Beyaz Rusya - Belarus Hakkında

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-24-2012

Coğrafi Verileri

Konum: Doğu Avrupa, Polonya'nın doğusunda yer almaktadır

Coğrafi konumu: 53 00 Kuzey enlemi, 28 00 Batı boylamı

Harita konumu: Doğu Avrupa

Yüzölçümü: toplam: 207,600 km²

kara: 207,600 km²

su: 0 km²

Sınırları: toplam: 2,900 km

Sınır komşuları: Letonya 141 km, Litvanya 502 km, Polonya 407 km, Rusya 959 km, Ukrayna 891 km

Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili)

İklimi: Kışlar soğuk, yazlar serin ve nemli geçer

Karasal ve deniz iklimi arasında geçiş yaşanır

Arazi yapısı: Arazi genellikle yatık olup, çok sayıda bataklık bulundurur

Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Nyoman Nehri 90 m; en yüksek noktası: Dzyarzhynskaya Hara 346 m

Doğal kaynaklar: Ormanlar, bataklık kömürü, az miktarda petrol ve doğal gaz

Arazi kullanımı: işlenebilir toprak arazi: %26

77

sürekli ekinler: %0

6

otlaklar: %15

ormanlık arazi: %34

diğer: %23

63 (2005 verileri)

Sulanan arazi: 1,310 km² (2003 verileri)

Coğrafi not: kara ile çevrili

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 10,293,011 (Temmuz 2006 verileri)

Yaş yapısı: 0-14 yaş: %15

7 (erkek 825,823; kadın 791,741)

15-64 yaş: %69

7 (erkek 3,490,442; kadın 3,682,950)

65 yaş ve üzeri: %14

6 (erkek 498,976; kadın 1,003,079) (2006 verileri)

Nüfus artış oranı: %-0

06 (2006 verileri)

Mülteci oranı: 2

3 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)

Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1

05 erkek/kadın

15 yaş altı: 1

04 erkek/kadın

15-64 yaş: 0

95 erkek/kadın

65 yaş ve üzeri: 0

4 erkek/kadın

toplam nüfusta: 0

88 erkek/kadın (2006 verileri)

Bebek ölüm oranı: 13 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)

Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 69

08 yıl

erkek: 63

47 yıl

kadın: 74

98 yıl (2006 verileri)

Ortalama çocuk sayısı: 1

43 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0

3 (2001 verileri)

HIV/AIDS - taşıyan insan sayısı: 15,000 (2001 verileri)

HIV/AIDS - hastalıklarından ölenler: 1,000 (2001 verileri)

Ulus: Beyaz Rus

Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz Ruslar %81

2, Ruslar %11

4, Polonyalılar, Ukraynalılar ve diğerleri %7

4

Dinler: Doğu Ortodoksları %80, diğer (Roma Katolikleri, Protestanlar, Museviler ve Müslümanlar) %20 (1997 verileri)

Diller: Beyaz Rusça, Rusça, diğer

Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler

toplam nüfus: %99

6

erkek: %99

8

kadın: %99

5 (2003 verileri)

Yönetimi

Ülke adı: Resmi uzun adı: Beyaz Rusya Cumhuriyeti

kısa şekli : Beyaz Rusya

yerel adı: Respublika Byelarus'

eski adı: Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

uluslararası: Belarus

Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet

Başkent: Minsk

İdari bölmeler: 6 bölge ve bir belediye; Brestskaya (Brest), Homyel'skaya (Homyel'), Horad Minsk, Hrodzyenskaya (Hrodna), Mahilyowskaya (Mahilyow), Minskaya, Vitsyebskaya (Vitsyebsk)

Bağımsızlık günü: 25 Ağustos 1991

Milli bayram: Bağımsızlık günü, 3 Temmuz (1944); 25 Ağustos 1991

Anayasa: 15 Mart 1994; 27 Kasım 1996 ve 17 Ekim 2004 tarihlerinde yeniden düzenlenip yürürlüğe konulmuştur

Hukuk sistemi: Genel hukuk kurallarına göre düzenlenmiştir

Oy kullanma yaşı: 18 yaşından itibaren; genel

Üyesi olduğu kuruluşlar: CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CEI (Orta Avrupa Girişimi), CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), Inmarsat, Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (gözlemci), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, NSG, OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

Ekonomik Göstergeler

Ekonomiye genel bakış: 1995`de Cumhurbaşkanı Lukashenko, ülkeyi piyasa sosyalizmine yönelttiğinden beri, Beyaz Rusya küçük yapısal reformlar görmüştür

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 73

09 milyar $ (2005 verileri)

GSYİH - reel büyüme: %9

2 (2005 verileri)

GSYİH - sektörlere göre: tarım: %9

3

endüstri: %31

6

hizmet: %59

1 (2005 verileri)

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %10

3 (2005 verileri)

İş gücü: 4

3 milyon (2005)

İşsizlik oranı: %1

6 (2005)

Bütçe: gelirler: 5

903 milyar $; giderler: $6

343 milyar (2005 verileri)

