Hz. İbrahim'in Örnek Tebliği

Hz İbrahim'in Örnek Tebliği


İnsanları Allah'a bir ve tek olarak iman etmeye davet etmek, her Müslümanın sorumluluklarındandır Bu ibadet, Kuran'da "iyiliği emredip kötülükten menetmek" olarak ifade edilmektedir Tebliğin temelinde, insanların "uyarılıp korkutulmaları", Allah'ın tüm kainatı yoktan var ettiği, her insanın Rabbimiz'e karşı sorumlu olduğu ve ahiret gününde mutlaka Allah'a hesap vereceği gibi çok önemli gerçeklerin bildirilmesi ve hatırlatılması bulunmaktadır


Her Müslüman, Allah'ın varlığını ve Kuran ahlakının güzelliklerini mutlaka diğer insanlara da anlatıp tavsiye etmekle yükümlüdür Üstün ilim sahibi Yüce Allah, Kuran'da bunun yöntemlerini de bildirerek, iman edenlerin öncelikle yakınlarını Allah'a ve ahiret gününe iman etmeye davet etmelerini bildirmiştir Rabbimiz, Kuran'da şu şekilde buyurmaktadır:


"Allah ile beraber başka bir ilaha yalvarıp-yakarma, sonra azaba uğratılanlardan olursun (Öncelikle) En yakın hısımlarını (aşiretini) uyar" (Şuara Suresi, 213-214)


Müslümanlara Örnek Bir Tebliğ


Hz İbrahim'in babasına yaptığı tebliğ, bu konuda oldukça önemli bir örnektir Hz İbrahim, babasına putlara tapınmanın Allah'a ortak koşmak anl----- geldiğini ve insanın bir tek Allah'a kulluk etmesi gerektiğini çok hikmetli bir biçimde anlatmıştır


Allah Kuran'da Hz İbrahim'in babası Azer'e yaptığı tebliği şu ayetlerle bildirmektedir:


"Hani İbrahim, babası Azer'e (şöyle) demişti: "Sen putları ilahlar mı ediniyorsun? Doğrusu, ben seni ve kavmini apaçık bir sapıklık içinde görüyorum" (Enam Suresi, 74)


Hani babasına demişti: "Babacığım, işitmeyen, görmeyen ve seni herhangi bir şeyden bağımsızlaştırmayan şeylere niye tapıyorsun? "Babacığım, gerçek şu ki, bana, sana gelmeyen bir ilim geldi Artık bana tabi ol, seni düzgün bir yola ulaştırayım" (Meryem Suresi, 42-43)


Hz İbrahim'in babasına yaptığı tebliğde iman edenlerin örnek alması gereken en önemli hususlardan biri, iman etmeyen kişi ne kadar kibirli ve zorlu olursa olsun, ona Allah'ın emir ve tavsiyeleri anlatılırken sabırlı davranılması ve güzel bir anlatım yapılması gerektiğidir


Hz İbrahim'in bu tutumu aynı Hz Musa'nın Firavun'a tebliğindeki tutumu gibidir Hz Musa da, Allah'ın "Ona yumuşak söz söyleyin, umulur ki öğüt alıp-düşünür veya içi titrer-korkar" (Taha Suresi, 44) emri gereği Firavun'a tebliğ yaparken ılımlı ve yumuşak bir üslup kullanmıştır


Hz İbrahim'in babasına yaptığı tebliği ve babasının verdiği karşılığı Allah Kuran'da şu şekilde bildirmektedir:


"Babacığım, şeytana kulluk etme, kuşkusuz şeytan, Rahman (olan Allah)'a başkaldırandır"

"Babacığım, gerçekten ben, sana Rahman tarafından bir azabın dokunacağından korkuyorum, o zaman şeytanın velisi olursun"

"(Babası) Demişti ki: "İbrahim, sen benim ilahlarımdan yüz mü çeviriyorsun? Eğer bir son vermeyecek olursan, andolsun, seni taşa tutarım; uzun bir süre benden uzaklaş, git"

(İbrahim "Selam üzerine olsun, senin için Rabbimden bağışlanma dileyeceğim, çünkü, O, bana pek lütufkardır" dedi "Sizden ve Allah'tan başka taptıklarınızdan kopup-ayrılıyorum ve Rabbime dua ediyorum Umulur ki, Rabbime dua etmekle mutsuz olmayacağım" (Meryem Suresi, 44-48)


Hz İbrahim'in Tebliğindeki Hikmetler


Hz İbrahim ve babası arasında geçen bu konuşmalar müminler için çok önemli hikmetler içermektedir Öncelikle Hz İbrahim'in son derece cesur ve tevekküllü tavrı dikkat çekicidir Hz İbrahim ölüm pahasına da olsa Allah'ın emrini yerine getirmiş ve babasını hidayete davet etmiştir Babasının sevgisini, yardımını, imkanlarını kaybetmeyi göze almış, onun tehditlerini önemsememiş ve kendisine "benden uzaklaş, git" demesine karşılık, çok büyük bir tevekkül ve sabır göstermiştir Allah'ın kendisine yardım edeceğini ve doğru yolu göstereceğini bilmiş, bunun verdiği rahatlık ve güven içinde davranmıştır


