Kömür Nasıl Oluşur? |
06-25-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Kömür Nasıl Oluşur?Dünyanın uzun tarihi boyunca, kömür değişik dönemlerde oluşmuştur Kömürün oluşmasında en büyük dönem, Amerika'da bulunan bir bölgenin adıyla "Pensilvanya Dönemi" diye isimlendirilir Bu dönem bundan 250 milyon yıl önce başlamış ve -35 milyon yılda sona ermiştiÖteki kömürlerin çoğunun oluşma dönemleri, 1 milyon ile 100 milyon arasında değişen zamanlar öncesine rastlar Bu dönemlerde neler olmuş ve kömür nasıl oluşmuştur hiç düşündünüz mü? Kömür toprağın derinliklerinde ve genişliği kilometrelere ulaşan düz tabakalar halinde bulunurBazen,öteki kaya tabakaları arasında 3 5 metreyi aşan bir kalınlıkla gömülüdürBasit,kısa ve özlü bir tanımlamayla,kömür,milyonlarca yıl önceki dönemlerde,sıcak ve rutubetli iklimlerdeki bataklık ormanlarda büyüyen eski ağaç ve bitkilerin kalıntısıdır Bu bataklık ormanlarda süratle büyüyen çalılıklar ve eğreltiotu türünden dev yapılı bitkiler vardıZamanla bunlar ölmüş ve bataklığın durgun sularına gömülmüştür Bataklığın durgun suları, onları çürüyüp bozulmaktan korumuş,havayla temaslarını önleyerek yok olmaktan kurtarmıştır Bakteriler ağaçların bazı kısımlarını değiştirmiş, bu kısımlardan bazı gazlar intişar etmiş (yayılmış) ve geride çoğu karbon olan,kara bir karışını kalmıştır Çok uzun yıllar önceki hızlı, büyük kara parçalarını örten bitkisel gelişim, bitkilerin kalınlığı metreleri bulan tabakalar halinde çürüyüp bozulmalarıyla sonuçlanmış, yer kabuğunun giderek incelmesi, bu tabakaların çamur ve kumla kaplanmasına sebep olmuştur Çürümüş,bozulmuş bitki tabakalarının üzerini kaplayan çamur ve kumun basıncı da,bunların yapısındaki sıvının büyük bir kısmını emmiş, geride zamanla sertleşip kömüre dönüşen, yoğun, çok kıvamlı kitleler bırakmıştır Aslında bu oluşum defalarca tekrarlanmış,çökmüş,posamsı tabakanın su yüzeyine yaklaşacak kadar birikimiyle yeni bataklıklar meydana gelmiştir Daha önce de söylemiş olduğumuz gibi ,ağaçların kömüre dönüşümü binlerce yıla sığan bir işlem sonucudur Bazı bölgelerde elde edilen kömür kitlelerinde eğreltiotu türünden, çok uzak geçmişe ait bitki kalıntılarının,fosilleşmiş ağaç kök ve kütüklerinin açık seçik görülebilmesi,kömürün oluşumunun ve aslının açıklanması bakımından fikir vermek için yeterlidir |
|