Endüstri: ****l-kesme makine araçları, traktörler, kamyonlar, motosikletler, televizyon setleri, kimyasal elyaf, gübre, tekstil, radyolar, buzdolapları

Endüstrinin büyüme oranı: %15

6 (2005 verileri)

Elektrik üretimi: 30 milyar kWh (2004)

Elektrik üretimi için kaynaklar: Fosil yakıtlar: %99

9

hidro: %0

1

nükleer: %0 diğer: %0 (2004)

Elektrik tüketimi: 34

3 milyar kWh (2004)

Elektrik ihracatı: 800 milyon kWh (2004)

Elektrik ithalatı: 7 milyar kWh (2003)

Tarım ürünleri: Hububat, patates, sebzeler, şeker pancarı, keten, sığır eti, süt

İhracat: 16

14 milyar $ (2005)

İhracat ürünleri: Makine ve araç - gereçler, kimyasallar, ****ller, tekstil, gıda ürünleri

İhracat ortakları: Rusya %38

5, Ukrayna %7

8, Polonya %7

1, Almanya, Letonya %4

2, Birleşik Krallık %4

1, Çin %4

1 (2005)

İthalat: 16

94 milyar $ (2005)

İthalat ürünleri: yakıt, doğal gaz, endüstriyel ham maddeler, tekstil, şeker, gıda maddeleri

İthalat ortakları: Rusya %57

9, Ukrayna %6

4, Almanya %9

7, Polonya %5

2(2005)

Dış borç tutarı: 4

662 milyar $ (2005 verileri)

Para birimi: Beyaz Rusya Rublesi (BYB/BYR)

Para birimi kodu: BYB/BYR

Mali yıl: Takvim yılı

İletişim Bilgileri

Kullanılan telefon hatları: 3,284,300 (2005)

Telefon kodu: 375

Radyo yayın istasyonları: AM 28, FM 37, kısa dalga 11 (1998)

Radyolar: 3

02 milyon (1997)

Televizyon yayını yapan istasyonlar: 47 (1995)

Televizyonlar: 2

52 milyon (1997)

Internet kısaltması:

by

Internet servis sağlayıcıları: 4 (2000)

Internet kullanıcıları: 3,394,400 (2005)

Ulaşım ve Taşımacılık

Demiryolları: toplam: 5,512 km (2005)

Karayolları: toplam: 93,055 km

asfalt: 93,055 km

asfalt olmayan: 0 km (2005)

Boru hatları: Ham petrol 2,321 km; arıtılmış ürünler 1,686 km; doğal gaz 5,223 km (2006)

Limanlar: Mazyr

Hava alanları: 86 (2006)

