Kendi kendine meme muayenesi nasıl yapılır, elle meme muayenesi, Elle meme muayenesi

Kendi kendine meme muayenesi nasıl yapılır?




Erken teşhisle tedavi edilen ve düzenli kontrollerle önlenebilen meme kanserine karşı yapmanız gereken en basit ve etkili şey “kendi kendinize muayene” Dr Kağan Kocatepe detaylı bir şekilde kendinizi nasıl muayene etmeniz gerektiğini anlatıyor

KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ
Dikkat!: Kendi kendine meme muayenesi usulüne uygun uygulanmadığında meme(leri)nizde bir sorun varmış izlenimi edinmenize ve böylece gereksiz yere kaygı duymanıza neden olabilir Bu nedenle aşağıdaki açıklamaları dikkatlice okuduktan ve anlatılan muayene usulünü iyice kavradığınıza emin olduktan sonra muayeneye başlamanız önerilir
Gerekli durumlarda ve özellikle de muayeneniz sırasında normaldışı olduğunu düşündüğünüz bir bulguya rastladığınızda doktorunuza mutlaka danışmalısınız
Bu muayene çok önemlidir önemlidir!
Her bilinçli kadın kendi kendine meme muayenesi yapmayı öğrenmeli ve bu muayeneyi düzenli olarak yapmayı alışkanlık haline getirmelidir Memedeki kitlelerin %80′i, bu kitleler iyi huylu olsun, kötü huylu olsun, kadınların kendisi tarafından ya tesadüfen, ya da kendi kendine meme muayenesinde keşfedilmektedir
Tesadüfen keşfedilen kitleler genellikle çok büyük kitleler olmakta, aksine, usulüne uygun olarak yapılan bir kendi kendine meme muayenesinde daha ufak çaptaki kitleleri ve ek olarak meme kanserine işaret edebilecek bazı bulguları keşfetme imkanı doğmaktadır
Erken tanı daha etkili tedavi ve çoğu durumda tam şifa anlamına gelir Yıllık olağan muayenelerinizde doktorunuzun yaptığı meme muayenesi ve belli bir yaştan sonra muayeneye ek olarak yapılan mamografi / meme ultrasonografisi meme kanseri erken tanısının doktorunuza düşen kısmıdır
Siz ise Kendi Kendine Meme Muayenesi usulünü kavrayarak aylık olarak uyguladığınızda, ender görülen ancak erken tanındığında tedavi şansı yüksek olan bu kanser türüyle başa çıkmak için size düşen görevi yerine getirmiş olacaksınız
KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ NE ZAMAN YAPILMALIDIR?
Kendi kendine meme muayenesi ideal olarak adet döngüsünün 5-7 günleri arasında, ayda bir kez yapılmalıdır
Adet kanamasının başlamasıyla birlikte kanda östrojen ve progesteron hormonlarının etkinlikleri nispeten azalır ve meme dokusunu incelemek kolaylaşır
Yukarıda belirtilen günler dışında ve özellikle de adet kanamasına yakın yapılan meme muayenelerinde bu hormonların etkisiyle memeler dolgun ve bastırmakla ağrılı olurlar Bu da kendi kendine muayenenin etkinliğini önemli derecede azaltır
Menopoz döneminde olan ve adet görmeyen kadınlar ise her ayın kendi belirledikleri bir gününde bu muayeneyi yapabilirler Menopoz döneminde kullandıkları hormon ilaçları nedeniyle düzenli olarak adet görmeye devam eden kadınlar da yine bu muayeneyi adet döngüsünün 5-7 günleri arasında yapmalıdırlar
KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ NASIL YAPILMALIDIR?
Kendi kendine meme muayenesinin üç ayrı aşaması vardır:
1- Gözle değerlendirme,
2- Yatar pozisyonda elle değerlendirme,
3- Ayakta elle değerlendirme
Her bir aşama meme dokusu hakkında çok değerli bilgiler verir ve mutlaka uygulanmalıdır
1- Memelerin gözle değerlendirilmesi
Kendi kendine meme muayenesinin ilk basamağı memelerin gözle değerlendirilmesidir İyi aydınlatılmış bir odada üstünüzü çıkarıp ayna karşısına geçerek meme muayenenize başlayın:


