Nazım Hikmet Ran ( 1902)- (03.06.1963)

1902 yılında Selanik'te doğdu İlköğrenimini İstanbul'da Göztepe Taşmektep, Galatasaray Lisesi ilk bölümü (1914) ve Nişantaşı Numune Mektebi'nde tamamladı Orta öğrenimi Heybeliada Bahriye Mektebi'nda yaptı (1918) Bahriye'yi bitirdikten sonra, Hamidiye Kruvazörü'ne stajyer güverte subayı olarak verildi Bir gece nöbetinde üşütüp zatülcem oldu (1919) Sağlığını kazanamayınca, askerlikten çürüğe çıkarıldı (1920)


Millî Mücadele'ye katılmak üzere Anadolu'ya geçti Bolu Lisesi'nde kısa bir süre öğretmenlik yaptı (1921) Rus devrimiyle ilgilendi Bir süre sonra Batum'dan Moskova'ya gitti Doğu Üniversitesi'nde ekonomi ve toplumbilim okudu (1922-1924) Yurda dönüşünden sonra Aydınlık dergisine katıldı Burada çıkan şiirlerinden ötürü, hakkında mahkumiyet kararı verildiğini öğrenince, yeniden Rusya'ya kaçtı Af çıkması üzerine Türkiye'ye döndü ve bir süre Hopa Cezaevinde tutuklu kaldı (1928)


Daha sonra İstanbul'a yerleşti Çeşitli gazetelerde ve film stüdyolarında çalıştı İlk şiir kitaplarını çıkardı ve oyunlarını yazdı (1928-1932) Bir ara yine tutuklandı Cumhuriyet'in 10 yılı dolayısıyla çıkarılan af yasası ile serbest bırakıldı Akşam, Son Posta ve Tan gazetelerinde Orhan Selim takma adıyla fıkra yazarlığı ve başyazarlık yaptı (1933)


Kara Harp Okulu öğrencileri arasında propaganda yaptığı iddiasıyla yargılandı Harp Okulu, Askeri Mahkemesi'nce 15 yıl, ardından Donanma içinde faaliyette bulunduğu iddiasıyla da Donanma Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nce 20 yıl olmak üzere toplam 35 yıl hapis cezasına çarptırıldı Cezası Türk Ceza Kanunu'nun 68 ve 77 maddeleri uyarınca, 28 yıl dört aya indirildi (1938)


Demokrat Parti'nin iktidara gelmesinden sonra çıkarılan af yasası (1950) kapsamına alınması için açılan büyük bir kampanya başlatıldı Bu arada hapishanede açlık grevine başladı Sonunda geri kalan cezası affedildi


Serbest bırakıldıktan sonra hakkında askerlik kararı alındı 50 yaşında, çok zor durumda kaldı Kız kardeşinin kocası Refik Erduran'ın yardımıyla bir motorla Karadeniz'de seyreden Romanya bandıralı bir gemiye binerek, Türkiye'den kaçtı Bundan sonraki hayatı, baskı altında ve zorunlu sovyet propogandası yapmakla geçmiştir 3 Haziran 1963 tarihinde Moskova'da öldü


YAZI HAYATI

Nâzım Hikmet, hece vezniyle yazdığı ilk şiirlerini Yeni Mecmua, İnci, Ümit ve Celal Sahir (Erozan)'ın çıkardığı Birinci Kitap, İkinci Kitap vb dergilerinde yayımladı "Bir Dakika" adlı şiiriyle, Alemdar gazetesinin açtığı yarışmada, birincilik kazandı (1920) Daha sonra Aydınlık, Resimli Ay, Hareket, Resimli Herşey, Her Ay gibi dergilerde yazdı Cezaevine girdikten sonra, yıllarca yayın yapamadı Ancak, 1940'lı yıllarda, Yeni Edebiyat, Ses, Gün, Yürüyüş, Yığın, Baştan, Barış gibi dergilerde İbrahim Sabri, Mazhar Lütfi takma adlarıyla ya da imzasız olarak bazı şiirleri çıktı Kuvâyı Milliye Destanı İzmir'de Havadis gazetesinde tefrika edildi (1949) Destanı, Yön dergisi yayınlayarak (1965) Nâzım Hikmet'i yeniden okurlara ulaştırdı


ESERLERİ:


ŞİİR:

835 Satır, Jokond ile Si-Ya-U, Varan 3, 1+1=1 (Nail V ile), Sesini Kaybeden Şehir, Benerci Kendini Niçin Öldürdü , Gece Gelen Telgraf, Taranta Babu'ya Mektuplar, Simavna Kadısı Oğlu Şeyh Bedrettin Destanı, Kurtuluş Savaşı Destanı, Saat 21-22 Şiirleri, Memleketimden İnsan Manzaraları, Rubailer, Dört Hapishaneden, Yeni Şiirler, Son Şiirleri OYUN: Kafatası, Bir Ölü Evi Yahut Merhumun Hanesi, Unutulan Adam, İnek , Ferhat ile Şirin, Enayi, Sabahat, Yusuf ile Menofis, İvan İvanoviç Var mıydı, Yok muydu ? ROMAN: Kan Konuşmaz, Yeşil Elmalar, Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim


