Cüce Gezegenler |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Cüce GezegenlerCeres Güneş Sisteminde en küçük cüce gezegendir Ana asteroit kuşağında yer alır, Mars ile Jüpiter arasında en büyük cisimdir [1] 1801 yılında İtalyan gökbilimci Giuseppe Piazzi tarafından bulunmuştur Asteroitler arasında ilk keşfedilen olduğu için 1 numara ile adlandırılmıştır![]() ![]() Plüton Güneş sistemindeki bir cüce gezegen ![]() 24 Ağustos 2006 tarihine dek Güneş Sistemi'ndeki en küçük gezegen (2390 km çaplı) olarak kabul edilmiştir Plüton'un dışmerkezli bir yörüngeye sahip olması onun bir gezegen olup olmadığı konusunda yıllar süren tartışmalar yaratmıştır 24 Ağustos 2006'ya kadar Uluslararası Gökbilim Birliği (International Astronomical Union; IAU), Plüton'u bir gezegen olarak sınıflandırmıştır Ancak, aynı dernek 24 Ağustos 2006 tarihinde Prag'da yaptığı toplantıda Plüton'u gezegen sınıfından çıkarak "Cüce Gezegen" sınıfına koymuştur Plüton, yeni kabul edilen "Güneş’in etrafında dönen, yuvarlak şekil alacak kadar kütleçekime sahip, yörüngesinde kendi bağımsız ekosistemini sürdürebilen göktaşları gezegendir " şeklindeki gezegen tanımına uymadığı için ve Plüton'un yörüngesinin Neptün’le kesişmesi nedeniyle gezegen sınıfından çıkartılmıştır![]() Güneş sisteminin dokuzuncu gezegenliğinden, gezegensi göktaşları sınıfına düşürülen Plüton’un adı da değiştirilmiştir Plüton, bundan sonra diğer göktaşları gibi bir numaraya sahip olacaktır Asteroid denilen gezegensi göktaşlarından sorumlu olan Küçük Gezegen Merkezi (Minor Planet Center) tarafından, Plüton'a 134340 rakamının uygun gördüğünü bildirmiştir![]() 24 Ağustos 2006'da Uluslararası Astronomi Birliği'nde yapılan oylamada bilim insanlarının çoğu Plüton’un gezegenliğinin düşürülmesinden yana oy kullanırken sadece (Plüton’un keşfini yapan Clyde Tombaugh) ile yakın dostluğu olan Cambridge Üniversitesi astronomu Robin Catchpole Plüton’un gezegen olmasından yana görüş bildirmiştir ![]() ![]() Eris (2003 UB313) ya da Zeyna (Xena), Plüton cüce gezegeninden daha büyük bir Neptün ötesi cisim [1]![]() Palomar Gözlemevi merkezli keşif ekibi, NASA ve bazı basın organları tarafından Güneş sisteminin onuncu gezegeni olarak tanımlanmaktaydı Uluslararası Astronomi Birliği, Ağustos 2006'da, Eris'in de durumunu netleştirecek olan, "gezegen" teriminin tanımını yayınladıktan sonra, gezegen olmadığına karar verildi Onun yerine Plüton, uydusu Charon ve Sedna gibi gökcisimleriyle birlikte cüce gezegen sıfatını aldı Basın tarafından Zeyna (Xena) adı yakıştırılan gökcismine bilimadamları "Eris" adını verdi![]() Kaliforniya Teknoloji Üniversitesi'nden Mike Brown başkanlığındaki ekip, Hubble Uzay Teleskopu ile Temmuz 2005'te Dünya'dan 15 milyar km ötede bir gezegen tespit ettiğini açıklamış ve gezegene gayriresmi olarak "Xena" (Zeyna) adını vermişti Teleskop Zeyna'nın çapını 2 389 km olarak ölçmüştür Son gözlemlere göre Eris'in bir de uydusu bulunmaktadır![]() Eris'in yörüngesi, Güneş sistemindeki diğer gezegenlerin yörüngesel düzlemine 45 derece eğik konumda bulunuyor Bu eğim yüzünden 2005 yılına kadar gözlerden uzak kaldığı düşünülen Eris, Güneş'in çevresindeki turunu 560 yılda tamamlıyor![]() |
|
|
|