Bertolt Brecht Kimdir?-Bertolt Brecht Hayaty-Bertolt Brecht Biyografi

Biyografisi (1898-1956)



Yüzyılımıza damgasını vuran oyun yazarı ve tiyatro kuramcılarından Bertolt Brecht Bavyera'nın Augsburg kentinde doğdu Aynı zamanda yetenekli bir şair olan Brecht ilk şiirlerini 1913'te okul gazetesinde yayımladı Bundan bir yıl sonra ise yaşadığı kentin yerel gazetesinde yazıları çıkmaya başladı Edebiyata ve tiyatroya büyük ilgi duymasına karşın bir süre tıp eğitimi gördü I Dünya Savaşının son yılında askere alındı ve bir hastanede görev yaptı Aynı yıl "Ölü Askerin Öyküsü" adlı bir şiir yazdı Bu şiiri, yıllar sonra Nazilerce suçlanarak Alman yurttaşlığından atılmasına neden oldu 1919 şiir çalışmaları açısından verimli bir yıldı Şiirlerini Die Hauspostille'de (Dua Kitabı) topladı

Bu sırada tiyatroya olan ilgisi de sürüyordu 1924'te Berlin'e gitti Burada Carl Zuckmayer, Max Reinhardt ve Helena Weigel gibi dönemin ünlü sanatçılarıyla tanıştı ve birlikte çalışma olanağı buldu Bir süre sonra yetenekli bir oyuncu olan Helena Weigelle evlendi ve bu evlilik ömrünün sonuna kadar sürdü Brecht'in oyunların pek çoğunda Weigel başrolde oynadı

Tiyatro yönetmeni Erwin Piscator ve besteci Kurt Weill ile tanıştıktan sonra Brecht tiyatro yaşamında yeni bir adım attı Piscatorla birlikte Jaroslav Hasekin ünlü romanı Aslan Asker Şvayk'ı sahneye uyarladıktan sonra yazdığı Adam Adamdır adlı oyunu "epik tiyatro" anlayışının ilk denemesiydi Bu öğretici bir tiyatro türü olup, olaylar geleneksel tiyatrodakinin aksine, dramatik bir biçimde canlandırılacak yerde, izleyiciye anlatılır İzleyici sahnede olup biteni bir gözlemci gibi izler Epik Tiyatro'da amaç düşündürmek, izleyicinin aklını kullanarak bir karara varmasını, harekete geçmesini sağlamaktır Brecht dünyanın değişmesinden; insanların fırsat eşitliğine, düşünce özgürlüğüne sahip olduğu, adaletli bir düzenin kurulmasından yanaydı Benimsemiş olduğu Marxist dünya görüşü doğrultusunda, böylesine bir dönüşümün gerçekleşeceğine inanıyordu Tiyatronun bu amaca ulaşmak için etkili araçlardan biri olduğu kanısındaydı

Gene bu sırada yazdığı ve Kurt Weill'in bestelediği; dünya çapında ün kazanacak olan Mahagonny ve Üç Kuruşluk Opera adlı müzikalleri sahneye koydu

Nazilerin yönetime gelmesiyle birlikte Brecht'in Almanya'da çalışma olanağı ortadan kalktı 1933'te Almanya'yı terk etti Önce İsviçre'ye, oradan Danimarka'ya gitti 1939'a kadar kaldığı Danimarka'da Tak-tik , Hitler Rejiminin Korku ve Sefaleti, Galileo'nun Yaşamı, Cesaret Ana ve Çocukları gibi her biri başyapıt olan oyunlar yazdı Sezuanın İyi İnsanını da burada yazmaya başladı

1939'da Danimarka'nın da Nazi tehdidi altına girmesi üzerine önce Finlandiya'ya, oradan da 1941 de ABD'ye gitti Brecht'in oyunlarından bazıları bu dönemde İngilizce'ye çevrildi ve ABD de sahnelendi Ne var ki, bu ülkede izleyici Brecht'in oyunlarından tedirgin oldu ve ilgi göstermedi 1947de ABD'de esen Soğuk Savaş rüzgarı, Brecht'in Amerika'ya Karşı Etkinlikleri Soruşturma Komisyonu'nca sorguya çekilmesine yol açtı Dünya görüşüne ilişkin suçlamalara karşı çıktı ABD'de barınmayacağını anlamıştı

Brecht, Alman Demokratik Cumhuriyeti yöneticilerinin çağrısı üzerine Doğu Berlin'e yerleşti ve içlerinde eşi Helena Weigelin de bulunduğu bir grup oyuncuyla 1948'de Berliner Ensemble adlı tiyatro topluluğunu kurdu Berliner Ensemble, gerek kuramsal çalışmaları, gerek sahnelediği çok başarılı oyunlarıyla, dünya çapında ün kazanmakta gecikmedi