Şekil 1: Kendi kendine meme muayenesinde memelerin eller kalçalardayken gözlemlenmesi
Elleriniz kalçalarınızdayken (yukarıdaki resim), avuçlarınızı önde sıkarken, kollarınız yanlarda serbest sallanır durumdayken, elleriniz havadayken (aşağıdaki resim) ve vücut öne serbestçe eğilmiş durumdayken, toplam beş ayrı pozisyonda her iki memenizi aynada iyice inceleyin


Şekil 2: Kendi kendine meme muayenesinde memelerin eller havadayken gözlemlenmesi
Bu incelemenin toplam beş ayrı pozisyonda yapılmasının amacı meme dokusunun arkasında kalan kasların çeşitli pozisyonlarda farklı şekilde kasılmasının ve böylece meme dokusundaki muhtemel habis oluşumların gözle görülebilir hale gelmesinin sağlanmasıdır
Memedeki habis kitleler çoğu durumda memeye sabit bir duruş kazandıran Cooper bağlarının ve meme arkasındaki kasların işlevlerini bozar ve bu durum memeye çeşitli pozisyonlar verilerek belirgin hale getirilebilir
Nelere dikkat etmelisiniz?
Gözle değerlendirmede memelerinizde belirgin şişlik, meme cildinde içe doğru çekilme alanları, renk değişiklikleri, kızarıklık, yüzeyel damarlarda önceden varolmayan bir belirginleşme hali, ciltte “portakal kabuğu” manzarası (cilt yüzeyinde lenf kanalı tıkanıklıklarına bağlı olarak portakal kabuğu görünümünü andıran değişiklikler) gibi bulgular arayın Özellikle bir pozisyondan diğerine geçişte bazı değişiklikler belirginleşebilir
Aynada memelerinizden birinin diğerine göre daha farklı bir boyutta olduğunu farkederseniz endişeye kapılmayın Başka bir bulgunun yokluğunda bu, yapısal normal bir durum olarak kabul edilir
Meme ucunun içe doğru çekilmesi, tümüyle içe gömülmesi, meme başında şekil ve renk değişiklikleri aramanız gereken diğer bulgulardır Meme uçlarınız önceden beri içe dönükse bu yapısal bir durumdur, önemli olan böyle bir değişikliğin yeni ortaya çıkmış olup olmamasıdır Bir pozisyondan diğerine geçişte içe gömülen veya dışarı taşan meme başı normaldışı bir durumun habercisi olabilir
Yukarıdaki görsel değişikliklerin varlığı memelerinizde normaldışı bir durumun varlığını göstermemekle beraber, doktora başvurulmasını gerektiren durumlardır

Meme uçları sıkılmalı mı?

Kendi kendine yapılan meme muayenesinde meme uçlarının sıkılarak buradan sıvı gelip gelmediğinin araştırılmasının gerekli olup olmadığı henüz tartışmalıdır
Genel görüş, doktor tarafından yıllık gerçekleştirilen olağan meme muayenesinde meme uçlarının sıkılarak sıvı akışı olup olmadığının araştırılmasının ve kadının meme uçlarından kendiliğinden gelen sıvı akışını doktoruna haber vermesinin yeterli olduğu yönündedir Bu konuda doktorunuzun önerilerine uymalısınız

MEMELERİN ELLE MUAYENE EDİLMESİ

Memelerin gözle değerlendirilmesi sonrasında sıra elle değerlendirmeye gelir Bu aşamada öncelikle hem yatar pozisyonda hem de ayaktayken uygulayacağınız elle değerlendirmede kullanacağınız muayene usulleri konusunda bilgi sahibi olmalısınız
Elle değerlendirme usulleri
Elle değerlendirmede meme dokusunda normalde varolan meme dokusu ile olmaması gereken bir dokunun ayrımı önemlidir Elle değerlendirmede meme dokusu asla baş ve işaret parmağı arasında sıkılmamalı, elin baş ve serçe parmakları dışında kalan üç parmağı meme dokusu üzerine yerleştirilerek tarama parmakların hassas olan iç yüzeyleriyle dokuyu hissederek yapılmalıdır (şekil 3 bakınız)
Meme dokusunun tümüyle taranması, memenin koltukaltından göğüs kemiğine, köGoogle Page Rankingücük kemiğinden memenin alt sınırına kadar tüm alanların dikkatlice hissedilerek taranması demektir
Bu amaca yönelik olarak aşağıdaki şekilde gördüğünüz gibi parmak uçlarınızı meme üzerinden kaldırmadan memenin tamamını ya daireler çizerek, ya yukarıdan aşağı-aşağıdan yukarı tarayarak ya da merkezden dışa tarayarak değerlendirebilirsiniz
Çoğu kadına yukarıdan aşağı-aşağıdan yukarı tarama daha kolay gelir Siz de deneyerek kendiniz hangi yöntemin daha kolay geldiğini bulabilirsiniz


