Süreyya Serdengeçti

Merkez Bankası'nda 1980 yılında göreve başlayan Serdengeçti, önce dış borç ertelemelerinde çalıştı Daha sonra döviz rezervlerinin yönetimi alanına geçen Serdengeçti, 1990'da Döviz İşlemleri Müdürü, 1992'de Açık Piyasa İşlemleri Müdürü oldu ve 1994'de Genel Müdür Yardımcısı olarak, Genel Sekreterlik Basın Danışmanlığına getirildi Serdengeçti, aynı yıl Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü'nün, Genel Müdür Yardımcılığına atandı ve Ödemeler Dengesi ile Uluslararası Kuruluşlar alanlarında çalıştı Süreyya Serdengeçti, Mayıs 1996 tarihinden bu yana, Para Piyasaları ve Fon Yönetimi Genel Müdürlüğü görevini sürdürüyordu Serdengeçti, 2 Ocak 1998 tarihinde Başkan Yardımcısı olarak atandı


HAKKINDA YAZILANLAR


Paranın patronu Serdengeçti Hürriyet 3 Mart 2001


KASIM krizinin ikinci dalgasıyla geçen ay karşılaşan Türkiye'de ekonomi yönetimi tepeden tırnağa değişti Dün Başbakan Bülent Ecevit, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Kemal Derviş'in kabineye alınarak ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı olduğunu açıkladı Başbakan Ecevit, Derviş'e bağlı olarak çalışacak Merkez Bankası Başkanlığı'na, 21 yıldır Merkez Bankası'nda çalışmakta olan başkan yardımcılarından Süreyya Serdengeçti'nin atandığını bildirdi


GÜNDEM GÜNDEM GÜNDEM 16 MAYIS 2001


Serdengeçti, Para Programı'nı açıkladı

Hürriyet 16 Mayıs 2001


Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, 2001 Para Programı'nı açıklarken, piyasaya şu mesajları verdi: ‘‘Dalgalı kura devam ediyoruz Döviz kurları enflasyonun öncü göstergesi olduğu için ani şoklara karşı faiz silahı kullanılacak Piyasayı bozucu şoka izin verilmeyecek’’


Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, 2001 yılı Para Programı'nı açıkladı Serdengeçti, 22 Şubat sabahından itibaren uygulanmaya başlanan dalgalı kur politikasının süreceğini belirterek, ‘‘Dövizde ani dalgalanmalar olursa, Merkez Bankası bu dalgalanmalara tepkisini gösterecek Piyasayı bozucu şoklara izin verilmeyecek’’ dedi

IMF'nin Türkiye'ye sağlayacağı 157 milyar dolarlık (Türkiye'nin IMF'ye olan ödemesi düştükten sonra 143 milyar dolar) mali kaynağın IMF İcra Direktörleri Kurulu'nca görüşüldüğü sıralarda, eşanlı olarak Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti de 2001'in son sekiz ayına ilişkin 39 sayfalık para politikasını açıkladı


Merkez Bankası'nın önümüzdeki dönemdeki önceliğinin dalgalanmaya bırakılan döviz kurlarının enflasyonist etkisini en aza indirmeye yönelik para politikası olduğunu bildiren Serdengeçti, ‘‘Orta vadede ise para politikasının nihai amacı fiyat istikrarı olarak belirginleşecektir’’ dedi Merkez Bankası için yeni kur rejiminin tutarlı sürdürülebilirliğinin çok önemli olduğunu vurgulayan Serdengeçti, ‘kriz fırsatçılarını’ uyardı Serdengeçti, bu konuda şöyle dedi:

‘‘Günlük bazı fırsatları, riskleri ve eğilimleri değerlendirmenin önemli olduğunu düşünmekle birlikte, piyasa katılımcıları tarafından verilecek her türlü olağandışı veya aşırı reaksiyon yalnızca, kademeli olarak oluşturulmaya çalışılan dengeleri bozmaya yönelik olacaktır Merkez Bankası, sözkonusu durumlar karşısında para politikası araçlarını tutarlı ve etkin biçimde kullanacaktır’’


REZERVE 37 MİLYAR

Serdengeçti, IMF ve Dünya Bankası'ndan gelecek kaynağın 37 milyar dolarlık (Net olarak 24 milyar dolar) bölümünün Merkez Bankası rezervlerini desteklemek amacıyla kullanılacağını söyledi Sözkonusu kaynağın 65 milyar dolarlık bölümünün ise Mayıs ve Haziran aylarında kullanılacağını söyleyen Serdengeçti, bu konuda şu açıklamayı getirdi:

‘‘Döviz rezervlerimizi artırarak dış yükümlülüklerin karşılanmasında önemli bir rahatlama sağlayacak olan bu imkan, kamu ve fon bankaları operasyonunun başarısı ve iç borç stoğunun sürdürülebilirliğini devam ettirebilmek açısından da, bankamızın önümüzdeki 5 aylık dönemde Hazine'yi fonlayabilmesine olanak tanımaktadır Bu kaynağın mali piyasalarda istikrarın sağlanmasına önemli katkıda bulunarak, faiz oranlarının aşağı çekilmesine ve döviz kurlarının dengeye kavuşmasına yardımcı olacağına inanmaktayım’’


