Fethiye Tarihçesi . . . / Fethiye Tarihçesi hakkında her şey

FETHİYE TARİHÇESİ






Fethiye’nin antik dönemlerdeki ismi; Telmessos Bu kentin Likya ve Karya uygarlıklarının sınırında İÖ 5 yy da kurulduğu biliniyor Günümüze ulaşan kalıntılardan, Helenistik ve Roma dönemlerinde kentin oldukça zengin ve yüksek bir kültüre sahip olduğu ve tanrı Apollon’a adanmış ünlü bir kehanet merkezi olduğu anlaşılıyor Antik Telmessos’un Likya’ya özgü kaya mezarları, lahitleri, kale ve tiyatrosu bütün görkemiyle Fethiye’yi süslüyor
Fethiye ve Antalya arasında uzanan Teke Yarımadası antik dönemlerde Likya olarak adlandırılmış Anadolu’nun yerli halklarından olan Likyalılar, Homeros’un ünlü İlyada’sında ve KadeşSavaşını sona erdiren tarihin ilk yazılı antlaşmasında, denizci bir ulus olarak tanımlanmış



Fethiye’nin simgesi olarak kabul edilen Amintas Mezarı, limandan kenti çevreleyen tepenin eteklerinde muhteşem görüntüsüyle göze çarpıyor In Antis planlı, İyonik bir tapınak cephesine sahip olan mezar, Helenistik dönemde 4 yy da Telmessos kentinin yöneticisi olduğu sanılan Kral Amintas’ın anısına inşa edilmiş

Kentin içinde Likya tipi birçok lahit mezar örneğine rastlamak mümkün Bazılarının üzerinde Likya dilinde yazılmış kitabeler mevcut Özellikle Hükümet Konağının bahçesinde bulunan lahit, üzerindeki savaşçıları betimleyen kabartmaları ile dikkat çekiyor

Kale, kent akropolünde, Roma döneminde inşa edilen eski duvarların üzerine 11 yy da yapılmış Rodos’lu Şövalyelerin Fethiye’yi bir deniz üssü olarak kullandıkları 15 yy da bir onarım gördüğü biliniyor




Telmessos antik tiyatrosu ticari iskelenin hemen arkasında, Fethiye kent merkezinde bulunuyor Tipik bir Roma özelliği gösteren tiyatronun 2 yy da daha önceden Yunan tarzında yapılmış başka bir tiyatronun üzerine inşa edildiği biliniyor 1993 yılında Fethiye Arkeoloji Müzesi tarafından yapılar kazılarla ortaya çıkartılan yapının, oturma ve sahne bölümlerinin restore edilmesi için çalışmalar sürdürülüyor

Arkeoloji ve Etnografya bölümlerinden oluşan Fethiye Müzesi ilçe merkezinde hizmet veriyor Müzede, erken Likya, Pers, Helenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinden kalma eserlerin yanında, yöre kültürüne özgü tipik el sanatlarının da örneklerini görmek mümkün



Fethiye Belediyesi ve Müze Müdürlüğünce yürütülen bir proje kapsamında, restore edilecek antik tiyatronun çevresinde hizmet verecek modern bir hizmet binası ile bir açık hava müzesinin oluşturulması için çalışmalar sürdürülüyor Projenin tamamlanmasından sonra yeniden biçimlenecek olan kent merkezinin, doğal ve kültürel çevrenin korunarak yaşatıldığı örnek bir alana dönüşmesi amaçlanıyor

Geçmişte Likya olarak adlandırılan Teke yarımadasında tarih İÖ 2 binlerin gerisine kadar uzanıyor Gerçekte Likyalıların Hititlerle birlikte Kadeş Savaşına katılmış olmaları, onların Anadolu’nun en eski yerli halklarından olduklarını gösteren en önemli işaret Süreç içinde Likya, Persler, Büyük İskender, Romalılar ve Bizanslılar tarafından işgal edilmiş fakat asla teslim alınamamış Likya’yı ve onun önemli kentlerini keşfetmek isteyenler için Fethiye en uygun merkez konumunda Organize turlar ya da kendi çabanızla önemli Likya kentlerine Fethiye’den ulaşmak çok kolay

