Mustafa Kemal Atatürk ( 23.04.1881)- (10.11.1938)

TÜRKİYE CUMHURİYETİ 1CUMHURBAŞKANI


GÖREV SÜRESi 29 EKİM 1923

10 KASIM 1938


1881 yılında Selanik'te doğdu İlk öğrenimini ve askerî öğrenci olarak orta öğreniminin bir kısmını Selanik'te yaptı Manastır Askerî Lisesi'ni bitirdi1902 yılında Kara Harp Okulu'ndan, 1905 yılında Harp Akademisi'nden mezun olduOrduda çeşitli vazifeler aldı 1913 yılında Sofya'da Ataşe Militer olarak bulundu


Birinci Dünya Harbi sırasında, Çanakkale Muharebelerinde, Tümen Komutanı olarak görev yapıı 1916 yılından itibaren, Doğu ve Güney cephelerinde Kolordu ve Ordu Komutanlığı yaptı Bitlis ve Muş'u düşman işgalinden kurtaran kuvvetlerin başındaydı Filistin ve Suriye cephelerinde görev aldı


Mondros Mütarekesi'nden sonra Sevr Anlaşması hükümlerine dayanılarak ülkenin yabancılar tarafından işgali üzerine, son Osmanlı padişahı Vahdettin Han tarafından Anadolu'ya gönderildi19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak Türk millî mücadelesini başlattıAmasya Genelgesi, Sivas ve Erzurum Kongrelerini topladı Askerî görevlerinden istifa ederek 23 Nisan 1920'de Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni topladı Meclis Başkanı seçildi5 Ağustos 1921'de Başkomutanlık görevini üstlenerek Anadolu'nun Yunan işgalinden kurtarılması için mücadeleye devam etti Sakarya Meydan Savaşı'nı kazandı 19 Eylül 1921'de Meclis tarafından kendisine Mareşal ve geleneksel Gazi ünvanı verildi


26 Ağustos 1922'de işgalci Yunan kuvvetlerine karşı Büyük Taarruz'u başlattı Beş gün sonra 30 Ağustos 1922'de de Başkomutanlık Meydan Savaşı' nı kazanıldıLozan Barış Konferansı'ndan sonra, 11 Ağustos 1923'de toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yeniden Başkan olarak seçildi 9 Eylül 1923'de kurduğu Cumhuriyet Halk Partisi'nin Genel Başkanlığı' na seçildi


29 Ekim 1923'de Cumhuriyet'in ilân edildiği gün, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu Dört dönem üst üste seçildi10 Kasım 1938'de öldü

xxxxxxxxxxx


English Biography


ATATURK


Mustafa Kemal Atatürk was born in Salonika in 1881 His father is Ali Rıza Effendi, his mother is Zübeyde Hanim Ali Rıza Effendi was from the local people of Salonika His early grandfathers had settled down in Serez leaving Vidin, and went to Salonika from there Ali Rıza Effendi, worked as a customs officer in the beginning of his life, and then left working as an officer and was engaged in timber trade


Ataturk’s mother, Zubeyde Hanim was from an old Turkish family settled down in a town named Langaza near Salonika This family was one of the yoruks passed from Anatolia to Rumeli and were known as 'Varyemezoğulları' This family had big farms in Langaza and they were engaged in both farming and animal husbandry Upon Ali Rıza Effendi’s death in his fifty in 1888, who married Zubeyde Hanim in 1871, the duty of growing and bringing up little Mustafa was left to Zubeyde Hanim Little Mustafa, obeying his mother, went to the quarter school of Hafiz Mehmet Effendi for his primary education But, in a short period of time, he passed to Şemsi Effendi School in Salonika upon his father’s will, and completed the school there His father died while he was studying in this school At this time, he had two sisters younger than him whose names were Makbule and Naciye


When their father died, little Mustafa was seven years old, and Makbule had just completed her first age; Naciye was 40 days old This youngest sister died in Salonika in her youth Upon Ali Rıza Effendi’s death, Zubeyde Hanim settled down in Huseyin Effendi’s house, who worked as a steward in Rapla farm near Salonika The education of little Mustafa was willy-nilly hampered because of farm life However, after a short period of time, he turned back to Salonika and went on his education from where he left in his aunt’s house


