Mutlu gülümsemeler ve sağlıklı bebekler

"Hamilelik sırasında bebeğin kendisi için gerekli olan kalsiyumu annenin dişlerinden alarak, annesinin dişlerinin çabuk çürümesine yol açtığı, bu nedenle hamilelerin diş kaybına uğradığı" düşüncesi tamamen yanlıştır Dişeti Hastalıkları ve Tedavisi Uzmanı Dr Okan Acar: “Hamilelik sırasında annenin dişlerinde kalsiyum kaybı olduğuna dair herhangi bir bilimsel kanıt yoktur Bu dönemde bebeğin ve anne adayının kemiklerinin sağlıklı olabilmesi için anne adayının günlük 1200–1500mg kalsiyuma gereksinimi vardır” diyor ve sözlerine şöyle devam ediyor: “Hamilelik döneminde kadın, süt ve süt ürünleri ile yeşil yapraklı sebzeler tüketerek, kalsiyum gereksinimini karşılamalıdır Eğer gıdalarla yeterli kalsiyum sağlanamazsa, bebeğin gelişimi için gerekli olan miktar annenin kemiklerinden karşılanır Şunu unutmayın, anne adayının yeterli kalsiyum almadığı durumda bile dişlerinde kalsiyum kaybı olmaz” Yani iyi bir beslenme ile birlikte yeterli şekilde ağız ve diş bakımınızı yaparsanız, hamilelik döneminizde farklı bir diş sorunu ile karşılaşmazsınız


Ağız ve diş sağlığı açısından tüm hamilelik döneminde:

• A, C, D vitaminleri ile fosfor ve kalsiyumdan zengin temel yiyecekleri dengeli olarak tüketmelisiniz Bunlar; meyveler ve sebzeler, tahıl, süt, mandıra ürünleri, et, balık ve yumurtadır

• Şekeri mümkün olduğu kadar tüketmemelisiniz (Özellikle yemek aralarında)

• Kurutulmuş meyve ve karamel gibi yapışkan, şekerli yiyeceklerden kaçınmalısınız


Hamilelik sırasında diş tedavisi

• Hamileliğiniz sürecinde, bebeğinizin organ gelişim evresi olan ilk üç ayınızda etkili bir diş tedavisinden kaçınmalısınız

• Acil olmayan tedavilerinizi ikinci üç ayınıza ertelemelisiniz

• Diş ya da dişeti iltihabı gibi acil durumlarınızda, var olan enfeksiyonunuz, bebeğinizin gelişimini, dental tedavinizin olumsuzluklarından daha fazla etkileyebileceği durumlarda, jinekologunuzun da önerileri doğrultusunda dental tedaviniz yapılmalıdır

• Hamileliğinizin son üç ayında tedaviniz için gerekli olan pozisyonunuzu koltukta rahat ayarlayamamanız ve uzun süre oturamamanız nedeni ile diş tedaviniz yapılırken rahatsız olabilirsiniz


Hamilelik sırasında ekstra ağız ve diş bakımı

• Günlük ağız ve diş bakımınızı mutlaka yapmalısınız

• Hamileliğiniz öncesinde tam bir ağız muayenesinden geçerek, optimal ağız hijyenine kavuşmalı ve bunu sürdürme alışkanlığını kazanmalısınız

• Plak birikimi ve dişeti hastalıkları ile hamilelik sırasında oluşan hormonal değişiklikler arasında direkt ilişki vardır Hamileliğiniz sırasında oluşan hormon artışınız, dişetlerinizde damarlanmayı artırdığı için ağız savunmanızda ekstra bir güçlenmeye ve doku yapılanma hızınızın yükselmesine neden olur Bu da dişeti hastalıklarına sebep olan bakterilere karşı aşırı reaksiyon anlamına gelir

• Hamileliğinizde dişetlerinizde şişlik, kanama ve hatta bazen hamilelik tümörü denilen zararsız büyümeler görülebilir

• Günde en az iki kez diş fırçası ve diş ipi kullanarak etkili bir diş bakımı yapmalı, plak birikiminize engel olmalısınız

• İlaç kapsamına girmeyen ağız gargaraları ya da ılık tuzlu suyla gargara yapabilirsiniz Özellikle ılık tuzlu su, diş etlerinizdeki şişliği azaltır ve rahatlama sağlar

Hamilelikte dental anestezi ve diş röntgeni

• Hamileliğiniz esnasında birçok ilacı kullanmamanız ya da kontrollü almanız doktorlar tarafında önerilmesine karşın, dental tedavilerde kullanılan lokal anestezilerin herhangi bir yan etkisi rapor edilmemiştir