Tlos
Fethiye’den 28 km uzaklıktaki Tlos, Hititlerin Dlawa olarak tanımladıkları ve Likya’nın 19 yy kadar varlığını sürdüren en eski yerleşimlerinden biri Likya Federasyonunun “spor kenti” olarak biliniyor ve mitolojik kanatlı at Pegasus ile onun kahramanı Belleforontes’in burada yaşadığına inanılıyor Akropol, Kanlı Ali Ağa’nın Sarayı, Stadyum, Gymnasyum, Palaestra, Hamam, tiyatro, Belleforontes’in mezarının bulunduğu nekropol Tlos’tan günümüze ulaşan yapılar
Fethiye’ye 40 km uzaklıktaki Tlos antik kentine Fethiye-Antalya yolu üzerinde 22 km sonra Kemer Bucağı’na sapıp, şehir içinden sağa dönerek (Çatallar Köyü yolu) 12 km’lik bir yolla ulaşılıyor
Ören yeri Saklıkent’e de 8 km uzaklıkta ve Yaka Köy’ün yanında Önünde Osmanlı yapısı bir kalenin gizlediği kentin akropolü dik bir tepenin üzerinde bulunuyor Kalenin altında Lykia duvar kalıntıları, güneyde ise Roma dönemi surlar görülüyor Lykia kaya mezarları; hamam, paleastra ve gymnasion kalıntıları ile çok iyi korunmuş durumda tiyatrosu gezilebiliyor Bellerephontes’i kanatlı atı Pegasus ile savaşırken resmeden süslemeler ören yerinde gezintiyi ilginç kılıyor
Ören yeri girişinde çınar ağaçlarının serinliğinde çay bahçeleri sıralanıyor Soğuk bir şeyler ve özellikle bol köpüklü yayık ayranı içebilirsiniz
Yaka Köyüne kadar gelmişken Yaka Park’ta bir mola verebilirsiniz Yaka Park, Yaka Köy’den 1 km yukarıda Kaş, Kalkan, Fethiye çıkışlı jeep safaricilerin durak noktalarından biri olan Yakapark’ta anıt olmuş ağaçlar, kademeli teraslar, havuz, su kanalları, hamaklar, kerevetler, taş masalar ve köşkler çevreye uyumlu olarak yerleştirilmiş Yakapark işletmecileri tarafından Sacta gözleme yapan köy kadınları, masalar arasında dolaşarak ötüşen horoz ve tavuklar ilgi çekiyor
Bahçenin ortasına kurulu ızgarada etler pişiriliyor, mısır ununda alabalık kızartılıyor Turizmciler yaratıcı olmalı Yaratıcılığın hoş bir örneğini göreceksiniz Balıklı Bar, Yakapark’ın başka hiç bir yerde görülemeyecek animasyonu Barın tezgahı taştan yapılmış ve kenarından buz gibi suyun aktığı bir kanalet geçiyor İçinde de alabalıklar dolaşıyor kanaletin Alabalıklar insana alışık sanki Sevilmekten okşanmaktan hoşlanıyorlar, kaçmıyorlar

Cadianda :
Cadianda antik kenti, Fethiye ilçe merkezinden 20 km uzaklıktaki Üzümlü yakınlarında bulunuyor Antik dönemlerin Cyclop (Kiklop) duvarlarının dünyadaki en güzel örneklerinden sayılan yapılar, spor kompleksi, tiyatro, Heroon diye adlandırılan tapınak tipi anıtsal mezar ve agora Cadianda’da günümüze ulaşan görülmeye değer yapılardan birkaçı

Pınara:
Likya’nın “güzellikler merkezi” olan Pınara’ya , Fethiye – Kaş karayolundan Minare Köyüne giden yoldan ulaşılıyor Güvercin yuvası biçiminde yuvarlak bir tepenin yamacına kazılmış sayısız mezarın görüntüsü gerçekten heyecan verici Kalp biçimli hazırlanmış sütunların çevrelediği ve tanrıça Afrodit’e adanmış kalp planlı bir tapınak belki de Pınara’yı görülmeye değer kılan en ilginç yapı



Xanthos:
İÖ 546 da Perslerin işgali sırasında halkının teslim olmayarak tarihin ilk toplu intiharını gerçekleştirdikleri yer olan Xanthos, Likya Federe Birliğinin ilk siyasal başkenti olarak biliniyor Türkiye’nin en güzel antik kentlerinden birisi olan Xanthos, Fethiye – Kaş karayolu üzerindeki Kınık Köyünün hemen yanında bulunuyor 1838 yılında İngiliz araştırmacı Charles Fellows tarafından kazılan kentten taşınan “Nereidler Anıtı” ve Likya sanatının diğer benzersiz örnekleri halen Londra’da British Museum’da sergileniyor



