İbadet Nedir? İslam'da İbadet ve İbadet Etmenin Önemi Hakkında Bilgiler

İbadet Nedir? İslam'da İbadet ve İbadet Etmenin Önemi Hakkında Bilgiler


Niçin İbadet Ediyoruz?

Bizi yoktan var eden ve yaşatan Allah'tır Yüce Allah; Vücudumuzu, gören gözler, işiten kulaklar ve konuşan dil gibi mükemmel organlarla donattı Diğer canlılardan farklı olarak bize akıl verdi ve varlıklar arasında seçkin bir duruma yükseltti Bunlardan başka, yaşayabilmemiz için teneffüs ettiğimiz havadan, içtiğimiz suya kadar sayısız nimetler verdi

Ayrıca bizi yalnız bırakmadı, Peygamberler ve kitaplar göndererek dünyada ve ahirette mutlu olmanın yollarını gösterdi Bütün bu iyiliklere karşılık Allah bizden kendisini tanımamızı ve ona ibadet etmemizi istemektedir Şöyle bir düşünelim: Çok iyiliğini gördüğümüz bir büyüğümüze karşı saygı gösterir iyiliklerine teşekkür ederiz Bize bir görev verse seve seve yaparız değil mi?

Öyle ise, bizi yoktan var eden ve sayılamayacak kadar nimetler veren Yüce Allah'a karşı teşekkür etmek ve emrettiği ibadetleri seve seve yapmak gerekmez mi?

Elbette gerekir

Yaradılışımızın gayesi Allah'ı tanımak ve ona ibadet etmektir İbadet görevlerini yaptığımız takdirde hem Allah'ın verdiği nimetlere karşı teşekkür borcunu yerine getirmiş oluruz, hem de O'nun sevgisini kazanırız Eğer biz Allah'a karşı ibadet vazifelerini yerine getirir, O'nun sevgisini kazanırsak, Allah, bize dünyadaki nimetlerinden çok daha fazlasını ahirette verecek ve bizi cennette sonsuz mutluluğa kavuşturacaktır


İbadetin Faydaları

Bedenimizin gerekli gıdalara ihtiyacı olduğu gibi rûhumuzun da gıdaya ihtiyacı vardır Rûhun gıdası iman ve ibadetlerdir İbadet, rûhumuzu yükseltir, bizi kötülüklerden sakındırır, ahlâkımızı olgunlaştırır, en değerli varlığımız olan imanımızı korur Hayatta insanın çeşitli sıkıntılarla karşılaşıp ümitsizliğe ve bunalıma düştüğü zamanlar olur Böyle durumlarda insan ibadetle bunalımdan kurtulur Çünkü insan ibadet sayesinde Allah'a yaklaşır O'nun rahmetine sığınır ve huzura kavuşur İbadetlerin, rûhumuza olduğu gibi bedenimize de birçok faydası vardır

Namaz kılan insan abdest almak zorundadır Abdest almak, günde birkaç defa temizlenmek demektir Temizliğin ise sağlığımız için ne kadar yararlı olduğunu hepimiz biliriz

Namaz kılarken yapılan belirli hareketlerin, oruçta sindirim sistemi ile bazı organların dinlenmesinin vücut sağlığına önemli faydalar sağladığı bir gerçektir Zekât ibadetinin sosyal yardımlaşma yönünden topluma kazandırdığı birçok yararları vardır


İman İle İbadet Arasındaki İlişki

Bir müslüman, dinin hükümlerini inkâr etmedikçe ve kalbinde iman bulunduğu sürece ibadet yapmasa bile dinden çıkmaz, kafir olmaz, yine müslümandır Ancak, Allah'ın emri olan ibadet görevlerini yerine getirmediği için günah işlemiş ve cezayı hak etmiş olur

İbadetler, imanın olgunlaşmasını ve güçlenmesini sağlar Ahirette cezadan kurtulmamıza ve cennet nimetlerine kavuşmamıza vesile olur Sade bir imanla yetinip ibadetleri terketmek imanın zayıflamasına ve giderek iman nurunun sönmesine sebep olur

İbadet yapılmadığı takdirde, iman ışığı açıkta yanan lamba gibi korumasız kalır Günün birinde sönebilir İmanın yok olması, müslümanın cennetin anahtarını kaybetmesi demektir Bu sebeple ibadetlerin, imanımızın korunmasında ve cennette sonsuz hayata kavuşmamızda çok önemli yeri vardır


İbadet Nedir?