Şekil 3: Elle muayenede elin üç parmağının iç yüzeyleri kullanılarak tarama yapılır Şekilde yukarıdan aşağı-aşağıdan yukarı tarama usulü gözlenmektedir
Muayeneyi yaparken parmaklarınızı yalnızca cilt üzerinde kaydırmanız bulgu vermez Her memede her taramayı toplam üç kez hafif, orta ve şiddetlice bastırarak tekrarlayın


Şekil 4: Elle muayenede meme dokusu yukarıda görülen şekillerde taranabilir Kendinize hangi usul daha rahat geliyorsa onu benimseyin Karmaşık gibi gelse de usulüne uygun yaptığınız iki-üç muayene sonunda ellerinizin otomatikleştiğini göreceksiniz

Şekil 5: Yandaki şekilde elle muayenede memenin yukarıdan aşağı-aşağıdan yukarı taranması gösterilmiştir
Elinize gelenlerin anlamı nedir?
Meme dokunuzu baş parmak ve işaret parmaklarınız arasında sıkıştırarak incelemeyi denediğinizde elinize büyükçe kitleler gelecektir Bu “kitleler” normal meme dokunuzdur Kendi kendine meme muayenesinde amaç bu kitleler arasında yer alan normaldışı tümöral yapıların saptanmasıdır Meme muayenesini yukarıda anlatıldığı şekilde yaptığınızda normal meme dokusu arasındaki muhtemel normaldışı kitleleri saptama şansınız yüksektir
Bu ön bilgiler sonrasında artık elle muayeneye geçebilirsiniz:
2- Memelerin yatar pozisyonda elle değerlendirilmesi
Memelerinizi yatar pozisyonda elle değerlendirmek için sırtüstü yatın Sağ omzunuzun altına bir yastık veya katlanmış bir havlu yerleştirdikten sonra sağ elinizi başınızın altına koyun Bu aşamada meme dokunuz bir yana doğru kaymamalı ortada durmalıdır


Şekil 6: Yatar pozisyonda elle muayenede sağ memenin değerlendirilmesi
Daha sonra sol el parmaklarınızla memenizi yukarıda anlatıldığı şekilde tümüyle tarayın
Sağ memenizin değerlendirmesini tamamladıktan sonra şimdi de aynı işlemleri sol memenizde gerçekleştirin
Yatar pozisyonda elle muayenede kayganlığı artırmak için pudra kullanmanız faydalı olabilir
3- Memelerin ayakta elle değerlendirilmesi
Bu muayene ideal olarak duş altındayken sabunlu elle yapılır Zira suyun ve sabunun etkisiyle meme dokusundaki muhtemel kitleler çok daha kolay ulaşılır hale gelirler


Şekil 7: Memelerin ayakta elle değerlendirilmesi
Ayakta muayenede şekilde görüldüğü gibi önce sağ elinizi ensenize yerleştirin ve yatar pozisyonda elle değerlendirmede yaptığınız işlemleri önce sağ memeniz için sonra da sol memeniz için tekrarlayın
Ayakta yapılan muayene özellikle üst dış kadrandaki kitlelerin daha iyi fark edilmesini sağlar Meme kanserlerinin %60-70′i meme dokusunun en yoğun olduğu bu bölgede görülür
Hangi durumlarda doktorunuza haber vermelisiniz?
Öncelikle unutmamanız gereken şudur: Memede ele gelen bir kitlenin habis olma olasılığı düşüktür Ancak her kitle mutlaka doktor tarafından ileri incelemelerle değerlendirilmesi gerekir
Gözleme aşamasında bir sorun olduğunu düşündüğünüzde, sıkmayla sıvı geldiğinde ve/veya elinize kitle geldiğini fark ettiğinizde gecikmeden doktora başvurmalısınız
Tekrarlamakta fayda var: Memedeki kitlelerin %80′i kadın tarafından yapılan bu aylık muayenede saptanır