Letoon:
Tarihsel kaynaklara göre Tanrıça Leto’ya adanarak kurulan Letoon, Likya Federe Birliğinin “kutsal kenti” ve “ dinsel merkezi” Likya’nın bütün kutsal törenlerinin burada yapıldığı biliniyor Leto, Artemis ve Apollon’a adanan 3 tapınak yapısı, nympheus, Bizans döneminden kalma kilise yapıları, agora ve Tiyatro’daki arkeolojik kazı çalışmaları Fransız kazı heyeti tarafından sürdürülüyor


Ölüdeniz (Blue Lagoon) :
Yüzme ve su sporları için kristal berraklığında turkuvaz renkli denizi, bembeyaz kumsalı ve gökyüzünden hiç eksik olmayan güneşi ile dünyanın gözdesi Ölüdeniz’i keşfedin Durgun suyu ve korunaklı yapısıyla Ölü bir denize benzeyen lagün, Kumburnu Ulusal Parkı ve Belcekız Plajı size kolayca doyamayacağınız doğal bir cennet manzarası içinde tatil olanağı sunuyor




Fethiye’den Ölüdeniz’e çamlar arasından giden yol 14 km Yokuşlu inişli yolun sonunda birden müthiş bir mavi çıkıverir karşınıza Burası Belcekız Koyu’dur Koyun içinden uzanan kumsalı yürüdüğünüzde ise eşsiz Ölüdeniz’i görürsünüz Ölüdeniz büyülü gibidir, kıpırtısız durur öylece Dibinde tek bir yosun bile yoktur, beyaz bir kumla örtülüdür Suyun ve dibinde kumun kırdığı ışık turkuaz bir renk verir Ölüdeniz’e Çamların gölgesi düşer ve bu etkileyici tukuazı zenginleştirir
Belcekız adı da bir efsaneye dayanıyor Eski çağlarda buralardan geçen gemiler açıkta demirler ve içme suyu almak üzere kıyıya sandalla çıkarlarmış Bir gün yaşlı bir kaptanın genç, yakışıklı oğlu su almak için koya çıktığında güzel mi güzel Belcekız’ı görür Görür görmez de vurulur
Kızın yüreğine de ateş düşer Ama delikanlı suyu alıp dönmek zorundadır Gemi uzaklaşıp gider Belcekız hep kıyıyı, sevgilisini kollar Delikanlı da geminin buralardan her geçişinde su almaya gelir Böylece görüşür, sevişirler
Bir gün gemi buralardan geçerken fırtına patlar Genç, babasına burada korunaklı, havuz gibi bir koy olduğunu söyler İhtiyar kurt ise oğlunun gönül macerasını bilmektedir Oğlunun sevgilisini görmek uğruna gemiyi parçalamayı göze aldığını sanır Dalgalarla birlikte kavga da büyür baba oğul arasında Gemi tam kayalıklara çarpacakken kaptan bir kürek darbesiyle oğlunu denize atar ve dümene yapışır ki durumu görür Deniz dönerek çarşaf gibi bir koya girmektedir Oğlan orada ölür Kayaların üzerinde sevdiğini bekleyen Belcekız da kendini kayalardan atıp ölür İşte o gün bu gündür kızın öldüğü yere Belcekız, oğlanın öldüğü yere Ölüdeniz denir Günün ilerleyişine göre rengi değişip duran deniz belki de bir oğlana bir kıza yanmaktadır
Ölüdeniz'de yeterli otel ve lokanta bulacaksınız Kumsalda şemsiye kiralanıyor Büfeler de var





Kelebekler Vadisi :
Pieri Rapos, Euglapia Quadripunctia, Danaus Chtsippus ve diğerleri Derin bir vadinin tabanında yer alan Kelebekler vadisi Fethiye’nin en güzel koylarından birisi Vadide İlkbahar aylarından başlayarak yılın büyük bölümünde Jersey Tiger (kaplan Kelebekleri) nin de aralarında olduğu 40 dan fazla tür kelebeği gözlemlemek mümkün
Fethiye çevresinin en çarpıcı yerlerinden birisi Kelebekler Vadisi’dir 1995’in 8 Şubat’ında 1 derecede doğal SİT ilan edilen ve her türlü yapılaşmaya kapatılan kayalık ve çamlık vadide biraz zahmetlice tırmanıştan sonra milyarlarca, milyarlarca kelebeğin kayaları, ağaçların gövdelerini ve yapraklarını, kısacası her yeri bir şal gibi örttüğünü görmek çok şaşırtıcı bir etki yaratıyor
Önce bunu fark edemiyorsunuz, doğal görüntü böyleymiş gibi geliyor insana Ama bir ses, bir hareketle havalanıveren kelebekler gökyüzünü kaplıyor, vadiye gölge düşüveriyor
Kelebekler Vadisi’ne gitmek için önce Ölüdeniz’e gideceksiniz, oradan kiralayacağınız veya dolmuş usulü gidiş-dönüş bineceğiniz bir tekneyle vadinin kumsalına ineceksiniz Gece isteyen uyku tulumuyla bir köşede uyuyabilir, istemezseniz geldiğiniz tekne ile geri döneceksiniz Burada konaklama tesisi yok Kumsalda bir kır lokantası kuruluyor yazları
Sportmen, doğa yürüyüşleri konusunda birazcık da olsa tecrübeli olmayanlar vadinin yukarılarına tırmanmayı denemesinler Birinci şelaleye kadar çıkmakla yetinsinler Kendine güvenen, vadinin olağandışı çağrısına dayanamayanlar çıkışa devam ederlerse yukarıda söz ettiğimiz manzarayı görecekler