İbadet, “Allah’a karşı kulluk vazifelerini yerine getirmek, Allah’ın emirlerine boyun eğmek” demektir

İlâhî Ferman olan Kur’anda şöyle buyrulur:


“Ey insanlar, sizi ve sizden öncekileri yaratan Rabbinize ibadet ediniz ki, takva mertebesine nâil olasınız” (Bakara Sûresi, 21)


İnsan, ibadeti niçin yapar ve bu ibadet ona ne kazandırır? Bu iki Sorunun cevabı bu âyette şöyle veriliyor:


“Sizi ve sizden öncekileri yaratan Rabbinize ibadet ediniz”


Âyetteki, ‘sizi ve sizden öncekileri yaratan’ ibaresi Rabbin sıfatıdır Bu sıfatı bir an için düşünmediğimizde, âyet-i kerime, “Rabbinize ibadet ediniz” şeklinde karşımıza çıkar Demek ki ibadetin sebebi, Rabbimizin bizi terbiye etmiş olmasıdır Rabbe, ibadet edilir

Bu kutsi vazifeyi idrak edebilelim diye Allah, vicdanımıza bazı işaretler koymuş Babamıza itaat etmeyi vicdanî bir görev sayıyoruz Niçin? Babamız olduğu için Annemize isyandan sakınıyoruz Niçin? Annemiz olduğu için

İşte âyet-i kerime bizim vicdanımıza hitap ediyor ve “Rabbinize ibadet edin” diye emrediyor Çünkü sizi O terbiye etmiştir Babanızın yediği gıdayı beyaz kan hâline O getirmiş, sizi ana rahminde bir nutfe olarak rahim duvarına O yapıştırmış ve oradaki dokuz aylık terbiyenizi safha safha hep O icra etmiştir Şimdi ise bir başka rahimdesiniz: Kâinat Burada da sizi terbiye eden, besleyen, büyüten, yedirip içiren ancak Odur

Allah’ın bir ismi “Rab”dir ve her şeyi O terbiye etmiştir İnsan ise abddir, kuldur; her şeyiyle Allah’ın terbiyesinden geçmiştir Aklımızı anlamaya, kalbimizi sevmeye, hafızamı ezberlemeye, elimizi tutmaya, ayaklarımızı yürümeye, ciğerimizi solunuma, midemizi sindirime, aklımızı anlamaya elverişli tarzda terbiye eden Allah’tır Öyle ise biz Rabbimizin bu rakamlara sığmaz terbiye tecellilerine karşı edebimizi takınmak mecburiyetindeyiz

Nefsimize takılan ve etrafımızı çepeçevre kuşatan bu kadar ihsana karşı Ona gereği gibi şükredememenin mahcubiyetini ruhumuzun tâ derinliklerinde hissederek seve seve ibadet etmeliyiz

İşte Rabbine karşı şükür borcunu böylesine hisseden, idrak eden insan Kur’an’ın “Sizi ve sizden öncekileri yaratan Rabbinize ibadet edin”, “Namazı ikame edin”, “Ramazan ayında oruç tutun” gibi emirlerini dinleyince aradığını bulmanın huzuruna erer

İbadet için, “Abd ile mâbud arasında en yüksek ve lâtif nispet ancak ibadettir” (İşârât-ül İ’caz) buyruluyor Yâni, insan ibadet sayesinde, “Ben Allah’ın kuluyum, Onun mahlûkuyum, bu dünyada Onun misafiriyim ve öldükten sonra da, inşallah, Onun saadet yurdu olan Cennete gideceğim” diyebiliyor Bu ise insan ruhu için en büyük bir zevk kaynağıdır

