup için yemek planlamada uyulması gereken genel esaslar şunlardır:

1 Birey ya da grubun besin öğesi ve enerji ihtiyacı hesaplanır ve bunu karşılayacak besinlerin çeşit ve miktarları belirlenir

2 Haftalık ihtiyacı karşılayacak besinlerin miktarı belirlenir ve satın alınır, sonra günlük yemek listesi düzenlenir

3 Beslenme için bütçeden ayrılan para en ekonomik olarak harcanır Satın almada yiyeceklerin besin değerleri, gözetilir, besinler ona göre seçilir ve savurganlıktan kaçınılır

4 Yiyecek ve yemekler uygun ortamda saklanır ve zarar edilmez Sağlık, beslenme ve temizlik kurallarına uyulur; hazırlama ve tüketimde gereksiz artıklardan kaçınılır

5 Beslenecek birey ya da grubun beslenme alışkanlıkları, zevkleri ve çevre düzeni dikkate alınır Zararlı alışkanlıklardan caydırıcı, iyilerini pekiştirici, yeni iyi alışkanlıklar kazandırıcı uygulamalara yer verilir

6 İyi beslenmeyi sağlayacak miktar ve çeşitteki yiyeceklerle yemeklerin her öğünde tüketilmesi sağlanır Bunun için, yiyecek ve yemeklerin yemekten zevk duyulacak şekilde hazırlanması, pişirilmesi, uygun ortamda sunulması gerekir En kaliteli ve pahalı besinler bile, iyi hazırlanmaz ve pişirilmezse, lezzetli ve görünüş yönünden hoşa giden yiyecekler kirli, çirkin bir ortamda ve masada temiz olmayan kaplarda sunulursa, istenilen miktarda tüketimi sağlanamaz Öğünler zevk değil işkenceye dönüşür Çevre temizliği ve düzeni yanı sıra, yemek zamanının; sosyal bir kaynaşma, uyum ve yaşama sevinci uyandıran bir olay durumuna getirilmesi gerekir



alıntı