Manevi değerleri çocuklara öğretmek

Günümüzde manevi değerler gitgide daha fazla kıymetini yitiriyor yardımseverlik, başkalarını önemsemek, nezaket veya sorumluluk ifadeleri anlamsız kelimeler durumuna geldi peki bu taktirde çocuklarımıza "teşekkür ederim", "birşey değil" demeyi ya da yalan söylememeyi nasıl öğreteceğiz ?


kesin olan, doğru ve yanlışın ne olduğunu bilmeyen çocukların ileride güçlük çekecekleri


çocukların zaman zaman anne - babalarının diledikleri gibi davranmamaları, onların potansiyel birer suçlu olduklarını göstermez çünkü her çocuk bir değer sisteminin içerisinde büyümeli ve yetişkinlerin olaylara yaklaşım biçimlerinden kendi tecrübelerini edinmeli genelde yalan söyleyerek karşılarındaki insanın düşünce dünyasına girmeye çalışırlar ve ne yazık ki ufak çocuklar bütün insanların kendileri gibi düşündüklerini sanırlar


yaklaşık 4 yaşından sonra diğer insanlardan değişik düşünceler geliştirirler



uzmanlara göre; bilinç bu yaşta oluşmaya başlıyor bundan dolayı çocukların ilk yalanlarının bu 'roller oyunu'nun dönemine denk gelmesi bir tesadüf değil bu dönemde yalnızca başkalarının düşüncelerini benimsemekle kalmayıp aynı zamanda onların kişiliğine de bürünmeye çalışıyorlar baba - anne - çocuk dünyasında günlük olarak yaşananları daha sonra oyuncak ayılar, bebekler veya komşunun köpeği ile tekrar canlandırıyor ve bu yaşta uçsuz bucaksız bir hayal dünyasına sahip oluyorlar

çocukların ilk yıllarında devamlı onları eleştiren, zorla onları değiştirmeye çalışan ve onlara manevi değerler öğreten ebeveynlere gereksinimleri yok çünkü istenilen sosyal düşünce ve davranış şeklini özümseyebilmek için kendilerini güvende hissetmeleri gerekmektedir oldukları gibi sevildiklerini ve anlaşıldıklarını bilmeliler

sürekli doğru olmayan davranışlarda bulunduğunu hisseden çocuk zaman geçtikçe içerisine kapanır ve bir müddet sonra bundan böyle erişilemez hale gelir bu, çocuğunuzun her şeyi yapmasına izin vereceğiniz ve üzerine bir de doğru olmayan davranışları için onu ödüllendireceğiniz anlamına gelmiyor



hemen tepki göstermeyin

ebevenyler çocuklarına, yanlış bir şey yaptıklarında kesinlikle ideal bir dille ifade etmeliler ancak yolunda gitmeyen şeyler için büyük hayalkırıklıkları yaşamak için henüz erken anne - babaların, çocuklarının davranışlarının bir suç değil de, bir gelişme safhası olduğunu bilmeleri onları rahatlatır her çocuk doğru davranmak ister hiçbir şey onun için anne - babası tarafından kabul görmek kadar önemli değildir bütün davranışlarını onları mutlu etmeye ve takdir almaya odaklar tabii buna karşılık onların hoşuna gitmeyecek her türlü eylemi de sakınır elbette bunların terbiyeli olmakla hiç alakası yok çünkü bu yaştaki çocukların davranışlarında henüz bir anlam mevcut değildir gelişim döneminin onlara getirdikleri çerçevesinde hareket ederler dünyaya karşı limitsiz bir merak içerisinde, elleri ile onu tanımak, ağızları ile onu kavramak arzu ederler istenmeyen bir davranışın sonucunda gelen bir şaplağa veya başka bir cezaya karşı çocukta, davranışları ile annesinin elini bağdaştıran bir korku gelişir sonuçta, çocuk istenildiği gibi davranır! ama onu anlayışla karşıladığınızı ve davranışını anladığınızı bu şekilde öğretemezsiniz



sizi örnek alırlar

ilk etapta anne - babanın oluşturduğu örnek, çocukların duygu ve düşüncelerini geliştiriyor otobüste giderken engelli bir kadının bindiğini görüp sizden yer istemediği halde yerinizden kalkıyorsanız, kişiliğinizi ortaya koymuş olursunuz bu davranış çocuğunuzun ileride yaşam şeklini belirlemesinde yardımcı olur elbette onun örnek alacağı tek insan siz değilsiniz, ama ilk yıllarında en önemli kişi siz olacaksınız düşünceleriniz ve davranışlarınız çocuğunuz tarafından özümsenir ve onda gelişir burada önemli olan ne kadar harika olduğunuz değil, çocuğunuzun sizi gördüğü dünyada ne kadar dürüst ve tutarlı olduğunuzdur işte bu da onun görüp daha sonra benimseyeceği esas davranış biçimidir



en iyi ölçüt sizsiziniz

ilk yıllarda, düşündükleriniz ve hissettikleriniz çocuklarınız için yol gösterici olacaktır çocukların çok duyarlı antenlere sahip olduklarını unutmayın: söylediklerinizle, demek diledikleriniz uyuşmadığında bunu basitçe anlayabilirler



çocuğunuzu toz pembe bir gözlükle görmeye çalışın onun hoş yanlarına odaklanın, yolunda gitmeyen davranışlarını görmemeye çalışın sıkça ona, onu olduğu gibi sevdiğinizi ve kabul ettiğinizi gösterin manevi değerlerin temelini oluşturmak için, ona ilk yaşam yıllarında anlayış ve güven gösterin ve onu limitsiz sevin

ona yetişkinlerin değerler sistemine alışabilmesi için vakit tanıyın çocuğunuzu sevdiğiniz ve dikkate aldığınız takdirde sizin davranışınızı örnek alacaktır onu döverek veya başka türlü cezalar uygulayarak ancak tam tersini elde edebilirsiniz

önemli olan, manevi değerleri günlük yaşamınızda uygulamanız bir çocuk, ailesinde kimsenin diğerinin sözünü bölmediğini ve yanlış davranışların alay konusu olmayacağını görürse bu yaklaşımı benimser

büyüdükçe çocuklar arkadaşlarından ve televizyondan da etkilenmeye başlar öğrendiği bazı davranış biçimleri sizin vermek istediklerinizle örtüşmeyecektir bundan dolayı bu tip etkenlerin etkilerini azaltmaya çalışın