Süt Salgılanmasının Oluşumu ve Laktasyon

Süt Salgılanmasının Oluşumu ve Laktasyon
laktasyon nedir - süt salgılanması nasıl olur - kolostrum nedir - anne sütü - doğumdan sonra sütün oluşumu

Yeni doğan bebek için en ideal besin anne sütüdür Çocuğun anne sütü ile beslenmesinin sayısız yararları vardır Doğumdan hemen sonra emzirmeye başlayan annenin, önceleri az gelen sütü, bebeğin emme uyarısı ile kısa zamanda artacaktır

Kadın üreme sisteminin yardımcı organı olan memelerde gebelik sırasında çeşitli hormonların etkisi ile süt bezleri gelişir Süt, bu süt bezlerinde yapılır Meme, birleşik keseciklerden oluşan bir bezdir Keseciklerin kanalları meme başına gider ve buradan dışarı açılır Memeyi oluşturan bezin yapısı yağ dokusunu andırır Ancak daha çok gelişmiştir Yağ dokusuna benzediği halde süt salgılar ve bu nedenle de bunlara süz bezleri denir

Memeler, ergenlik döneminde kadınlık hormonlarının ( ostrojen ve progestron ) etkisi ile gelişirler Gebelik esnasında ve yumurtalık ve hipofiz bezi hormonları ile daha da büyür ve gelişirler Süt bezlerinin ( alveollerinin ) gelişimi progestron hormonu süt kanallarının gelişimi ile de ostrojen hormonu ilgilidir Emziklilik döneminde meme hücrelerinde sütün oluşmasını adenohipofiz'den salgılanan prolaktin hormonu, sütün, süt kanallarını geçerek dışarı atılmasını da oksitosin hormonu sağlar Süt salgılanmasına laktosyon denilmektedir

Meme bezlerinin doğumdan sonraki ilk salgısına ağız ( kolostrum ) denilirBu ilk sütün protein oranı çok yüksektir İçerisinde yağ damlacıkları, su kolostrum hücreleri bulunur Birinci bebeğini doğuran annelerde laktasyon, doğumdan 72 saat sonra başlar Daha önce doğum yapmış olan annelerde ise doğumdan 24 saat sonra başlayabilir Süt salgılanmadan önce memelerde ödem, lokal ısı artımı, sertleşme ve hafif ağrı olur Bu görünümün bezlerde süt birikmesi ile ilgili yoktur Bu bakımdan boşaltmak için yapılacak girişimler anlamsızdır ve doku ödemini arttırmak memelerin daha ağrılı olmasına yol açarlar

Süt, süt bezlerinde prolaktin hormonu sayesinde yapıldıktan sonra, Oksitosinin etkisi ile süt kanallarını geçerek, meme başını çevreleyen kahverengi bölgenin ( areola ) altındaki süt havuzlarında birikir Emilen sütün 1/3'ü buradan gelir Bebek emince ilk önce bu sütü alır Sütün geriye kalan 2/3'ü ise beyinden gelen refleks ile bezlerdeki sütün serbest kalması sonucu salgılanır Bu refleks ( boşalma refleksi ) sırasında anne göğsünde iğnelenmeler hissedebilir

Bebek doğumdan hemen sonra ( özellikle ilk yarım saatte ) emzirilirse süt salgılanması çabuklaşır Doğumdan hemen sonra gelen sarımsı renkli, kıvamlı ve içinde bebek için gerekli bağışıklık maddeleri bulunan aynı zamanda proteinden zengin bir salgı olan kolostrum bebeğe mutlaka verilmelidir Bu salgı 2 - 3 gün içinde anne sütüne dönüşür Bazen gebelikte de salgılanabilir Bazı yörelerde bu süt bebeklere verilmez Bu çok yanlış ve hatalı bir uygulamadır Kolostrum bebekler için çok yararlıdır Örnek vericek olursak bunlar ;

Anne sütü, içerdiği antikorlar sayesinde bebeği enfeksiyon hastalıklarından korur Kolostrum, daha sonra salgılanan süte göre, protein, mineral ve vitaminlerden daha zengindir Bağırsak hareketlerinin uyarıcı bir etkisi vardır Bu nedenle mekonyumun ( ilk kaka ) kolak çıkmasını sağlar Başlangıçta kolostrum az olabilir Bu bebek için yeterlidir Bebek emdikçe miktarı artar

Süt oluşumuda ise gözlemlenen aşamalar ;

Bebek memeyi emer ve bu mesaj annenin beynindeki ilgili merkeze ulaşır Süt bezlerinden süt salgılanır Salgılanan bu süt, süt kanallarına boşalır Meme başında iğnelenmeler hissedilir Diğer memeden de süt damlayabilir Süt bebeğin ağzına akar Bebek hem yutar, hem de emmeye devam eder



alıntı