• Lokal anestezi uygulamanız yapılmadan önce, jinekologunuzla görüşmelisiniz Doktorunuz tarafından herhangi bir sakınca görülmediği taktirde lokal anesteziniz uygulanabilir

• Anestezi altında yapılan tedavinizde ağrı duymazsınız ve daha az stres yaşarsınız

• Antibiyotik kullanımınız, özellikle de penisilin ve türevleri (Amoxicilline gibi) bebeğinize zarar vermez

• Tetrasiklin grubu antibiyotikleri almamalısınız Tetrasiklini hamileliğiniz sırasında alınırsanız, bebeğinizin dişlerinde "tetrasiklin renklenmeleri" dediğimiz olay oluşur

• Ağrı kesici kullanırken de dikkat etmeli ve almadan önce jinekologunuza danışmalısınız

• Diş hekimliğinde kullanılan röntgen makinelerinde radyasyon çok düşük seviyede olmasına rağmen, hamileliğinizde röntgen çekiminden kaçınmalısınız Zorunluluğunuz yoksa, bu işlemi doğum sonranıza ertelemenizi tavsiye ediyoruz

• Eğer acil bir tedavi için kesinlikle röntgen filmi çektirmeniz gerekiyorsa, hekim size özel koruyucu önlük giydirmeli, hızlı film kullanarak, düşük doz uygulamanız yapılmalı


Hamilelik gingivitisi (Diş eti iltihabı)

Hamileliğinizin erken safhalarında dişetlerinizde şişlikler, kızarıklıklar gözlenebilir Bu süreçte dişetleriniz oldukça hassas olur ve kolayca kanar Hamileliğiniz sırasında dişetlerinizde oluşan bu değişikliklerin nedeni, östrojen ve progesteron hormonlarınızın salgılarının artmasından kaynaklanır Hamilelik gingivitisi, genellikle hamileliğin 2 ayında başlayıp, 8 ayında en üst seviyeye çıkar, doğumunuzdan sonra kendiliğinden iyileşir


Günlük düzenli ağız ve diş bakımınızı yapmazsanız, dişetinize rahatsızlık veren bakteri plağı ya da diştaşınız oluşabilir Böylece hamilelik gingivitisi tablonuz da daha ciddi boyutlara taşınır

Eğer dişlerinizde aşırı diştaşı birikimi varsa, dişhekiminiz tarafından temizlenmelidir


Diğer diş tedavilerinde olduğu gibi diştaşı temizliği de özellikle hamileliğinizin ikinci üç ayında yapılmalıdır (Hamileliğinizin ilk üç ayı, bebeğinizin organlarının gelişme dönemidir Bu safhada oluşan bir bakteriyemi, bebeğinizin organ gelişimini olumsuz yönde etkiler) Hamileliğinizin üçüncü üç ayında da dişçi koltuğuna rahat oturamazsanız ya da o sırada aşırı stres yaşarsanız, erken doğumunuza sebebiyet verirsiniz


Hamilelikte diş çekimi

Hamilelik, vücudunuzun fiziksel ve psikolojik yönden değişikliklere uğradığı bir dönemdir Ağzınız ise vücudunuzun bu tür değişikliklerine karşı en hassas olan bölgesidir Hamileliğiniz süresince ister istemez, devamlı bebeğinizi düşündüğünüz için kendi kişisel bakımınızı ihmal edebilirsiniz Mide bulantılarınız ve kusmalarınız, ağzınızın içinde zararlı etkilere neden olur Bazı yiyecek ve içeceklere karşı aşırı ilgi veya aşırı tiksinme duyduğunuzda, ağzınız bundan etkilenir


Hormonal etkiler sonucunda ağzınızın içinde bazı değişimler olur Örneğin; kanınızdaki ve tükürüğünüzdeki asit miktarı arttığı için dişlerinizin çürümesi kolaylaşır, çünkü en basit anlatımıyla, dişin çürümesi demek, bakterilerin salgıladığı asitlerle yumuşamasıdır Bu durumda, diş eti rahatsızlıklarınız da eskisinden daha kolay ve daha sık oluşacaktır


Dişeti Hastalıkları ve Tedavisi Uzmanı Dr Okan Acar: “Hamile olmayı düşünen veya hamile olan her kadın, mutlaka bir dişhekimi kontrolünden geçmelidir Ağız sağlığı için neler yapması veya yapmaması gerektiğini öğrenmeli ve gereken tedavilerini yaptırmalıdır Bu hem annenin hem de bebeğin sağlığı için çok önemlidir” diyor