Little Mustafa went for a period of time to Salonika Civil Service Secondary School after Şemsi Effendi Primary School, but he left this school and applied to Military Secondary school in 1893 with his own decision and carried on his education there


He went to his uncle Huseyin Effendi’s farm in summers and stayed there until it is the school time Mustafa really loved this school He showed himself among his friends in a short time with his intelligence and superior skills and made his teachers like him


Kaynak: [Sadece kayıtlı kullanıcılar linkleri görebilir ÜCRETSİZ Kayıt olmak için tıklayın]





ESERLERİ

Atatürk'ün Özel Mektupları

Mustafa Kemal Atatürk

Kaynak Yayınları / Siyasal Tarih ve Türkiye Dizisi


"Atatürk'ün Özel Mektupları", ilk kez Sadi Borak tarafından derlenmiştir 1961 yılında ilk basımı yapılan eser, kısa sürede tükenmiş, 1970'te ikinci ve 1980'de üçüncü basımı yapılmıştır İlk basımı 42, ikinci basımı ise 80 mektubu kapsayan eser, üçüncü ve elinizdeki dördüncü basımında 157 mektubu içermektedir


Atatürk'ün bu mektupları, yaşadığı dönemin ve içinde bulunduğu siyasal ve toplumsal olayların birer aynası gibidir Ayrıca Atatürk'ü tüm yanlarıyla bu mektuplarda bulmak da mümkündür: Sevgileri, tutkuları, hatta kıskançlıklarıyla Mektuplar, tarihimiz ve Atatürk'ün biyografisiyle ilgili birçok materyali de içermektedir Bu eserde yer alan mektuplar, öyküleriyle birlikte birçok olayı aydınlığa kavuşturmaktadır Yakın tarihimizin kimi olayları belge ve bilgi yetersizliği nedeniyle tarihimize yanlış olarak yansımıştır Kimi olaylar da aynı nedenle birtakım gerçek dışı varsayımlar üzerine kurulmuştur Bunlar arasında kasıtlı olarak saptırılan olaylar da vardır: Fevzi Çakmak'ın Anadolu'ya geçişi, Sovyet yöneticileriyle yazışmalar, Ardahan Milletvekili Hilmi ve Ali Galip olayları vs


"Atatürk'ün Özel Mektupları", yakın tarihimizin bilinmeyen ya da az bilinen kimi olaylarını açıklığa kavuşturmuş olması bakımından her zaman başvurulması gereken kaynak bir yapıt niteliğindedir



Atatürk Konuşuyor

"Nutuk Öncesi"

Mahmut Soydan, Falih Rıfkı Atay

Tekin Yayınevi


Bu kitap için anılarını kağıda döken Falih Rıfkı Atay ve Mahmut Soydan'a Atatürk'ün özel demeci "Benim anlattıklarım ve anlattıklarımı değerlendirmek için size verdiğim

belgeler okunduktan sonra, bütün Türk milletini, özellikle Türk aydınlarını vicdan ve fikir hesaplaşmasına çağırmak isterim "Anılar" diye size anlattığı bu hikayelerin, zamanımıza kadar birtakım Devlet büyüklerinin anılarını yayımlamak sevdasına benzer bir eğilimden doğmuş olduğunu sanmayınız Eğer ben, bu gerçekleri size söylüyorsam ve milletimize

ulaştırıyorsam, elbette bundan, büsbütün başka bir amacım vardır Bu amaç ne olabilir? Bunu burada açıklayamam Fakat benim tasarladıklarımı, düşüncelerimi içtenlikle ulaştıran bu yazılar okunduktan sonra, kuşku duymam ki milletim, kendi kendine durumu öğrenecek, değerlendirebilmek için gerekli belgelere sahip olacaktır


