Besin zehirlenmelerine dikkat!

Besin zehirlenmeleri birçok nedenle ortaya çıkmakla birlikte yaz mevsiminde zehirlenmelerden korunmak için özellikle doğru besin seçimine ve besinleri doğru şekilde saklamaya özen gösterilmesi gerekir Besin zehirlenmeleri açısından herkes risk taşısa da hamileler ve çocuklar bakterilere karşı daha duyarlı olduklarından ötürü yüksek risk grubunda yer alırlar


Yaz sıcaklarının artması ile birlikte özellikle protein içeriği yüksek olan süt, peynir, yoğurt gibi süt ürünleri, yumurta ve içeriğinde yumurta bulunan yiyecekler, et ve et ürünleri yüksek risk taşır Çünkü bu tür besinlerde sıcaklıkla birlikte insan sağlığına zararlı olan bakterilerin üreme riski daha fazladır Besin zehirlenmelerine en sık neden olan diğer yiyecekler ise mayonez, pirinç pilavı, fırında makarna gibi besinlerdir


Besin zehirlenmelerinden korunmak için bu tür protein kaynaklı besinler beslenme döngüsünden çıkarılmamalıdır Bu tür bir uygulama kişiyi tek çeşit beslenmeye götürür ki bu durumunda sağlık açısından birçok olumsuz etkisi vardır Esas yapılması gereken, besinin marketten artık olmaya kadar ilerlediği yolda bilinçli davranmak ve doğru seçim yapmaktır


Besin zehirlenmelerinden korunmak için 10 altın kural:


— Güvenilir besin satın alın: İster marketten kapalı bir ürün satın alıyor olun, isterseniz et ürünleri gibi paket edilmemiş ürünleri satın alıyor olun Dikkat etmeniz gereken iki temel nokta, sadece güvenilir yerlerden alışveriş yapmak ve protein içeren et-süt grubu besinlerin yeterince soğuk bir ortamda saklanıp saklanmadığından emin olmanızdır Paket ürünler için son kullanma tarihlerinin geçmemiş olmasına ve paket üzerinde üretim izninin yer almasına dikkat etmeniz gerekir


— Besinleri ve mutfağınızı temiz tutun: Besinleri depoladığınız, hazırladığınız ve pişirdiğiniz ortamların temiz olduğundan emin olmalısınız Besinleri ve mutfağı en riskli duruma sokan faktör, besinlere-ortama değen ellerdir Ellerinizi düzenli olarak ılık su ve sabun yardımı ile temizleyin


— Besin sıcaklıklarına dikkat edin: Pişirilmiş hiçbir besin oda sıcaklığında 2 saatten uzun süre tutulmamalıdır Sıcak sunulacak besinleri 46 derecenin üzerinde, soğuk sunulacak besinleri -10 derecede ve altında saklamak idealdir


— Dondurulmuş besinleri doğru şekilde çözdürün: Dondurulmuş besinleri kalorifer üzerinde, sıcak suda veya oda sıcaklığında çözdürmek besin zehirlenmelerine neden olabilir Et, tavuk, balık gibi ürünler; buzdolabında, mikrodalga fırın yardımı ile veya akar soğuk su altında çözdürülebilir Dondurulmuş sebzelerin çözdürülmesine gerek yoktur, direk pişirme işlemine geçilebilir


— Çözdürdüğünüz besinleri yeniden dondurmayın: Besin zehirlenmelerine yol açan ve en sık tekrarlanan hatalardan biridir Çözdürülen besini yeniden dondurup-çözdürmek besin zehirlenmesine neden olur Bu nedenle çözdürdüğünüz besinleri kesinlikle yeniden dondurmamalısınız Etleri kullanacağınız boyutlarda parçalayarak ve buzdolabı poşetlerine paketleyerek dondurma işlemi yaparsanız besin zehirlenmesi riskini büyük ölçüde azaltmış olursunuz


— Doğrama tahtanızı her uygulama sonrası temizleyin ve mümkünse tahta malzemeden doğrama tahtası kullanmayın: Tahta malzemede bakteri üremesi çok daha hızlı gerçekleştiğinden, doğrama tahtalarınızın polietilen malzemeden yapılmış olmasına özen gösterin Mutfakta en sık yapılan hata birçok farklı malzemenin aynı doğrama tahtasında, temizlik yapılmadan doğranmasıdır Et doğradığınız tahtada, tahtayı yıkamadan başka bir besin doğradığınızda et sularındaki bakteriler diğer besinlere geçerek “çapraz bulaşma” oluştururlar Bu durumda besin zehirlenmeleri kaçınılmaz olabilir Aynı kuralın doğrama yaptığınız bıçak içinde geçerli olduğunu unutmayın


— Mangal yaparken “çiğ-pişmiş” kuralını unutmayın: Evde veya piknikte besin zehirlenmesinden korunmanın bir yolu da çiğ ve pişmiş besinleri aynı ortamda bulundurmamaktır Çiğ besinlerden pişmiş besinlere geçecek bakteriler besin zehirlenmesine yol açabilir


— Buzdolabınızı doğru strateji ile kullanın: Buzdolabınızda pişmiş besinlerin üst rafta, çiğ besinlerin ise alt rafta durması gerekir Aksi bir durumda çiğ besinden pişmiş besine akacak sular, pişmiş besinlerde bakteri üretime böylelikle besin zehirlenmelerine yol açabilir Buzdolabınızda besinlerin uzun süre taze ve güvenilir kalması için buzdolabınızı aşırı doldurmamaya ve kapağını sık sık açmamaya özen gösterin


— Sıvıyağ ile baharat veya sarımsak karıştırdıysanız hemen tüketin: Sos olarak hazırladığınız bu karışımı tek seferlik hazırlayın ve hazırladığınız gibi tüketin Bu karışımlar oda sıcaklığında kaldıklarında ciddi besin zehirlenmelerine neden olabilirler


— Dışarıda doğru besinleri seçin: Yaz aylarında dışarıda besin tüketirken çabuk bozulabilen et, balık, tavuk, yoğurt, mayonez, yumurta, peynir, makarna, pirinç-bulgur pilavı, yağlı ve yumurtalı sosları tercih etmeyin Güvenilirliğinden emin olduğunuz yerlerde yemek yemekten taviz vermeyin


Diyetisyen Gizem Tutar