Anne adaylarının doğru beslenmesi

Bir toplumun geleceği, sağlıklı bireylerin varlığı ile süreklidir Çocukların sağlıklı olarak dünyaya gelmesi için annelerin gebe ve emziklilik döneminde, yeterli ve dengeli beslenmeleri ve sağlıklarını korumaları gereklidir


Gebelik, kadınların yaşamında, beslenmeye önem verilmesi gereken dönemlerden biridir Beslenme ve Diyet Uzmanı Aylin Yılmaz, gebelikte aşırı beslenmenin de yetersiz beslenme kadar anne ve bebek sağlığına zarar verdiğini vurguluyor Gebelikte enerji ve besin öğeleri gereksiniminin arttığını belirten Yılmaz, artış miktarının annenin yaşadığı iklime, ısıya, beslenme ve fiziksel aktivite durumuna bağlı olarak değiştiğini de sözlerine ekliyor





Gebelikte ağırlık kazanımı


Gebelik öncesi şişman olan kişilerde farklı sorunlar ortaya çıkabilir


• Hipertansiyon


• Şeker hastalığı (gestasyonel diabet)


• Kalp-damar hastalıkları


• Doğumun zor olması


Gebelikte ağırlık kazanımının izlenmesi çok büyük önem taşımaktadır Gebelik öncesi ağırlık kazanımı; fizyolojik farklılıklara ve beslenme durumuna bağlı olarak değişebilir


Enerji ve besin öğeleri gereksinimi


Enerji: Gebelik dönemi günlük beslenmesinde, enerji gerektiği kadar alınmalıdır Çünkü hamile kişinin kendi vücut fonksiyonları ve bebeğin büyüme gelişmesi için gereken enerjinin sağlanması çok önemlidir


Proteinler: Günlük enerjinin %15'i bu gruptan sağlanmalıdır Alınan proteinlerin %60'ı biyolojik değeri yüksek olan besinlerden olmalıdır Hayvansal kaynaklı proteinlerin vücut tarafından kullanılabilirliği bitkisel kaynaklı proteinlerden daha yüksektir


Yağlar: Günlük alınması gereken enerjinin %30'unu oluşturmalıdır Özellikle doymamış yağ asitleri içeren bitkisel yağlar tercih edilmelidir


Karbonhidratlar: Günlük alınan enerjinin ortalaması %65'ini oluşturacak şekilde olmalıdır Tüketilen karbonhidratın cinsi kadar miktarının da önemli olduğu unutulmamalıdır Basit karbonhidrat olarak nitelendirilen şeker, tatlı, bal vb besinleri aşırı tüketmekten uzak durmalı, bunların yerine kaliteli karbonhidrat besinlerini tüketmeye özen göstermelidir


Gebelikte görülen beslenmeye bağlı sağlık sorunları


A) Anemi


B) Kemik dokusunun harabiyeti


C) Toksemi


D) Kabızlık


Anemi: Ülkemizdeki önemli sağlık sorunlarından biri de anemidir Özellikle demir ve folik asit yetersizliğine bağlı olarak görülen türleriyle daha sık karşılaşılır C vitamini, demir emilimini arttıran bir vitamindir Bu nedenle yemeklerle birlikte C vitamini açısından zengin gıdalar almak önemlidir


Kemik dokusunun harabiyeti: Gebe anne; kemik dokusunun yapısı ve sağlığı için gerekli olan kalsiyum, fosfor gibi mineralleri tüketmezse, ayrıca D vitamini kaynağı olan güneş ışığından yararlanamazsa kemiklerden kalsiyum ve fosfor çekilir Bunun sonucunda da kemik dokusu bozulur (Osteomalasia)


Toksemi: Yetersiz ve dengesiz beslenen kadınlarda, protein kaybına bağlı olarak, vücutta, özellikle de bacaklarda ödem oluşmaya başlar Bu duruma gebelik toksemisi denir Bu durumda gebenin protein, vitamin ve mineraller açısından zengin, tuzsuz bir diyet yapması gerekebilir


Kabızlık: Günlük beslenmede posalı yiyeceklerin ve sıvının yeterince tüketilmemesi, dengesiz beslenme ve hareket azlığı gibi nedenler yanında, bazı gebelik hormonlarının bağırsak hareketlerini azaltıcı etkileri ile de gebelikte kabızlık görülebilir Bu durumda gebe anne; özellikle posa açısından zengin olan gıdaları aşırıya kaçmadan yeterli düzeyde tüketmelidir Unutulmamalıdır ki, aşırı posa alımı bazı vitaminlerin ve minerallerin emilimini azaltıcı bir etki yaratabilir


Anne adaylarına tavsiyeler


- Mercimek, bulgur karışımı yemekleri sık tüketip, yanında portakal, mandalina, domates, maydanoz, yeşilbiber, taze soğan gibi C vitamininden zengin sebze ve meyveleri alınız


- Çay ve kahve gibi içecekleri yemek ile birlikte tüketmekten kaçınmalısınız


- Sebze ve meyveleri, pirinç, mercimek ve nohut gibi yiyecekleri, iyice yıkamadan yemeyiniz Tarla ve bahçelerin ilaçlandıklarını unutmayınız Böceği öldüren ilaç ana rahmindeki bebeği de etkiler


- Sebzelerin, kuru baklagillerin, makarnanın haşlama sularını dökmeyin


- İyotlu tuz kullanın


- Koyu yeşil yapraklı sebzeleri tüketin (Ispanak, roka, ıspanak, tere vb)


- Su tüketin Su, bebeğin beyin gelişimi açısından büyük önem taşımaktadır