Dediklerimi, olaylar eylemlerle kanıtlamamış olsaydı, bu sözlerimin kapsadığı gerçeği -güç anlaşılabilir düşüncesiyle-, bir zaman daha yayımlamakta ağır

davranmaya belki gerek görürdüm"


HAKKINDA YAZILANLAR


Atatürk'ten Anılar

Kemal Arıburnu

İnkılap Kitabevi / Atatürk İle İlgili Kitaplar


Atatürk'ün düşüncelerini ve kişiliğini ortaya koymak ve değişik yönleriyle anlatmak çabasını güderken, çok dar bir çerçeve içinde de olsa, O'nu anlatanların da bu ortam içindeki yerlerine ve kişiliklerine de değinmiş bulunuyorumHer anı ve izlenimin büyük bir değeri vardır Uzun ve görkemli bir dönemin güçlü komutanları, tarihçileri, şairleri, yazarları, romancıları, müzisyenleri ve halk ozanları hep O'nu anlatmaya, ressamları O'nu çizmeye, heykeltraşları O'nu yontmaya çalışmışlardır Bu anlatılanlar, hep gönüldeki Atatürk'tür O'nu

gönüllerinde duymayanlar, davasına baş koymayanlar, başlarını omuzlarının üzerinde bir yük gibi taşıyanlar O'nu anlatamazlardı ki


Anılarla Mustafa Kemal Atatürk

İsmet Kür

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / Atatürk Dizisi


İsmet Kür, "Yazın bir bütündür Diyelim ki, bir ulu ağaçtır Bu ağacın her dalında ürün vermiş olmaktan mutluyum" diyor Yayınlanmış 17 kitabı ve bunların arasında 9 baskı yapmış olanları var Yazarımızın kitapları, -hatta günlük gazetelerde yayınlanmı kimi makaleleri, köşe yazıları bile- daima ses getirmiştir Yazılanların tümünde vurgulanan, İsmet Kür'ün kendine özgü sürükleyici, rahat yazış biçimi; alışılagelmişten biraz farklı, hatasız, ustaca kullandığı dil olmuştur Psikolojik irdelemelerindeki etkileme gücü de, yazılarının, üstünde durulan başka bir özelliğidir


Atatürk'ten Anılar

Kazım Özalp, Teoman Özalp

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / Atatürk Dizisi


1930'lu yıllarda çocuk yaşlarında olan, bugünün belirli yaş düzeyinin üzerindeki akranlarımdan bir kısmı, Atatürk'ü, bir kez uzaktan dahi görmüş olmayı, haklı olarak büyük bir mutluluk saymaktadırlar Ben bu yönden gerçekten çok şanslı bir insanım Babamın ona yakınlığı nedeniyle çok kereler Atatürk'le beraber olabilmek şansına eriştim Bu ülkede yaşayan herkes, eğer Atatürk ile ilgili bir anısı varsa, bunu milletine mal etmeyi bir görev saymalıdır Bu nedenle, her ne kadar çocuk yaşlarımdaki anılar da olsa, bazıları, büyük dersler alınacak değerdedir Anılarımı bu kitap içerisinde ikinci bölüm olarak yayınlamayı mutlu bir fırsat sayıyorum Ailemizin elinde bulunan ve bazıları bugüne kadar hiç yayınlanmamış olan fotoğrafların, bu yayına bir katkı sağladığı inancındayım Kitabın birinci bölümünü oluşturan babamın anılarında, kendi yazdıklarına aynen sadık kalınmış, ancak o devirde kullanılmakta olan Arapça kelimelerin bazıları, gençlerin daha iyi anlayabilmeleri için, bugün kullanmakta olduğumuz şekilde Türkçeleştirilmiştir Belirli bir tarihten sonraki anılarda, soyadları ve kullanılmaya başlanmış bulunan yeni kelimeler kullanılmıştır


Atatürk'ün Avrasya Devleti

İsmet Bozdağ

Tekin Yayınevi


Atatürk'ün gözünde Milli Misak'ın anlamı nedir? Milli Mücadele'de, Sovyetlerden, ne zaman ve ne kadar yardım aldık? İran'a 1923 yılında Uçak armağan ettik mi? Neden?