Ülkemizde de tanınan ve oyunları çok sevilen Brecht 1956 ilkbaharında hastalandı ve bundan kısa bir süre sonra Berlin'de öldü



alıntıdır

Burgen Berthold Friedrich Brecht, 1898 Augsburg’da bir ka?yt fabrikasy müdürünün o?lu olarak dünyaya geldi Brecht, Koniglisches Realgymnasium'a gitti, ilk ?iirleri 1914'te yayynlandy; edebiyata ve tiyatroya ilgi duymasyna kar?yn, Münih'te Ludwig Maximilian Üniversitesi'nde typ okumaya ba?lady 1918'de askere alyndy, gezici askeri hastanede çaly?ty; 1918'de Bavyera'daki Baal'i yazdy 1919 yylynda itibaren siyasetle u?ra?maya ba?layan Berthold Brecht, Münih'te Ba?ymsyz Sosyal Demokrat Parti'ye girdi Bu dönemde Augsburger Volkwille'ye tiyatro ele?tirileri yazdy; typ ö?renimini byrakarak, Müncher Kammerspiele'ye girdi; ikinci oyunu olan Trommeln in der Nacht (1918-20, Gecede Trampetler) burada sahnelendi ve Kleist Ödülü'nü kazandy Münih sanat çevresine katyldy, Bavyera halk güldürüsünün temsilcisi olan Karl Valentin'le dostluk kurdu
[color=1924'te Belin'e geçti, Deutsches Theatre'da Max Reinhardt'yn yanynda yönetmenlik yapty; 1924'te Marlowe'dan serbest bir uyarlama olan Leben Eduards des Zweiten vom England'y (Yngiliz Kraly II Edward'yn Ya?amy) sahnelendi; Ha?ek'in Aslan Asker ?vayk'yny uyarlamasy için Erwin Piscator'a yardym etti (1923); epik tiyatro üstüne görü?lerinin etkisi altynda kaldy?y Piscator'la i?birli?i sonucunda Mann ist Mann'y (1927, Adam Adamdyr) yazdy E?i, oyuncu Maianne Üç Kuru?luk Opera'dan bir manzara; Tara Hugo ve Tom Hollander, Brecht'in Donmar Tiyatrosunda sahnelenen Üç Kuru?luk Opera'syndaki sahneleri Zoff'tan ayryldyktan bir yyl sonra, ömür boyu birlikte çaly?acaklary Helena Weigel'la evlendi; yakyn i?birli?i yapacaklary besteci Kurt Weill'la tany?ty; Die Dreigroschenoper (1928, Üç Kuru?luk Opera) adly ilk epik operasy, bu i?birli?inin verimli ürünü oldu [/color]

[color=[i]NAZY YKTYDARI VE VATANDA?LIKTAN ÇIKARILI? [i][/color]