Hz İbrahim'in, yaşadığı evden uzaklaştırılmasının üzerine hemen Allah'a dua etmesi ve O'nun duasına icabet edeceğine güvenmesi, bir Müslümanın sahip olması gereken örnek tevekkül ve ihlası göstermektedir Dahası, Hz İbrahim, kendisine karşı bu kadar olumsuz tavırlar gösteren babasına karşı çok güzel bir ahlak göstermiş, ılımlı üslubunu korumuş ve ona "babacığım" diye hitap etmeyi sürdürmüştür Bu, her Müslümanın örnek alması gereken çok üstün bir ahlak özelliğidir


Hz İbrahim, babasına büyük bir şefkat ve itidalle yaklaşmış, onu mütevazi bir biçimde hidayete çağırmış; fakat babası inkarda direnince hemen Allah'a sığınıp babasından uzaklaşmıştır Hz İbrahim'in bu tavrı, bir Müslümanın diğer insanlara bakışındaki tek ölçünün Allah'ın rızası olması, "Allah için sevmek ve Allah için buğz etmek (hoşlanmamak)" olması gerektiğini göstermektedir Yüce Allah her Müslümanın sahip olması gereken bu vasfı Kuran'da şu şekilde bildirmektedir:


"Kendilerine onların gerçekten çılgın ateşin arkadaşları oldukları açıklandıktan sonra -yakınları dahi olsa- müşrikler için bağışlanma dilemeleri peygambere ve iman edenlere yaraşmaz İbrahim'in babası için bağışlanma dilemesi, yalnızca ona verdiği bir söz dolayısıyla idi Kendisine, onun gerçekten Allah'a düşman olduğu açıklanınca ondan uzaklaştı Doğrusu İbrahim, çok duygulu, yumuşak huyluydu" (Tevbe Suresi, 113-114)


Hz İbrahim ile babası Azer arasındaki konuşmalarda dikkat çekici olan bir diğer husus, Azer'in putperestliğe olan ******li bağlılığıdır Öyle ki bu bağlılık, yıllarca büyütüp yanında tuttuğu ve kendisine karşı da son derece saygılı davranan oğlunu ölüm ile tehdit etmesine kadar varmaktadır Hz İbrahim'in, Azer tarafından böylesine ağır bir şekilde tehdit edilmesinin tek sebebi, onun yalnızca Allah'a ibadet etmesi ve kavminin putperest dinini reddetmesidir Azer, oğlu Hz İbrahim'i "taşa tutmakla" tehdit edecek kadar ileri gitmiştir Bu durum, iman etmeyen kişilerin zalim, tahammülsüz ve baskıcı karakterinin bir örneğidir


Hz İbrahim Tek Başına Bir Ümmetti


Yüce Allah'ı her şeyin üzerinde tutan, sadece O'nun rızasını gözeten ve yalnızca Allah'tan korkup sakınan Hz İbrahim, putperest babası tarafından taşa tutulmak istendiği halde, imanından kaynaklanan cesareti ve tevekkülü sayesinde Allah'ın dinini hakim kılmak için yaptığı mücadelesinde her zaman çok kararlı olmuştur


Tüm iman sahiplerinin de Hz İbrahim'in bu üstün ahlakını örnek almaları ve tek başına kalsalar da Hz İbrahim gibi tevekküllü, cesur, kararlı, samimi, teslimiyetli ve iradeli olmaları gerekmektedir Bunun için öncelikle yapılması gereken ise, bir ve tek olan Rabbimiz'e gönülden teslim olmak, sadece O'ndan korkup, O'nu dost edinmektir Çünkü bir mümin, dünyanın herhangi bir yerinde, iman etmeyen bir topluluğun içinde, tek başına da kalsa Allah'ın rızasını kazanma şevki ve isteği, onu daima hayırlı davranışlarda bulunmaya, ibadetlerini yerine getirmeye, din ahlakını eksiksizce yaşamaya ve Kuran ahlakının bir gereği olarak insanlara din ahlakını tebliğ etmeye yöneltir Allah'ın her zaman yanında olduğunu, her an onu koruyup desteklediğini bilmenin verdiği güç ile hareket eder Kim Hz İbrahim ile aynı ahlakı gösterir, Allah'a aynı sadakat ve teslimiyetle bağlanırsa, Hz İbrahim gibi "tek başına bir ümmet" kuvvetinde kılınmayı ve Allah'ın izniyle cenneti kazanmayı umabilir


"Gerçek şu ki, İbrahim (tek başına) bir ümmetti; Allah'a gönülden yönelip itaat eden bir muvahhiddi ve o müşriklerden değildi" (Nahl Suresi, 120)