YAZILAR:

İt Ürür Kervan Yürür (Orhan Selim takma adıyla), Alman Faşizmi ve Irkçılığı, Milli Gurur, Sovyet Demokrasisi


MEKTUPLAR:

Kemal Tahir'e Hapishaneden Mektuplar, Cezaevinden Memet Fuat'a Mektuplar, Bursa Cezaevinden Vâ-Nû'lara Mektuplar, Nâzım'ın Bilinmeyen Mektupları (Adalet Cimcoz'la Mektuplar, Haz Ş Kurdakul), Piraye'ye Mektuplar


MASAL:

La Fontaine'den Masallar (Ahmet Oğuz Saruhan adıyla), Sevdalı Bulut


HAKKINDA YAZILANLAR


Nazım Hikmet'in Aşkları

Sevdayım Tepeden Tırnağa

AEmin Karaca

Gendaş Kültür / Araştırma-İnceleme Dizisi


Nazım Hikmet'in yaşamında kadınların büyük ve önemli yerinin tanığı çocukluk ve gençlik arkadaşı Vala Nurettin, şu saptamayı yapıyor: "Aslında, Nazım monogamdı Birini severse -iyice severse- ona sadık kalmak isterdi Sevemediği sıralarda da, sevilecek birini daldan dala arardı Bunu bilinçle mi, içgüdüsüyle mi, can sıkıntısıyla mı yapardı? Daha ziyade kadınların ayartma çabasına kurban gittiğini, tanıdığım kadınların sözlü ve yazılı itiraflarından öğrenmiş bulunuyorum" "Nazım Hikmet'in Aşkları" ünlü şairin Nüzhet, Piraye, Münevver, Vera ile evliliklerini, Dr Lena, Semiha Berksoy, Doktor Galina ve diğer kadınlarla birlikteliklerini; öncesi, sonrası ve yaşanmışlıklarıyla, sevda yüklü dizelerle sarmalanmış olarak bir araya getiriyor Ayrıca, Nazım Hikmet'in "dayı kızı" Münevver Hanım'la yaşadığı aşk yüzünden çıkan, Adnan Cemgil'in ve Yalçın Küçük'ün Emin Karaca ile polemikleri de kitapta yer alıyor

xxx


Boğaz'daki Aşiret

Mahmut Çetin

Biyografi Net Yayınları


"Boğaz'daki Aşiret" başlığı ister istemez "Boğaz Neresi" ve "Aşiret Kim" sorularını akla getiriyor Evet Boğaz, bildiğimiz Boğaziçi Genelde kırsal kesimle alakalı bir kavram olan aşiret kelimesi ise Boğaziçi"nde bir kast oluşturan büyükçe bir ailenin tarihini anlatırken hassaten seçildi Bir sülale tarihi diyebileceğimiz Boğaz'daki Aşiret yer yer Türk Solu tarihi, yer yer de

Batılılaşma Tarihi'nin belirli dönemlerini resmediyor Aileler arasında evliliklerle kurulan bağların, sanata, ticarete, eğitime, bürokrasiye ve giderek bir yabancılaşma zihniyeti şeklinde hayata nasıl yansıdığı eserdeki ipuçları yardımıyla daha iyi görülecektir zannediyoruz


Boğaz'daki Aşiret, dört büyük ailenin birbirleriyle irtibatından oluşur Eser bu sebeple dört bölüm olmuştur Aile büyüklerinin asıl isimleri seçilerek de Konstantin'in Çocukarı, Detrois'in Çocukları, Sotori'nin Çocukları, Topal Osman Paşa - Namık Kemal kanadı bölümleri ortaya çıktı


Boğaz'daki Aşiret! şenlikli bir kitap Ali Fuat Cebesoy'dan Nazım Hikmet'e, Oktay Rifat'tan Refik Erduran'a, Rasih Nuri İleri'den Ali Ekrem Bolayır'a, Zeki Baştımar'dan Sabahattin Ali'ye, Numan Menemencioğlu'ndan Abidin Dino'ya uzanan ilginç akrabalık zinciri Polonez, Hırvat, Alman, Macar ve Rum kökenli meşhurların, yerlilerle evliliklerinden oluşan "Boğaz'daki Aşiret"in, batılılaşma tarihinde oynadığı roller