Hamileliğin üç dönemi

• İlk üç aylık dönem: Bebeğinizin hassas olduğu bir dönemdir Dişinize yapılacak olan gereksiz müdahaleler düşük yaşamanıza neden olabilir, fakat dişiniz aşırı ağrıdığında veya müdahale gerektiğinde tedavi kaçınılmazdır Tedavi olmadığınız taktirde daha büyük zararlar ortaya çıkabilir Kısacası dişlerinizin çekimi, kanal tedavisi gibi acil müdahale edilmesi gereken durumlar varsa, çekinmeden diş hekiminize başvurmalısınız Diş hekiminiz, bebeğinize zarar vermeyen ilaçlarla tedavinizi sağlayacaktır

• İkinci üç aylık dönem: Hamileliğinizin sonuna kadar erteleyebileceğiniz diş çekimi, dolgular ve kanal tedavilerinizin yapılabileceği en uygun döneminizdir

• Üçüncü üç aylık dönem: Bu sürecinizde, bebeğiniz anne karnında oldukça büyümüştür ve doğumunuz yaklaşmıştır Tıpkı ilk üç aylık döneminizde olduğu gibi, acil tedavileriniz dışında, dişlerinize herhangi bir tedavi yaptırmamanızı tavsiye ediyoruz


Hamilelik ağız sağlığını nasıl etkiler?

Hamileliğiniz sırasında oluşan en önemli değişiklik östrojen ve progesteron hormonunuzun düzeylerindeki artış olup, bu durum da dişleriniz üzerinde biriken bakteri plağına dişetlerinizin açırı reaksiyonu ile bağlantılıdır Eğer dişlerinizdeki plak uzaklaştırılmazsa, diş eti iltihabına neden olur Bu durum "hamilelik gingivitisi" adını alır Dişetiniz böyle bir durumda kırmızı, hacim olarak artmış, hassas ve kanamalıdır Bu tablo daha çok ikinci üç aylık dönemde hamile kadınların çoğunluğunu, farklı şiddette etkiler Eğer diş ati iltihabınız zaten mevcutsa, hamileliğiniz sırasında şiddeti artabilir ve tedavi edilmezse Periodontitise (Çene kemiğinin kaybedilmesi ile karakterize diş eti hastalığı) ilerleyebilir Ayrıca hamileliğinizde "hamilelik tümörü" gelişme riski de vardır Bu durum diş eti iltihabının ilerlemesi sonucu oluşan diş eti büyümeleridir Genellikle kendi haline bırakılmakla beraber, size rahatsızlık veriyorsa veya çiğneme, fırçalama ve diğer ağız bakımı işlemlerinizi engelliyorsa, diş hekiminiz tarafından alınmalıdır


Önleminizi alın!

Dişeti iltihabını, ancak dişlerinize sürekli uygulayacağınız etkin bir bakım ve temizleme sistemi ile önleyebilirsiniz Her gün en az iki kez, mümkün olan durumlarda her yemekten sonra dişlerinizi fırçalamalısınız Her gün tüm dişlerinize diş ipi ile temizlik işlemini de yapmalısınız Sabah dişlerinizi fırçalamanız rahatsızlık veriyorsa, su veya bakteri plağını azaltan, floridli gargaralarla ağzınızı çalkalamalısınız Dengeli beslenme ile birlikte C ve B12 vitamin desteği almanız da ağız sağlığınızı sürdürmeniz açısından önemlidir Diş hekiminize daha sıklıkla gitmeniz, etkin plak kontrolünü sağlayarak, gingivitis gelişimini önler Plak kontrolünün sağlanması, aynı zamanda dişeti irritasyonunu ve hamilelik tümörlerinin oluşma riskini azaltır


Diş hekimine gitme zamanı

Hamileliğinizi planlama aşamanızda veya hamile olduğunuzdan şüphelendiğiniz zaman diş hekiminizi ziyaret etmelisiniz İlk üç aylık dönemde, dişlerinize temizlik yapılmasında bir sakınca yoktur Diş hekiminiz, sizin için hamileliğinizin kalan döneminde bir tedavi takvimi hazırlayacaktır Hamileliğinizin ikinci üç ayında, ağız dokularınızda meydana gelen değişikliklerin ve ağız bakımınızın etkinliğinin değerlendirilmesi ile birlikte, tekrar diş temizliğinizi yaptırmanızı öneriyoruz Durumunuza göre üçüncü 3 aylık döneminizde, doktorunuz tarafından tekrar randevu verilebilir, fakat tüm bu seanslarınız mümkün olduğunca kısa süreli olmalıdır


