Merküt, Markut

Merküt, Markut


Merküt (ya da Markut); Altay efsanelerinde, gök yolculuğuna çıkan kamın ruhuna, ilk üç gökkatı boyunca kılavuzluk eden dev dişi gök kuşudur
Anadolu 'da geleneksel Türk kültürünün taşıyıcılarından olan Yörük boyları arasında, yaramazlık yapan çocukları korkutmak için uydurulan düşsel bir varlık olarak ta görünür Aslında bu düşsel denilen varlığın kökü, ulu dil birliği çağına kadar gider Bu mitolojik varlık hakkında Yörükler arasında şöyle denilir: "Merküt Merküt Bacadan kolunu salla" Yaşlıların derin inanışlarına göre, Merküt bir kuştur O sadece adı anılanları korkutur
V Radlov, "Sibirya'dan" adlı eserinde, Altay dağlarında yaşayan kamlardan ve kurban törenlerinden söz ederken, "Sema kuşu Merküt"ün adı geçen bir kam duası metnini de kaydetmiştir:
"Gök kuşları beş Merküt, tırnakları bakırdan Ayın tırnağı bakırdan, Ayın gagası buzdan Geniş kanatları muhteşem hareketli
Uzun kuyrukları yelpaze gibi Sol kanadı ayı örter Sağ kanadı güneşi Ey dokuz kartalın anası! Yayığı geçerken şaşmaz İdil üstünde yorulmez, Öterek gel sen bana! Oynayarak gel sen sağ gözüme! Sağ omzumun üstüne kon"