Saklıkent Gorge:
Saklıkent, Fethiye’nin hemen arkasında, yüksek Toros Dağlarından gelen coşkun suların aşındırması ile oluşan bir doğal güzellik Sıcak yaz günlerinde kanyonda sular içinde yapacağınız bir yürüyüşle serinleyecek, yöre mutfağından örneklerin ve taze alabalıkların sunulduğu restoranlarda yemek keyfini yaşayacaksınız 300 mt derinliğinde ve 18 km uzunluğundaki kanyon, fotoğraf meraklılarının da gözdesi
Saklıkent’e Fethiye-Antalya karayolundan Kemer ilçesi yönünde ayrılarak ulaşılıyor Sapaktan 13 km sonra Tlos’a, 21 km sonra da Saklıkent’e ulaşılıyor
Kayadibi köyünü geçiyor ve kanyon girişine çıkıyorsunuz Girişde aracınızı bırakıyorsunuz
Kanyon girişi için ücret ödeyeceksiniz Eşen çayı, kanyonun 100 m içinde patlayarak çıkıyor yeryüzüne
Çay yaz-kış öylesine deli akıyor ki, akıntıya karşı ilerlemek mümkün değil Çayın üzerine kanyon duvarına tutturulmuş tahta iskeleler kurulmuş İskeleden tek sıra ilerliyor ve çayın patladığı yere ulaşıyorsunuz
Dilerseniz buz gibi suyu aşarak karşı kıyıya geçip , kanyonun derinliklerine doğru ilerleyebilirsiniz Suyun dibi çakıllı taşlı olduğundan lastik ya da bez ayakkabınızı yanınıza almayı unutmayın
Kanyon kimi zaman daralarak, kimi zaman engebeli bir biçimde 18 km sürüyor Sonuna kadar gitmek zor Yazın sıcak günlerindeki serinlik hoş ama rutubet öylesine fazla ki Yürüyüş uzadıkça keyfi kaçıyor En iyisi birkaç yüz metre gidip dönmek




GEMİLER KOYU & St NICHOLAS ADASI:
Kaya Köyünün arkasındaki tepeyi aşarak gelen yol, sizi zeytin ve çam ağaçlarıyla çevrelenmiş bir başka güzelliğe, Gemiler Koyuna ulaştırıyor Gemiler Koyunun tam karşısındaki kaplı St Nicholas (Gemiler Adası) na bir tekne ile geçebilir ve Bizans döneminden kalma kalıntıları görebilirsiniz 1990 yılında bir Japon Arkeoloji heyetinin Fethiye Müzesi ile birlikte başlattığı kazılarda gün ışığına çıkartılan buluntulardan, adanın erken Hıristiyanlık döneminde önemli bir ziyaret merkezi olduğu ve denizler azizi Nicholas’ın bu adada yaşadığı anlaşılıyor

GÜNLÜKLÜ ( KÜÇÜK KARGI):
Orman içi dinlenme kampı olarak kullanılan Günlüklü, Latince Liquidi-Ambar Orientalis olarak adlandırılan Günlük (Sığla) ağaçlarıyla kaplı bir ulusal park Çadır tatili ve günübirlik piknik için her türlü olanağa sahip olan kampingin şirin bir plajı da var

KATRANCI:
Fethiye – Muğla karayolunun 15 km sinde çam ağaçlarının denizle kucaklaştığı, irili ufaklı koylarla çevrelenmiş olan Katrancı da bir Orman içi dinlenme kampı olarak hizmet veriyor Çadır turizmi – kampçılık için ideal olanaklara sahip olan Katrancı parkında günübirlik piknik yapmak da mümkün