Hamilelik sırasında yapılmaması gereken

Genellikle acil olmayan işlemler de hamilelik sürecinde yapılabilir, ancak herhangi bir diş tedavisi için en uygun zaman 4 ve 6 aylar arasıdır Şiddetli diş ağrınızın var olduğu acil durumlarınızda, tedaviniz hamileliğinizin herhangi bir döneminde yapılabilir, ancak anestezi ve ilaç almanızı gerektiren durumlarda, jinekologunuz ile irtibat kurmalısınız Ertelenebilecek işlemlerinizi doğumunuzdan sonraya bırakmanızı tavsiye ediyoruz


Hamilelik döneminde diş röntgeni

Hamilelik döneminizde tedaviniz için çok gerekli ise, ağzınızın içinden 1–2 film alınabilir Her ne kadar diş hekimliğinde çekilen röntgenlerde verilen radyasyon miktarı çok az ve karın bölgesine çok yakın değilse de gelişmekte olan bebeğinizin ışın almasını önlemek için mutlaka kurşun önlük kullanmanız gerekir Yine de ilk üç ay film çekiminden kaçının


Hamilelikli döneminde dişlerin çürüme nedenleri

• Bebeğinizin sizden beslendiği bu sürecinizde tatlıya, atıştırmalık yiyeceklere aşırı bir istek hissedersiniz ve bunları yendikten sonra dişlerinizi fırçalamayı ihmal edersiniz Bu durum da diş çürüğünüze neden olur

• İlk aylarda görülen kusmalarınızdan sonra ağız bakımınıza yeterince özen göstermemeniz, gene diş çürüklerinize zemin hazırlar

• Hamilelik hormonlarınızın (Östrojen, progesteron) etkisi ile diş etleriniz daha çabuk kanar Bu yüzden de dişlerinizi fırçalamaktan kaçınırsınız Dolayısıyla dişlerinizdeki çürümeyi hızlandırırsınız


Bebeğinizin diş sağlığı

Bebeğinizin diş gelişimi anne karnında başlar Bu yüzden hem kendi sağlığınız hem de bebeğinizin diş gelişimi için dengeli beslenmeye dikkat etmelisiniz Diş sağlığınız için protein, A vitamini (Et, süt, yumurta, sarı sebze ve meyveler), C vitamini (Narenciye, domates, çilek), D vitamini (et, süt, yumurta, balık) ve kalsiyumdan (Süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler) zengin gıdaları yeterince tüketmelisiniz Bunun yanı sıra, bilinçsiz ilaç kullanımından kaçınmalısınız Kullandığınız ilaçlar, bebeğinizin diş sağlığının yanı sıra genel vücut gelişimini de olumsuz yönde etkileyebilir Bebeğinizin diş sağlığı konusunda bilgili olmanız, çocuğunuzun ömür boyu sağlıklı dişlere sahip olmasında ilk basamaktır Bebeğinizin diş bakımı ve beslenmesi ile ilgili bilgi edininiz


"Hamileyken antibiyotik kullandım" bebeğimin dişleri etkilenir mi?

Hamilelik dönemde bilinçsiz ilaç kullanımından kaçınmanız gerektiğini belirtmiştik, ancak kullanılan her antibiyotiğin bebeğinizin dişlerinde lekelenmelere neden olduğu kanısına varmanız yanlıştır Dişlerinizde renklenmelere neden olan antibiyotik grubu; "tetrasiklinler"dir Bunun dışındaki antibiyotiklerin renklenme yaptığı kanıtlanmamıştır

Ağız mikropları


Hamilelerin ağız florasında, dişeti hastalığında görülen bazı mikroorganizmaların, erken doğum ve düşük kilolu doğum durumlarıyla karakterize bakteriyel vaginosis adlı, vajinal hastalığının mikroorganizmalarıyla benzerlik gösterdiği görülmüştür Yapılan çalışmalar sonucunda, erken doğum ve düşük kilolu doğumlarla dişeti hastalıklarının (Gingivitis) görülme sıklıklarında bir bağlantı olduğu ortaya çıkmıştır Sadece bu durum bile, hamileliğinizde daha iyi ve özenli bir ağız bakımı yapmanız için geçerli bir nedendir