06-24-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Beyaz Rusya - Belarus Hakkında Coğrafi Verileri Konum: Doğu Avrupa, Polonya'nın doğusunda yer almaktadır Coğrafi konumu: 53 00 Kuzey enlemi, 28 00 Batı boylamı Harita konumu: Doğu Avrupa Yüzölçümü: toplam: 207,600 km² kara: 207,600 km² su: 0 km² Sınırları: toplam: 2,900 km Sınır komşuları: Letonya 141 km, Litvanya 502 km, Polonya 407 km, Rusya 959 km, Ukrayna 891 km Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili) İklimi: Kışlar soğuk, yazlar serin ve nemli geçer Karasal ve deniz iklimi arasında geçiş yaşanır Arazi yapısı: Arazi genellikle yatık olup, çok sayıda bataklık bulundurur Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Nyoman Nehri 90 m; en yüksek noktası: Dzyarzhynskaya Hara 346 m Doğal kaynaklar: Ormanlar, bataklık kömürü, az miktarda petrol ve doğal gaz Arazi kullanımı: işlenebilir toprak arazi: %2677 sürekli ekinler: %06 otlaklar: %15 ormanlık arazi: %34 diğer: %2363 (2005 verileri) Sulanan arazi: 1,310 km² (2003 verileri) Coğrafi not: kara ile çevrili Nüfus Bilgileri Nüfus: 10,293,011 (Temmuz 2006 verileri) Yaş yapısı: 0-14 yaş: %157 (erkek 825,823; kadın 791,741) 15-64 yaş: %697 (erkek 3,490,442; kadın 3,682,950) 65 yaş ve üzeri: %146 (erkek 498,976; kadın 1,003,079) (2006 verileri) Nüfus artış oranı: %-006 (2006 verileri) Mülteci oranı: 23 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini) Cinsiyet oranı: doğumlarda: 105 erkek/kadın 15 yaş altı: 104 erkek/kadın 15-64 yaş: 095 erkek/kadın 65 yaş ve üzeri: 04 erkek/kadın toplam nüfusta: 088 erkek/kadın (2006 verileri) Bebek ölüm oranı: 13 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini) Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 6908 yıl erkek: 6347 yıl kadın: 7498 yıl (2006 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 143 çocuk/1 kadın (2006 tahmini) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %03 (2001 verileri) HIV/AIDS - taşıyan insan sayısı: 15,000 (2001 verileri) HIV/AIDS - hastalıklarından ölenler: 1,000 (2001 verileri) Ulus: Beyaz Rus Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz Ruslar %812, Ruslar %114, Polonyalılar, Ukraynalılar ve diğerleri %74 Dinler: Doğu Ortodoksları %80, diğer (Roma Katolikleri, Protestanlar, Museviler ve Müslümanlar) %20 (1997 verileri) Diller: Beyaz Rusça, Rusça, diğer Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler toplam nüfus: %996 erkek: %998 kadın: %995 (2003 verileri) Yönetimi Ülke adı: Resmi uzun adı: Beyaz Rusya Cumhuriyeti kısa şekli : Beyaz Rusya yerel adı: Respublika Byelarus' eski adı: Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti uluslararası: Belarus Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet Başkent: Minsk İdari bölmeler: 6 bölge ve bir belediye; Brestskaya (Brest), Homyel'skaya (Homyel'), Horad Minsk, Hrodzyenskaya (Hrodna), Mahilyowskaya (Mahilyow), Minskaya, Vitsyebskaya (Vitsyebsk) Bağımsızlık günü: 25 Ağustos 1991 Milli bayram: Bağımsızlık günü, 3 Temmuz (1944); 25 Ağustos 1991 Anayasa: 15 Mart 1994; 27 Kasım 1996 ve 17 Ekim 2004 tarihlerinde yeniden düzenlenip yürürlüğe konulmuştur Hukuk sistemi: Genel hukuk kurallarına göre düzenlenmiştir Oy kullanma yaşı: 18 yaşından itibaren; genel Üyesi olduğu kuruluşlar: CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CEI (Orta Avrupa Girişimi), CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), Inmarsat, Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (gözlemci), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, NSG, OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü) Ekonomik Göstergeler Ekonomiye genel bakış: 1995`de Cumhurbaşkanı Lukashenko, ülkeyi piyasa sosyalizmine yönelttiğinden beri, Beyaz Rusya küçük yapısal reformlar görmüştür GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 7309 milyar $ (2005 verileri) GSYİH - reel büyüme: %92 (2005 verileri) GSYİH - sektörlere göre: tarım: %93 endüstri: %316 hizmet: %591 (2005 verileri) Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %103 (2005 verileri) İş gücü: 43 milyon (2005) İşsizlik oranı: %16 (2005) Bütçe: gelirler: 5903 milyar $; giderler: $6343 milyar (2005 verileri) Endüstri: **l-kesme makine araçları, traktörler, kamyonlar, motosikletler, televizyon setleri, kimyasal elyaf, gübre, tekstil, radyolar, buzdolapları Endüstrinin büyüme oranı: %156 (2005 verileri) Elektrik üretimi: 30 milyar kWh (2004) Elektrik üretimi için kaynaklar: Fosil yakıtlar: %999 hidro: %01 nükleer: %0 diğer: %0 (2004) Elektrik tüketimi: 343 milyar kWh (2004) Elektrik ihracatı: 800 milyon kWh (2004) Elektrik ithalatı: 7 milyar kWh (2003) Tarım ürünleri: Hububat, patates, sebzeler, şeker pancarı, keten, sığır eti, süt İhracat: 1614 milyar $ (2005) İhracat ürünleri: Makine ve araç - gereçler, kimyasallar, **ller, tekstil, gıda ürünleri İhracat ortakları: Rusya %385, Ukrayna %78, Polonya %71, Almanya, Letonya %42, Birleşik Krallık %41, Çin %41 (2005) İthalat: 1694 milyar $ (2005) İthalat ürünleri: yakıt, doğal gaz, endüstriyel ham maddeler, tekstil, şeker, gıda maddeleri İthalat ortakları: Rusya %579, Ukrayna %64, Almanya %97, Polonya %52(2005) Dış borç tutarı: 4662 milyar $ (2005 verileri) Para birimi: Beyaz Rusya Rublesi (BYB/BYR) Para birimi kodu: BYB/BYR Mali yıl: Takvim yılı İletişim Bilgileri Kullanılan telefon hatları: 3,284,300 (2005) Telefon kodu: 375 Radyo yayın istasyonları: AM 28, FM 37, kısa dalga 11 (1998) Radyolar: 302 milyon (1997) Televizyon yayını yapan istasyonlar: 47 (1995) Televizyonlar: 252 milyon (1997) Internet kısaltması: by Internet servis sağlayıcıları: 4 (2000) Internet kullanıcıları: 3,394,400 (2005) Ulaşım ve Taşımacılık Demiryolları: toplam: 5,512 km (2005) Karayolları: toplam: 93,055 km asfalt: 93,055 km asfalt olmayan: 0 km (2005) Boru hatları: Ham petrol 2,321 km; arıtılmış ürünler 1,686 km; doğal gaz 5,223 km (2006) Limanlar: Mazyr Hava alanları: 86 (2006)