Enflasyonun yüzde 250'lerde olduğu 1924 yılında 100000 altın harcayarak: "Türkiyat Enstitüsü" kurduk, "Etnografya Müzesi"nin temellerini attık mı?

Niçin? Dil Kurumu, Tarih Kurumu'nun kurulmasında gözetilen hedef nedir? Bu Hedef'den Kim ve niçin saptı? Atatürk ve İnönü hangi fikirde çatıştılar? Kim haklı idi?

Atatürk, İnönü'nün çocuklarına okumalarını sağlamak için mirasından pay ayırdı mı? Niçin? Atatürk'ün "Siyasi Vasiyeti" var mı? Neydi ve uygulanmasını kim önledi?

Atatürk, kimin Cumhurbaşkanı olmasını istiyordu? Kim oldu? Bütün bu soruların cevapları, bu kitapta!


Atatürk'ün Fikir Sofrası

İsmet Bozdağ

Tekin Yayınevi


Atatürk'ün akşam sofralarına çok ilişildi; "Yaran sofrası" denildi; "Malum Zevat Sofrası" denildi; hatta "Sarhoş Sofrası" diyenler bile oldu Bu kitap, Atatürk'ün akşam sofralarının gerçeğini, en sağlam kaynaklardan soruşturarak, onların verdiği bilgilerle yazılmıştır Atatürk'ün en yakınlarından alınan her bilgi, aynı olayın görgü tanıkları ile pekiştirilmiş, hafıza yanlışları düzeltilmiş ve gerçeğe en yakın biçime dönüştürülmüştür


Atatürk sofralarını en iyi anlatan söz, yine Atatürk'ün sözüdür: "Hükümet Uyandı; Hadi Biz Artık Yatalım!"



Atatürk ve Pietro Canonica

Semavi Eyice

Eren Yayıncılık


Mustafa Kemal ve Corinne Lütfü

Bir Dostluğun Öyküsü

Melda Özverim

Milliyet Yayınları


"Çarşamba akşamı, sizinle geçirdiğim günün tatlı hatırasıyla İstanbul'dan ayrıldım Beni sizden uzaklaştıran tren tahmin ettiğim gibi 1830'da değil 1720'de hareket etti"

"Şu anda Hotel Bulgarie'deyim fakat bu otelden menun değilim, yarın değiştirmeyi düşünüyorum"


"Ertesi gün şehirde kısa bir tur yaptım Ekseriya sefarethanede, büromdayım ve çalışıyorum Fethi Bey'de başka bir şey yapmıyor"


"İşte Arıburnu'nda İngilizlerle savaştayım Düşmanın esaslı kuvvetini ezdim Geri kalanı cesur kıtalarım tarafından sahile, donanmanın himaye ettiği bir noktaya sürüldü"


Sınıf Arkadaşım Atatürk

Okul ve Genç Subaylık Anıları

Ali Fuat Cebesoy

İnlilap Kitabevi / Atatürk İle İlgili Kitaplar


Mustafa Kemal'i altmış yıl önce bir cuma akşamı tanımıştım Harp Okulu'nda ve Harp Akademesi'nde sınıf arkadaşımdı 1905 yılı başlarında birer Kurmay Yüzbaşı olarak şanlı Türk Ordu'suna katıldık Önce Suriye'de Beşinci, sonra da Makedonya'da Üçüncü Ordu'larda kurmay stajlarımızı birlikte yaptık İttihat ve Terakki Cemiyeti'nde aynı safta bulunduk Mücadelelerimiz ortaktı Hürriyet hareketlerinde de birlikte çalıştıkBu kitap, okul ve genç subaylık hayatımızın anılarını içine almaktadır -Ali Fuat Cebesoy-


Gazi ve Latife

İsmet Bozdağ

Tekin Yayınevi


Atatürk, "Gazi Mustafa Kemal" günlerinde, İzmir'de bir genç kızla tanıştı ve evlendi 2 yıl, 6 ay, 4 gün birlikte yaşadılar 25 Ağustos 1925 günü, Latife Hanım: "Latife Gazi Mustafa Kemal" olarak çıktığı İzmir'den; sadece "Latife" olarak yine İzmir'e dönüyordu


Nasıl tanıştılar, nasıl yaşadılar, niçin ayrıldtılar?