[color=Nazier'in yönetime geçmesiyle birlikte, Brecht'in oyunlaryny sahneleme imkany da kalkty; 1933'te Reichstag yangynyndan bir gün sonra Prag Üzerinden Viyana'ya kaçty; Die sieben Todsünden der Kleinbürger (1933, Küçük Burjuvanyn Yedi Günahy) oyununun Paris'te oynany?yndan sonra, Kurt Weill'la i?birli?i sona erdi 1933 yyly sonunda Danimarka'ya geçti; 1933'te Üç Kuru?luk Opera'ya dayanan Der Dreigroschennovel (Üç Kuru?luk Roman) Hollanda'da yayynlandy; 1935'te Nazi Yönetimince Alman vatanda?ly?yndan çykaryldy; o yyl New York'ta sahnelenen, Gorki'nin ayny adly romanyna dayanarak yazdy?y Die mutter (Ana) adly oyununu izlemek üzere ABD'ye gitti [/color]
[color=Nazi yönetimine ka?y etkinlikler arasynda, Moskova'da yayynlanan Des Wort (Söz) adly derginin yabancy ülke editörü oldu; bu yyllarda Nazi yönetimini hedef alan Furcht und Elend des Dritten Reiches (1935/38, Hitler Rejiminin Korku ve Sefaleti) gibi oyunlar ile 1938'de uranyum atomunun ilk kez parçalanmasy üzerine bilim adamynyn sorumlulu?unu i?leyen Leben des Galilei(1938/39, Galile'in Ya?amy) adly oyunu yazdy 1939'da Hitler'in Danimarka'ya girmesi üzerine Ysveç'e, 1940'da da Finlandiya'ya geçti; 1941'de Helsinki Birle?ik Devletler Konsoloslu?u'ndan vize alarak Sovyetler Birli?i üzerinden ABD'ye (Santa Monica) gitti [/color]
[color=Hllywood için senaryolar yazarak geçimini sa?lamaya çaly?tyysa da, ancak bir senaryosu filme alyndy ( Hangman Also Dies, 1942, Cellat da Ölür); burada müzikçi H Eisler ve Paul Dessau'la yönetmen Piscator ve yazar Heinrich Mann'la bulu?tu; Charles Kaughton'la ve Joseph Losey'le birlikte Galile'nin Ya?amy'ny yeniden düzenleyerek Yngilizceye çevirdi ve sahneye koydu (1947), Charlie Chaplin'le ve kendi dü?üncelerinin bir savunucusu olan yazar Eric Bentley'le dostluk kurdu; 1947'de Komünist Parti'siyle ili?kileri konusunda Amerikanca Olmayan Etkinlikler Kurulu kar?ysyna çykty, Hanns Eisler'in kendisinin 1930'da partiye girmi? oldu?u yolundaki ifadesini yalanlady ve Kurul'un sorularyny yanytlamady; ertesi hafta, Gelileo'nun New York temsilini beklemeden Ysviçre'ye kaçty 2 Dünya Sava?y syrasynda Brecht'in üç oyununu sahnelemi? olan Zürich Shauspielhaus kendisine yardymcy oldu ve burada kendi Antigone (1948) uyarlamasyny sahneledi, Augsburg günlerinden dostu sahne [/color]
[color=Betolt Brecht'in Cronet Tiyatrosundaki, Galileo oyunundan bir manzara - Charles Laughton, Galileo rolünde, yardymcysy Eda Reisse Merin tarafyndan hizmet edilirken tasarymcysy Caspar Neher'le birlikte çaly?malar yapty [/color]
[color=1948'de D?u Almanya'dan gelen öneri üzerine Do?u Berlin'e geçti, orada karysy Helena Weigel'le birlikte Berliner Ensemble'y kurdu (1949); topluluk, 12 Kasym'da Herr Puntila und sein Knecht Matti (Bay Puntila ile U?a?y Matti) oyunuyla sanat ya?amyna girdi Berliner Ensemble'yn dramaturg ve yönetmeni olarak görev alan Brecht, Berliner Ensemble'y "epik tiyatro okulu" ve dünyanyn en iyi tiyatrolaryndan biri yapty; pe? pe?e sahneledi?i oyunlaryyla, Berliner Ensemble, epik tiyatro prati?i ve esteti?inin merkezi oldu 1950'de gezi özgürlü?üne kavu?abilmek için karysyyla birlikte Avusturya vatanda?ly?yna Geçen Brecht, 1953'te PEN Kulüp Ba?kany oldu; Die Tage der Commune'den (1949, Komün Günleri) sonra oyun yazmayy byrakty; 1939'da yazmy? oldu?u Paul Dessau'nun müziklerini yapty?y Das Verhör des Lukullus (Lukullus Duru?masy) adly operasy Berlin Devlet Operasy'nda bir temsil yaptyktan sonra kaldyryldy; 1951'de Do?u Alman Devlet Ödülü'nü aldy; 1953'teki komünizm kar?yty ayaklanma üzerine hükümete uyarycy bir mektup yazdy; 1954'te, Berliner Ensemble, Schiffbauerdamm'daki kendi yerine yerle?ti; açyly? oyunu, Der Kaukasische Kreidekreis (1943/45, Kafkas Tebe?ir Dairesi) [/color]
[color=Juiet Stevenson, Kafkas Tebe?ir Çemberi'nde çocu?u tutarken; Simon McBurney, Kafkas Tebe?ir Çemberi oyunundaki repli?ini konu?urken Juliet Stevenson, çocu?u tutuyor Royal National Tiyatrosu [/color][color=, basynda ye almady; 1955'te Moskova'ya giderek (Üç Kuru?luk Opera dy?ynda hiçbir oyunu Sovyetler Birli?i'nde sahnelenmemi? oldu?u halde) Stalin Ödülü'nü ve Paris uluslar arasy Tiyatro ?enli?i'nde (Berliner Ensemble'la) ! Ödülü'nü aldy Kendi tiyatrosunda (Farquhar, Hauptmann, Lenz ve Shakespeare'den) oyunlar koymayy sürdürdü; 1956'da kalp yetmezli?inden ya?amyny yitirdi [/color]




alyntydyr