Günlük hayatında bütün işlerini kul olmanın şuuruyla hep helâl dairesinde geçiren insan, belli vakitlerde Rabbinin huzurunda el bağlıyor Ona, yine Onun emrettiği biçimde ibadetini takdim ediyor

Âcizliğini, fakirliğini ve zilletini tam hisseden bir insanın kalbi Rabbine karşı derin bir mahcubiyetle dolar Bu iç burukluğuna “inkisar” deniliyor Ve İmam-ı Rabbani Hazretleri “İbadet, tezellül ve inkisardan ibarettir” buyurarak bu hâli ibadetin temeli, esası sayıyor

“Niçin ibadet ediyoruz?” sorusu, beraberinde iki soruyu birlikte getiriyor Daha doğrusu, bu sorunun içinde iki ayrı soru saklı:


– İbadet etmemizin sebebi, illeti nedir?

– İbadet etmemizin hikmeti, faydası nedir?


Bazıları bu soruyu sadece ikinci mânâyı kastederek sorarlar Birinci ve en önemli noktayı unuturlar Bunun neticesi olarak hikmet sahasında kendilerince birtakım faydalar sıralar ve bu faydaların başka yollarla da elde edilebileceğini ileri sürerek, ibadeti reddedici bir tavra girerler

İllet, ibadet yapmamızı gerekli kılan ana sebeptir Hikmet ise yaptığımız ibadetten hâsıl olan faydadır

Dünya işlerinden bir misal: Anadolu’dan İstanbul’a gelen bir tüccarın bu seyahatinin illeti “ticaret”tir Hikmeti ise daha çok zengin olmak ve dünya nimetlerinden daha fazla istifade etmek Buna göre söz konusu şahsa, “İstanbul’a niçin gidiyorsun?” desek, “zengin olmaya” diye cevap vermez Bu, hikmete ait bir cevaptır ve yerinde değildir Sorumuzun cevabı “ticaret yapmaya” şeklinde gelmelidir Böyle bir cevap illete aittir ve isabetlidir

O halde, “Niçin ibadet ediyorsun?” şeklindeki bir sorunun cevabı da “Rabbim emrettiği için” şeklinde olacaktır Bu emri tutmanın gerek dünyada, gerek âhirette pek çok da faydası vardır Ama ibadet bu faydalar için yapılmaz; bunlar meselenin hikmet yönüdür

Abdin işi ibadettir; emir dinlemek, yasaklardan sakınmaktır Kula kulluk yaraşır İbadetini bu şuurla yapan bir kuluna Rabbinin yapacağı ihsanlar, ikramlar ve Cennette vereceği dereceler ibadetin hikmet yönüdür

İslâm’ın her emri ve yasağı bu hakikatten haber veriyor Bunlardan sadece birkaç misâl verelim:

Meselâ oruç tutmanın tıp yönünden birçok faydaları var Bütün bu faydalar orucun hikmet yönüdür “Oruç niçin tutulur?” sorusunun cevabı, sanıldığı gibi bu faydalar değildir Oruç, Allah’ın bir emri olduğu için tutulur Bu ibadetin belli bir ayı vardır: Ramazan Ramazan dışında on ay nafile oruç tutsak da Ramazan’da tutmasak bu ibadeti yerine getirmiş olmayız Eğer mesele sadece orucun hikmet yönü, yâni faydaları olsa bu ikinci halde fayda on katına çıkmıştır, ama farz olan oruç hâlâ tutulmamıştır

Yine orucun belli bir başlama ve bitiş vakti vardır Orucumuza imsakten hemen sonra başlayıp, iftarımızı yatsıdan birkaç saat sonra yapsak orucumuz makbul olmaz Daha fazla bir süre aç kalmışızdır, ama oruç tutmamışızdır Hikmet fazlasıyla tamam olsa bile, illet kaybolduğundan ibadetimiz makbul sayılmaz