GEBELER KAPLICASI:
Tlos hamamlarını hatırlatan Gebeler Kaplıcası, birçok hastalığa şifa veren yüksek Klorin ve sülfat içerikli termal su kaynaklarıyla bölgenin ilginç bir sağlık merkezi Yaklaşık 15 mt derinlikteki kuyulardan alınan termal suyun romatizma ve çeşitli cilt hastalıklarının tedavisinde yarar sağladığı söyleniyor

Fethiye’de sahilden dağlara ve yaylalara uzanan farklı kültürler, birbirleriyle kucaklaşıp yöredeki yaşama renk katıyor Tipik bir Fethiye fotoğrafında bir yörük ile bir balıkçının kolayca bir araya geldiklerini görmek mümkün Yöredeki müzik, halk dansları, yerel mutfak ve el sanatları gibi folklorik değerler, Türkiye’nin diğer bölgelerinden farklılıklar gösteriyor

Kaya Halısı: Yüzyıllardır el tezgahlarında göz nuru, el emeği ile dokunan Kaya Köyünün halıları, özellikle özgün desenleri, renkleri ve kök boyası tekniği ile ilgi çekiyor Dastar: Üzümlü Köyüne özgü bir el dokuması sanatı ürünü olan dastar, pamuklu iplikten düz ya da beyaz üzerine beyaz desenli olarak geleneksel tezgahlarda dokunuyor Dastar kumaşından hazırlanan çeşitli ürünleri, Fethiye’nin her yerindeki alışveriş merkezlerinde bulmak mümkün
Kilim: Özellikle heybe ve yaygı olarak kullanılan, yöreye özgü çizgilere sahip Kilimler, Fethiye’nin Seydiler, Atlıdere, Karaçulha ve Eldirek Köylerinde geleneksel yöntemlerle ve el tezgahlarında dokunuyor
Kolan: İnce ve uzun kuşaklar biçiminde çeşitli renk ve desenlerde dokunan Kolan dokumacılığı da Fethiye bölgesine özgü kültürel öğeler taşıyan bir el sanatı

KAYA KÖYÜ – KÜLTÜRLER MOZAİĞİ:



Tarihi Fethiye Kalesinin arkasından güneye doğru giden dağ yolunu izlerseniz, 7 km ötede Anadolulu Rumların 1922 yılına kadar yaşadıkları büyüleyici bir yerleşim yerine ulaşırsınız Geçmişte Kaya Köyü, “Levissi” olarak isimlendirilmişti 1922 yılında iki ülke arasında yapılan bir nüfus değişimi anlaşması gereği, Trakyalı Türkler ve Anadolulu Rumlar karşılıklı olarak yer değiştirmişler, ancak bu bölgeye gelen Trakyalı göçmenler çevre koşullarına uyum sağlayamadıkları için, köyü kısa sürede terk etmişlerdi Kaya Köyü, 1923 yılından buyana terkedilmiş bir “hayalet kent” görüntüsüyle ziyaretçilerini ağırlıyor

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği ve Türkiye Mimarlar Odası tarafından yürütülen bir proje kapsamında, köyün iki büyük kilisesi, bir okul ve birkaç konutun restorasyonu için 2000 yılı yazında çalışmalar başlatıldı Binlerce terk edilmiş konutun yanında, kiliseleri, şapelleri, okulları çeşmeleri, iş atölyeleri, hastanesi ve kütüphanesiyle Kaya Köyünün restorasyondan sonra bir kültür varlığı olarak korunması ve uluslar arası “dostluk ve barış köyü” olarak kullanılması için her kesimden sıcak destek geliyor
Fethiye’nin dağları ve ormanlarının hemen hepsi, muhteşem görüntüler içinde bozulmamış, doğal koruma ortamında, zengin bir kültür, flora ve fauna çeşitliliği sunuyor

Yüzyıllardır yaşanan bir gelenek olan yayla göçleri, günümüzde de sürüp gidiyor Göçebe ve yarı – göçebe yöre halkı sıcak yaz aylarını sahildeki yerleşimler yerine, yükseklerdeki serin yaylalarda geçirmeleri, bölgedeki kültürel yapının çeşitliliğinin güzel bir örneği

Fethiye’den yaklaşık 80 km uzaklıkta Toros Dağlarının üzerindeki Seki ve Girdev Yaylaları, atları ve Ardıç Ağaçlarıyla muhteşem görüntülere sahip Boğalar Köyünde yayla kültürünün ilginç örneklerinin sergilendiği “Yörük Müzesi” ise gerçekten görülmeye değer

Fethiye’de keyifli bir tatil geçirmeniz için kamu ve yerel yönetimler ile sivil kuruluşlarımızın hizmetlerinden yararlanabilirsiniz