uyky düzenini altüst eden hamilelik

Uyku düzenini altüst eden hamilelik



Hamilelikte uyku bozuklukları uzun zamandır uzmanlar tarafından bilinen bir problemdir Uyku-uyanıklık periodu, esas olarak beynimizde burnumuzun üzerinde bulunan bir alan tarafından yönetilir Bu yapı melatonine (bir çeşit hormon), ışık ve karanlık ortama hassasiyet gösterir


Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op Dr Fatma Gençtürk Özer: "Hamilelikte hızla artan östrojen ve progesteron hormonları uykuyu etkiler Östrojenin REM uykusunu azalttığına dair kanıtlar vardır Daha da ötesi yüksek dozda progesteronun hem kadın hem de erkeklerde sakinlik etkisi oluşturduğu ve nonREM uyku fazını uzattığı görülmüştür Yapılan deneylerde hamile kadınlarda doğum öncesi dönemde uyku süresi kısalmıştır Bu da progesteronun azalması ve östrojenin artışı ile bağlantılıdır Tüm bunlar her iki hormonun da konsantrasyonlarının bu konuda etkin olduğunu göstermektedir" diyor ve konu ile ilgili bizleri bilgilendiriyor


Uyku düzenini hormonlar etkiliyor


Normalde kortizol, melatonin ve prolaktin gibi hormonların hamilelikte uyku düzeninde etkin olduğu görülmüştür Uterus (rahim) ve oksitosin, hamileliğin her dönemindeki uykuyu etkiler Oksitosin hormonunun gece salınımı artar Oksitosin uterusu belli süre kasar, bu da sizde ağrılı bir uyaran oluşturur, hatta sizi uyandırabilir Gece salınımı artan oksitosin, gece doğum oranlarının artışının ve son dönemde hamilelerin gece rahatsızlıklarının sebebidir


Hamilelikte döneminin uyku şeması


Kadınlar üzerinde yapılan çalışmalar günde 7–9 saat arasında uyuduklarını göstermiştir Bu zamanın %80'i nonREM, %20 REM fazında geçirilir Objektif veriler, hamilelerin uyku boyunca polisomnografi ile takibi sonucu elde edilmiştir


İlk Trimester (1 üç ay)


Subjektif veriler; artmış total uyku süresi, artmış gündüz uyku hali, artmış gece uykusuzluğu


Objektif veriler; artmış total uyku süresi, azalmış evre 3 ve 4 nonREM uykusu


İkinci Trimester (2 üç ay)


Subjektif veriler; total uyku süresinin normalleşmesi, uyanıklık süresinin artması


Objektif veriler; normal uyku süresi, azalmış evre 3 ve 4 nonREM uyku süresi, azalmış REM uykusu


Üçüncü Trimester (3 üç ay)


Subjektif veriler; azalmış total uyku süresi, artmış uykusuzluk, artmış gece uyanma ve uykusuzluk, artmış gün içi uyku hali


Objektif veriler; azalmış total uyku süresi, artmış uykuya dalma sonrası uyanma epizotları, artmış evre 1 nonREM uykusu, azalmış REM uyku süresi


3 trimesterde hamileler, 3–5 kez ortalama uyandıklarını rapor etmişlerdir Ayrıca bir araştırmada ortalama gündüz şekerleme süresi 65 dakika olarak saptanmıştır Bu durumada en çok olan şikayetler; sık idrara çıkma, sırt ağrısı, fetal hareketler, kramplar, bebek hareketleri ve mide yanmasıdır İlk hamileliklerinde kadınların ikinci ve üçüncü hamileliklerine göre çok daha fazla uyku bozuklukları olduğu görülmektedir


Sık idrar: Hamileliğinizde iştahınız artar ve sağlıklı beslenmenin en önemli şartlarından biri de bol su tüketiminizde fazlalaşır Bunun sonucunda da çok idrara çıkarsınız Ayrıca hamilelikte kan hacminiz %30-50 artmaktadır Bu da böbreklerinize gelen ve süzülen kanın artması demektir İlerleyen hamilelik haftalarınızda ise, büyüyen rahminiz mesanenizin üzerine baskı yapar Çözümü ise, yatmadan 2 saat önce sıvıları az tüketmeniz ve tuvalete sık sık gitmenizdir


Mide yanması: Hamilelikte salgılanan hormonlarınız, vücudunuzda istemsiz olarak çalışan tüm düz kaslarınızda bir gevşemeye ve yavaşlamaya neden olabilir Bu yavaşlama sindirim sisteminizde de ortaya çıkar Sonuçta midenizin boşalması gecikir Mide içeriği özellikle yatar pozisyondayken yemek borunuza geri kaçabilir ve yanmaya neden olabilir Bu rahatsız durumu sizi uykudan uyandırabileceği gibi uykuya dalmanızı da güçleştirebilir


Kramplar: Tüm gün boyunca bacaklarınız normalden daha fazla yük taşımak zorunda kalır Eğer bunun yanı sıra kalsiyum ve magnezyum eksikliğiniz de varsa, bacak kramplarınız görülebilir Kramplar da hamilelikte uyku güçlüğüne neden olabilmektedir Eksikliği gidermek için yeterli kalsiyum ve magnezyum almak, kramp oluştuğunda bacak kaslarınıza masaj yapmanız bu durumu çözmeniz için yeterli olacaktır


Huzursuz bacak sendromu: Son yıllarda bacaklarda ortaya çıkan sorunlardan biri de, tam olarak tarif edilemeyen ve uykuya dalmaya engel olan garip bir duyu hissi, ağrı, karıncalanma, uyuşma ve çekilme olarak tanımlanır Bacaklarınızı hareket ettirerek geçici bir rahatlama sağlayabilirsiniz Toplumda hamilelerin %5-7'sinde görülür Hamileliğinizde yattığınızda bacaklarındaki huzursuzluk hissinin sizi harekete zorlaması nedeniyle, uykuya dalamaz ve yatağınızdan kalkıp dolaşmak istersiniz Aynı his, gece yarısı uyanmalarınıza ve uykuya dalma zorluğunuza da yol açabilir Böyle bir durumda uzun süreli istirahattan ve yolculuktan çok rahatsızlık duyarsınız


Nefes dağlığı: Hamilelik esnasında rahim büyüdükçe, karın içi basınç artar Karın ve göğüs kafesinizi birbirinden ayıran diyafragma yukarı itilir, buna bağlı akciğerlerinizin kapasitesi azalır Bu durumda da nefes darlığınız oluşur Ayrıca belirtmeliyiz ki nefes darlığınız yatar pozisyondayken artar