Para tabanının bu yıl yüzde 258 artmasının öngörüldüğünü söyleyen Serdengeçti, sözlerini şöyle sürdürdü:

‘‘Diğer bir deyişle, geçen yıl sonunda 58 katrilyon TL olan para tabanı değerinin bu yıl sonunda 73 katrilyon TL olması öngörülüyor Bu oran belirlenirken yüzde 525 oranındaki yıl sonu TÜFE artışı ile yüzde 3'lük reel GSMH gerilemesi gözönüne alınmıştır’’


Merkez Bankası Başkanı, mevcut durumda bekleyişlere yönelik belirsizlikler nedeniyle Net İç Varlıklar düzeyinde de belirsizlik olduğunu söyledi Serdengeçti, ‘‘Bu nedenle gelişmelere göre para tabanına ilişkin sözkonusu hedefler gerekli gördüğü taktirde revize edilebilecektir’’ dedi


Bu sürecin doğrudan hedeflenmesinin önkoşulları sağlanana kadar geçiş süreci olduğunu vurgulayan Serdengeçti, ‘‘Merkez Bankası kısa vadede parasal büyüklüklerin kontrol edilmesine yoğunlaşacaktır’’ diye konuştu

2001'in enflasyonsuzlaşma adına kayıp bir yıl olduğunu hatırlatan Serdengeçti, ‘‘Ama Türkiye ekonomisinin yapısal problemlerini çabuk ve kalıcı bir şekilde çözebilmek açısından da bir kazanç olduğunu söylemeliyim’’ dedi Serdengeçti, konuşmasını şu mesajla bitirdi:

‘‘Dünya ekonomilerinde enflasyonun sonu gelirken, enflasyonun son kalesi olarak görülmek, hakettiğimiz yere gelmemizi zorlaştırmaktadır’


Merkez Bankası 2001'de piyasada neler yapacak?

Döviz kurları piyasada arz ve talep koşullarına göre belirlenecek

Dövize müdahale, kurda aşırı dalgalanmaları önleme yönünde olacak

Kura müdahale uzun dönemli değeri etkileyecek çapta olmayacak

Dövize müdahale döviz ihalesi yöntemi kullanılarak yapılacak

Dövize dayalı risk yönetimi enstrümanları oluşturulacak

Piyasalara işlerlik kazandırılması için çaba gösterilecek

Kısa dönem faizler etkin biçimde kullanılacak

Para tabanı 2001'de yüzde 258 artacak Para tabanı değeri yıl sonunda 73 katrilyon lira olacak

Yıl sonu net iç varlıkların değeri en fazla 21 katrilyon lira olabilecek

Kamu ve fon bankalarının gecelik borçlanma gereği bu ay sonunda 7 katrilyon liraya düşürülecek

Merkez Bankası, Fon bankalarından doğrudan alacağı borçlanma senedi tutarını 14 katrilyon liraya çıkararak vadeli repo stok değerini 7 katrilyon TL'ye indirecek


Para Programı'nda 2001 hedefleri

Net iç varlıklar (Trilyon TL)

Dönemler Tavan Değerler

31 Mayıs (Performans Kriteri) 9750

30 Haziren (Performans Kriteri) 13250

31 Ağustos (Performans Kriteri) 15850

30 Ekim (Performans Kriteri) 19500

31 Aralık (Gösterge Değer) 21000


Ne anlama geliyor

Merkez Bankası, Hazine'nin borç yönetimini kolaylaştırmak için kullandıracağı dış finansmanı net iç varlıklarda gösteriyor Bu kaleme göre Merkez Bankası'nın Hazine dahil bütün iç piyasalara olan Türk Lirası cinsinden yükümlülükleri aylar itibariyle en fazla ‘tavan değerler’ kadar olabilecek Yıl sonunda 21 katrilyon lira olarak hedeflenen bu büyüklük, Hazine finansmanı çıkartıldıktansonra 95 katrilyon lira seviyesinde olacak Yani, IMF'den gelecek para kadar Hazine'ye para aktarılabilecek


IMF'den kotamızın 16 katı para geliyor

Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, bu yıl içinde IMF ve Dünya Bankası'ndan Türkiye'ye gelecek kaynağın brüt 157 milyar dolar düzeyinde olduğunu, bunun netinin 145 milyar dolara denk geldiği belirtildi Devlet Bakanı Kemal Derviş'in açıkladığı ‘‘Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı’’nda, Türkiye'nin IMF'den alacağı kaynağın, normal kotasının 16 katı düzeyinde olduğu vurgulandı


Soruşturma olsa da döviz alır-satarız

Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, kurun serbest bırakılması nedeniyle bir kredibilite kaybının söz konusu olduğunu belirterek, ‘‘Merkez Bankası'nın bir kredibilete kaybı da söz konusudur Bu kredibilite kaybı da doğaldır’’dedi Merkez Bankası'nın operasyonlarının her zaman incelenebileceğini de ifade eden Serdengeçti, ‘Merkez Bankası'nın herhangi bir operasyonunun incelenmiş olması veya incelenecek olması takdir edersiniz ki Merkez Bankası'nı operasyon yapmaktan alıkoymaz 14 yıldır yaptığımız gibi biz bankalara gene ucuz ve pahalı kurdan döviz almaya ve döviz satmaya devam edeceğiz hiçkimsenin şüphesi olmasın’’