Prof. Dr. Sinsi
|
Pirinç
Prinç, Reis, Oryza sativa
Familyası: Buğdaygilleriden, Süssgraeser, Poaceae
Drugları: Prinç nişastası: Oryzae amylum
Prinç kabuğu: Oryzae pericarpium
Pirinçten eldeedilen nişasta ilaç sanayinde katkı maddesi olarak, tohumların etrafını saran gümüşsü zardan ise natürel ilaçlar yapılır
Giriş: Pirinçin MÖ 3500 yılından beri Taylanda ekilen ve ana besin maddesi olarak kulanılan bitki oradan Vietnam, Çin, Bangeldeş, ve Hindistana yayılmıştır Türklerden Araplara oradanda Avrupa ve nihayet 17 yüzyılda Amarikaya götürülerek orada yetiştirilmeye başlanmıştır Hz Aliye bir çocuk (Imam-ı Azm Ebu Hanife) bir tabakla prinç plavı ile kuzu kavurması, bir kase ilede muhalebi getirir Birgün sonra tabak ve kaseyi almaya gelen çocuğa Hz Ali Yemekler güzeldi , fakat bu yemek buraların değil, siz Türkistanlımısınız? Buraya geleli ne kadar oldu? diye sorar Bundanda pirinçin Türkler tarafından çok eskilerden beri bilinen ve yemekleri yapılan bir tahıl olduğu anlaşılmaktadır Günümüzde takriben 8000 pirinç türü mevcuttur en yaygın olarak kulanılan pilavlık prinç (sivri prinç), yuvarlak prinç (sütlüaş prinçi), dağ prinçi, (siyah prinç), ve natürel prinçi sayabiliriz
Botanik: Pirinç 50-120 sm boyunda bir yıllık dikine yükselen ve kökten çatalaşarak küme oluşturan bir bitkidir Yaprakları 20-50 sm uzunluğunda 1-2 sm eninde bir şerit şeklinde olup sivrice yaprağın gövdeyle birleştiği kısımda boru şeklinde gövdeyi saran yaprak sapının uzantısı uzanır Priçin son yapraktan sonra 20-40 sm uzunluğunda uzun bir sap üzerinde 2-5 başak demetinden meydana gelir ve tohumların ucunda kılıçıklar bulunur Prinçin tohumlarının uclarındaki kılçıklar tohumları haşerilere ve kuşlara karşı korur
Yetiştirilmesi: Sulu yerlerde, bataklıklarda yetişen pirinçtürleri olduğu gibi dağlarda yetişen türleride vardır Bir kg prinç eldeetmek için takriben 3000-10 000 litre suya itiyaç vardır ve prinçi ektikten sonra sıcaklığın 30-38 derece arasında olaması gerekir
Hasat zamanı:
a-) Sivri prinç (pilavlık veya uzun priç diyede anılır) takriben 7 mm uzunluğunda pişirildiğinde tane tane durur ve yapışmaz
b-) Yuvarlak prinç (sütlüaş veya muhallebi prinçi diyede anılır): takriben 5 mm uzunluğunda ve oval şekilde olup, pişirildiğinde yapış yapış olur, bu nedenle genelikle sütlüaş veya muhallebi yapımında kulanılır
c-) Natürel prinç: Pirinç kabuğundan ayrıldıktan sonra ayrıca makina ile gümüşsü zarı ve çeneğide ayıklanırsa beyaz pirinç eldeedilir Sivri ve yuvarlak pirinç genelikle soyulmuş ve parlatılmış pirinçtir Natürel pirinç diğerlerinden farklı olarak sarımtırakrenktedir
d-) Siyah pirinç: Bu pirinç Amarikada genelikle kızılderililer tarafından yetiştirilen ve yemeği yapılan pirinçtir
Birleşiminde:
a-) Pirinç tanesinde normal olarak yüksek oranda vitaminler, mineraller, mevcuttur, fakat parlatılırken bu önemli maddelerin çoğu yok olur Pirinçte % 75 oranında nişasta, bulunur ve bunun % 20-30’unu amilazlar, % 70-80 amylopektin oluşturur Amylozlar 1,4-alfa-glikozit bağı ile bağlı iken amylopektinlerde 1,4-alfa-glikozit veya 1,6-alfa-glikozit bağıda olabilir, yani karışıktır
b-) Natürel pirinç % 7,5 protein, % 1,9 sabit yağ, % 0,9 lif, %1,2 mineraller, 100 gramda 0,44 mg B1-Vitamini, 0,05 mg B2-Vitanini ve 4 mg demir içerir
c-) Parlatılmış (beyaz) pirinçte % 6,7 protein, % 0,4 sabit yağ, % 0,3 lif, % 0,5 mineraller ve 100 gramda 0,07 mg B1, 0,03 mg B2, 1,6 mg B3-Vitamini ve 0,5 mg demir içerir Ayrıca phytin içerir
B-) Alöron tabakası: Eskiden pek değerlendirilmeyen ve hayvan yemi oarak kulanaılan gümüşsüzar (alöron tabakası) günümüzde natürel ilaç yapımında kulanılmaktadır 100gramında
a-) Vitaminlerden: 36,50mg E, 570mikrogram provitamin A, 83mikrog folikasit, 3mg b1, 0,04mg B2, 43mg B3, 7mg B5 (patotikasit), 21mg C, 25mg D, 0,49mg B6, 0, 70mikro g , 83mg K ve 5,50mikrog , H (biotin) Vitamini içerir
b-) Minerallerden: 2,083g fosfor, 1,885g potasyum, 0, 74g magnesyum, 21mg kalsiyum, 10,95 mg demir, 6,36mg çinko, 0,56mg bakır, 28,60mg mangan, 66,79mikrogram iyot içerir
Açıklama:
Proteinlar takriben 10 000’den fazla olduğu tesbitedilmiştir ve bu proteinler çeşitli büyüklüklerde olabilir ve bazen 50-100- veya 200 000 aminoasit bir protein oluşturur Proteinların oluşasını sağlayan 22 çeşit aminoasit olup bu aminoasitler çeşitli şekilerde birbirleri ile birleşerek (bağlanarak) proteinları oluştururlar Proteinlar insanın vücudunda çok çeşitli görevler görür, bazen hormon, bazen enzim, bazende kemik, kas, tırnak, saç, ve deride ana yapı maddesi olarak bulunur Bir kişi günde 800 litre hava alır ve bunun büyük bir kısmını oluşturan oksijen besin maddelerini yakarak enerjiye dönüştürür Enerji meydana gelirken artık madde olarak serbest radikaller ortaya çıkar ve bu serbest radikaller sağlık için oldukca zararlıdır Hücre merkezindeki nükleinasidin yapısını bozarak kanserli urların oluşmasına neden olur Pirinçin birleşimindeki enzimler, oryzanol, vitaminler ve mineraller serbest radikalleri zararsız halle getirir Aloe Vera ve Noni etki bakımından prinçten daha etkilidirler
Yantesiri: Bilinen bir yantesiri yoktur
Alıntıdır
|