Kimlerin kimlikleri, Çıldırtan çizelgelerle soyağaçları Ve dipnotlar! Onlar hiç bu kadar sevimli olmamışlardır

xxx


Nazım Hikmet'in Gerçek Yaşamı

1902-1928

Cilt: 1

Kemal Sülker

Yalçın Yayınları / Bilim Belge İnceleme Dizisi


Pek çok belgeye sahip bir yazar olarak bu yapıtımızda daha önce hiç bir kitapta yer almayan, bilinmeyen, ya da bilindiği halde belgesi edinilemeyen olayları günlerini, hatta saatlerini ve belgelerini vererek bir araya getirmeye çalıştık Böylece Nazım Hikmet hakkında sanırız en derli toplu çalışmayı okurlara sunmayı başarabildik Şair ve piyes yazarı, romancı, fıkracı Nazım Hikmet hakkında bu ciltler, okurları geniş ölçüde tatmin edecek niteliktedir inancındayız Nazım Hikmet, çok daha derli toplu, çok daha sağlam incelemelerle yaşayacak, dünyamızın önde gelen onurlu şairlerinin ilk sırasındadır



Nazım Hikmet'in Gerçek Yaşamı

1929-1933

Cilt: 2

Kemal Sülker

Yalçın Yayınları / Bilim-Belge-İnceleme Dizisi


Nazım Hikmet'in Gerçek Yaşamı

1934-1935

Cilt: 3

Kemal Sülker

Yalçın Yayınları / Bilim Belge İnceleme Dizisi



Demokrasiden yana olanlarla, faşizme kayanların kesin çizgilerle ayrılmaya başladığı 1934-1935 yıllarında Nazım Hikmet; başarılı, güçlü bir yazarlık sınavı verdi Mussolini Habeşistan'a saldırmış, faşizmin beşinci kolu General Franko İspanya Cumhuriyeti'ne başkaldırmıştı Nazım, Habeş halkını, İspanyol Cumhuriyeti için direnenleri savunuyor, bazı kalemler aksi yönde ahkam

kesiyordu O günleri İstanbul'da yaşayan Kemal Sülker Babıali'deydi Olup bitenleri öğreniyordu

Bu üçüncü ciltte bütün gelişmeler yaşanırken, Nazım, Piraye Altunoğlu ile evlendi Bu ve benzeri olay ve gelişmeler bu ciltte belgeleri ile verildi Bazılarının başlıkları şöyle: Nazım'ı karşı saflara davet girişimi, Tahliye sonrası düşünceler, Gericiler Orhan Selim'e saldırıyor, Faşizm Habeşler'e saldırınca, Hitlersever'ler Babıali'de, Sükun yok hareket var, Sağ kanadın

uçuştuğu yıllar, Babıali'nin kan kusanlarından biri daha


Nazım Hikmet'in Gerçek Yaşamı

1936-1937

Cilt: 4

Kemal Sülker

Yalçın Yayınları / Bilim Belge İnceleme Dizisi


Temmuz 1987'de yayımına başladığımız "Nazım Hikmet'in Gerçek Yaşamı" inceleme dizisi altı ciltte noktalanacak İlk üç cildi, ikinci basım beğenisine de kavuşan dizinin bu 4 cildi, Nazım Hikmet'in 1936-1937 yıllarındaki yaşamını kapsıyor 1938'de iki askeri mahkemede ağır cezaya çarptırılmasına yol açacak ziyaretlerin, arkadaşlığın; bu dönemdeki oluşumu okurlarn elbette dikkatlerini çekecektir


İşi yüzünden oturdukları konaktan ayrılmak gereğini duyan Nazım'ın; çevresi, anıları, İstanbul'un güzelliğinin Nazım'daki etkileri, Şehir Tiyatrosu Sanatçıları hakkındaki söyleşileri, İzmirli bir okurun Peyami Safa'nın bir eserinin şair Necip Fazıl'dan esinlenerek yazıldığı yorumu hakkındaki mektubunu saklamış bulunması Nazım'ın okurlarına verdiği önemi kanıtlıyordu


Nazım Hikmet'in Gerçek Yaşamı

1938

Cilt: 5

Kemal Sülker

Yalçın Yayınları / Bilim-Belge- İnceleme Dizisi


Bu 5 ciltte, Kara Harp Okulu Komutanlığı Askeri Mahkemesi ile Donanma Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nde 1938 yılında sivil ve asker kişiler arasında Nazım Hikmet'in de yargılandığı olaylarla ilgili yayınlanmamış belgeler bulunmaktadır Türk siyasi tarihinde çok önemli bir yeri olan ve Nazım Hikmet'in 28 yıl 4 ay ceza aldığı bu iki dava en ufak ayrıntısına kadar verilmiştir Bu ciltte ayrıca, Nazım'ın savunması, yargıtaya başvurması, BMM'sine verdiği af dilekçesi ve avukatların yargılamada okudukları savunmalar ilk kez okurlara sunulmaktadır