Kafein vitamin değildir!

Sohbetlerinizin sıcak misafiri kahveler bebeğinize zarar veriyor! Gün içinde aldığınız kafein miktarı bebeğinizin ve sizin sağlığınızı etkiliyor Kafein dünyada en sık tüketilen, bağımlılık yapan maddedir Kafein beyinde uyarıcı etki oluşturur ve bağımlılık yapar Kalbi uyarıcı, zindelik verici, uyku açıcı az miktarda da idrar sökücü etkisi vardır Kafeinin hiçbir besleyici ve faydalı yanı yoktur


Kafein doğada pek çok bitkide bulunur En bilinenleri kahve, çay ve kakaodur


Kafein mutluluk hormonu olarak bilinen dopamini arttırır Uzun süre bu şekilde durmak mümkün değildir Bu etki bir süre sonra azalınca vücut tekrar kafein almak ister Aşırı derece kafein tüketilirse vücut sürekli uyarı halinde olacağı için yorgun düşer, hırçınlaşırız


Beynimizin derin uykuya geçmek için adenosin denen maddeye ihtiyacı vardır Eğer adenosin sinir uçlarına bağlanamazsa derin uykuya geçemeyiz ve sabahları dinlenmeden uyanırız Kafeinin yarı ömrü 6 saattir, öğleden sonra alınacak kafein gece halen kan dolaşımımızda bulunacaktır Buna dikkat etmek gerekir


Kafeinin bebeğe etkisi


Yapılan çalışmalarda kafein alımının bebeklerde özür yaratıcı etkisi olmadığı ortaya çıkarılmıştır Fakat yüksek miktarlarda (günde 6 fincandan fazla kahve) kafein alan kişilerde 2trimester (3–6’ncı aylar arasında) düşüklerinde artış saptanmış Yüksek doz kafein verilerek yapılan hayvan deneylerinde fetüslerin beyin ağırlığında azalma, doğum sonrası öğrenme ve hatırlamada güçlük saptanmıştır


Kafeinin asıl etkisi kalp, solunum sistemi ve davranış değişiklikleri üzerinedir Gebelikte ya da emzirme esnasında alınan kafein hem annenin hem de bebeğin kalp ve solunum hızını arttırır, davranışlarında değişikliklere yol açarlar





Kafein, sigara ve alkolün kanser yapıcı etkilerini arttırır Kafein aynı zamanda idrar söktürücü etkisi ile gebelik idrara çıkmayı arttırır, aşırı miktarda alınırsa sıvı ve elektrolit kaybına yol açabilir


Özellikle yemeklerden hemen sonra alındığında bağırsaklardan demir emilimini yüzde 40 oranında azaltır ve bu demir gereksiniminizin çok yüksek olduğu hamilelik döneminde oldukça önemlidir


Önerilenden fazla kafein almanız çok mu tehlikelidir?


Bu konu ile ilgili olarak elde yeterli bilimsel kanıt yoktur Bazı çalışmalar yüksek miktarda kafein alımının düşük, düşük doğum ağırlığı, yarık damak ve yarık dudak gibi anomalilerle ilişkili olduğunu düşündürmektedir Ancak bu çalışmalarda eksik olan nokta, alkol ve sigara gibi bu durumlara yol açabileceği bilinen diğer risk faktörlerinin dikkate alınmamış olmasıdır


Tüm dünyada bugün kabul gören görüş, çok fazla miktarda kafein tüketiminin düşük doğum ağırlıklı bebeklere neden olabileceği ve kafeinin çok yüksek dozlarda alındığında risk yaratabileceğidir


Hangi besin maddesinde ne kadar kafein bulunur?


Kafein, tahmin ettiğinizden daha fazla maddenin içinde bulunur Örneğin, çikolatada, bazı bitkisel çaylarda kafein vardır Soğuk algınlığı ilaçlarıyla ağrı kesiciler ise dekafein içerir Benzer şekilde alerji ilaçlarında da kafein olabilir


Çay ve kahve gibi içeceklerin içerdiği kafein miktarı, demlemesine ya da kahvenin türüne göre değişebilir Sanılanın aksine, kola dışındaki pek çok meşrubatta da kafein bulunmaktadır


Hamilelikte kafein alımını nasıl kontrol edebilirsiniz?


Gün içinde aldığınız kafein miktarını bazı küçük değişikliklerle azaltabilirsiniz Örneğin, sallama çay içiyorsanız poşeti suda 5 dakika yerine 1 dakika bekleterek kafein oranını yarı yarıya azaltmanız mümkündür Bitkisel çay tercih ediyorsanız, kutusundaki uyarıcı etiketleri kontrol edin İçindeki kafein ve diğer maddelerin miktarı kutusunda yazmayan markaları tercih etmeyin Bu şekilde, hamilelikte kullanılması sakıncalı olabilecek katkı maddeleri içermediğinden de emin olabilirsiniz Eğer kahve sizi zihinsel açıdan rahatlatıyorsa ya da sabah ritüeliniz ise kafeinsiz kahveleri tercih etmeye çalışın


Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Fatma Gençtürk Özer