Oruç, tıbbî faydaları için tutulmadığı gibi, içki içmek de tıbbî zararları için haram değildir “Niçin içki içmiyorsun?” sorusunun cevabı, “Allah yasakladığı için” şeklinde verilecektir Ve ancak bu takdirde içki içmemek ibadet olur, takva olur ve insanı Rabbine yaklaştırır İçki içmemekte esas olan, bedeni ve aklı korumak değil, bir İlâhî yasaktan kaçınmaktır İllet budur; diğerleri ise içki içmemenin hikmetleridir, faydalarıdır

Bilirsiniz, kendi kendine ölen yahut darbe ile öldürülen bir koyunun etini yemek haramdır Bu noktada birtakım tıbbî veya biyolojik izahlar getirilebilir Bütün bunlar, meselenin hikmet yönüdür Bunlar sayılıp dökülürken şu husus unutulur: “Pekâlâ, Allah’tan başkasının ismiyle kesilen bir hayvanı yemek niçin haramdır?”

Bu soruya ne cevap verilecektir? Kesilmekse kesilmiş, kan akmaksa akmıştır Demek ki işin esası, hayvan kesmenin tıbbî faydaları değildir Esas olan, insanın kulluk şuurundan ayrılmaması, Allah namına hareket etmesidir Keserken Onun ismiyle kesmesi, yiyip içerken Onun ismiyle başlaması, giyinip kuşanırken de yine Onun kulu olduğunu unutmamasıdır

Sözün özü: Rahman ve Rahîm Rabbimizin bütün emirlerinde bizim için nice faydalar vardır Ama, biz ibadetimizi bu faydalar için değil, Onun emrini gözeterek ve rızasını umarak yaparız


-illissio`N~ 020311 02:03

Ibadet nedir? Ibadet çeşitleri, kutsal olan ibadet yerleri


İbadet, Allah'a tâzim ve saygı göstermek ve O'nun verdiği nimetlere karşı şükran borcunu yerine getirmektir


İbadet Çeşitleri

İbadetler üç çeşittir:

1– Beden ile Yapılan İbadetler: Namaz kılmak, oruç tutmak gibi Beden ile yapılan ibadetleri her müslümanın kendisi yapması gerekir Başkasını vekil etmesi caiz değildir Bir kimse başkasının yerine namaz kılamaz, oruç tutamaz

2– Mal İle Yapılan İbadetler: Zekât vermek ve kurban kesmek gibi Bir kimse mal ile yapılan ibadetlerde başkasını vekil edebilir

3– Hem Mal, Hem de Beden İle Yapılan İbadet: Hac vazifesi böyle bir ibadettir Parası olduğu halde hacca gidemiyecek derecede sakat, hasta ve çok yaşlı kimseler, kendi yerine bir başkasını bedel olarak hacca gönderebilir


Kutsal olan üç ibadet yeri

1- Mescid-i Haram

Mekke'de Kâbe'yi çevreleyen câmidir Kâbe bu mescid'in ortasında bulunmaktadır Kâbe Hz İbrahim ve oğlu Hz İsmail tarafından yapılmıştır Kâbe Allah'a ibadet amacıyla yeryüzünde yapılan ilk ibadethanedir

Kâbe müslümanların kıblesidir Dünyanın neresinde olursa olsun bütün müslümanlar Kâbe'ye yönelerek namaz kılarlar

2- Mescid-i Aksa

Kudüs mescididir Buna «Beyt-i Makdis» de denilir Süleyman (as) tarafından yaptırılmıştır Dünyada yapılan ikinci mesciddir Mescid-i Harama bir aylık uzaklıkta olduğu için ona «çok uzak mescid» anlamında «Mescid-i Aksa» denilmiştir

3- Mescid-i Nebi

Medine'de Peygamberimiz tarafından yaptırılan câmidir Peygamberimizin kabri bu mescidin içindedir Bu mescid daha sonra değişik tarihlerde genişletilmiş ve bu günkü şeklini almıştır