Hamilelikte geçirilen astım tehlikeli

Gebelikte en sık karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer alan astım iyi kontrol edilmediği taktirde anne adayında ve bebekte ciddi sorunlara yol açabilirken, bebekleri de astımlı olarak dünyaya gelebiliyor Sistemik ve kronik bir hastalık olan astım, daha önceden kişide var olabileceği gibi ilk kez hamilelik sırasında da ortaya çıkabiliyor


Hamilelik dönemi solunum sisteminde bazı değişikliklere neden olmaktadır Vücuttaki genel ödeme paralel olarak östrojen hormonunun da etkisiyle solunum yollarında ödem ve şişlikler meydana gelir Bu duruma bağlı olarak burun tıkanıklığı, akıntı ve horlama ortaya çıkmaktadır





Hamilelik astımı tetikliyor


Rahim büyüdükçe diyafram kasını yaklaşık 4 cm yukarı iter ve göğüs çapı artar Progesteron hormonu ise akciğer kapasiteleri üzerinde değişikliğe neden olur Buna bağlı olarak hamile bir kadın daha hızlı soluk alıp verir ve kandaki oksijen ve karbondioksit oranları değişir Tüm bu değişimler hamile kadınlarda daha kolay ve şiddetli solunum yetmezliği ortaya çıkmasına zemin hazırlar


Hastalığın seyri kişiye göre değişiyor


Gebelik döneminde geçirilen astım kişilerde değişken bir seyir izler Genel olarak hastaların 1/3'ünde hastalığın seyrinde düzelme, 1/3'ünde kötüleşme saptanmaktadır Geri kalan 1/3’lük kısımda herhangi bir değişiklik gözlenmemektedir Hastalık genelde gebeliğin son dönemlerinde düzelme eğilimi göstermektedir


Gebeliğin son döneminde akut atakların sıklığı azalır Bunun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, progesteron hormonundaki değişimlerin neden olduğu düşünülmektedir Akut ataklar en sık gebeliğin 24’üncü haftaları civarında görülürken, ortaya çıkan değişimler doğumdan 3 ay kadar sonra gebelik öncesi haline döner Genel olarak eğer astım hamilelikten önce kötü ve şiddetli ise hamilelik sırasında daha da şiddetleneceği öngörülebilir İkinci ya da daha sonraki hamileliklerini yaşayanlarda ise ilk hamilelikte ortaya çıkan değişikliklere benzer değişimler beklenmelidir


Ani ölüme yol açabilir!


Astımlı hamileler genelde yan etkilerinden çekinerek yetersiz ilaç kullanmakta ve bu da hastalığın iyi kontrol edilememesine yol açmakta Bu oldukça yanlış bir yaklaşımdır Astım ilaçları gebelikte güvenli olarak kabul edilen maddelerdir Astım iyi kontrol edilemediği taktirde gebelerde bulantı ve kusmalarda artışa, vajinal kanama görülme sıklığında artışa, gebeliğe bağlı hipertansiyon görülme riskine, anne ölümlerine yol açmaktadır


Nasıl tedavi edilmeli?


Astımlı anne adaylarının en büyük endişesi bu hastalığın bebeklerinde de ortaya çıkma olasılığı Yapılan araştırmalar astımlı annelerden dünyaya gelen bebeklerin % 20'sinde bu hastalığın görüldüğünü ortaya koyuyor


Astımın tedavisi hamileler ve hamile olmayanlar için aynıdır, genelde aynı tür ilaçlar kullanılır Kullanılan ilaçlar genellikle gebelikte ilaç kullanımı ile ilgili listede B kategorisinde yer almaktadır Bu listeye göre en güvenli ilaçlar A, gebelikte kullanılması kesinlikle sakıncalı olan ilaçlar D kategorisindedir Gebe astım hastası doktor kontrolünde olmak koşuluyla astım ilaçlarını kullanabilir İlaç kullanımından kaçınmak astımın kontrol edilmesini güçleştirir ve kontrol edilemeyen astımın bebek üzerindeki zararlı etkilerinden korkulmalıdır Tedavide amaç en iyi solunum fonksiyonuna ulaşarak ataksız bir dönem sağlamaktır


Tedavide dikkat edilmesi gerekenler


- Hasta, astıma karşı bilinçlendirilmeli ve eğitilmeli


- Solunum sistemindeki değişimler testlerle değerlendirilmeli


- Doktora haber vermeden ilaç dozları değiştirilmemeli


- Ev tozu, küf, mantar, evcil hayvanlar, sigara dumanı, kirli hava, kokular, yiyecek katkı maddeleri gibi alerjenlerden kaçınmalı


- Gebe kalmayı planlayan bir kadında astım önceden kontrol altına alınmalıdır


Hamilelik astımının bebek üzerindeki etkileri


- Erken doğum riski


- Büyüme geriliği


- Düşük doğum ağırlığı


- Oksijen yetersizliği


- Anne karnında ölüm

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç Dr Özgür Karacan