Bu konuyu çok insan yazmaya heveslendi Başaramadılar Çünkü Latife Hanım: "Özel hayatımdır, yayınlayamazsınız" diye girişimleri, mahkeme kararı ile durduruyordu Biz, bütün kaynakları kullanarak bu kitabı yazdık ve Hürriyet Gazetesinde yayınladık Latife Uşaklıgil yayını durdurma girişiminde bulundu: "Biz, sizin hayatınızı değil, Atatürk'ün evlilik hikayesini yazdık ve yayınladık" savunusu ile yayını sürdürdük ve bu yayın -kitap olarak- bugün elinizdedirBu kitabın bir başka özelliği daha var


Kitap, Atatürk'ün bütün özelliklerini: Tutalım, sigara içerken, ne zaman halka yaptığını, ne zaman yapmadığını; yatağına pijama ile mi, gecelikle mi girdiğine varıncaya kadar titiz bir gerçekçilikle saptanmış ve işlenmiştirBu kitapta: İnsan Mustafa Kemal var


Yaveri Atatürk’ü Anlatıyor

Salih Bozok

Doğan Kitapcılık İstanbul 2001


"Atatürk'le birlikte yaptığım seyahetlere dair bazı defterde notlarım olduğu gibi, Atatürk'ün bana gönderdiği çok kıymetli mektupları vardır Bunları neşretmek için benden satın almak isteyenler olmuştur, fakat Atatürk buna müsaade etmedi ve 'Bunları biz öldükten sonra neşretmek üzere çocuklarına miras bırak' dedi Ben de onun için hepsini muhafaza ederek size miras bıraktım"

İşte Salih Bozok'un bu mirası, ölümünün 60 yıldönümünde oğlu Muzaffer Bozok tarafından yayımlıyor

Esir aldığı Trikopis'e Napolyon'u örnek gösteren

İzmirde kendisine diklenen İngiliz konsolosu odasından kovan

Annesinin mezarının başında ulusal egemenlik yemini eden bir Mustafa Kemal bulacaksınız

Tabiî Latife Hanım'la evlenmelerinin ve boşanmalarının öyküsü,

İnönü ile küslüklerinin içyüzünü, sofrada kopan kimi kavgaların ilginç ayrıntılarını ve Atatürk'ün hastalığının perde arkasını da


Cumhurbaşkanı Gazi M Kemal Paşa'nın Sonbahar Gezileri

Nuri Onat

Çağdaş Yayınları / Tarih-Anı-Gezi-Olay Dizisi


Devrim tarihimizdeki yeri çok önemli bir kitap bu O yılların ünlü deyimi ile "Gazi" Mustafa Kemal Paşa'nın 1924 güzünde, uzun süren bir yurt gezisindeki söyleşileri, demeçleri ve söylevleri yanında, geziden izlenimler, içten coşkulu, sevgi dolu karşılama ve uğurlamalar, vurucu bir dille anlatılmış


Hümanist Atatürk

Hamdi Ülkümen

Çağdaş Yayınları


İster günümüzde yaşasın ister tarihte yaşamış olsun, insanın sevdiği, saygı duyduğu, onu her anımsayışta heyecanlanıp mutlu olduğu insanlar vardır Hamdi Ülkümen için Atatürk işte o büyük insandı Yunus Nadi'nin de yakın dostuydu Birlikte çalışmışlardır Hamdi Ülkümen'in bir devrim lisesi açması üzerine, onun eğitimciliği ve okulculuğu üzerine Yunus Nadi'nin Cumhuriyet'e yazdığı bir başyazıyı da bu kitapçığın sonunda bulacaksınız

xx



Atatürk ve Filistin